|
سفر و وگاز آب تلاقي; قشم
قادري فريد
از شركت به 80 نزديك كه كرد كار به آغاز حالي در قشم نفت بين‌المللي نمايشگاه نخستين
اين در.گذاشتند نمايش به ايران جزيره بزرگترين در را خود دستاوردهاي دولتي و خصوصي بخش
قريب نمايشگاه
هميشه از كمتر اما ;داشتند حضور پتروشيمي و گاز نفت ، حوزه‌هاي در ارشد مديران اتفاق به
بزرگ شركت‌هاي از نمايندگي به نيز بازديدكنندگان.گفتند پاسخ خبرنگاران پرسش‌هاي به
.ببرند را بهره بيشترين آمده فراهم امكانات از تا بودند رسانده هم به حضور دنيا نفتي
منابع و قشم استثنايي و ويژه موقعيت با آشنايي براي بهانه بهترين نمايشگاه اين برپايي
اطراف و قشم در سلخ و گرزين گازي ميدان‌هاي وجودبود خليج‌فارس بزرگ جزيره اين انرژي
شمار به جزيره اين در نهفته پتانسيل‌هاي از چشمگير ، توليد و بهره‌برداري قابليت با آن ،
.مي‌روند
استثنايي موقعيت
جزيره ديگر مي‌دهد ، نشان كيلومتر را 55 فرودگاه تا قشم فاصله راهنما ، تابلو كه وقتي
كيلومتر وسعت 1500 به فارس خليج جزيره بزرگترين قشم.نمي‌آيد نظر به چندان قشم بودن
خود در را نفر هزار بر 85 بالغ جمعيتي (كيلومتر متوسط 11 عرض -كيلومتر طول 135) مربع
.است داده جاي
از بيش شده ، انجام برآوردهاي مطابق كه شده واقع موقعيتي در مكاني لحاظ به جزيره اين
عبور آن از ابوظبي و دبي با تجاري مبادلات ويژه به ايران به وارداتي كالاهاي حجم سوم يك
.مي‌كند
در.است گرفته قرار فارس خليج جنوب اميرنشين‌هاي با كالايي مبادلات مركز در جزيره اين
جاي شده نامگذاري جنوب -شمال كريدور تحت‌عنوان كه كريدوري ميان در قشم وسيع‌تر ، نگاه يك
عمان درياي فارس ، خليج به روسيه و مركزي اروپاي غربي ، اروپاي اتصال با كريدور اين.دارد
.مي‌كند متصل هم به را آسيا شرق و شرق جنوب نهايت در هند ، اقيانوس و
نسبت عميق‌تر سواحل.است بخشيده جزيره اين به نيز ديگري مزاياي قشم ، جغرافيايي موقعيت
بدون متر ، از 30 بيش آبخور با بندري تاسيسات ايجاد امكان و ايران جنوبي كرانه‌هاي به
هر 12 تواتر با فارس خليج در كشتي‌ها تردد خطوط راه سر در گرفتن قرار و لايروبي به نياز
.مزاياست اين جمله از كشتي ، يك دقيقه
از بهينه بهره‌برداري مي‌توان كه است جزيره اين بالفعل پتانسيل‌هاي آمد بالا در آنچه
دارد وجود نيز بالقوه‌اي پتانسيل‌هاي جزيره اين در اما.داد قرار كار دستور در را آنها
موارد اين ازجمله كاوه اسكله.گذاشته‌اند سر پشت را اجرايي و مطالعاتي مراحل بعضا كه
ظرفيت 40هزار با شناورهايي پهلودهي قابليت با آن اول فاز كه اسكله اين.مي‌رود شمار به
بسيار كرانه و مساعد آبي جريان‌هاي وجود علت به است ، رسيده بهره‌برداري به اخيرا تن
در ويژگي اين.داراست را تن هزار يكصد تا شناورهاي پهلودهي قابليت آن ، متري عميق 5/23
اسكله ، اين از كامل بهره‌برداري بي‌ترديد.ندارد وجود ايران جنوبي كرانه سرتاسر
ايران اسكله‌هاي در كه مي‌سازد قادر را پاناماكس نظير بزرگ شناورهاي
