ارج گذاري و حفاظت از آثار ديرين، كمك به عميق تر شدن ريشه هاي حيات اجتماعي انسان هايي است كه همواره در آماج توفان ها و تندبادهاي سهمگين هستند. زندگي اجتماعي مؤثر بدون داشتن شناسنامه، هويت و ريشه هرگز مقدور نخواهد بود.
پارك مرخوني سردرود در نزديكي تبريز، در ارتفاعات اين شهر پاسدار ميراث كهني خواهد بود كه قدمت آن به هزاره اول پيش از ميلاد مسيح مي رسد. شيوه اي كه در حفظ اين آثار كهن، در اين مكان به كار رفته، براي ما شيوه اي بديع است: حفظ آثاري از زمان هاي دوردست در ميان بوستاني سرسبز و زيبا، كه به سهولت در معرض ديد تماشاگرانش قرار مي گيرد.
«نارين قلعه» در طول جغرافيايي ۴۶ درجه و ۸ دقيقه شرقي و در عرض شمالي ۳۸ درجه و ۳ دقيقه از نصف النهار گرينويچ در جنوب غربي تبريز و در بخش شرقي سردرود در بالاي تپه كم ارتفاعي از دامنه هاي سهند واقع است.
سردرود به غير از نارين قلعه آثار كهن بسياري چون مزار قيس، مزار سلطان پير، كاروانسراها و آب انبارها و قنات ها و چشمه هاي قديمي دارد. نام سردرود را به دوره اورارتويي ساردوري يا سردور دوم مربوط به قرن هشتم قبل از ميلاد نسبت مي دهند. اورارتوها يكي از دو امپراطوري آن دوران به همراه آشوريان بودند كه بنا به نوشته دياكونوف در كتاب تاريخ ماد، ساردوري دوم در سال ۷۴۳ قبل از ميلاد به دست تيگلت پيلسر سوم فرمانرواي آشور كشته شد.
ابعاد قلعه پانصد متر در هفت صد متر و ارتفاع آن ۵/۱۴ متر بوده است. با اين حال خارج از ديوارهاي فعلي قلعه نيز در حين شخم زدن تعداد زيادي سفال مربوط به دوران هاي مختلف تاريخ پيدا شده است.
در بخش مركزي قلعه، تعدادي قلوه سنگ پراكنده شده كه اين سنگ ها احتمالاً اجزاي يك تأسيسات مهم درون قلعه هستند كه در طول گذر زمان از بين رفته است.
آثار سفالينه هاي مربوط به دوره اورارتو در درون ديوارهاي چينه اي قلعه هاي اسلامي منطقه به دست آمده كه با توجه به آثار سفالينه هاي پراكنده از دوران هاي مختلف در سطح قلعه و برج و بارو و ديوارهاي چينه اي با قطر و ارتفاع بيش از ۶ متر مي توان حدس زد قلعه بعد از ويراني به دليل موقعيت ممتازش مجدداً در ادوار مختلف به كار گرفته شده است. اين تفكر را تكه سفال هاي قرمز، ساده، سفال هاي پارتي و سفال هاي لعاب دار منقوش اسلامي قرون ۷ و ۸ تأييد مي نمايند.در منتهي اليه بخش شرقي قلعه در بالاي تپه اي كوچك موسوم به تابيه چندين گور قديمي ديده مي شوند كه روي استخوان ها با گل اخرايي پوشانيده شده است. البته پيدا شدن اين گورها ناشي از حفاري هاي غيرمجاز است. آثار آخرين استقرار در اين محل، نشانه هاي برج و باروي اسلامي را داراست كه به تدريج در حال از بين رفتن هستند.
اين قلعه با توجه به قدمت آن كه به هزاره اول قبل از ميلاد مسيح مي رسد و به لحاظ موقعيت ممتاز جغرافيايي و دست نخوردگي آن و نظر به آثار مكشوفه، اطلاعات با ارزشي از فرهنگ و هنر گذشتگان را ارايه مي نمايد. اين قلعه به شماره ۶۱۷۱ در تاريخ ۷/۷/۱۳۸۱ در فهرست ميراث فرهنگي كشورمان درآمده است. جاي گيري قلعه در ميان پارك بزرگ مرخوني و چنين روشي براي حفظ ساير آثار كهن باقي مانده از نياكان مان مي تواند موجب ايجاد تسهيل در حفظ و نگهداري آنان گرديده و با سرمايه گذاري هاي فرهنگي و ارائه اطلاعات، زمينه ساز جلب سياحت گران بسياري به منطقه شود.
توفيق وحيدي آذر

حريم فقط ديوارهاي بلند نيست، حرمتي است كه در ذهن انسان هاي بزرگ خلق مي شود، يك استعاره فرهنگي است كه مي توان آن را به ساده ترين و زيباترين شكل ها بيان داشت.
در عكس ديوارهاي حريم و دري براي حريم باغي كوچك در روستاي گمند واقع در جاده اهر -   تبريز ديده مي شود.
«حريم» ها بخشي از ميراث فرهنگي ناشناخته كشورمان هستند.
عكس: توفيق وحيدي آذر

يك كتاب، يك نويسنده
گنجينه گويش شناسي فارس
مجموعه گنجينه گويش شناسي فارس كه دفتر نخست آن به معرفي گويش هاي دواني، دهله اي، عبدويي، كازروني، كلاني، كنده اي، كوزرگي، ماسرمي و لري ممسني اختصاص دارد، مجموعه اي از طرح بزرگ بانك اطلاعات گويش شناسي ايران است كه زير نظر گروه گويش شناسي فرهنگستان زبان و ادب فارسي به اجرا درخواهد آمد.
دفتر اول اين مجموعه دربردارنده حدود ۲۳۰۰ واژه و يكصد جمله پايه از گويش هاي دواني، دهله اي، عبدويي، كازروني، كلاني (لري)، كنده اي، كوزرگي، ماسرمي و لري ممسني است.
دفتر دوم، برابري همان واژه ها و جمله  ها را در گويش هاي بنافي، پاپوني، دويسراني، ريچي، سمفاني، كلاني (تاجيكي)، گرگنايي/ گاوكشكي، مسقاني و نوداني دربردارد.
عبدالنبي سلامي، مؤلف گنجينه گويش شناسي فارس در گفت وگويي كوتاه به همشهري گفت: پس از انتشار دفتر اول اين مجموعه، جمعي از پژوهشگران گويش شناسي، علاقه مند به اجراي اين طرح در ساير استان ها شده اند. علاوه بر اين پژوهشگراني نيز از كشور تاجيكستان براساس اين الگو اقدام به گردآوري زبان هاي ايراني در آن كشور كرده اند.
به گفته وي، در حال حاضر گردآوري گويش هاي كهن اصفهان، استان آذربايجان شرقي، گويش هاي بلوچي استان سيستان و بلوچستان و زبان هاي ايراني تاجيكستان در حال انجام است و مقدمات همكاري پژوهشگران چند استان ديگر از جمله گيلان و سمنان نيز فراهم شده است.
سلامي اضافه كرد: روش تحقيق اين مجموعه،ميداني و به طريقه حضوري بوده است و اطلاعات مربوط به هر گويش، با سفر و حضور در روستاهاي فارس، مستقيماً از زبان گويشوران شنيده و ثبت شده است.
اين پژوهشگر فرهنگستان زبان و ادب فارسي در پايان اظهار داشت: فرهنگستان زبان و ادب فارسي ضمن حمايت از اقدامات صورت گرفته، از پژوهشگران علاقه مند به مقوله زبان شناسي در سراسر كشور براي اجراي هر چه سريعتر اين طرح دعوت مي كند.
دفتر اول و دوم «گنجينه گويش شناسي فارس»، زير نظر گروه گويش شناسي فرهنگستان زبان و ادب فارسي، توسط نشر آثارو با بهاي ۶۰ هزار ريال منتشر شده است.

گشايش نمايشگاه شكوه پارسي در توكيو
نمايشگاه شكوه پارسي با حضور خانواده سلطنتي ژاپن و مسئولان سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري ايران با تشريفات خاص ژاپني در موزه متروپوليتن توكيو افتتاح شد.
شاهزاده نيكاسا و خانواده وي براي افتتاح نمايشگاه شكوه پارسي در موزه متروپوليتن حاضر بودند كه اين جزء موارد نادر در افتتاح نمايشگاه هاي ژاپن است.
محمدرضا كارگر، رئيس موزه ملي ايران، اسفنديار رحيم مشايي، رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و عليرضا سجادپور، معاون فرهنگي و امور ارتباطات سازمان به ژاپن سفر كرده اند. تبليغات اين نمايشگاه به صورت چاپ بروشور و كاتالوگ و تبليغات سطح شهر بسيار گسترده توصيف شده است.
پيش بيني مي شود كه روزانه ۸ تا ۱۰ هزار نفر از نمايشگاه شكوه پارسي در توكيو بازديد كنند.
كليه  هزينه هاي نمايشگاه شكوه پارسي از جمله بسته بندي و انتقال اشيا به عهده ژاپن است و ايران براي امانت اشياي خود در مدت نمايشگاه ۳۰۰ هزار دلار از دولت ژاپن دريافت مي كند.
بنا بر اين گزارش، مراسم گشايش نمايشگاه شكوه پارسي در توكيو، با حضور ۵۰۰ نفر از شخصيت هاي فرهنگي ژاپن برگزار شد و مدير موزه متروپوليتن، جانشين وزير حمل و نقل ژاپن، رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري و مدير موزه ملي ايران در اين نمايشگاه سخنراني كرده و با چاي ايراني از ميهمانان پذيرايي شد.
موضوع مشترك در تمام اين سخنراني ها، گسترش زيرساخت ها و روابط دو كشور ايران و ژاپن مبتني بر شناخت فرهنگي بود. از آنجا كه اساس اين شناخت از طريق ميراث فرهنگي امكان پذير است، مي توانيم دستاوردهاي بسيار خوب و ملموسي از برگزاري اين نمايشگاه داشته باشيم.
براساس نقشه ارايه شده به يونسكو
حريم هفت هزار و ۵۰۰ هكتاري
تخت سليمان تعيين شد
براساس نقشه  ارايه شده به يونسكو ، حريم محوطه  باستاني تخت سليمان به طول تقريبي ۶۰ كيلومتر تعيين شد.
حريم هفت هزار و ۵۰۰ هكتاري تخت سليمان براساس نقشه اي كه به يونسكو داده شده، نشانه گذاري و با نصب ميله و تابلوهاي مناسب تعيين حدود شده است.
تكميل نقشه برداري يك هزار و ۳۵۰ هكتار از آثار و حريم درجه  يك مجموعه، پنج محوطه  تاريخي درون حريم درجه  يك، مزرعه هاي اطراف، نقشه  روستاي نصرت آباد، معادن سنگ هاي قديمي از جمله  اقدامات در دست انجام اين پايگاه است.
دروازه  شمالي حصار محيطي تخت سليمان كه يكي از دو دروازه  بزرگ برج و باروي مجموعه است و به شدت آسيب ديده بود، پس از تهيه  طرح و بررسي و مطالعه، سال گذشته بخشي از آن مرمت شد. ازسوي ديگر، براي حفاظت، مرمت و بررسي اموال فرهنگي و تاريخي مانند قطعات گچ بري، ظرف ها، اشياي فلزي و همه  مواد فرهنگي كه از زير خاك خارج مي شوند، آزمايشگاهي در سال جاري با هزينه اي حدود شش ميليون تومان تجهيز شده است. حدود ۵۰ هزار متر مكعب آوار ناشي از فعاليت هاي باستان شناسي پنج دهه  گذشته كه پيرامون برج بارو ريخته شده و بخشي از آن را پوشانده بود، به طوري كه ديگر برج و بارو ديد نداشت، حفاري و خاك برداري شد و در دو سال گذشته، بخش عمده اي از اين خاك ها جابه جا شدند.

نمايشگاه عكس «يك قرن پيش؛ مشروطه» چهاردهم مرداد در كاخ  موزه گلستان برگزار مي شود.
اين نمايشگاه را كاخ  موزه گلستان با همكاري معاونت فرهنگي و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي، صنايع  دستي و گردشگري و انجمن عكاسان دوستدار ميراث فرهنگي و گردشگري ايران تدارك ديده است.
به گزارش همشهري ، اين نمايشگاه مشتمل بر ۱۰۰عكس است كه در قالب ۳۰ تابلو از وقايع گوناگون مربوط به نهضت مشروطيت و شخصيت هاي مربوط به اين دوران به نمايش گذاشته مي شود.
نمايشگاه عكس «يك قرن پيش ؛مشروطه» از ۱۴ تا ۲۰ مرداد ماه سال جاري در محل چادرخانه موزه كاخ گلستان برگزار مي شود.
اين نمايشگاه پنجمين نمايشگاه اختصاصي انجمن عكاسان دوستدار ميراث فرهنگي و گردشگري ايران است كه تشكيل مي شود.