دوشنبه ۱ خرداد ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۳۹۹۱ - May 22, 2006
ديابت، پيشگيري يا درمان
قند دردسرساز
سميه شرافتي
004050.jpg
ديابت يك بيماري مزمن و شايع است كه گسترش آن منجر به از دست رفتن حدود۳۰۰هزارسال از عمر مفيد در جامعه ما شده است. براساس گزارش منتشر شده بار جهاني بيماري ها در سال 1990، ديابت رتبه بيست و نهم را در بين بيماري هاي مختلف به خود اختصاص داده است. همچنين طبق گزارش سازمان بهداشت جهاني، ديابت به رتبه بيستم در بين ساير بيماري ها رسيده است.
در حال حاضر براساس نتايج مطالعات سازمان بهداشت جهاني، بيش از 194ميليون نفر در جهان مبتلا به ديابت هستند و شيوع سالانه ديابت در جهان در حدود 6درصد افزايش مي يابد كه علت اوليه اين مسئله افزايش سن و جمعيت خصوصاً در بين جوامعي است كه در آنها از نظر نژادي استعداد ابتلا به ديابت بيشتر است. همچنين براساس مطالعه اخيري كه توسط مركز تحقيقات غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشكي تهران انجام شده است، تعداد افراد مبتلا به ديابت تا سال 1380، در جمعيت بالاي 20سال ايران حدود دو ميليون نفر با شيوع حدود 4/7درصد تخمين زده شده است و طبق محاسبات انجام شده حدود 85هزار و 72نفر در اين سال به جمعيت ديابتي هاي ايران افزوده شده است.
با توجه به بار بيماري ديابت در جهان و ايران و اينكه اين بيماري در مقايسه با ساير بيمار ي ها رتبه هشتم را به خود اختصاص داده است لزوم پيشگيري از ديابت، حمايت و آموزش به افراد ديابتي براي كنترل بيماري شان اهميت بيشتري پيدا مي كند.
دكتر اسدالله رجب، رئيس انجمن ديابت ايران در خصوص اهميت حمايت از افراد مبتلا به ديابت و خانواده هايشان مي گويد: هنگامي كه ما يك فرد ديابتي را از بيمارستان مرخص مي كنيم، بايد در مورد آينده بيماري تقريباً همه چيز را به او توضيح دهيم. روزهاي اول اين بيماري براي خانواده فرد ديابتي بخصوص اگر كودك باشد يك كابوس است، براي همين حمايت از اين بيماران و خانواده هايشان بسيار بي اهميت تلقي مي شود. مخصوصاً در مراحل تزريق انسولين به كودك اثرات مخرب روحي براي خانواده اش برجا مي گذارد و باعث مي شود مشكلات حادي در خانواده به وجود بيايد. در حال حاضر مهمترين مشكل افراد ديابتي حمايت هاي روان شناختي و اجتماعي است و همه ما بايد بدانيم كه براي حمايت از يك فرد ديابتي وقت ديگر معنايي ندارد.
با توجه به شيوع فزاينده ديابت در دنيا، اداره و درمان ديابت و عوارض آن نيازمند صرف هزينه هاي قابل توجهي از طرف بيماران و سيستم بهداشتي-درماني جامعه است و از آنجا كه در اين بيماري پيشگيري بسيار مهمتر از درمان است، تلاش در جهت كنترل ديابت و عوارض آن باعث كاهش هزينه هاي مربوط به ديابت و در نهايت كاهش بار عوارض اين بيماري خواهد شد.
دكتر رجب با بيان اينكه يكي از پايه هاي اصلي درمان ديابت در ابتدا پيشگيري از آن است، افزود: از آنجا كه حداقل در كلاس هاي آموزشي بايد در بخشي دو ساعته در رابطه با حمايت از اين بيماران بحث شود، هنوز اين امكان وجود ندارد كه براي همه ديابتي ها اين آموزش ها وجود داشته باشد. مراكز كافي براي آموزش اين بيماري نيز تأسيس نشده و در اين ميان مشكل اساسي كه وجود دارد اين است كه در كشور ما بيمه ها فقط روي درمان بيماران هزينه مي كنند و هيچ هزينه اي را جهت كنترل اين بيماري تخصيص نداده اند، ما با مشكلات جدي براي آموزش اين بيماران مواجهيم.