نقل و حمل اقتصاد در جديدي باب طرح ، اين شدن اجرايي باكنند پهلوگيري مستقيم شكلي به
.شد خواهد گشوده كشور دريايي
نيز آن دو فاز مطالعات و رسيده اتمام به آن يك فاز مطالعات كه نيز فارس خليج پل احداث
دو بين جزيره شمالي كرانه در پل اين احداث محلميگنجد مقوله اين در است ، شده آغاز
.است شده گرفته نظر در قشم جزيره سمت در قديم لافت و هرمزگان استان سمت در پهل بندر
سرزمين خاك به جزيره خاك فاصله كه پل اين احداث هزينه مشاور ، مهندسان برآورد مطابق
اين اوليه ، طرح برابر.بود خواهد دلار ميليون يكصد مي‌دهد ، كاهش متر به 1800 را اصلي
است بيشتري اهميت حائز جهت اين از پل اين ريلي خطوط.است جاده‌اي و ريلي خطوط داراي پل
به و مي‌كند متصل تركمنستان -بندرعباس سراسري راه‌آهن به را قشم جزيره در كاوه بندر كه
.مي‌بخشد سرعت ميانه آسياي مشترك‌المنافع كشورهاي به ايران از كالا عبور جريان
سوخت و مايحتاج هيچ‌كدام فارس ، خليج از دقيقه هر در عبوري كشتي ميان 12 از كه آن تصور
كشتي‌هاي واقع عالم در اما.مي‌آيد نظر به سخت نكنند ، تامين جزيره بزرگترين از را خود
چرا.مي‌گيرند پيش در را فجيره بندر راه اجبار ، به سوخت‌گيري براي فارس خليج از عبوري
به دريايي آزاد خطوط از نزديكي بسيار فاصله در و قشم جزيره جنوبي ساحل در سلخ بندر كه
طريق از فقط و سال 2000 در تنها فجيره بندر.نيست مجهز كشتي‌ها به سوخت‌رساني تاسيسات
درآمد دلار ميليارد عمان ، 7/2 درياي و فارس خليج عبوري كشتي‌هاي به مازوت سوخت فروش
سلخ بندر در سوخت‌رساني تاسيسات احداث كه عقيده‌اند براين كارشناسان.است كرده كسب ارزي
علاوه.كرد خواهد ايجاد را عبوري كشتي‌هاي به مازوت سوخت تن ميليون تا 10 فروش 8 قابليت
خدمه رفاهي خدمات ارائه غذا ، و آب فروش كشتي ، تعميرات نظير جنبي خدمات ساير اين بر
كه مزايايي از ديگر يكيميآورد به‌وجود قابل‌ملاحظه‌اي ارزي درآمد نيز...و كشتي‌ها
تبديل امكان مي‌كنند ، ياد آن از جزيره اين مزيت به‌عنوان نقل و حمل صنعت كارشناسان
حاضر حال در كه قشم بين‌المللي فرودگاه.است منطقه هوايي نقل و حمل قطب به قشم فرودگاه
به را فوق نظريه است ، پيكر پهن هواپيماهاي برخاست و نشست پاسخگوي طول ، كيلومتر با 5/4
تعميرات ، سالن احداث كنترل ، برج تجهيزات تكميل سوخت ، مخازن ايجاد.مي‌سازد نزديك واقعيت
خارجي متخصصان و كارشناسان كه است شرايطي رفاهي تاسيسات ايجاد و خارجي ترمينال ايجاد
.مي‌كند تبديل منطقه هوايي قطب به را قشم آنها آوردن فراهم معتقدند نيز
و حمل هزينه‌هاي منطقه ، بهينه نقطه در قشم گرفتن قرار دليل به كارشناسان ، اين باور به
.مي‌يابد كاهش ميزان كمترين به هوايي نقل
جزيره ، داخل دسته سه به مي‌توان را آن اطراف و جزيره (طبيعي گاز) هيدروكربني منابع
دو داراي قشم جزيره.كرد تقسيم‌بندي هرمزگان استان در خشكي ميادين و دريايي ميدان‌هاي
مترمكعب ميليون روزانه 8/2 توليد حداكثر قابليت با گرزين منطقه در يكي مستقل گازي ميدان
برابر.است روز در گاز مترمكعب ميليون حداكثر 3 توليد توان با سلخ منطقه در ديگري و
