پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره۴۲۱۹ - Mar 1, 2007
تأكيد متخصصان در نخستين همايش بين المللي كودك سالم
روان كودكان را دريابيد
سميه شرافتي
015858.jpg
امروزه از هر هزار تولد، 25 كودك جان خود را به دليل نبودن استانداردهاي بهداشتي مناسب از دست مي دهند. در همايشي كه تحت عنوان اولين همايش سراسري كودك سالم روز پنج شنبه سوم اسفند در مركز پژوهش هاي رويان برگزار شد، متخصصان تاكيد كردند موضوعاتي از قبيل رشد و تكامل كودك، مشاوره و آموزش در سلامت كودك، تغذيه و فعاليت بدني كودك سالم، بهداشت روان كودكان، مشاوره ژنتيك در كودكان حاصل از درمان هاي ناباروري و بسياري از حوزه هاي ديگر، ضامن سلامت كودكاني است كه آينده ساز كشور هستند. همايش هفته گذشته، اولين همايشي در ايران بود كه به طور كامل به تازه ترين مطالعات درباره سلامت كودكان مي پرداخت.
عدم آگاهي والدين از مفهوم بهداشت روان كودك، شايد مهم ترين و جديدترين موضوعي بود كه در اولين همايش سراسري كودك سالم نسبت به آن هشدار داده شد.
دكتر بهروز جليلي، روانپزشك و استاد راهنماي دانشگاه علوم پزشكي ايران در اين باره به همشهري گفت: به عنوان مثال كودك سالم، كودكي است كه از نظر تكاملي اشكالي نداشته باشد، از موفقيت لذت ببرد، از شكست عبرت بگيرد، فرق رقابت را با حسادت درك كند، به سر و وضع ظاهر خود به اندازه معقول برسد و...
دكتر جليلي با بيان اين مطلب كه تربيت كودك سالم از نظر بهداشت رواني به اندازه سلامت جسمي او مورد اهميت است، افزود: اگر كودكي تحت تنبيه هاي بدني والدين قرار گيرد، اما تغذيه صحيح داشته باشد، قطعاً رشد سالم فكري و جسمي نخواهد داشت. بنابراين بهداشت جسمي منوط به تأمين بهداشت رواني كودك است كه اين امر در محيط سالم خانواده و جامعه تحقق مي يابد.
اين در حالي است كه متأسفانه اغلب والدين در كشورمان از علائم بهداشت اوليه رواني كودك آگاهي ندارند. دكتر جليلي در اين باره تصريح مي كند: متأسفانه والدين در موارد حاد و تظاهرات شديد اختلال رواني كودك به مشاوران و روان پزشكان مراجعه نمي كنند و اين در حالي است كه مراجعه كودك همزمان با بروز علايم اوليه رواني ضمن افزايش موفقيت در درمان، از بروز بسياري از ناهنجاري هاي اجتماعي نيز پيشگيري مي كند.
بلاي قرن 21
مسئله ديگري كه در اين همايش بر آن تأكيد شد، شيوع چاقي در كودكان بود. در حال حاضر حدود 20 ميليون كودك در سراسر جهان از اضافه وزن رنج مي برند و چاقي مادر، يكي از مهم ترين فاكتورها در بروز چاقي و اضافه وزن كودك است. دكتر علي منتظري، رييس اولين همايش كودك سالم و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران با بيان اينكه اضافه وزن و چاقي در كشورهاي پيشرفته، در افراد مرفه اجتماع و در كشورهاي در حال توسعه غالباً در افراد محروم جامعه ديده مي شود،  به همشهري گفت: طبقه اجتماعي از عوامل مؤثر و قابل انتساب در بروز چاقي است. همچنين نتايج تحقيقات حاكي از آن است كه بسياري از عوارض بهداشتي و سلامت كه در دوران ميانسالي و جواني و سالمندي گريبان گير افراد مي شود ريشه در اضافه وزن و چاقي دوران كودكي دارد. وي اضافه كرد: كودكان چاق غالباً در خواب به عارضه تنگي نفس دچار مي شوند و اين درحاليست كه اضافه وزن و چاقي در كودكان خطر بروز ابتلا به ديابت تيپ دو در بزرگسالي را افزايش مي دهد.
رييس همايش سراسري كودك سالم با اشاره به اين موضوع با تاكيد بر اينكه در دنياي كنوني پديده چاقي به اپيدمي تبديل شده است، ادامه داد: طبق تعريف، BMI بين 25 تا 9/29 اضافه وزن و BMI بيشتر از 30 را چاقي عنوان مي كنند كه عوارض اضافه وزن و چاقي از ابتلا به بيماري هاي مزمن و مرگ هاي زود هنگام متغير است.