وي در ادامه افزود: براي يك فرد ديابتي بايد وسايل و امكاناتي در منزل وجود داشته باشد كه بتواند اين بيماري را براي جلوگيري از عوارض وخيم آن كنترل كند. يك ديابتي فقط به انسولين و قرص احتياج ندارد، در حالي كه متأسفانه بيمه ها فقط حاضرند هزينه مربوط به انسولين و قرص را تقبل كنند.
اين درحالي است كه تمركز سازمان هاي بيمه گر بر روي هزينه هاي درمان ديابتي ها فقط چند سالي عمر آنها را افزايش مي دهد و در نتيجه از عوارض مخرب آن جلوگيري نمي كند و اين باعث مي شود كه صرف همه اين هزينه ها بيهوده باشد و مهمتر اينكه متأسفانه به رغم هزينه هاي سنگين مراقبت از بيماران ديابتي مرگ و مير و ناتواني عوارض ناشي از اين بيماري هنوز كاهش پيدا نكرده و هزينه اي كه سالانه صرف هر ديابتي مي شود پنج برابر هزينه اي است كه صرف ساير افراد مي شود. امروزه شواهدي در دست است كه نشان مي دهد تلاش در جهت كنترل و پيشگيري ديابت و عوارض آن باعث كاهش هزينه هاي مربوط به ديابت و در نهايت كاهش بار عوارض اين بيماري خواهد شد.
وي در مورد مشكلات اساسي ديگر بيماران گفت: ديگر مشكل عمده ديابتي ها اين است كه همه آنها بيمه نيستند و بايد ماهانه بيش از 50هزارتومان صرف اين بيماري كنند. حق هر بيمار ديابتي است كه بيمه شود در حالي كه حتي پاسخ سازمان خدمات درماني در اين مورد به ما مبهم است. ديگر اينكه ما مي خواهيم ديابت به عنوان يك بيماري خاص شناخته شود، يا حداقل ديابت نوع يك به علت اينكه هزينه هاي درمان بيماران مبتلا به آن ماهانه بيش از 80هزارتومان است و بيشتر نوجوانان و كودكان به آن مبتلا هستند، به عنوان بيماري خاص شناخته شود.
عوارض ناشي از ديابت
دكتر رجب در خصوص مهمترين و شايع ترين عوارض اين بيماري مي گويد: ديابت يك بيماري سيستميك است كه روي تمام ارگان هاي بدن اثر مي گذارد، ولي مهمترين ارگان تأثيرپذير در نتيجه قند بالا از اين قبيل است: مشكلات چشمي كه به نابينايي ختم مي شود، مشكلات و نارسايي هاي كليوي، مشكلات عصبي كه به قطع عضو مي انجامد، مشكلات عروقي، مشكلات دستگاه گوارش و... ولي شايع ترين عارضه اي كه در ايران با آن مواجه هستيم مشكلات چشمي است. در بررسي هاي انجام شده تقريبا 25درصد از كساني كه براي اولين بار ديابت در آنها تشخيص داده شده مشكلات چشمي در آنها وجود دارد.
پاي ديابتي
اگرچه بسياري از عوارض خطرناك ديابت همچون نارسايي كليه يا نابينايي، مبتلايان به ديابت را گرفتار مي كند، اما پاي ديابتي بيشترين هزينه ها را به بيماران تحميل مي كند. قطع پا در مبتلايان به ديابت 40برابر افراد غيرديابتي است. طبق برآوردهاي به عمل آمده تخمين زده مي شود كه 15درصد كل افراد ديابتي در طول زندگي خود دچار زخم در پاها مي شوند. آمار جهاني نيز حاكي از آن است كه 20درصد كل دلايل بستري شدن بيماران ديابتي در بيمارستان به علت زخم هاي پا يا به عبارت ديگر پاي ديابتي است. در هر 30 ثانيه يك پا در نقطه اي از جهان به علت ديابت قطع مي شود!
