گروه شهري- آرش نهاوندي: ۶۰ ميليون تومان اعتبار براي مرمت آتشكده «سرمسجد» اختصاص يافت.
اين ميزان اعتبار براي بازسازي آتشكده باستاني مسجد سليمان در حالي مورد تاييد قرار گرفت كه پيش تر اداره ميراث فرهنگي و گردشگري اين شهر اعتباري معادل ۳۰۰ ميليون تومان را درخواست كرده بود.
محمد عليپور زراسوندي، مدير اداره ميراث فرهنگي و گردشگري مسجد سليمان با اشاره به اين مسئله كه پايه هاي آتشكده سرمسجد بسيار سست شده و سنگ هاي به كار رفته در ديواره ها نيز دچار حركت هاي فرسايشي شده اند، گفت: پس از توافق ميان سازمان مديريت و برنامه ريزي و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان خوزستان، پيمانكار انتخاب شد و مرمت اين اثر باستاني آغاز مي شود.
با اين حال محمد عليپور اعتبار اختصاص يافته به پروژه مرمت آتشكده سرمسجد- كه نام ديگر آن جاويدان است- را ناكافي دانست.مرمت بناي سرمسجد در حالي آغاز مي شود كه پيش تر از اين خبرگزاري ميراث فرهنگي از احتمال ريزش بناي آتشكده سرمسجد به دليل وقوع زلزله هاي مكرر در شهر مسجد سليمان خبر داده بود.
ارزيابي ها از وضعيت فعلي آتشكده اين است كه در اثر يك لرزش با قدرت ۵ تا ۶ ريشتر اين بنا فروخواهد ريخت.
آتشكده اي به وسعت تاريخ
آتشكده جاويدان (صفه سرمسجد) واقع در مسجد سليمان بنايي متعلق به قرن هفتم قبل از ميلاد است كه بنا بر نظر برخي كارشناسان، معماران براي ساخت تخت جمشيد از آن الهام گرفته اند.
نوع معماري اين بنا، آتشكده جاويدان اورارتويي است كه مهمترين مشخصه آن استفاده نكردن از ملات و گذاشتن سنگ خشك روي سنگ خشك ديگر است.
بنا به نوشته هاي پروفسور گيرشمن، باستان شناس فرانسوي در كتاب «ايران از آغاز تا اسلام» تخت جمشيد نيز با استفاده از همين الگو ساخته شده است.
قباد باقري كه در سال هاي ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۲ به عنوان مسئول حفاظت از آثار تاريخي خوزستان با گيرشمن همكاري مي كرده در اين باره گفته است: باور گيرشمن اين بود كه آريايي ها هنگامي كه از سيبري مهاجرت كردند در اروميه توقف كوتاهي داشتند و در همين زمان با گونه اي از معماري اورارتويي آشنايي پيدا كردند. آنها سپس به مهاجرتشان در امتداد سلسله جبال زاگرس ادامه دادند و در بخشي از ارتفاعات آن كه امروزه مسجد سليمان و ايذه ... را در برمي گيرد، ساكن شدند.
مولف كتاب بختياري در گذر زمان در ادامه افزود: آريايي ها در اين منطقه معماري خاص خود را به نام بادبرده به وجود آوردند، آتشكده جاويدان را در قرن هفتم قبل از ميلاد بنا كردند و پس از گذشت حدود ۱۵۰ سال در ۵۵۰ قبل از ميلاد تخت  جمشيد را با استفاده از (الگوي) معماري اورارتويي ساختند. اما عليرضا ظاهري عبده وند مسئول بخش پژوهشي انجمن دوستداران ميراث فرهنگي مسجد سليمان اعتقاد دارد وجود اين آتشكده به دوره پيشداديان و هوشنگ پيشدادي بازمي گردد. بر اساس آن چه در منابع مختلف تاريخي آمده است، هوشنگ نخستين پادشاه پيشدادي براي كشتن ماري، سنگي را به سوي مار پرتاب كرد (اما) سنگ به مار اصابت نكرد و به سنگ ديگري برخورد كرد و از جرقه حاصل از اين برخورد آتش به وجود آمد. در روايات ديگري از جمله كتاب تذكره شوشتر نيز آمده كه مكان اين اتفاق در شهر مسجد سليمان بوده كه در آن زمان پارسومانش نام داشته است. مردم هم از آن جا كه آتش برايشان (جنبه) تقدس داشته- و اين كه اين آتش بدون هيزم افروخته شده بود- دور محل برافروخته شده آن ديواري كشيدند.
از آن جا كه نفت و گاز در سطوح زيرين اين منطقه
-مسجد سليمان- جريان داشت و دارد، آتش شعله ور مانده و از آن زمان اين محل به نام آتشكده جاويدان (بعدها سرمسجد) شناخته شد؛ آتشكده اي كه آتش آن هيچ گاه خاموش نمي شود.
باقري درباره صحت و سقم ماجراي الهام گرفتن معماري تخت  جمشيد از بناي آتشكده جاويدان و فرضيه افسانه مانند هوشنگ پيشدادي مي گويد: البته اين مسئله هنوز يك تئوري است، ولي تا زماني كه فرضيه جدي كه آن را با استنادات علمي باطل كند  وجود نيايد، مي توان بر آن تكيه كرد.
اين پژوهشگر در ادامه به ذكر ويژگي هاي بناي آتشكده جاويدان پرداخت و گفت: مساحت اين آتشكده حدوداً ۵۰ در ۴۵ متر است و در وسط آن آتشگاهي وجود داشته كه الآن از بين رفته است. يك طرف اين آتشكده به كوه هاي زاگرس تكيه دارد و در شمال غربي آن نيز معبر آناهيتا واقع شده است.
كمي پايين تر از آتشكده، معبد هركول قرار دارد. باقري علت وجود اين معبد را تصرف منطقه به دست اسكندر مقدوني و سلوكيان دانست و گفت: اين معبد نشانه اي از زوال پادشاهي هخامنشي در دوره حمله اسكندر به ايران است، چون سلوكيان بر ايران مسلط شدند براي نيايش رب النوع هاي خود در اين مناطق معابدي برپا كردند.
بنا به اظهارات باقري، گيرشمن در حفاري خود در قسمت جنوبي آتشكده كه محل نذورات مردم بوده است، مهره هاي تاس مانندي يافت كه نقوشي روي آنها حكاكي شده بود. او در كتاب هايش ذكر كرده اين مهره ها غنايمي هستند كه ايرانيان پس از فتح بابل به دست كمبوجيه، از آن جا به ايران آورده اند.
تغيير نام
يكي ديگر از مسائل جالب قابل توجه درباره آتشكده، تغيير نام آن است. به گفته ظاهري عبده وند، آتشكده جاويدان كه دوره هاي مختلف تاريخي از زمان عيلامي تاكنون را پشت سر گذاشته است ، به سال ۱۳۰۶ به نام صفه سرمسجد تغيير نام داد.
بناي آتشكده جاويدان (يا سرمسجد) در سال ۱۳۷۷ به همت كارشناسان ميراث فرهنگي مرمت شد، اما پس از آن دوباره به حال خود رها شد.
وجه تسميه مسجد سليمان
در قرون گذشته شهر مسجدسليمان نفتون ناميده مي شد. «نفتون» نام سرزميني بود كه از كنار رود كارون تا زمين هاي شرقي چشمه نفت امتداد داشت.
اين شهر بعدها به نام جهانگيري و ميدان نفتون تغيير نام داد و در آخر با نام مسجدسليمان خود را به جهانيان معرفي كرد. علت تغيير نام اين شهر به مسجد سليمان را گروهي به دليل جلوگيري از تخريب آتشكده سرمسجد توسط اعراب مي دانند.
ميدان نفتون بر اساس مصويب مجلس در سال ۱۳۰۵ به مسجد سليمان تغيير نام داد.
اين شهر داراي دو پيشينه باستاني- صنعتي است. تاريخ مسجد سليمان هم چون ديگر شهرهاي باستاني ايران هنوز در هاله اي از ابهام قرار دارد و با وجود آثار باستاني و شواهد تاريخي فراوان، همچنان ناگفته هاي بسيار دارد.