در مترمكعب ميليون ميزان 3/1 به گرزين ميدان گاز عرضه سال 1382 ، در موجود پيش‌بيني‌هاي
باقي روز در مترمكعب ميليون ثابت 8/2 رقم در تا 1390 سال 1383 از كه رسيد خواهد روز
عرضه با را خود فعاليت سال 1385 از كنوني ، برآوردهاي برابر نيز سلخ گازي ميدان.مي‌ماند
ميزان به روزانه تا 1390 سال 1386 از كه مي‌كند آغاز روز در گاز مترمعكب ميليون 5/2
.داشت خواهد توليد گاز مترمكعب ميليون ثابت 3
مشترك) صالح و (عمان با مشترك) هنگام سلمان ، ،E و A سيري شامل نيز جزيره اطراف ميادين
هرمزگان استان خشكي‌هاي در سورو و غربي نمك جنوبي ، گاشوي سرخون ، و دريا در (امارات با
سمت در قشم جزيره دماغه كيلومتري فاصله 22 در جنوبي گاشوي ميدانگرفتهاند قرار
است اين بر بنااست گرفته قرار نفت وزارت توسعه‌اي برنامه‌هاي كار دستور در بندرعباس
صنايع و يزد در آهن معادن به را عسلويه شده پالايش طبيعي گاز از قسمتي لوله ، خط يك كه
در حاضر حال در.شد خواهد داده بندرعباس به نيز انشعابي لوله خط يك.برساند كرمان در مس
در.مي‌كند تامين را بندرعباس پالايشگاه نياز مورد سوخت سرخون ، گازي ميدان بندرعباس
ميليون حاضر 15 حال در كه سرخون پالايشگاه عسلويه ، از گاز انتقال لوله خط اجراي صورت
اختيار در مي‌تواند آن شده تصفيه گاز از قسمتي و شده آزاد مي‌كند توليد گاز مترمكعب
به قشم ميادين در گاز توليد ظرفيت سال 83 ، در پيش‌بيني‌ها برابرگيرد قرار قشم جزيره
.رسيد خواهد كشور توليد درصد حدود 5/1
برآورد نفت‌خام معادل بشكه ميليارد قريب 270 سال 81 ابتداي در ايران گاز و نفت ذخاير
گاز ذخاير حجم.مي‌دهد تشكيل خام نفت را درصد و 37 طبيعي گاز را آن درصد كه 63 است شده
ميزان اين كه است شده برآورد مترمكعب تريليون حدود 6/26 سال 81 ابتداي در ايران طبيعي
كل از درصد و 38 خاورميانه منطقه ذخاير از درصد دنيا ، 4/47 ذخاير كل از درصد معادل 17
در شده انجام پيش‌بيني‌هاي براساس.مي‌شود شامل را (اوپك) نفت صادركننده كشورهاي ذخاير
رشد متوسط با سال 83 در كشور گاز نم‌زدايي و پالايش ظرفيت توسعه ، سوم پنج‌ساله برنامه
عرضه پيش‌بيني.رسيد خواهد روز در مترمكعب ميليون به 350 درصد ميزان 13 به سالانه‌اي
سال 1383 ، در نيز قشم جزيره در گاز
به مربوط آن مترمكعب ميليون كه 8/2 مي‌دهد نشان را روز در مترمكعب ميليون 3/4
حاصل قشم به بندرعباس از موجود گاز انتقال از آن مترمكعب ميليون و 5/1 ميدان‌گرزين
.مي‌شود
از تا 90 سال‌هاي 82 در قشم جزيره در گاز عرضه پيش‌بيني موجود ، برآوردهاي براساس
و سلخ ميدان سيري ، همراه گاز انتقال قشم ، به بندرعباس از موجود گاز انتقال گرزين ، ميدان
به 4/23 آينده سال در مترمكعب ميليون روزانه 3/1 از عسلويه چهارم لوله خط از انشعاب
عسلويه چهارم لوله خط انشعاب پيش‌بيني اين براساس.مي‌رسد سال 1390 در مترمكعب ميليون
سال در و آغاز روز در مترمكعب ميليون از 5 مي‌شود ، افزوده مجموعه اين به سال 86 از كه
