ا بداع تيم ارولوژي ايران در جراحي پروستات
بدون درد و خونريزي
صدف كوه كن
عكس: گلناز بهشتي
|
|
بزرگي خوش خيم پروستات
بيش از نيمي از مردان بالاي 60 سال، دچار بزرگي پروستات هستند و احتمال بروز اين حالت با افزايش سن، بيشتر مي شود. بايد به خاطر داشت كه بزرگي خوش خيم پروستات سرطان نبوده و منجر به بروز سرطان نيز نخواهد شد، اما ممكن است فرد همزمان دچار بزرگي پروستات و سرطان پروستات باشد. اين بيماري فقط زماني كه منجر به بروز علايم شديد شود يا اين كه سبب بروز اختلال در عملكرد كليه ها و مجاري ادرار شود بايد تحت درمان قرار گيرد. تنها وجود يك پروستات بزرگ دليل بر درمان نيست.در حال حاضر در صورت تشديد علايم، موثرترين روش درماني جراحي است. روش هاي جراحي متفاوتي جهت درمان اين مشكل وجود دارد كه انتخاب آنها به عهده پزشك با توجه به شرايط بيمار است.در بسياري از موارد پس از جراحي پروستات، عوارضي نظير سوزش، خارش، درد و در برخي موارد عفونت و تنگي مجراي ادرار را شاهديم.يافته هاي جديد محققان ايراني گام مثبتي در تقليل اين عوارض و از بين بردن آنها برداشته است. نتايج اين تحقيق به طور مفصل در مجله رسمي ارولوژي آمريكا در تاريخ June 2006، شماره 6، صفحه 2083 به چاپ رسيده است كه به دليل اهميت زياد اين تحقيق به عنوان برترين مقاله آن شماره انتخاب شده و طرح روي جلد را به خود اختصاص داده است.
گاهي در نزديكي ما، اتفاقاتي مي افتد و از آن بي خبريم! شرمندگي زماني به اوج مي رسد كه مجلات معتبر خارجي، قبل از ما به آن مي پردازند...
اين بار اهميت موضوع به اندازه اي است كه تصويري از طرح ارايه شده توسط تيم پزشكي ايراني روي جلد پرتيراژترين مجله ارولوژي دنيا (ژورنال رسمي انجمن ارولوژي آمريكا) قرار مي گيرد و در زير طرح با يادداشتي خوانندگان را به صفحه 2083 رهنمون مي شوند.
در صفحه فوق الذكر جزئياتي از چگونگي عملكرد ابتكاري تيم ارولوژي ايران آمده است، اين تيم كه متشكل از شش نفر از متخصصان ارولوژي ايران است (دكتر عبدالرسول مهرساي- دكتر هومن جلادت- دكتر ياسمن جلادت- دكتر شهرام موسوي- دكتر علي سراجي و دكتر غلامرضا پورمند به عنوان رئيس تيم تحقيق) توانسته اند روشي را ابداع كنند كه عوارض ناشي از عمل پروستات را به حداقل برساند.
جالب است بدانيد اين ابتكار، باعث معرفي دكتر هومن جلادت (جوانترين عضو گروه)- معاون آموزشي دانشگاه علوم پزشكي بندرعباس- به عنوان محقق برتر در جشنواره رازي شده است.
با توجه به اهميت موضوع و همچنين افزايش شمار افراد درگير با عارضه هاي جراحي پروستات، گفت وگويي را با حضور دكتر غلامرضا پورمند- رئيس مركز تحقيقات دانشگاه علوم پزشكي تهران- دكتر عبدالرسول مهرساي- رئيس بخش ارولوژي 2 بيمارستان سينا- و دكتر علي سراجي- متخصص ارولوژي و از اعضاي تيم تحقيق- ترتيب داده ايم، در اين گفت وگو دكتر پورمند كاهش عفونت، خارش و درد را از مهم ترين دستاوردهاي اين طرح معرفي مي كند.
دكتر پورمند شروع كار را به چند سال پيش نسبت
مي دهد و دليل آن را ارايه تاكتيك و روش جديدي براي عمل جراحي معرفي مي كند. در حقيقت به شكل معمول زماني كه روي بيمار، جراحي پروستات انجام مي شود، وسيله اي به نام سوند را از داخل مجراي ادرار، وارد مثانه وي مي كنند. همچنين در برخي موارد سوند ديگري از راه شكمي وارد مثانه مي شود.