ريز مغذي ها را دست كم نگيريد
كمبود ريز مغذي ها به ويژه كمبود يد، آهن و ويتامين A از شايع ترين مشكلات تغذيه اي جهان به ويژه در كشورهاي در حال توسعه است. در ايران نيز كمبود ريز مغذي ها از شيوع بالايي برخوردار است. بررسي ملي تعيين وضعيت حاكي از آن است كه كم خوني در حدود 38درصد كودكان 15 تا 23 ماهه كشور را تهديد مي كند. دكتر ربابه شيخ الاسلام، متخصص تغذيه و مدير سابق دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت با اشاره با شيوع بالاي كم خوني در كودكان زير دو سال كشور در سخنراني خود در همايش گفت: آخرين يافته هاي علمي حاكي از آن است كه ابتلاي كودك به كم خوني فقر آهن در دو سال اول زندگي صدمات غير قابل جبران بر رشد و تكامل مغزي او وارد مي كند و كاهش بهره هوشي به ميزان 5 تا 19 امتياز به عنوان يكي از پيامدهاي زيان بار كم خوني فقر آهن، توانمندي هاي ذهني كودكان را كاهش مي دهد.
در حال حاضر برنامه مكمل ياري آهن به عنوان يكي از راهكارهاي عمده پيشگيري و كنترل كم خوني فقر آهن از طريق شبكه هاي بهداشتي و درماني كشور اجرا مي شود. دكتر شيخ الاسلام ضمن اشاره به اينكه در اين برنامه توزيع قطره سولفات فروس در كليه كودكان همزمان با شروع تغذيه تكميلي تا 24 ماهگي انجام مي شود، اضافه كرد: علي رغم اجراي برنامه مكمل ياري آهن از حدود 15 سال پيش در كشور، يافته هاي اخير حاكي از آن است كه كم خوني در كودكان زير دو سال كشور به عنوان يك مشكل حاد كه نياز به اقدام اضطراري دارد، كماكان مطرح است و اين در حالي است كه هنوز برنامه كشوري براي مكمل ياري روي هم وجود ندارد. به گفته وي طراحي و اجراي مداخلاتي براي كاهش كمبود آهن و روي در كشور به عنوان يك اولويت عمده و فوري بايد مورد توجه قرار گيرد.
تشخيص ژنتيكي قبل از لانه گزيني
تشخيص ژنتيكي قبل از لانه گزيني يكي از روش هاي مطرح براي پيشگيري از بروز ناهنجاري ها در كودكان حاصل از  روش هاي كمك باروري است و تاكنون تحقيقات متعددي در مورد وضعيت سلامت نوزادان حاصل از روش هاي كمك باروري به عمل آمده است كه عمدتاً حاكي از شباهت نقايص مادرزادي ناشي از اختلالات كروموزومي در اين دسته از نوزادان در مقايسه با جمعيت هاي كنترل است. البته هنوز در مورد صحت و سقم اين اطلاعات بحث فراواني وجود دارد.
دكتر گورابي، رييس پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي ضمن اشاره به اينكه لازم است براي جلوگيري از بروز هرگونه نقايص مادرزادي در اين نوزادان از روش هاي تشخيصي قبل از لانه گزيني استفاده شود، گفت: پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي از حدود 4 سال پيش تحقيقاتي را در خصوص كاربرد روش تشخيص ژنتيكي قبل از لانه گزيني آغاز كرده است. در پژوهشكده رويان از دو سال پيش اين نوع خدمات تشخيصي براي كساني كه لقاح مصنوعي (IVF) ناموفقي دارند و همچنين در مواردي كه والدين دچار اختلالات كروموزومي بوده و با سقط هاي مكرر جنين روبرو هستند، ارائه مي شود.
دكتر گورابي با بيان اين مطلب كه تحقيقات در خصوص روش تشخيص قبل از تولد در جهان در حال گسترش است، افزود: روشي كه در پژوهشكده رويان ارايه مي دهيم، روش سيتوژنتيك است و عمدتاً اختلالات كروموزومي جنين را آشكار مي كند. به اين ترتيب مي توانيم خدمات تشخيص ژنتيكي قبل از لانه گزيني را براي كساني كه زايمان و لقاح طبيعي دارند و مشكوك به تولد نوزاد با اختلال ژنتيكي هستند نيز ارائه دهيم.