.مي‌يابد افزايش روز در مترمكعب ميليون به 15 90
گرفتن درنظر با جزيره گاز نياز سال 1388 ، تا جزيره به گازرساني پروژه اجراي با
جمله از جزيره مصارف ديگر و پتروشيمي صنايع آمونياك ، واحد قشم ، نيروگاه قشم ، پالايشگاه
.بود خواهد تامين قابل موجود ، آبشيرين‌كن و 14 آزاد منطقه صنعتي سايت چهار
پيش چندي گزارش.نمي‌شود خلاصه آمد بالا در آنچه به ناحيه ، اين گاز منابع اما
.دارد موضوع اين از حكايت نيز منطقه اين نشده كشف گازي ذخاير از "گلف‌نيوز" خبرگزاري
فارس خليج منطقه گرفته ، صورت آمريكايي شركت يك توسط كه مطالعه‌اي طبق گزارش ، اين برپايه
درصد حدود 25 رقم اين كه دارد نشده كشف گازي ذخاير مترمكعب ميليارد و 969 هزار حدود 36
.است فعلي شده شناخته ذخاير كل از
در منطقه اين كشورهاي دنيا ، گازي ذخاير در منطقه اين رتبه برخلاف گزارش ، اين براساس
سال 2000 در كشورها اين كه طوري به هستند ، كشورها ساير از عقبتر خيلي گاز توليد بخش
اين كه است درحالي اين.كرده‌اند توليد را خود گازي ذخاير كل از درصد حدود 4/0 ميلادي
در است حاكي گزارش اين.است بوده مدت اين در درصد 1/بر 7 بالغ مناطق ، ساير براي رقم
دنيا گازي ذخاير كل از درصد حدود 35 فارس خليج كشورهاي گاز اكتشاف قابل ذخاير حاضر حال
ذخاير شناسايي براي كشورها تلاش به توجه با رقم اين مي‌رود انتظار كه مي‌شود شامل را
.يابد افزايش درصد سطح 50 تا جديد ،
ميليارد سطح 105 از منطقه اين از گاز صادرات سطح كه اين با:است آمده گزارش ادامه در
هنوز توليد است ، يافته افزايش سال 2000 در مترمكعب ميليارد به 210 سال 1990 در مترمكعب
.دارد قرار دنيا مناطق ساير به نسبت پاييني سطح در
انرژي پارك
/به 3 روز در مترمكعب ميليون از 5/0 تا 1388 سال 1382 از قشم جزيره در گاز تقاضاي رشد
.است شده برآورد روز در مترمكعب ميليون 10
گرفتن درنظر بدون (قشم جزيره در طبيعي گاز روزانه مصارف) شده ياد تقاضاي برآورد
ميليون ظرفيت 6 با LNG توليد واحد يك براي نياز مورد گاز.است GTL و LNG توليدي واحدهاي
هزار توليد 35 ظرفيت با GTL توليد واحد هر و روز در مترمكعب ميليون حدود 22 سال در تن
.بود خواهد روز در گاز مترمكعب ميليون حدود 8/5 روز در بشكه
پارك" عنوان تحت منطقه‌اي احداث براي مطالعاتي طرح يك قشم جزيره در حاضر ، حال در
گزينش انرژي پارك عنوان با كه صنايعي طرح ، اين اجراي در كه است انجام دست در "انرژي
.است متان گاز از آنها فرآوري مشترك ، پايه اينهستند مشترك پايه يك داراي شده‌اند
داراي كه شده‌اند گزينش انرژي پارك در استقرار براي صنايعي مشترك ، پايه اين بر علاوه
تامين امكان تقاضا ، و عرضه ترازبندي جهاني ، بازار چشم‌اندازهاي درزمينه اقتصادي توجيه
محصولات نهايي قيمت و اوليه مواد هزينه لحاظ به قبول قابل سود حاشيه و پروژه‌ها مالي
در گاز كه ديگري صنايع و مي‌كنند استفاده سوخت به‌عنوان گاز از كه صنايعي همچنين.هستند
مستقر پارك اين در نيز دارد دخالت و مشاركت نهايي محصول توليد براي آنها توليدي فرآيند
.شد خواهند
بيش و كم محصولات هستند ، مطالعه دست در انرژي ، پارك يك فاز در استقرار براي كه صنايعي
واحد مگاوات ، ظرفيت 650 به برق توليد واحدهاي.دارند خود مستقيم خروجي در را متفاوتي
تن ، هزار ظرفيت 5 به خاكستري كلينكر توليد واحد روز ، در تن ظرفيت 1750 به آمونياك توليد
در بشكه هزار ظرفيت 35 به (GTL) مايع به گاز تبديل واحد و سديم بي‌كربنات توليد واحد
.مي‌دهند تشكيل را انرژي پارك اول فاز صنايع ، ميان‌تقطيري سوخت‌هاي براي روز
بودن سودآور بر تاكيد با قشم ، آزاد منطقه برنامه و طرح معاون زيادلو ، فروزان
از مزيت‌هايي قشم انرژي پارك در GTL كارخانه ايجاد:مي‌گويد زمينه اين در سرمايه‌گذاري
مهندسي شركت‌هاي به تكنولوژي انتقال پيشرفته ، تكنولوژي با جديد صنعت يك ايجاد قبيل
اشتغال ايجاد و بهره‌برداري و ساخت دوره در نفر هزار چند حد در اشتغال ايجاد و ايران
.مي‌آورد به‌وجود را مضاعف و غيرمستقيم
از 500 بيش جذب بالا ، افزوده ارزش ايجاد:مي‌افزايد قشم ماهنامه با گفت‌وگو در وي
به نياز عدم ايراني ، شركت‌هاي براي سالانه مناسب سود ايجاد خارجي ، سرمايه دلار ميليون
جنبي توليد نهايت در و LNG و متانول برخلاف فرآورده فروش براي قبلي خريد تعهد ايجاد
است قشم‌برخوردار آزاد منطقه توسعه براي زيادي اهميت از كه روز در آب مترمكعب حدود 4800
ديگر از پروژه ، اطراف زمين‌هاي در پساب تزريق از ناشي جزيره آب زيرزميني ذخاير تقويت و
.است فوق طرح مزاياي
متنوعي صنعتي فعاليت‌هاي نيز مجموعه اين دوم فاز در شده انجام پيش‌بيني‌هاي بنابر
در سال در تن ميليون ظرفيت 25/1 با اسفنجي آهن توليد واحد راه‌اندازي كه شده پيش‌بيني
شمار به طرح‌ها اين مهمترين از توسعه بعدي مراحل در سال در تن ميليون و 3 اول مرحله
فروكروم ، توليد واحد فرومنگنز ، توليد واحد آلومينيوم ، توليد واحد دوم فاز در.مي‌رود
در تن ميليون ظرفيت 6 با (LNG)مايع گاز توليد واحد يك ايجاد و DME و GTL دوم واحد ايجاد
.دارد قرار كار دستور در نيز سال
در.است شده پيش‌بيني مختلف گزينه دو در پلي‌اولفين ، مجتمع يك پيشنهادي ، پروژه‌هاي در
مجتمع‌هاي بزرگترين شمار در احداث صورت در شده پيش‌بيني مجتمع پيشنهادي ، مورد دو هر
.گرفت خواهد قرار جهان در PP و LLDPE توليد
و نايلون اكريليك ، الياف زايلن ، و تولوين بنزن ، ) مشتقات و آروماتيك‌ها توليد زمينه در
تن هزار سالانه 55 مي‌توان (..و آفت‌كش‌ها شوينده‌ها ، رنگ ، توليد همچنين و پلي‌استر
آروماتيك ، اختصاصي مجتمع احداث صورت در همچنينكرد توليد زايلن تن هزار و 31 بنزن
قابل محصولاتي نوعا كه مصنوعي الياف توليدكننده صنايع خوراك تامين براي آن از مي‌توان
.كرد استفاده نيز هستند صدور
گره پتروشيمي صنعت با مرتبط عظيم طرح‌هاي با اگر جزيره اين استثنايي و ويژه موقعيت
قلب در بي‌نظير مجموعه‌اي سفر ، و گاز و آب تلاقي از بخورد ،
.بود خواهد آن براي عنوان كمترين منطقه اقتصادي گلوگاه كه مي‌آيد به‌وجود فارس خليج
|