در بيشتر موارد سوندي كه از مجراي ادرار عبور مي كند، باعث سوزش، درد و بعضاً عفونت و تنگي مجرا مي شود.
دكتر پورمند مي افزايد: تيم تحقيقي ما سعي كرد تا با حذف سوند مجراي ادرار، مشكلات و عوارض پس از جراحي پروستات را از ميان برداشته يا بسيار محدود كند.
بنابراين سوند پاييني (مجراي ادرار) حذف شد و تنها سوند شكمي باقي ماند. در ضمن سوند به جاي وارد شدن به قسمت بالن مثانه در طرح جديد در ناحيه اي كه غده پروستات برداشته مي شود، وارد مي گردد.اين كار از خونريزي ناحيه جراحي شده، جلوگيري مي كند و به دليل عدم وجود سوند در مجراي ادرار طبيعتاً سوزش، خارش، درد، عفونت و همچنين تنگي مجراي ادرار رخ نخواهد داد.
از آنجايي كه هر طرحي، نيازمند آزموده شدن است تا درستي آن به اثبات برسد، گروه تحقيق، براي رسيدن به مرحله ثبوت، به بررسي 96 بيمار (كه با شيوه نوين جراحي شده بودند)، در مقابل 50 جراحي معمولي پرداختند و پس از مقايسه نتايج فرضيه عدم احتياج به سوند از راه مجراي ادرار به اثبات رسيد و عوارض جراحي كاهش چشمگيري نشان داد.
دكتر پورمند در رابطه با طراحي سوند جديد گفت: از آنجايي كه سوند مورد استفاده براي روش فوق، بايد ويژگي هاي خاصي را دارا مي بود و چنين چيزي در بازار وجود نداشت، دكتر مهرساي و بقيه همكاران به شكل دست ساز، اقدام به ساخت آن كردند.
در واقع دكتر هومن جلادت با ايجاد دو شكاف بر بدنه سوند به وسيله قيچي معمولي و بستن نخ به قسمت پايين آن، سوند مناسب براي اين كار را طراحي كردند.
دكتر پورمند در تشريح اين طرح افزود: چون سوندي كه به مجراي ادرار وارد مي شود، جسم خارجي به حساب مي آيد توليد عوارضي مثل خارش، سوزش، درد و عفونت مي كند، در ضمن به دليل برداشته شدن غده پروستات، خونريزي رخ مي دهد، ما با حذف سوند اول و قرار دادن سوند دوم در محل خونريزي، باعث جذب خون توسط سوند شده و چون چند ساعت بيشتر طول نمي كشد به راحتي مي توان آن را خالي كرد در نهايت سوند تا چند روز بعد باقي مي ماند و بعد آن را بيرون مي كشند.در ادامه بحث، دكتر مهرساي به همراه دكتر سراجي، نحوه عملكرد سوند را اينگونه تشريح مي كنند: سوند مذكور، 3 شاخه است كه يكي از شاخه ها را براي پركردن بالن استفاده مي كنند، اين كار با وصل كردن سرم به اين شاخه انجام مي شود، در انتهاي بدنه اصلي سوند، محفظه اي ارتجاعي وجود دارد كه با ورود مايع، حالت بادكنكي پيدا مي كند، تيم تحقيق براي ممانعت از خروج مايع در مجراي ادرار و ورود به مثانه سر سوند را با نخ بسته اند. اما از آنجايي كه مايع شست وشو به هر حال بايد خارج شود، سوراخ هايي را روي بدنه تعبيه كرده اند. جزئيات عملكرد اين تيم تحقيق به همراه جداول پزشكي مربوطه در ژورنال رسمي انجمن ارولوژي آمريكا در تاريخ ژوئن 2006 به چاپ رسيده است.
دكتر پورمند در پايان، علاوه بر قدرداني از زحمات تيم تحقيق، تنها خواسته گروه را آگاهي افراد از اجراي طرح هاي فراگير و مفيد ذكر مي كند و من به اين نكته مي انديشم كه چرا چنين طرحي در سكوت پيگيري مي شود.
|