در كشورهاي در حال توسعه نيز هزينه درمان پاي ديابتي تا 40درصد بودجه مراقبت بهداشتي درماني را شامل مي شود. رئيس انجمن ديابت ايران در خصوص علت ابتلا به پاي ديابتي مي گويد: شايع ترين علت اين عارضه اختلالات عصبي ديابت است، كه باعث مي شود فرد ديابتي حس سرما و گرما را از دست بدهد و در نتيجه اگر زخمي در پايش ايجاد شد آن را حس نمي كند و اين عفوني شدن تدريجي زخم منجر به قطع پاي فرد مي شود.وي با تأكيد بر اينكه بيشتر هزينه هاي بيماري ديابت مربوط به پاي ديابتي است ادامه داد: متأسفانه در كشور ما كفش مخصوص پاي ديابتي در اختيار بيماران قرار نمي گيرد و مراقبت هاي لازم از آنها وجود ندارد. در نتيجه در حالي كه ما به آساني مي توانيم جلوي قطع پاي يك بيمار ديابتي را بگيريم ولي شاهد هرچه بيشتر شدن قطع پاي اين بيماران هستيم.
نوع خطرناك تر ديابت
ديابت نوع 2 به يكي از معضلات سلامت جهاني و علت اصلي و عمده مرگ و مير و ناتواني تبديل شده است؛ به طوري كه در چند سال گذشته سن ابتلا به آن نيز كاهش يافته و در ميان كودكان و نوجوانان شايع شده است. دكتر رجب علت كاهش سن ابتلا به اين نوع ديابت را زندگي شهرنشيني، تغذيه غلط و كاهش فعاليت هاي جسماني عنوان كرد و افزود: در كشورهاي توسعه يافته كه توانسته اند با روند صنعتي شدن همگام شوند و شيوه فرهنگ زندگي شهرنشيني را بياموزند، از ابتلا به ديابت نوع۲ تا حدي جلوگيري شده، ولي متأسفانه در كشورهاي در حال توسعه ما نتوانسته ايم همگام با صنعتي شدن شيوع صحيح زندگي شهرنشيني را بياموزيم و اين خود يكي از دلايل افزايش ابتلا به ديابت نوع۲ و كاهش سن ابتلا به آن است.
چشم انداز آينده
رئيس انجمن ديابت در پايان با اشاره به اينكه زندگي ديابتي ها با توجه به هزينه هاي زياد اين بيماري روز به روز مشكل تر خواهد شد افزود: اگر ديابت به طور صحيحي كنترل شود، آينده ديابتي ها بسيار روشن خواهد بود و اين افراد نه تنها سر بار جامعه نخواهند بود بلكه به طور طبيعي مي  توانند چرخ جامعه را بچرخانند و طول عمر طبيعي داشته باشند، به اين دليل كه اگر ما بتوانيم از بروز ديابت پيشگيري كنيم در واقع از بسياري از بيماري هاي ديگر از جمله بيماري هاي قلب و عروق، چربي، چاقي، فشارخون، وزن زياد و... نيز پيشگيري كرده ايم.

نمايشگاه
تكنولوژي اپتيك در جهان
004053.jpg
چهارمين نمايشگاه علمي- تخصصي عينك و لوازم جانبي آن(تاپكس) از پنجم لغايت هشتم خردادماه سال جاري در سالن حجاب برگزار مي شود.
به گزارش روابط عمومي اين نمايشگاه، جديدترين فناوري هاي علمي و هنري در زمينه ساخت و توليد انواع عدسي و فريم عينك، دستگاه ها و همچنين تجهيزات اپتيكي در اين زمينه به نمايش گذاشته خواهد شد.
تاپكس۸۵ ، چهارمين نمايشگاه و همايش علمي عينك در كشور است كه در آن علاوه بر ارائه محصولات شركت هاي تابعه، بيست و سه سمينار تخصصي از سوي سازمان هايي چون جهاددانشگاهي، دانشگاه صنعتي شريف، دانشگاه علوم بهزيستي و توان بخشي، كميسيون فني و آموزشي اتحاديه صنف سازندگان و فروشندگان عينك تهران و مؤسسه استاندارد برگزار مي گردد كه به توضيح مطالبي در مورد كاربردهاي ليزر در چشم پزشكي و ايمني آن، روند تدوين استانداردهاي عينك، پارامترهاي مهم در تست عينك هاي محافظ و آشنايي با عدسي هاي تدريجي و چندكانوني مي پردازد.
كمال الدين يوسفي- يكي از اعضاء هيأت اجرايي تاپكس- گفت: قصد اتحاديه از برگزاري تاپكس، ارائه توانمندي هاي توليدي و فني در زمينه آخرين توليدات اپتيكي در جهان و انتقال آخرين فناوري هاي روز در اين زمينه به داخل كشور و نيز يافتن بازارهاي تجاري جديد و ايجاد امكان مقايسه توليدات و خدمات مختلف در يك مكان توسط شاغلان اين حرفه و ارتقاء مهارت هاي علمي- آموزشي است .