حلقه مفقوده پايش رشد كودك
به گفته دكتر بهرام دلاور، متخصص اطفال و دكتراي مديريت خدمات بهداشتي، هرچه كودكان رشد كرده و بزرگ تر مي شوند، به اشكال متفاوتي از تعامل و تحريكات محيطي براي توسعه توانمندي هاي خود نيازمندند: فراهم كردن شرايط محيطي براي كودك منجر مي شود كه كودكان از حداكثر پتانسيل هاي خدادادي خود استفاده كنند كه رسيدن به توانمندي در كودكان مستلزم آموزش و انتقال مفاهيم به كودكان است.
دكتر دلاور با اشاره به اين مطلب كه مطالعات نشان داده است، كودكان تحت آموزش به ميزان قابل توجهي كمتر از سايرين به بزهكاري و اعمال خلاف اجتماعي در سنين نوجواني و ميانسالي روي مي آورند، اضافه كرد: همچنين اين مطالعات نشان مي دهد كودكاني كه تحت آموزش قرارگرفته اند 15 درصد افزايش هوش بيشتري نسبت به ساير كودكاني كه تحت اين آموزش ها قرار نگرفته اند، دارند. وي همچنين ايجاد تغييرات و ارائه روش هايي جديد در آموزش هاي دبستاني و پيش دبستاني و لزوم آشنايي خانواده ها با اين روش ها را با اهميت دانسته و اضافه كرد: طرح مراقبت از كودك سالم كه طي چهار سال گذشته در كشور پياده شده است يكي از راه هاي ارزيابي سلامت و رشد كودكان بوده و باعث خواهد شد تا كودكان با سرعت بيشتري به تكامل و رشد دست يابند.
متأسفانه در حال حاضر حدود 85 درصد از خانواده ها براي ارزيابي پايش رشد كودك به مراكز مربوطه مراجعه نمي كنند.
دكتر دلاور اضافه كرد: پزشكاني كه ارائه دهنده خدمات سرويس هاي مذكور هستند آگاهي مناسب بر اساس كارت رشد كودك را به والدين نمي دهند كه در هر صورت با غفلت از اين گونه مسائل عوارض جبران ناپذيري در كمين كودك خواهد بود.
دوران قبل از بارداري را جدي بگيريد!
آموزش مراقبت هاي قبل از دوران بارداري كه هسته اصلي آن سالم تر كردن شيوه زندگي مادران است، متضمن سلامت كودكان متولد شده خواهد بود. اين هم يكي از مسائلي است كه بايد براي تأمين سلامت كودكان مورد توجه قرار گيرد.
افسانه آذري، معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشكي ايران، در خصوص مطالعه خود مبني بر آگاهي و نگرش زنان نسبت به آموزش هاي دوران بارداري عنوان كرد: از سال۱۹۲۰ مراقبت هاي دوران بارداري براي خانم ها مطرح شده و سرفصل هاي متفاوتي نيز براي آن تعيين گرديد كه براساس تعداد مراجعات و شروع اولين ويزيت توسط متخصص، كفايت اين مراقبت ها سنجيده مي شود.
وي در ادامه افزود: تحقيقات جامعي كه در اين زمينه توسط سازمان جهاني بهداشت انجام شده است نشان مي دهد، تفاوت ها و نابرابري هايي در زمينه دريافت اين ضمانت در كشورها مختلف است؛ به شكلي كه با وجود ميزان متوسط 7 تا 11 ويزيت لازم براي هر بارداري با پوشش 97 درصد در كشورهاي توسعه يافته، تعداد مراجعات و شروع مراجعات در كشورهاي در حال توسعه كمتر از اين تعداد است؛ تا حدي كه در كشورهاي جنوب آسيا حدود 54 درصد از مادران باردار تنها يك بار ويزيت را در دوران بارداري دريافت مي كنند.
درصد بسياري از مرگ و مير مادران و جنين آنها و همچنين مرده زايي ها و تولد هاي زودرس و يا نوزادان با وزن كم، ناشي از مراقبت هاي نامناسب و ناكافي در دوران بارداري است كه با به كارگيري مراقبت هاي لازم در اين خصوص مي توان تا حد بسياري از عوارض و مشكلات آتي در كودكان كاست.
