در حالي كه شوراي امنيت سازمان ملل قرار است امروز در جلسه اي كه شايد آخرين اقدام ديپلماتيك جهاني باشد، بحران عراق را بررسي كند، تقابل مخالفان و موافقان حمله نظامي به عراق ديروز وارد مرحله اي تازه و حساس و در عين حال پرابهام شد.


به گزارش خبرگزاري فرانسه از مسكو، ايگور ايوانف وزير خارجه روسيه ديروز صريحا گفت كشورش قطعنامه جديدي را كه آمريكا و انگليس امروز به شوراي امنيت مي برند وتو خواهد كرد. اين درحالي است كه كاخ سفيد پريروز به نقل از ولاديمير پوتين رئيس جمهوري روسيه اعلام كرده بود، پوتين به بوش گفته است از حق وتو استفاده نخواهد كرد.
دولت آلمان نيز كه به همراه روسيه و فرانسه از مخالفان جدي حمله آمريكا به عراق است ديروز اعلام كرد آمريكا و انگليس براي تصويب قطعنامه جنگ عليه عراق در شوراي امنيت، اكثريت آراء را در اختيار ندارند. ساعاتي پيش از اظهارنظر سخنگوي دولت آلمان، توني بلر نخست وزير انگليس با اميدواري زيادي گفته بود قطعنامه دوم در شوراي امنيت تصويب خواهد شد.
فرانسه نيز ديروز بر دامنه تحركات خود عليه آمريكا افزود. وزير خارجه اين كشور براي متقاعد كردن اعضاي آفريقايي شوراي امنيت ديروز راهي اين كشورها شد.


به گزارش خبرگزاري فرانسه دومينيك
دو ويه پين وزير خارجه فرانسه پس از ديدار از آنگولا به كامرون رفت. وي پس از ديدار از كامرون به گينه خواهد رفت.
از نتيجه مذاكرات وزير خارجه فرانسه با مقام هاي كامروني گزارشي منتشر نشده است اما مقام هاي آنگولايي به «ويه پين» گفته اند جنگ آمريكا عليه عراق اجتناب ناپذير است. معناي اين موضع آنگولا اين است كه اين كشور نمي تواند براي جلوگيري از جنگي كه قطعي است در برابر آمريكا بايستد.
اين تحولات ديپلماتيك درحالي رخ مي دهد كه هنوز معلوم نيست رهبران روسيه و فرانسه در اجلاس امروز شوراي امنيت سازمان ملل شركت مي كنند يا نه. در آخرين جلسه شوراي امنيت كه هفته گذشته برگزار شد وزيران خارجه فرانسه و روسيه تصميم گيري نهايي را به سران كشورهاي خود واگذار كردند.
ساير تحولات
* عراق بخشي از نيروهاي گارد رياست جمهوري را از منطقه كركوك فراخواند. خبرگزاري فرانسه با اعلام اين خبر به نقل از شاهدان عيني افزود: استحكامات نظامي عراق در اين منطقه همچنان پابرجاست.
* آمريكا از مقام هاي اسرائيلي به خاطر انتشار خبرهاي محرمانه ارتش آمريكا درباره حمله به عراق انتقاد كرده است. به گزارش خبرگزاري فرانسه از بيت المقدس، سفير آمريكا در اسرائيل با اعلام اين خبر افزود: اين كه رسانه ها مي گويند آمريكا پيش از حمله، به متحدان و دوستان خود اطلاع نمي دهد، ادعايي بي اساس است.
* اعزام نيروهاي نظامي آمريكا از بنادر تركيه و پايگاه اينجرليك به مناطق مرزي تركيه با عراق، روز دوشنبه نيز ادامه يافت.
به گزارش ايرنا از آنكارا به نقل از خبرگزاري اخلاص ديروز از بندر اسكندرون مجموعا ۵۲ كاميون و تريلي حامل محموله هاي مختلف نظامي آمريكا خارج و به مقصد شهرهاي غازي آنتپ و ماردين در جنوب شرق تركيه حركت كردند.


در بين محموله هاي نظامي آمريكا كه از طريق بندر اسكندرون، وارد تركيه شده است، سيستم هاي ارتباطي ماهواره اي و دهها جيپ هامر به چشم مي خورد.

* هزاران دانشجوي مصري ديروز در حمايت از عراق در محوطه دانشگاه هاي خود در شهرهاي مختلف مصر دست به تظاهرات زدند. به گزارش خبرگزاري فرانسه از قاهره، نيروي انتظامي اين كشور محوطه دانشگاه هاي مزبور را محاصره كرده بود تا مطمئن شود كه كسي ممنوعيت اين كشور مبني بر تظاهرات خياباني را نقض نخواهد كرد.
حدود ۴ هزار دانشجو در دانشگاه عين شمس قاهره جمع شده بودند و فرياد الله اكبر سرمي دادند.

تظاهركنندگان فرياد مي زدند «عراقي ها صبر كنيد، ارتش اسلامي در راه است»، «سران عرب حكم جهاد دهيد» و «بوش كوچك، بهاي خون مسلمانان ارزان نيست».

نشست سرنوشت ساز و تعيين كننده شوراي امنيت براي تصميم گيري درباره قطعنامه جديد پيشنهادي آمريكا، انگليس و اسپانيا، امروز آغاز مي شود.
اين قطعنامه در ميان پنج عضو ثابت شوراي امنيت، سه مخالف دارد: فرانسه، روسيه و چين. از اين ميان، فرانسه از همه بيشتر در مخالفت با جنگ و اين قطعنامه سخن گفته و حتي تهديد نموده كه از حق وتو استفاده مي كند. شبكه خبري بي.بي.سي در گزارشي به حق وتو و تاريخچه استفاده آن توسط اعضاء شوراي امنيت پرداخته كه مي خوانيد:
از سال ۱۹۴۵ كه سازمان ملل متحد تأسيس شد تاكنون، شوروي سابق و روسيه كنوني ۱۲۰ بار، آمريكا ۷۶ بار، انگليس ۳۲ بار، فرانسه ۱۸ بار و چين تنها ۵ بار از حق وتوي خود در شوراي امنيت استفاده كرده اند.
كلمه «وتو» هيچگاه در منشور ملل متحد استفاده نشده است. براي تصويب شدن هر قطعنامه اي در شوراي امنيت، ۹ رأي موافق از ۱۵ رأي اعضاء شوراي امنيت نياز است.
در منشور سازمان ملل آمده است، اين ۹ رأي بايد شامل آراء پنج عضو دائم شوراي امنيت باشد.
تاكنون بارها قدرت وتوي اعضاء دائم شورا مورد انتقاد قرار گرفته است. استفاده فراوان آمريكا و شوروي از قدرت وتو، اين سيستم را بي اعتبار كرده است. در جريان جنگ سرد، شوروي تقريبا پي در پي قطعنامه هاي سازمان ملل را وتو مي كرد. در جديدترين مورد، آمريكا از حق وتوي خود به طور مرتب براي حمايت از دولت اسرائيل در برابر انتقادهاي بين المللي يا تلاش هايي براي كنترل نظامي گري اسرائيل استفاده كرده است. منتقدان سيستم وتو مي گويند، پنج عضو دائم شورا، كه همان فاتحان جنگ جهاني دوم هستند، بازتاب حقايق ژئوپلتيك كنوني دنيا نيستند. به ويژه انگليس و فرانسه ديگر در ميان پنج قدرت اقتصادي و نظامي عمده دنيا نيستند.
اگر وتو لغو شود، ديدگاه اكثريت در شورا مطرح مي شود، قطعنامه هاي بيشتري به تصويب مي رسد، وضعيت هاي بيشتري به عنوان تهديد امنيت دنيا شناخته مي شود و كشورهاي بيشتري تحت تحريم قرار مي گيرند.
به اين ترتيب، يك شوراي امنيت اصلاح شده و جديد، از نظر منابع مالي و اراده و ابزار عملي كردن خواسته هاي شوراي امنيت شرايط بهتري خواهد داشت. پنج عضو ثابت شوراي امنيت سهميه كمي از بودجه سازمان ملل را تقبل مي كنند. هيچيك از اعضاء ثابت كنوني شوراي امنيت نگفته اند كه خواستار لغو حق وتوي خود هستند. تغيير در منشور سازمان ملل بايد به تأييد همه پنج عضو ثابت شورا برسد.
روسيه
استفاده شوروي از حق وتو در روزهاي نخستين عمر سازمان ملل آنقدر معمول بود كه «آندري گروميكو» وزير خارجه شوروي بين سالهاي ۱۹۵۷ و ۱۹۸۵ «آقاي نه» لقب گرفته بود.
در ۱۰ سال نخست عمر سازمان ملل، شوروي ۷۹ بار از حق وتوي خود استفاده كرد. در همان مدت زمان، چين يك بار و فرانسه دو بار از حق وتو استفاده كردند و ديگران اصلا از اين حق استفاده نكردند. بعدها شوروي كمتر از وتو استفاده مي كرد.
از زمان فروپاشي شوروي در سال ۱۹۹۱ روسيه تنها دو بار از حق وتو استفاده كرده است، يك بار آن در جلوگيري از تصويب قطعنامه اي بود كه نيروهاي صرب بوسني را براي ممانعت از دسترسي سازمان ملل به منطقه اي در بوسني مورد انتقاد قرار مي داد و بار ديگر براي قطعنامه اي درباره منابع مالي عمليات هاي سازمان ملل در قبرس.
آمريكا
از ۹ مورد آخر استفاده از وتو در شوراي امنيت، هفت مورد آن را آمريكا استفاده كرده است. از اين ميان ۶ مورد براي رد قطعنامه هايي در انتقاد از دولت اسرائيل بوده است. به طور كلي، آمريكا از تصويب ۳۵ قطعنامه درباره اسرائيل جلوگيري كرده است. واشنگتن براي نخستين بار در مارس ۱۹۷۰ از وتو استفاده كرد و به همراه انگليس از تصويب قطعنامه اي درباره زيمبابوه ممانعت كردند. آمريكا از ۱۰ قطعنامه در انتقاد از آفريقاي جنوبي، هشت قطعنامه درباره ناميبيا، هفت قطعنامه درباره نيكاراگوئه و پنج قطعنامه درباره ويتنام را وتو كرده است. آمريكادر۵۳مورد، در وتوي قطعنامه ها تنها بوده است.
انگليس
از ۳۲ بار استفاده انگليس از وتو، ۲۳ بار آن در رد قطعنامه هايي بوده كه آمريكا هم آن را رد كرده است.
آخرين مورد وتوي انگليس در سال ۱۹۸۹ و وقتي انجام شد كه آمريكا، فرانسه و انگليس قطعنامه اي را درباره تحقيق از دخالت نظامي آمريكا در پاناما رد كردند. انگليس تنها هفت بار به تنهايي از وتو استفاده كرده است.
فرانسه
۱۳ مورد از ۱۸ مورد استفاده وتو توسط فرانسه، درباره قطعنامه هايي بوده كه آمريكا و انگليس نيز آن ها را وتو كرده اند. فرانسه تنها دوبار به تنهايي از وتو استفاده كرده است. يك بار در سال ۱۹۷۶در مناقشه ميان فرانسه و كومور و بار ديگر در سال ۱۹۴۷ درباره اندونزي. در سال ۱۹۴۶، فرانسه و شوروي قطعنامه اي درباره جنگ داخلي اسپانيا را رد كردند.
چين
بين سال هاي ۱۹۴۶ و ۱۹۷۱،كرسي چين در شوراي امنيت را جمهوري چين (به همراه تايوان) اشغال كرده بود. در آن زمان اين كشور يك بار از وتو براي رد درخواست مغولستان براي عضويت در سازمان ملل استفاده كرد.

ايگورايوانف وزير خارجه روسيه براي انجام ديدار و گفتگوهايي كه عراق در كانون آن قرار دارد، ديروز مسكو را براي سفر به ايران، افغانستان و تاجيكستان ترك كرد.
به گزارش آسوشيتدپرس، سخنگوي وزارت خارجه روسيه با اعلام اين خبر گفت: روسيه و ايران بشدت با هر سناريوي نظامي درباره روند تحولات كنوني در خليج فارس و براي حل بحران عراق مخالفت مي كنند. به گفته اين مقام وزارت خارجه روسيه، ايوانف در نخستين مرحله از اين سفر كه تهران خواهد بود، درباره همكاريهاي دو كشور، مشكلات منطقه و وضعيت افغانستان گفتگو مي كنند.
به گفته سخنگوي وزارت خارجه روسيه، امنيت بين المللي، خلع سلاح، منع تكثير سلاح و كنترل صادرات از ديگر موضوعات مورد بحث ايوانف در تهران خواهد بود.

دولت جورج بوش از بيش از ۶۰ كشور خواسته است صدها ديپلمات عراقي را كه سازمان سيا و ديگران به عنوان مأموران اطلاعاتي عراق شناسايي كرده اند، يافته و اخراج كنند، زيرا آنها «تهديدي جدي براي منافع آمريكا در خارج هستند».
روزنامه نيويورك تايمز به نقل از مقام هاي بلندپايه دولت آمريكا نوشت، واشنگتن در حال مذاكره درباره جزئيات اين درخواست است و بعضي كشورها اقدام در اين مورد را آغاز كرده اند.
استراليا ديروز اعلام كرد، يك ديپلمات عراقي را به اتهام جاسوسي اخراج مي كند.
يك مقام بلندپايه آمريكايي در اين مورد گفت، اخراج دو مقام عراقي در هيأت نمايندگي اين كشور در سازمان ملل بخشي از همين تلاش براي پاكسازي مأموران عراقي است.
واشنگتن قصد دارد پيش از اقدام نظامي در عراق، شبكه اطلاعاتي اين كشور را در جهان مختل كند. با اخراج عوامل عراق از اين كشورها، ديگر فرصتي براي جايگزيني آنها وجود نخواهد داشت و آمريكا به هدف خود دست مي يابد.

عبدالله  گل نخست وزير تركيه  ديروز اعلام  كرد: براي  هموار كردن  راه  نخست وزيري  «رجب  طيب  اردوغان» پس  از انجام  مراسم  سوگند وي  در مجلس ، از سمت  خود استعفا خواهد داد.
رجب  طيب  اردوغان رهبر حزب  عدالت  و توسعه  در انتخابات  ميان  دوره اي  روز گذشته  استان  سييرت  به  عنوان  نماينده  مجلس  انتخاب  شد.
به گزارش ايرنا ازآنكارا،نخست وزير تركيه  ديروز به  خبرنگاران  گفت : تشكيل  دولت  جديد تركيه  به  نخست  وزيري  اردوغان  نبايد به  تعويق  بيفتد. نخست وزير تركيه  افزود: رجب  طيب  اردوغان  در انتخابات
  ۱۲ آبان  ماه  بدليل  برخي  عوامل  غيردمكراتيك  موفق  به  نامزدي  نمايندگي  مجلس  نشده  بود ولي  خطايي كه  در آن  موقع  انجام  شده  بود با انتخابات  استان  سييرت  تصحيح  شد. شوراي  عالي  انتخابات  تركيه  به  دليل  سابقه  محكوميت  جزايي  اردوغان ، با نامزدي  وي  براي  شركت  در انتخابات  عمومي  ۱۲ آبان  ماه  در تركيه  موافقت  نكرد.