وي با اشاره به ورود انواع عينك هاي بي كيفيت در بازار گفت: استفاده از عينك هاي بي كيفيت و غيراستاندارد- به خصوص انواع آفتابي- باعث آسيب رساني بيشتر اشعه هاي مضر مانند اشعه ماوراء بنفش(UV) به چشم مي شود، درحالي كه هدف استفاده از اين عينك ها، محافظت از چشم است و اميدواريم با برگزاري تاپكس بتوانيم واردات و عرضه عينك هاي غيراستاندارد در كشور را محدود كنيم.
شايان ذكر است كه در اين نمايشگاه 63 شركت به ارائه محصولات و تكنولوژي هاي خود مي پردازند و كارشناسان و شاغلان مرتبط با اين مي توانند هر روزه از ساعت 9صبح لغايت 18از اين نمايشگاه بازديد به عمل آورند.

درمانگاه
چاقي؛ بيماري مزمن
004047.jpg
دكتر عليرضا استقامتي- چاقي بيماري چندعاملي و پيش رونده اي است كه ناشي از زيادي ذخيره چربي بوده و توأم با عوارض متعددي است. ژن هاي زيادي در بروز چاقي دخالت دارند و اين بيماري، هزينه هاي بسيار زيادي را به شخص و جامعه تحميل مي كند. تعريف ديگر چاقي عبارت است از افزايش مقادير چربي بدن در مقايسه با بافت فاقد چربي. براي ارزيابي چاقي از نظر باليني روش هاي متعددي وجود دارد كه يكي ازآنها نمايه توده بدني يا Body mass index است كه از تقسيم وزن شخص به كيلوگرم بر مجذور قد وي به متر محاسبه مي شود. البته اندازه دور كمر يا نسبت دور كمر به دور باسن و ضخامت چين پوستي نيز براي تشخيص چاقي به كار مي رود؛ اگر نمايه توده بدني فردي (BMI) كمتر از 25 باشد طبيعي تلقي مي شود و BMI 25 تا 9/29 به معناي اضافه وزن و BMI بيش از 30 نيز چاق تلقي مي شود.
مطالعات جهاني نشان مي دهد كه اپيدمي چاقي يك معضل سلامتي جامعه بشري است و شيوع چاقي نه تنها در كشورهاي پيشرفته بلكه در ساير كشورهاي درحال توسعه يا كمتر توسعه يافته نيز در حال افزايش است.
چاقي از تداخل عوامل ژنتيك، متابوليك، محيطي و رفتاري رخ مي دهد و تاكنون بيش از 300 ژن يا ناحيه كروموزمي به چاقي ارتباط داده شده است و بيش از 20 تا 40درصد دلايل چاقي، ناشي از عوامل ژنتيك است.
عوارض و اثرات افزايش وزن بيش از دو هزار سال است كه شناخته شده است. بقراط نيز متوجه شده بود كه در افراد چاق (در مقايسه با اشخاص لاغر) مرگ ناگهاني شايع تر است. چاقي مانند فشار خون بالا، يك بيماري مزمن است كه علت آن عدم تعادل بين انرژي مصرف غذاها و انرژي از دست رفته است. انرژي مازاد در سلول  هاي چربي كه بزرگ مي شوند يا تعداد آن افزايش مي يابد، ذخيره مي شود. سلول هاي چربي بزرگ تر و رشديافته، از سويي به دليل وزن و توده چربي اضافي و از سوي ديگر به علت اسيد هاي چرب آزاد كه ترشح مي كنند، عوارض ناشي از چاقي را به دنبال دارند. عواقب اين دو مكانيسم، ايجاد بيماري هاي ديگر مانند ديابت، بيماري هاي كيسه صفرا، بيماري هاي قلبي و برخي از موارد سرطان هاست. بيماري هاي ناشي از افزايش توده بافت چربي:
۱ - تغييرات روحي و اجتماعي: برخي از دلايل اين تغييرات عبارتند از: الف) افراد چاق به دليل چاقي دچار كاهش مقبوليت اجتماعي مي شوند. اين افراد از نظر آموزشي، استخدام، مراقبت هاي بهداشتي و نكات ديگر دچار مشكل مي شوند.