معاون پژوهشي جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشكي ايران در اين باره گفت: عدم آگاهي مناسب از تغييرات اين دوران منجر به بروز مشكلات عديده اي از جمله مشكل در سيستم عضلاني اسكلتي، دردهاي لگني و بي اختياري ادرار در مادران مي گردد كه در صورت آموزش چگونگي مراقبت هاي كافي و مناسب در دوران بارداري مي توان تا حدود قابل توجهي از اين عوارض پيشگيري كرد.
وي در پايان تأكيد كرد: لازم است برنامه هايي جهت تشكيل كلاس هاي آموزشي دوران بارداري كه سال هاست در كشورهاي ديگر انجام مي گردد، به عنوان حق زنان و دختران ايراني مورد توجه متوليان بهداشت جامعه قرار گرفته و حمايت هاي لازم به منظور شركت كليه زنان در اين كلاس ها نيز به عمل آيد.

سلامت در ايران
سال جديد و 1850 آمبولانس جديد
گروه سلامت - معاون توسعه منابع وزارت بهداشت با اعلام تحويل 750 آمبولانس ايران خودرو ديزل در سال 85 از خريد و افزايش 1850 آمبولانس جديد ديگر در سال 86 خبر داد.
رحمت الله حافظي به يكي از خبرگزاري ها گفت: بر اساس قرارداد دوم وزارت بهداشت با شركت ايران خودرو ديزل بايد 1200دستگاه آمبولانس تا پايان امسال به وزارت بهداشت تحويل مي شد كه تاكنون 40 دستگاه آمبولانس تحويل شده و تعهد كرده اند تا آخر سال 86۱۲۰۰، دستگاه آمبولانس نيز به وزارت بهداشت تحويل شود.
اختصاص يارانه به دپوي دارو ضروري نيست
گروه سلامت - وزير بهداشت، درمان و آموزش و پزشكي اعلام كرد: يك رديف جديد 62 ميليارد توماني در قانون بودجه سال 86 براي ذخيره استراتژيك دارو در نظر گرفته شده است كه اين رديف در سال 85 تنها يك ميليارد تومان در نظر گرفته شده بود كه طبيعتاً اين ميزان بودجه به كمك رديف يارانه دارو خواهد آمد.
اين در حالي است كه مديرعامل يك شر كت سرمايه گذاري دارويي به خبرگزاري مهر گفت: در ايران بخش اعظم مراكز درماني دولتي است و 96 درصد داروهاي مورد نياز كشور در داخل توليد مي شود و تنها 4 درصد آن وارد مي شود بنابراين نيازي نيست 60 ميليارد تومان از يارانه ها به دپوي دارو اختصاص يابد.
بيمارستان ها ورشكست
مي شوند
015864.jpg
گروه سلامت - رئيس هيأت مديره انجمن  بيمارستان هاي خصوصي تهران خبر از ورشكستگي بيمارستانها در سال جديد داد. دكتر كوروش شميمي به ايسنا گفت: كاهش سرانه درمان به 3 هزار و 800 تومان در سال آينده ضررهاي زيادي به بخش خصوصي و دولتي وارد مي كند. چون بيمه ها تعهدات خود را به طور كامل رعايت نمي كنند و تامين كننده واقعي هزينه هاي درمان نيستند. اين معضل به طور غيرمستقيم بر وضعيت مردم تأثير مي گذارد چرا كه پرداخت بيش از 80 درصد از هزينه هاي سلامت و حتي هزينه تجهيزات و وسايل درماني بيمارستان ها نيز كه بدون كنترل و با هزينه بسيار سنگين وارد كشور مي شوند بر عهده مردم خواهد بود لذا كاهش سرانه درمان مستلزم پررنگ تر شدن نقش بيمه ها در ارائه خدمات مناسب است.

محققان مي گويند
پنجره هاي باز براي پيشگيري از شيوع بيماري ها
گروه سلامت - اين همه دستگاه هاي تهويه و سيستم هاي جريان هوا طراحي شده و حالا پژوهشگران مي گويند براي بيرون راندن ميكروب ها از بيمارستان ها، دنبال راه هاي عجيب و غريب نباشيد، همان بازكردن پنجره ها بهترين راه است.
به گزارش پايگاه اينترنتي رويترز، محققان به اين نتيجه رسيده اند بيمارستان هاي قديمي كه سقف بلند و پنجره هاي بزرگ دارند، بهترين طراحي است براي جلوگيري از گسترش عفونت هاي هوازي مانند سل كه حتي از اتاق هاي جديد فشار منفي كه هواي آلوده را به خارج مي راند و طراحي آنها پرهزينه است، بهتر عمل مي كنند. ضمن اينكه هزينه نصب و نگهداري و مسائل ديگر را هم ندارند.
اين محققان از كالج سلطنتي لندن، هواي هشت بيمارستان را در ليما پايتخت پرو آزمايش كردند. تهويه در بخش هايي كه بيش از ??سال پيش ساخته شده بود و سقف هاي بلند و پنجره هاي بزرگ داشتند، بهتر از اتاق هاي جديد بود كه از تهويه طبيعي برخوردار بودند و وضع اين اتاق ها هم از اتاق هايي كه تهويه مكانيكي داشتند بهتر بودند.
سير معجزه نمي كند
015861.jpg
گروه سلامت - آن قدر درباره فايده هاي مختلف سير حرف زده شده كه برخي ها فكر كردند با خوردن سير همه دردهايشان درمان مي شود.
درست است كه تحقيقات قبلي نشان داده بود سير مي تواند اثر ضد سرطان داشته باشد يا فشار خون را پايين بياورد، ولي محققان مي گويند اين دليل نمي شود كه از آن انتظار معجزه داشته باشيم.بي بي سي گزارش داده كه كار جديد محققان مي گويد، سير روي برخي افراد و بيماران ممكن است آثار محدودي بگذارد و كلسترول خونشان را پايين بياورد، ولي نمي توان آن را به همه افراد توصيه كرد. در حالي كه توصيه هاي قبلي، مانند مصرف ميوه و سبزي هنوز كاربرد دارد.
سير، البته به نسبت نمك، طعم دهنده سالمتري است، ولي نبايد مردم به آن خيلي اميد ببندند و ساير دستورالعمل هاي حياتي تر را فراموش كنند.

بازتاب
واكنش انجمن بيهوشي ايران
به گزارش همشهري
در پي چاپ گزارشي كه هفته گذشته 2/12/85 در همين صفحه تحت عنوان بيدار شو، نمير! به چاپ رسيد، كه در آن به عوارض احتمالي جراحي زيبايي بيني به بهانه مرگ يك دختر جوان در هنگام عمل راينوپلاستي مي پرداخت. انجمن آنستزيولوژي و مراقبت هاي ويژه ايران پاسخ ذيل را به روزنامه ارسال كرده است:
انجمن بيهوشي و مراقبت هاي ويژه ايران ضمن اظهار نهايت تأسف از بابت حادثه به وجود آمده ابراز گلايه از همكاراني مي نمايد كه بدون بررسي و اعلام نظر از مراجع ذي صلاح به خصوص پزشكي قانوني و سازمان نظام پزشكي كشور انگشت اتهام را متوجه گروه بيهوشي كرده اند. به عبارت ديگر قصاص قبل از جنايت نمودند. سالانه بين 25 تا 27 هزار نفر در حوادث جاده اي جان خود را از دست مي دهند ولي واكنش قابل ملاحظه اي از سوي مبادي ذي ربط اعم از افراد حقيقي يا حقوقي ديده نمي شود ولي به محض اين كه يك نفر از هزاران نفري كه در روز تحت عمل جراحي قرار مي گيرند و به دلايلي فوت مي كنند بلافاصله انگشت اتهام به سوي متخصصاني مي رود كه با كمترين حقوق خود را وقف خدمت به جامعه نموده اند.
از سوي ديگر آنچه به دفعات مشاهده مي شود دريافت مبالغ هنگفت از بيماران به صورت كلي توسط جراحاني است كه اعمال زيبايي انجام مي  دهند. متأسفانه برخي از جراحان زيبايي به سبب پرداخت مبالغ كمتر بيماران خود را در مراكزي تحت عمل جراحي قرار مي دهند كه از استانداردهاي لازم براي آن برخوردار نيست كه نتيجه آن اتفاق ناگواري است كه شاهد آن هستيم. انجمن بيهوشي و مراقبت هاي ويژه ايران پاسخ نهايي را موكول به اعلام نتيجه علت فوت توسط سازمان پزشكي قانوني و سازمان نظام پزشكي مي نمايد.
گروه سلامت: گزارش ياد شده به عوارض جراحي هاي راينوپلاستي پرداخته بود و هدف، نشانه  گرفتن انگشت اتهام به هيچ يك از پزشكان و كادر جراحي و درماني نبود. مرور دوباره گزارش ياد شده، اين مطلب را به روشني نشان مي دهد.

سلامت
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
بين الملل
سياسي
شهر تماشا
داخلي
شهري
دانش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   داخلي   |   شهري   |   دانش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |