|
چند نكته درباره نمايش فيلم هاي خارجي
شب به خير و موفق باشيد!
سعيد مروتي
لطفاً اگر با فيلمي مواجه شديد كه به هر دليل مجبور به حذف فصل هاي زيادي از آن هستيد
قيد اكرانش را بزنيد و بي جهت زحمت دوبله و زيرنويس آن را نكشيد
چون ديدن فيلمي كه يك سوم آن كوتاه شده، هيچ لطفي ندارد
|
|
|
بعيد مي دانم كسي با نمايش فيلم هاي برجسته سينماي جهان در سينماها مخالف باشد. در گذشته البته برخي از اهالي سينما با نمايش فيلم خارجي مخالفت مي كردند، چون اعتقاد داشتند كه اين كار به سينماي ايران لطمه مي زند. علاقه مندان و پيگيران سينما، حتي موج مخالفت هايي كه پس از اكران فيلم اسكاري «با گرگ ها مي رقصد» به راه افتاد را به خاطر دارند.
مخالفت هايي كه البته بدون پس زمينه نبود و ريشه در واقعيت داشت. سينماي ايران در دهه پنجاه عملاً به دست وارد كنندگان فيلم خارجي نابود شد. ورود بي رويه فيلم خارجي آن هم از نوع نازلش، باعث شد تا محصولات داخلي، مخاطبشان را از دست بدهند؛ به طوري كه در سال هاي ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶ ميزان توليد سالانه سينماي ايران به پايين ترين حد خود رسيد. از اوايل دهه ۶۰ دولت خود متولي ورود و نمايش فيلم خارجي شد و فيلم هايي آن هم به صورت محدود اكران مي شدند كه خطري براي سينماي ايران محسوب نشوند. سال هايي كه بيشتر فيلم هاي خارجي به نمايش درآمده در سينماها، محصولات كشورهاي اروپاي شرقي بودند. از توليدات نازل اكشن و حادثه اي گرفته تا بخش نخبه گرا و روشنفكرانه كه با نمايش آثاري از تاركوفسكي و پاراجانف، حتي مسير سينماي ايران را هم تغيير داد.
وقتي در اوايل دهه ۷۰ صحبت از نمايش فيلم هاي روز و مطرح به ميان آمد، بخشي از بدنه سينما به مخالفت با اين برنامه پرداخت و از تكرار تاريخ ابراز نگراني كرد. هرچند زمان زيادي طول نكشيد تا خيال همه راحت شود چون سياست هاي نمايش فيلم خارجي خنثي تر از آن بود كه بتواند تهديدي براي سينماي ايران محسوب شود.
چند وقت پيش يكي از تهيه كنندگان سينماي تجاري كه روزگاري از مخالفان نمايش فيلم خارجي بود، در اظهار نظري اعلام كرد: «نمايش فيلم خارجي به صورتي كه الآن اتفاق مي افتد، هيچ خطري براي سينماي ايران ندارد و با اين شيوه نمايش هيچ مشكلي نداريم.»
در سال هاي اخير كوشيده شده تا به جاي محصولات نازل، فيلم هاي مطرح سينماي جهان به نمايش درآيد. «خانه خنجرهاي پران» و «شب به خير و موفق باشيد» از نمونه هايي هستند كه اخيراً بر پرده رفتند و در حال حاضر علاقه مندان سينماي جهان مي توانند فيلم «تاجر ونيزي» را با بازي آل پاچينو در يكي دو سينماي پايتخت (كه اتفاقاً سالن هاي استانداردي هم دارند) تماشا كنند.
چنان كه دوستي با ذوق زدگي درباره تجربه دلچسب ديدن آثار برجسته در سينما فرهنگ نوشته است اين درست كه فيلم را بايد در سينما ديد و بسياري از ارزش هاي فيلم روي پرده عريض مشخص مي شود ولي نكته در اين جاست كه برخي از فيلم هاي خارجي هنگام نمايش در ايران چنان مثله مي شوند كه اساساً نمي شود از آنها سر درآورد؛ اتفاقي كه در حال حاضر براي فيلم «تاجر ونيزي» هم افتاده است؛ به طوري كه تماشاگر با مجموعه اي از تصاوير بي ربط مواجه است. بديهي است وقتي كه بيش از يك سوم يك فيلم كوتاه مي شود، ديگر لذت بردن كه سهل است، امكان سر درآوردن از فيلم وجود ندارد.
هيچ كس در جهان بر اساس قوانين كشور ما فيلم نمي سازد و طبيعي است كه در بسياري از فيلم هاي خارجي نكاتي وجود داشته باشد كه در اين جا قابل نمايش نيست. با اين همه تعداد فيلم هاي ارزشمندي كه با كمترين ميزان مميزي قابل نمايش اند هم كم نيست. واقعاً چه اصراري وجود دارد كه فيلمي را با جرح و تعديل فراوان روانه اكران كنيم؟! «تاجر ونيزي» به عنوان اقتباسي از نمايشنامه شكسپير، در نسخه اي كه هم اكنون در سينماهاي پايتخت اكران شده، بيش از آن كه به روايتي كلاسيك شبيه باشد، به خاطر «جامپ كات» هاي فراواني كه در آن ايجاد شده، مثل برخي از فيلم هاي ژان لوك گدار است. سينماگر فرانسوي كه آثارش را به غيرمتعارف بودن شمرده اند.
احتمالش ضعيف است حتي يكي از تماشاگران فيلم «تاجر ونيزي» در حين خروج از سينما، حسي از رضايت خاطر به همراه داشته باشند. آنها كه نسخه كامل فيلم را قبلاً ديده اند، قطعاً از بلايي كه سر فيلم آمده ناراحتند و آنها كه فيلم را براي اولين بار در سينماهاي تهران ديده اند،از معجون آشفته و بي در و پيكر روي پرده سر درنياورده اند.
تجربه فيلم ديدن در سالن سينما به شرطي لذت بخش است كه بتوان از چيزي كه روي پرده افتاده سر درآورد. اين شرط اول است وگرنه ديدن نسخه اي مخدوش و تكه پاره در سينما هيچ فضيلتي به همراه نمي آورد.
به خصوص اين كه حالا دسترسي به DVD بسيار ساده و راحت شده است و مي توان سينما را به خانه آورد و لذتش را برد. گيرم در ابعادي كوچك تر و بدون آن آئين جمعي، ولي در عوض بدون اين كه حس كني با فيلمي مواجهي كه همه گره هايش در قسمت هاي حذف شده گشوده مي شود. جداي از اين كه بسياري از جرح و تعديل ها كاملاً سليقه اي صورت مي گيرد و در مورد همين «تاجر ونيزي» بسياري از نماهاي حذف شده قابل نمايش بودند؛ مي توان حق را كاملاً به متوليان نمايش فيلم خارجي داد. منتها با يك پيش شرط؛ لطفاً اگر با فيلمي مواجه شديد كه به هر دليل مجبور به حذف فصل هاي زيادي از آن هستيد، قيد اكرانش را بزنيد و بي جهت زحمت دوبله و زيرنويس آن را نكشيد، چون ديدن فيلمي كه يك سوم آن كوتاه شده هيچ لطفي ندارد.
|