ب) افرادي كه نمايه توده بدني بالا دارند، عوارض بيشتري دارند؛ به خصوص خانم هاي چاق در مقايسه با مردان، براي لاغربودن بيشتر تحت فشارهاي اجتماعي قرار دارند.
ج) كاهش وزن برنامه ريزي شده، كيفيت زندگي را بالا مي برد.
د) افراد شديداً چاق كه با جراحي باي پس معده به  صورت متوسط 43كيلوگرم كاهش وزن داشته اند، در تمام جنبه هاي كيفي شبيه افراد طبيعي جامعه مي شوند.
۲ - آپنه زمان خواب: تغييرات تست هاي ريوي در افراد چاق ديده مي شود. البته در شرايطي كه بيماري با زمينه ريوي وجود نداشته باشد، فقط افزايش وزن قابل ملاحظه مي تواند سبب تغيير تست هاي تنفسي شود.
تغيير عمده عبارت است از: كاهش حجم ذخيره ريوي كه به دليل فشار بالاي داخل شكمي روي ديافراگم است. انتشار بافت چربي مستقل از چربي كل بدن نيز در مردان بر ظرفيت هاي تنفسي اثر مي گذارد. افراد چاق كه آپنه انسدادي زمان خواب دارند تفاوت هايي با افراد چاقي كه اين مشكل را ندارند نشان مي دهند. عارضه آپنه زمان خواب در مردان بيشتر از خانم هاست و اين افراد، بلندقدترند. اين افراد خرخر شبانه بيشتري دارند و ميزان اشباع اكسيژن شبانه در آنان كمتر است. احتمالاً افزايش قطر گردن و چربي ناحيه حلق، منجر به آپنه انسدادي مي شود.
۳ - بيماري هاي استخوان، مفاصل، عضلات، پوست و بافت همبندي: در افراد چاق، شيوع بيماري هاي مفاصل بيشتر است، تغييرات پوستي متعددي نيز به دنبال چاقي روي مي دهد. استريا يا بازشدن پوست كه عارضه شايعي است، به دليل فشار روي پوست از بافت چربي در حال گسترش است.
فوايد كاهش وزن
اگر افزايش وزن، خطر مرگ و مير را بالا مي برد انتظار داريم كه كاهش وزن اين خطر را كاهش دهد. در يك مطالعه كاهش وزني كه به مدت 2 سال باقي ماند كاهش فشار خون، چربي هاي خون و خطر ديابت را به دنبال داشت. در مطالعه ديگري در خانم هاي 40 تا 64ساله كه كاهش وزن برنامه ريزي شده داشتند، 20 تا 25درصد كاهش مرگ و مير مشاهده شد. كاهش وزن روي عوامل خطر مؤثر است. با 5 تا 10درصد كاهش وزن، افت فشار خون و تري گليسريد رخ مي دهد. به طور كلي 10درصد كاهش وزن براي كاهش عوامل خطر كافي است و مطالعات جديد نشان مي دهد كه حتي 5درصد كاهش وزن مي تواند خطر ديابت نوع دوم را كاهش دهد.

دريچه
تهديدي براي دندان
بي بي سي- از تحقيقاتي كه به تازگي صورت گرفته چنين برمي آيد كه 60درصد مردم با استفاده از هر شيء در دسترس، براي درآوردن خرده غذاهاي بين دندان ها، بهداشت و سلامت دهان خود را به مخاطره مي اندازند.
از جمله وسائلي كه مردم اعتراف كرده اند بدين منظور به كار مي برند مي توان از پيچ، آچار، قيچي، گوشواره، سوزن و چاقو نام برد.
اين تحقيقات كه توسط انجمن بهداشت دندان بريتانيا به عمل آمده، همچنين نشان مي دهد كه در ??درصد كساني كه خرده غذاهاي بين دندان ها را تميز نمي كنند خطر بيماري هاي لثه و بوي بد دهان بيشتر است.
دكتر نايجل كارتر- مدير اجرايي اين انجمن- مي گويد لازم است كه به مردم در مورد اهميت به كار بردن نخ دندان براي تميزكردن دندان ها آموزش داده شود.
دكتر كارتر مي افزايد كه استفاده از نخ دندان بخش مهمي از بهداشت دندان است كه به سلامت دندان و لثه كمك مي كند ولي در عين حال بايد استفاده از نخ دندان با ملايمت صورت گيرد و دقت شود كه به لثه ها صدمه اي وارد نشود.
به عقيده دكتر كارتر بهترين راه براي بيرون آوردن ذرات غذا از بين دندان ها استفاده از خلال دندان است.
دكتر كارتر مي گويد: ايده بيرون آوردن ذرات غذا از فاصله دندان ها با پيچ و آچار ممكن است در بدو امر خنده دار به نظر برسد ولي عملا اين يك نگراني مهم است كه بعضي از مردم از هر وسيله در دسترسي براي پاك كردن دندان خود استفاده مي كنند.
پيچ از ابزار سختي است كه قابليت انعطاف ندارد و فكر نمي كنم كه مردم متوجه اين حقيقت باشند كه استفاده از يك چنين وسايلي چه آسيبي ممكن است به لثه هاي آنان بزند.از جمله وسايل ديگري كه مردم اعتراف مي كنند براي خلال كردن دندان از آن استفاده مي كنند مي توان از كليد، چوب كبريت، سوهان ناخن، مداد و چنگال نام برد.
عوارض داروهاي لاغري بر كبد
مهر- تحقيقات نشان مي دهد كه شايعترين عوارض مصرف داروها بر كبد افراد شناسايي شده است.
از آنجا كه كبد به عنوان جايگاه تصفيه بدن معروف است، هر گونه ناخالصي و تاثيرات منفي داروهاي مصرفي نيز در آن تشديد مي شود. به همين دليل متخصصان در مورد داروهايي كه به تازگي به بازار آمده و تبليغات وسيعي كه در مورد تاثيرات قابل ملاحظه و كوتاه مدت آنها انجام مي شود، هشدار داده اند.
چنين داروهايي در مدت حضور خود در بازار در طولاني مدت موجب بروز عوارض كبدي مي شود و با توجه به اينكه بسياري از اين عوارض كبدي غير قابل درمان است، مشكلات غيرقابل جبراني به بار خواهد آورد.
البته مصرف هر نوع دارويي عوارض خاص خود را دارد اما بسياري از آنها مانند داروهاي لاغري و... تاثيري به مراتب شديدتر بر كبد دارد.

جرم گيري؛ خوب يا بد؟
004056.jpg
گلرخ ثريا- شايد شما هم وقتي مسواك مي زنيد، قطعات بزرگي از جرم از پشت دندان هاي جلويي تان كنده مي شود. شايد هم از گروه افرادي باشيد كه مي گويند بزاق من جرم ساز است.شايد هم شنيده ايد كه جرم گيري براي دندان خطرناك است و ميناي دندان را از بين مي برد.
بالاخره جرم گيري خوب است يا بد؟
* جرم از بزاق مي آيد:
وقتي مسواك مي زنيم، بقاياي مواد قندي و پروتئيني را از روي دندان ها مي زداييم، ولي بلافاصله 2 ساعت بعد، لايه نازك توري مانندي از پروتئين هاي بزاقي روي دندان ها رسوب مي كند. اين لايه پروتئيني، محيط مناسبي براي تجمع ميكروب ها روي سطح دندان است. در نتيجه تجمع ميكروبي روي اين قشر تورمانند، لايه اي چسبنده به نام پلاك ميكروبي بر سطح دندان تشكيل مي شود كه با مسواك زدن به راحتي از سطح دندان برداشته مي شود اما اگر با مسواك زدن پلاك ميكروبي را از روي دندان پاك نكنيد، تمام مشكلات از همين جا آغاز مي شود. به مرور زمان مواد معدني (كلسيم، فسفر و...) موجود در بزاق و مايع شيار لثه اي روي پلاك نرم ميكروبي رسوب كرده و آن را سخت و سفت تر مي كند. نتايج مطالعات نشان داده اند گرچه ميزان اين مواد معدني در بزاق كم است ولي در پلاك ميكروبي 2تا۲۰برابر غليظ مي شوند و از آنجا كوه هاي سنگي كه همان جرم است روي دندان هايتان جا خوش مي كند. كساني كه غلظت مواد آهكي بزاقشان زياد است، به دليل رسوب مواد آهكي بيشتر، جرم هاي سنگين تري دارند و اصطلاحاً مي گويند بزاقشان جرم ساز است.