آتشكده، محل نگهداري آتش و اولين و اصلي ترين نيايش گاه دوران باستان است.
پس از ظهور زردشت در ايران و الهام پذيري ايرانيان از وي، آتشكده هاي زيادي در ايران- به ويژه طي دوران حاكميت عيلا مي ها، مادها، هخامنشيان، اشكانيان و ساسانيان- ساخته شد.
امروز نيز بقاياي آتشكده هايي كه طي اعصار مختلف ساخته شده اند در جاي جاي ايران به چشم مي خورد. يكي از اين آتشكده ها در شهر اصفهان و بر بلنداي تپه اي سنگي قرار دارد. آتشكده باستاني آتشگاه، امروزه يكي از مراكز جذب توريست در شهر اصفهان محسوب مي شود.

كيارش طهماسبي- مناطق بياباني ايران و جهان از سال هاي مياني قرن بيستم با گرم تر شدن كره زمين روبه  گسترش گذاشته اند.
توسعه صنايع آلاينده و عدم نظارت صحيح بر جلوگيري از آلودگي  هوا و حفظ زيست بوم ها، سوراخ شدن لايه ازن و تغييرات شرايط آب و هوايي و اقليمي را در پي آورده اند. اين شرايط نيز به نوبه خود به گرم تر شدن كره زمين و افزايش فضاي بيابان ها انجاميده اند. بنابر گزارش دانشمندان؛ مديريت غلط در بخش كشت و استفاده سوء از شبكه هاي آبياري در برخي مناطق، فشار غيرقابل تحملي بر نواحي خشك وارد آورده است. در گزارشي ديگر، دانشمندان بر حفاظت از منابع محدود آب بيابان ها براي ادامه حيات جوامع انساني در اين اكوسيستم ها تأكيد كرده اند. به رغم آن كه در اين گزارش ها وضعيت كلي مناطق خشك جهان مورد بررسي قرار گرفته اند، بايد اين نكته را نيز مد نظر قرار داد كه بخش عمده  ايران را بيابان ها پوشانده اند.
در ايران شهرهاي بسياري در حاشيه كوير بنا شده اند؛ شهرهايي كه طي سال هاي سال فرايند آبرساني به آنها از طريق قنات ها انجام گرفته است، اما اين فرايند امروزه كاملاً معكوس شده و بدون در نظر گرفتن شرايط، اقدام به آبرساني غيرمنطقي به شهرهاي حاشيه كوير شده است. طرح انتقال آب زاينده رود به شهر يزد از جمله طرح هاي بسيار عجيب و غريب انتقال آب به شهرهاي حاشيه كوير است. زاينده رود منبع اصلي تأمين آب شرب و آب مصرفي استان اصفهان در بخش هاي صنعتي و كشاورزي است و درحالي كه طي سال هاي اخير، اصفهان خود از كم آبي مفرط رنج مي برده مسئولان مربوطه با احداث لوله، آب شهر اصفهان را به شهر كويري يزد انتقال داده اند.
به نظر مي رسد جهت انجام اين فرايند مطالعات دقيق كارشناسي انجام نگرفته باشد و به نظر مي رسد صرفاً مسئولان با هدف پاك كردن صورت مسئله تصميم به انتقال آب اصفهان به مناطق كويري گرفته باشند. در واقع اين اقدام نه تنها از معضلات آبرساني به مناطق كويري كم نكرد كه به مشكلات بخش ديگري از كشور در زمينه تأمين منابع آبي نيز افزوده  است . اين طرح تنها در كوتاه مدت مشكل شهر بزرگي مانند يزد را مرتفع مي كند.
نتيجه آن كه ايران كه زماني در زمينه آبرساني از طريق رشته كانال هاي طولاني موسوم به قنات، شهره آفاق بود، امروزه در اين عرصه دچار پيشرفت چنداني نكرده است و با توجه به اين امر نه تنها منابع آبي مناطق بياباني به صورت كاملاً بهينه تأمين نخواهند شد، كه روز به روز روند كم آبي در اين مناطق روبه افزايش خواهد گذاشت.