* جرم بيشتر در كجاست؟
پشت دندان هاي جلويي فك پايين، بيشترين و شايعترين مكاني است كه جرم مي گيرد، بعد از اين ناحيه، سطح لپي(گونه اي) اولين دندان هاي آسيا (كرسي هاي اول) مقام دوم را از نظر جرم پذيري در كل دهان به خود اختصاص مي دهد.اين نواحي، محل بازشدن مجراي غدد بزاقي به داخل دهان است، بنابراين با تجمع بزاق، امكان رسوب مواد آهكي آن در اين نواحي روي دندان ها بيشتر است.
* جرم هاي بالانشين و جرم هاي پايين نشين:
جرم ها دو دسته اند: بعضي جرم ها روي سطح دندان، بالاي لبه لثه قرار دارند و با چشم ديده مي شوند. اين جرم ها رنگ سفيد يا زرد دارند و به راحتي حتي گاهي هنگام مسواك زدن از سطح دندان جدا مي شوند. سيگار، توتون، تنباكو، چاي، قهوه و مواد رنگي موجود در مواد غذايي به راحتي اين جرم ها را رنگ مي كند. اما برعكس جرم هاي زير لبه لثه را جرم هاي زير لثه اي مي گويند. شما شايد در آيينه اين جرم ها را در دهانتان نبينيد چون در شيار لثه و دندان قرارگرفته اند و بسيار هم خطرناكند و نقش اصلي را در پيدايش بيماري هاي لثه دارند.اين جرم ها معمولاً به دليل پاره كردن مويرگ هاي ظريف لثه و خونريزي زير لثه، تيره و قهوه اي – سياه هستند.
* چرا بايد جرم گيري كنيم؟
جرم دشمن شماره يك لثه شماست. جرم به صورت فيزيكي بين لثه و دندان شما فاصله مي اندازد و چسبندگي لثه به دندان را از بين مي برد، بنابراين لثه ها شل شده و تحليل مي روند. به همين علت است كه خيلي اوقات پس از جرم گيري تصور مي كنيد از بلندي لثه هايتان كاسته شده و بين دندان ها فاصله افتاده است. اما حقيقت اين است كه لثه هاي شما در اثر وجود جرم، عقب نشسته اند و اين فاصله تا به حال توسط جرم پرشده بود و قابل رويت نبود. وقتي جرم ها را برمي داريد تازه متوجه مي شويد كه لثه هاي شما بر اثر وجود جرم تا چه اندازه تحليل رفته اند. جرم به عنوان كانوني براي رشد و فعاليت ميكروب هاي بيماري زا براي لثه شماست كه محصولات سمي اين ميكروب ها لثه ها را بيمار مي كند. يك لثه سالم صورتي رنگ و براق بوده و محكم به سطح دندان چسبيده است، اما ترشحات و مواد زائد ناشي از فعاليت اين ميكروب ها، موجب التهاب و عفونت لثه مي شود و به همين دليل است كه لثه در مجاور جرم ها، قرمز، شل و اسفنجي است. شاهكارهاي جرم به همين جا ختم نمي شود؛ به دنبال التهاب لثه، استخوان اطراف دندان نيز تحليل رفته و دندان با از دست دادن بافت هاي نگهدارنده خود به مرور زمان لق خواهد شد. جالب است بدانيد نتايج مطالعات جديد نشان داده اند، بيماري هاي لثه باعث تشديد بيماري هاي ساير اعضاي بدن مي شوند. سموم باكتري هاي موجود در جرم با انتشار در رگ هاي خوني لثه وارد سيستم گردش خون مي شود و مي تواند موجب بالارفتن قند خون در افراد ديابتيك، تشديد بيماري هاي قلب و عروق و حتي زايمان زودرس شود.
* جرم گيري چند وقت به چند وقت؟
فواصل جرم گيري براي افراد مختلف متفاوت است. اگر بهداشت دهاني شما مناسب باشد، بيماري هاي لثه نداشته باشيد، ميزان مواد معدني بزاقتان كم باشد، احتمالاً در فواصل زماني بيشتري نياز به جرم گيري خواهيد داشت. هر 6 ماه به دندانپزشك مراجعه كنيد تا نياز شما به جرم گيري را با توجه به شرايطتان پيش بيني كند.
* جرم گيري ميناي دندان را نمي برد!
ميناي دندان با داشتن بيش از 96درصد مواد معدني يكي از سخت ترين مواد موجود در جهان است كه تنها الماس آن را تراش مي دهد. ابزارهاي جرم گيري از آلياژهايي ساخته شده اند كه به سختي الماس نيست و نمي توانند ميناي دندان را برداشته و به آن آسيب برسانند در عين حال هنگام جرم گيري نوك وسيله فقط با جرم ها در تماس است و با رعايت اصول صحيح جرم گيري، هيچ خطري دندان و ميناي آن را تهديد نمي كند.
* حساسيت دنداني به دنبال جرم گيري
حساسيت دنداني پس از جرم  گيري طبيعي است. تا يك يا دو هفته پس از جرم گيري، ممكن است با نوشيدن چاي داغ و يا نوشيدني هاي خنك، درد تيزي را در دندان هايتان احساس كنيد. تا پيش از اين لايه ضخيم جرم به عنوان يك عايق حرارتي عمل مي كرد. اما خيالتان راحت باشد، اين حساسيت دندان ها به گرما و سرما گذراست، ولي اگر شما را آزار مي دهد، مي توانيد تا چند هفته از خميردندان هاي ضد حساسيت استفاده كنيد.
* جرم گيري با خونريزي اضافي
خونريزي همراه با جرم گيري طبيعي و خفيف است و اصلاً
نگران كننده نيست. هنگامي كه جرم هاي خشن از سطح دندان جدا مي شوند، مويرگ هاي ظريف سطحي  لثه را پاره مي كنند و موجب خونريزي مختصري حين جرم گيري مي شوند.
* يك خبر خوش براي ترسوها
اين هم يك خبر خوش براي كساني كه به دليل ترس از آمپول، از دندانپزشكي فراري اند. جرم گيري اصلاً درماني دردناك نيست و نيازي به تزريق داروي بي حسي ندارد. شما ممكن است فقط كمي حساس شويد و گاه گاهي در حين جرم گيري دردي لحظه اي و گذرا احساس كنيد. پس با توجه به مطالب بالا، ديگر بهانه اي براي جرم گيري نكردن نداريد!
* بالاخره جرم ها يك حسني هم دارند
بعد از اين همه مطالب كه درباره مضرات جرم گفتيم، جالب است بدانيد جرم، پوسيدگي دندان را كاهش مي دهد. نتايج تحقيقات جديد نشان مي دهد كساني كه دندان هايشان جرم دارد، كمتر دچار پوسيدگي دندان مي شوند چون جرم ها مانند لايه اي محافظ از ميناي دندان در برابر عوامل پوسيدگي زا حفاظت مي كنند. ولي شما به هر حال اين مطلب را نشنيده بگيريد!

تازه ها
ساخت محلول ضدعفوني كننده
ضدعفوني شدن وسايل خنك كننده در تابستان از بروز بيماري هايي مثل سردرد، گرفتگي بيني، گلودرد، عطسه و سرفه جلوگيري مي كند.
دكتر مسعود صابري متخصص بيماري هاي داخلي همزمان با گرم شدن هوا درباره اثرات هواي آلوده كه از وسايل خنك كننده بيرون مي آيد گفت: هواي شهر علاوه بر گرد و خاك، ذرات معلق در هوا و دود ناشي از خودروها، ويروس ها و قارچ ها را در خود دارد كه اين عوامل با قرار گرفتن در پوشال كولرهاي آبي، سيستم هاي هواساز و محتوي انتقال اين هوا، عملاً سلامت انسان را به خطر خواهند انداخت.وي افزود: وجود رطوبت در داخل كانال هاي انتقال هواي خنك به منازل و اماكن عمومي موجب مي شود انواع و اقسام ويروس ها و قارچ ها در اين كانال ها رشد كرده و در نتيجه جريان هواي آلوده به فضاي خانه و اماكن وارد شود و باعث بروز بيماري هايي چون سردرد، سرفه، گرفتگي بيني و... گردد.
صابري خاطرنشان ساخت: چنانچه در فصل تابستان به دفعات و خصوصاً به هنگام استفاده از وسايل خنك كننده محلول ضدعفوني كننده به آب در گردش موجود در وسايل خنك كننده افزوده شود، به طور قطع از بروز بيماري هاي عفوني تا حد بسيار زيادي جلوگيري خواهد شد و بدين طريق هواي سالم و بهداشتي به فضاي خانه ها وارد خواهد شد.

سخنگاه
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
خارجي
سياسي
سينما
شهري
علمي فرهنگي
راهنما
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   خارجي   |   سخنگاه   |  
|  سياسي   |   سينما   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   راهنما   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |