دكتر نيلفروش زاده ضمن تاكيد به اينكه استفاده از عطرها و ادوكلن هايي كه حاوي 5- متوكسي پسورالن و برگاموت هستند، اگر پس از استعمال روي پوست در معرض نور آفتاب قرار گيرند، باعث لك هاي تيره در پشت گوش، گردن و صورت مي شوند و لك هاي شغلي نيز در اثر تماس با تركيبات حاوي تار مانند آسفالت و روغن هاي معدني و تماس با نور آفتاب بوجود مي آيند،مي گويد: درمان لكهاي تيره پوست حتما بايد توسط پزشك انجام شود و از استعمال داروهاي توصيه شده توسط افراد غيرپزشك جلوگيري شود.

پوست ما اگرچه حساس ترين عضو بدن ما نيست، اما ما نسبت به آن بيش از هر عضو ديگر حساسيم. خيلي ها هستند كه آن قدر كه به سلامت پوست خود اهميت مي دهند، به سلامت قلبشان توجه نمي كنند. يكي از شايع ترين مشكلات پوست، لكه هاي تيره رنگي است كه ممكن است آقايان يا خانم ها را در هر سني گرفتار، نگران و حتي افسرده كند. دكتر محمد علي نيلفروش زاده، متخصص پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در اين مقاله به ريشه يابي و بررسي علل و راه هاي درمان اين معضل پرداخته است.
***
اگرچه رنگ طبيعي پوست به سه عامل هموگلوبين، كاروتنوئيد و پيگمان ملانين موجود در سلول هاي پوست بستگي دارد، اما عامل سوم، عامل اصلي تعيين كننده رنگ پوست است و اختلافات نژادي و جغرافيايي در رنگ پوست مربوط به اين رنگدانه است. تغييرات رنگ پوست در افراد هم به دو صورت است؛ يا تغيير رنگ ذاتي پوست است كه ناشي از تغيير ميزاني از پيگمانتاسيون ملانين است كه به صورت ژنتيكي تعيين شده و در غياب هرگونه تماس با نورخورشيد يا تاثيرات ديگر وجود دارد؛ يا تغيير رنگ اكتسابي است كه در نتيجه تماس با نور آفتاب ايجاد مي شود.
سلولهاي حاوي رنگدانه هاي پوست در نقاط مختلف بدن تراكم متفاوتي دارند ولي بيشتر در صورت وبعضي نواحي ديگر ديده شده و تعداد آنها در نقاط در معرض نور 2 برابر نقاط پوشيده است. عمل اصلي ملانين در انسان حفاظت از لايه هاي تحتاني پوست عليه نور خورشيد و جذب سلولهاي تخريب شده است. البته نظر عموم درباره پيگمانتاسيون پوست يكسان نيست؛ مثلا بيماري پيسي در بين مردم اسكانديناوي چندان مورد توجه نيست در حاليكه اين بيماري نزد هندي ها و سياهپوستان نشانه ناخوشايندي است.
اگر چه تشخيص نقصان رنگدانه در پوست كسانيكه پوست بدنشان روشن است تا حدودي مشكل است ولي عكس آن صادق نيست و تشخيص پيگمانتاسيون هر قدر هم پوست تيره باشد، باز قابل شناسايي است. بعلاوه رابطه اي مابين پيگمانتاسيون پوست و نزديكي به خط استوا وجود دارد. پررنگي يا سياه بودن پوست ممكن است در مواردي مفيد نباشد. مثلا سياهپوستان 30 درصد بيشتر از سفيدپوستان از آفتاب گرما دريافت كرده و اين گرما با تعريق بيشتر خنثي مي شود در حالي كه در آب و هواي سرد، پوست هاي روشن گرماي كمتري از طريق تابش از دست مي دهند.
عيب ديگر پيگمانتاسيون يا پر رنگي پوست ممانعت از ساخت ويتامين D است. به طوري كه در نواحي فقيرنشين اطفال سياه پوست بيشتر از سفيدها مستعد به ريكتز(راشيتيسم) يا كمبود ويتامين D هستند. البته با توجه به اين واقعيت كه در سياه پوستان مقاومت بيشتري نسبت به مالاريا، بيماريهاي انگلي و بيماريهاي عفوني علي رغم اشعه آفتاب شديد و سوء تغذيه وجود دارد، به نظر مي رسد تيرگي پوست يك پديده ثانوي در ازدياد ذاتي ايمني طبيعي در آنها است.
تغييرات رنگ پوست باعث ايجاد مشكلات روحي و اجتماعي در افراد شده و به خصوص در كساني كه به دليل نوع شغل خود تماس چهره به چهره و مستمر دارند مي تواند موجب افسردگي يا تاثيرگذاري بر فعاليت فرد شود. از اين رو شناخت علل اين اختلالات رنگدانه اي و درمان صحيح آنها بسيار مهم است و گاه درمانهاي ناصحيح مي تواند مشكل بيمار را زيادتر كند.
پررنگ يا كم رنگ؟
تغييرات رنگ پوست به دو صورت است: يكي پر رنگي يا لك تيره صورت و دوم كم رنگي يا سفيد شدن صورت. در لك هاي تيره پوست افزايش در پيگمان ملانين يا افزايش سلولهاي رنگدانه ساز ديده مي شود.
عوامل مختلفي مي توانند روي ميزان و كيفيت رنگدانه ها و سلولهاي رنگدانه ساز تاثير گذاشته و باعث تغيير رنگ پوست و ايجاد لك هاي تيره صورت شوند كه عبارتند از: بيماريها و اختلالات ارثي و ژنتيكي، بيماريهاي سوخت و ساز سلولي، بيماريهاي هورموني، بيماريهاي التهابي، عفونت هاي موضعي پوست، عوامل شيميايي، داروها، علل تغذيه اي شامل كمبود ويتامين ها، سوء تغذيه و بالاخره بدخيمي هاي پوستي. افزايش رنگ پوست همچنين ممكن است به علت هورمونال باشد همانند حاملگي و يا در بعضي بيماريها مثل ملاسما و آديسون كه در اثر هر دو عامل يعني تداخل بين عوامل هورمونال و نور آفتاب بوجود مي آيد. در موقع تماس با نور آفتاب دو نوع تيرگي پوست در انسان اتفاق مي افتد: تيرگي فوري پوست كه بيشتر در افراد سبزه بوجود آمده و موقتي است و همانگونه كه بسرعت ايجاد مي شود به زودي هم ناپديد مي شود؛ افزايش تيرگي پوست متعاقب قرمزي پوست كه 48 تا 72 ساعت پس از در معرض نور آفتاب قرار گرفتن به وجود مي آيد.
بد نيست بدانيد بسته به واكنش پوست به نور آفتاب شش نوع پوست وجود دارد. پوست نوع يك و دو مربوط به نژاد اروپايي است كه پوست بسيار روشن و چشم هاي آبي بوده و اين افراد در مقابل آفتاب به هيچ وجه برنزه نمي شوند و پوست سوختگي سريع پيدا مي كنند. پوست نوع سوم و چهارم، افراد سبزه و آسيايي هستند كه در مقابل آفتاب برنزه شده و سوختگي كم يا متوسط است و پوست نوع پنجم و ششم به طور عميق پيگمانته و معمولا در مقابل آفتاب مقاوم هستند.
حاملگي؛ عامل ايجاد لك صورت
ملاسما يا لك ناشي از حاملگي، يكي از شايعترين علل ايجاد لك صورت است و اغلب در خانم هاي مراجعه كننده براي درمان لك صورت ديده مي شود. يك لك اكتسابي قهوه اي رنگ صورت است كه به صورت آهسته و قرينه به وجود مي آيد. علت اصلي ملاسما مشخص نيست ولي در بيشتر موارد ارتباط واضحي با فعاليت هورموني فرد دارد چون اين لك بيشتر در بارداري و با مصرف قرصهاي جلوگيري از بارداري ديده مي شود. اما بايد بدانيد كه اين لك در خانم هاي مجرد و حتي به ندرت در مردان نيز مي تواند ديده شود. ساير علل آن استفاده از داروهاي حساس كننده به نور آفتاب و اختلال فعاليت تيروئيد يا تخمدان است. اين لك ها بيشتر درگونه ها، پيشاني و چانه ديده مي شود و در سبزه ها مشخص تر است.
تيرگي يا لك پوست معمولا پس از زايمان ناپديد مي شود، اما ممكن است براي ماهها يا سالها باقي بماند. اين نوع لك صورت ممكن است بدون علت مشخص يا به صورت فاميليال مخصوصاً در افرادي كه در تماس با نور آفتاب خفيف تيره مي شوند، ديده شود. دو عامل مهم در ايجاد ملاسما، ژنتيك و تغييرات هورموني در تركيب با اشعه ماوراء بنفش هستند.
درمان لك
جهت سرعت بخشيدن به روند بهبودي، لايه برداري خفيف با كمك پيلينگ هاي شيميايي سطحي انجام مي شود. با اين روش فعاليت رنگدانه سازي با كمك تركيبات بي رنگ كننده كاهش يافته و ترميم پوست سريعتر مي شود، كه اين روش مطمئن تر و مؤثرتر است. از جمله تركيبات بي رنگ كننده، هيدروكينون است كه در تركيب با كرمهاي لايه برداري مثل ترتينوئين مي تواند مؤثر باشد. درمان ليزر خصوصا در موارد ملاسماي نوع اپيدرمال استفاده شده ولي عود بلافاصله پس از قطع درمان معمولا اتفاق مي افتد. نقش ليزر در درمان ملاسما تا كنون به اثبات نرسيده است.
جلوگيري از تماس با نور آفتاب بهترين عامل در درمان ملاسماست و اين مهم با استفاده از كرمهاي ضد آفتاب امكان پذير است.
كك و مك بي خطر
اين مشكل كه بيشتر در افراد با پوست روشن، موهاي قرمز يا بلوند و چشمان آبي ديده مي شود و از سن 5 سالگي شروع مي شود، بصورت لك هاي كوچك قهوه اي روشن در مناطق باز بدن مثل صورت، شانه و پشت افراد ديده مي شود. در تابستان، تعداد، اندازه و عمق كك و مك افزايش مي يابد و در زمستان، كوچكتر، روشن تر و كم تعدادتر مي شود.
اين نوع پيگمانتاسيون ممكن است از نظر زيبايي آزار دهنده باشد ولي خطري ندارد. در افراد مبتلا به اين اختلال، شيوع خال هاي بدن افزايش مي يابد و كك و مك هايي كه در سنين پايين شروع شده و در زمستانها هم باقي مي ماند و يا كك و مك هايي كه در محلهاي غيرمرتبط با اشعه آفتاب ديده مي شود، بايستي حتما توسط پزشك بررسي گردد.
كك و مك به ندرت نياز به درمان دارد، ولي جهت درمان مي توان از ليزر استفاده كرد. تركيبات موضعي مثل رتينوئيك اسيد هم مي تواند در دراز مدت مؤثر باشد. در مواردي كه درمان موضعي سودمند نباشد، ليزر كاربرد درماني دارد.
لك هاي پيري يا لنتيگو
اين لك ها در اثر تماس حاد يا مزمن با نور آفتاب و افزايش سن بوجود مي آيد. لك هاي قهوه اي رنگ مسطح به اندازه يك سانتي متر يا بيشتر كه روي صورت و پشت دستها در سنين 30-40 سالگي شروع مي شود و با افزايش سن، گسترده تر، پررنگ تر و با تعداد زيادتر نمايان مي شوند. اين ضايعات هر چند در نمونه برداري تغييرات بدخيمي ندارند ولي مي توانند در سالهاي بعد تبديل به ضايعات بد خيم شوند لذا بايستي درمان شوند. كرايوسرجري درمان ساده اي براي لنتيگو هاي منفرد است كه اين عمل غالبا موفقيت آميز است. بعلاوه ليزر هم در درمان انواع مختلف لنتيگومؤثر است.
لك هاي ناشي از سوء تغذيه و داروها
اين لك ها در اثر كمبود ويتامين۱۲ B اتفاق افتاده در نژادهاي با پوست تيره شايعتر است. اين لك ها در كمبود ويتامين A هم ديده  مي شوند. همچنين در كمبود اسيد فوليك، كمبود اسيد اسكوربيك و در انواع كم خوني ها نيز لك هاي مشابه ديده مي شود.
بعضي داروها سبب تغيير رنگ در پوست مي شود كه ممكن است بصورت افزايش رنگدانه ملانين باشد: مصرف قرصهاي ضد بارداري ايجاد ملاسما مي كند؛ داروهاي ضد مالاريا باعث رنگدانه قهوه اي يا آبي تيره مي شود كه خصوصا در صورت و سقف كام مي شود؛ كلرپرومازين باعث ايجاد رنگدانه قهوه اي يا آبي تيره در مناطق در معرض نور و همين طور باعث حساسيت به نور و رنگدانه هايي در قرينه يا لنز چشم شود؛ داروهاي شيمي درماني تغييرات رنگدانه اي ايجاد مي كند؛ سيكلوفسفامايد مي تواند باعث تغييرات رنگ ناخن و دندان شود؛ متوتروكسات ايجاد رنگدانه در مو، داروي طلا ايجاد رنگدانه آبي- خاكستري در مناطق در معرض نور مي شود؛ بعلاوه مصرف طولاني مدت مانيوسايكلين در درمان جوش و غرور جواني در نواحي جوشهاي ملتهب و قرمز نيز باعث تيرگي پوست مي شود.
لك هاي پس از التهاب پوست و بيماري ها
اين نوع لك پس از التهاب هاي پوستي در اثر بيماريهايي مثل ليكن پلان، لوپوس اريتماتو يا بعد از سوختگي پوست در اثر آفتاب سوختگي يا سوختگي خفيف با عوامل ديگر، جوش غرور جواني دستكاري شده، سائيدن پوست براي برطرف كردن اسكار و فرو رفتگي پوست در همان محل ايجاد مي شود.اين لك ها كه در نژادهاي تيره و افراد سبزه شايعتر است ودر هر سني قابل رؤيت است، بيشتر در نواحي باز بدن مثل صورت رخ مي دهد. موارد ديگر مانند آسيب پوست يا ضربه به پوست، كشيدن كيسه و ليف زبر در حمام بطور شديد و يا مالش پوست رانها روي يكديگر در افراد چاق هم مي تواند باعث ايجاد لك در همان محل شود.
درمان تيرگي پس از التهاب مشكل و طولاني است و براي حصول نتايج مورد قبول 12-6 ماه وقت لازم است. استفاده روزانه از ضد آفتابهاي با طيف وسيع بخش مهم درمان است. انواع متفاوتي از كرمهاي موضعي در درمان تيرگي پس از التهاب استفاده مي شود. استفاده از پيلينگهاي شيميايي هم در بدست آوردن نتايج عالي مؤثر است. ساير درمانها شامل استفاده از تري كلرواستيك اسيد و كرايوتراپي سطحي با نيتروژن مايع است كه البته در افراد با پوست تيره به دليل احتمال ايجاد اسكار بهتر است انجام نشود.
نكته ديگر اين كه افزايش رنگدانه در طيف وسيعي از بيماريها ديده مي شود و حتي مي تواند با بدخيمي ها مرتبط باشد. البته براي ظهور آنها وجود استعداد ژنتيكي هم مهم است. تيرگي پوست در اين موارد مي تواند منتشر يا محدود باشد. لك در اثر بعضي از بيماريهاي عفوني مزمن نيز ديده مي شود، كه مي تواند ناشي از پاسخ بدن به عفونت و همچنين سوءتغذيه يا ساير فاكتورها طي بيماري باشد. لك در اثر بيماريهايي مثل آسم، نارسايي كبدي و كليوي ديده مي شود، كه مثلا در زمان حملات آسماتيك تيرگي منتشر پوست براي سه تا چهار روز ممكن است وجود داشته باشد. همچنين در روماتيسم و نارسايي كليه و سيروز كبدي و بعضي بيماريهاي ديگر تيرگي گسترده پوست هم ديده مي شود.

امروزه عفونت حفره دهان و بيماري هاي لثه اي را نه تنها به عنوان عامل از دست رفتن دندان ها و كاهش كيفيت زندگي در نظر مي گيرند، بلكه نقش آن را در وضعيت سيستميك بيماران نيز لحاظ مي كنند.رابطه بين بيماري هاي لثه اي و مشكلاتي همچون آترواسكلروزيس (بيماري گرفتگي رگ هاي تغذيه كننده قلب)، سكته قلبي، زايمان زودرس همراه با تولد كودكان نارس، سكته مغزي، پنوموني (ذات الريه) و ديابت مليتوس مورد توجه فراوان قرار گرفته است.با توجه به اهميت رشته پريودنتولوژي كه همان علم شناخت بافت هاي پشتيبان دندان در سلامت و بيماري است و با توجه به اين كه در حال حاضر با افزايش رعايت مسايل بهداشتي، مردم قادر به نگهداري تعداد بيشتري از دندان هاي خود در سنين بالا هستند، توجه به رشته پريودنتولوژي بيش از پيش ضروري به نظر مي رسد.
ششمين همايش انجمن علمي پريودنتولوژي ايران با حضور صاحب نظران و متخصصان اين رشته 10 تا 12 آبان ماه امسال در مجتمع
فرهنگي رفاهي دانشگاه شيراز برپا شد.آنچه مي خوانيد، گزارش كوتاهي از اين همايش است.
***
بر اساس پژوهش هاي آماري انجام شده، اكثر قريب به اتفاق افراد بالاي 40 سال، حداقل يك بار از ناحيه دنداني به بيماري پريودنتال مبتلا شده اند.
دكتر نازيلا شهبازي دبير اجرايي ششمين همايش انجمن علمي پريودنتولوژي ايران  در اين زمينه مي گويد: آمار فوق جهاني بوده و آمار مجزايي براي مبتلايان به بيماري هاي لثه در كشور نداريم.
وي خواستار انجام پژوهش هاي لازم در اين زمينه به عنوان يك طرح ملي است و مي گويد: با توجه به شيوع اين بيماري در كشور، ضروري است طرح بررسي وضعيت لثه و بافت هاي نگهدارنده دندان نيز مانند طرح پوسيدگي دندان مورد توجه مراكز پژوهشي به ويژه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي قرار گرفته و مطالعات اپيدمولوژي لازم به منظور بررسي ميزان شيوع بيماري هاي پريودنتال در جامعه صورت پذيرد.
علت اوليه بيماري هاي پريودنتال، تشكيل پلاك هاي ميكروبي با تركيب ميكروب هاي خاصي است كه در كنار هم قرار گرفتن اين باكتري ها (ميكروب ها) سبب ايجاد بيماري پريودنتال در افراد مي شود. دكتر شريعه فقيهي متخصص پريودنتولوژي و دبير علمي اين همايش، جرم دنداني كه بر اثر سخت شدن پلاك دنداني به وجود مي آيد، پركردگي ها (روكش ها)ي نامناسب و پوسيدگي هاي بين دنداني را از علل ثانويه ابتلا به بيماري پريودنتال برمي شمارد. وي مي گويد: ساير بيماري هاي سيستميك مانند ديابت، تغييرات هورموني كه بيشتر در خانم ها و در دوران حاملگي و در دوران بلوغ شايع است، الگوهاي رفتاري (محيطي) مانند كشيدن سيگار و عوامل ژنتيك از ديگر علل ابتلا به بيماري هاي پريودنتال هستند.
خونريزي لثه ها را جدي بگيريد
دندانپزشكان شركت كننده در ششمين همايش علمي انجمن پريودنتولوژي ايران، با هشدار نسبت به اين كه خونريزي، يكي از علايم ابتلا به بيماري هاي لثه تلقي مي شود، نسبت به خونريزي خود به خودي يا حين مسواك زدن و غذا خوردن هشدار دادند.
دكتر فقيهي، خونريزي، تورم، بوي چرك و طعم بد دهان را از ديگر علايم ابتلا به بيماري هاي پريودنتال ذكر مي كند و ادامه مي دهد: اگر تنها بافت لثه اي يا gigival دچار التهاب شود، به آن (gigivitis) مي گويند. اين بيماري قابل برگشت بوده و با درمان هاي لازم بهبود مي يابد.
به گفته اين متخصص پريودنتولوژي، درگيري انساج پشتيبان دندان مانند استخوان و الياف بافت همبندي، سبب از دست رفتن اتصال بافت نرم به دندان، عميق شدن شيار لثه اي اطراف دندان، تحليل استخوان و در نهايت لقي دندان خواهد شد. خونريزي، درد، احساس خارش در عمق لثه، لقي دندان، جابه جايي دندان ها و در كل از دست رفتن عملكرد سيستم دنداني از عوارض بيماري هاي اين انساج (بيماري پريودنتال) به شمار مي رود.
بهره گيري ليزر در دندانپزشكي نوين
نور ليزر حاصل برانگيختگي اتم هاي يك ماده است كه پس از بازگشت آنها به حالت طبيعي به شكل فوتون يا بسته هاي پر انرژي آزاد شده و توانايي جذب در داخل بافت هاي بيولوژيك بدن انسان و انجام اعمالي همچون برش بافت  نرم، كنترل خونريزي، كاهش حس درد و تراش بافت هاي سخت را داراست.
يكي از پانل هاي ويژه در ششمين همايش علمي انجمن پريودنتولوژي ايران پانل ويژه به منظور آموزش اصول نظري و كاربردهاي علمي ليزر روي بافت نرم و سخت بود.
در اين كارگاه دندانپزشكان و متخصصان رشته هاي گوناگون دندانپزشكي در طي روزهاي برپايي اين كنگره روي مدل هاي آزمايشگاهي و حيواني به شكل عملي آموزش ديدند.
به گفته دكتر فقيهي سال هاست كه از ليزرهاي دندانپزشكي با طول موج و قدرت هاي گوناگون به منظور برش روي بافت هاي نرم و يا تراش نسج پوسيده دندان استفاده مي شود و توانايي منحصر به فرد اين روش در كنترل خونريزي به سبب جذب انواع خاصي از طول موج ها در هموگلوبين خون نبود ضرورت يا حداقل نياز به بي حسي در زمان تراش دندان، امكان كار روي بافت نرم و سخت به شكل همزمان در انواع جديدتر ليزر باعث مي شود، ليزر درماني ، جايگاه ويژه اي در دندانپزشكي نوين يابد. امكان سفيد كردن دندان ها (Bleachig) با نور ليزر، توانايي كشتن باكتري هاي داخل بافت و كاهش حساسيت دندان ها از ديگر كاربردهاي اين شيوه جديد است.

گروه سلامت- دكتر سيدمحمد ابوترابي: نام مالاريا هميشه يادآور تب و لرز و پشه است. يك بيماري قديمي  كه هنوز در بسياري از مناطق جهان كنترل نشده، خصوصا در آفريقا. اين بيماري كه هم قابل پيشگيري است و هم قابل درمان، هنوز هم هر 30 ثانيه جان يك نفر را در جهان مي گيرد. همين آمار تكان دهنده باعث شده تا اخيرا مسئولان سازمان جهاني بهداشت تمهيدات ويژه اي را مثل توصيه به استفاده مجدد از حشره كش منسوخ شده د.د.ت و حمايت از شركت هاي داروسازي بزرگ در ساخت واكسن براي مالاريا، اتخاذ كنند. در همين راستا، بالاخره آزمايش واكسن مالاريا كه دانشمندان براي ساخت آن ده ها سال تلاش كرده اند، روي انسان شروع شد.
در حال حاضر تحقيقات براي بررسي اثربخشي واكسن مالاريا كه آر.تي.اس.اس نام دارد، در كشور غنا شروع شده و در اين مرحله قرار است اين واكسن روي 500كودك زير دو سال غنايي آزمايش شود. البته پيش از اين، واكسن مالاريا در كشور موزامبيك آزمايش شده بود. قرار است در 5 كشور ديگر آفريقايي هم اين واكسن آزمايش شود.
اثر بخشي واكسن مالاريا با اينكه بر اساس نتايج آزمايش آن در موزامبيك نسبتا مطلوب بود، ولي هنوز آن چيزي نيست كه پزشكان و مسئولان بهداشتي جهان مي  خواهند. اين واكسن در موزامبيك، تعداد بيماران مبتلا به مالاريا را به يك سوم كاهش داد و در بقيه شدت بيماري را نصف كرد. دكتر پاتريشيا گريوز، اپيدميولوژيست و مسئول جمع آوري اطلاعات و تحقيقات در اين زمينه، در اين باره مي گويد: در آزمايش واكسن مالاريا در موزامبيك، اين واكسن روي كودكان 5 تا 9 ساله آزمايش شد و نتايج بدي هم نداشت ولي مهم اين است كه ما واكسني نياز داريم كه اثر بخش تر از اين باشد. به خاطر همين در بررسي بعدي كه بايد در كشور غنا انجام شود، واكسن روي بچه هاي زير 2 سال آزمايش خواهد شد تا شايد همين واكسن در كودكان زير 2 سال اثربخشي بيشتري را نشان بدهد.
اولين واكسن ضد انگل
واكسني كه اين روزها اميد خيلي از مسئولان سازمان جهاني بهداشت و تقريبا تمام مردم آفريقا به آن بسته شده است، نتيجه بيش از 20 سال تحقيق و تلاش دانشمندان شركت داروسازي گلاكسوسميت كلاين است. علت طولاني شدن زياده از حد تحقيقات براي كشف واكسن مالاريا از نظر بسياري از دانشمندان، اين است كه عامل بيماري مالاريا مثل عامل بسياري از بيماري هاي عفوني ديگر كه واكسن آنها موجود است، ويروس يا باكتري نبوده و نوعي انگل است. دكتر جو كوهن، سرپرست تيم تهيه واكسن مالاريا در اين شركت، در اين باره مي گويد: بزرگترين مشكل ما ماهيت انگل بودن عامل بيماري مالاري بود. انگل ها به طرق مختلف از دست سيستم ايمني بدن انسان فرار مي كنند و من فكر مي  كنم اين موضوع باعث مي  شود تا ما نتوانيم واكسني عليه انگل ها بسازيم. واكسن آر.تي.اس.اس علاوه بر اينكه اولين واكسن ضد مالارياست، اولين واكسن ضد انگل جهان هم محسوب مي  شود.
اما شايد ماهيت انگل بودن عامل بيماري مالاريا تنها دليل طولاني شدن روند كشف واكسن مالاريا نباشد. مالاريا مشكل اصلي كشورهاي فقير دنياست و قطعا چنين كشورهايي توانايي زيادي براي پرداخت هزينه هاي واكسن مالاريا را ندارند. از طرفي بالاخره هر شركت داروسازي انتظار دارد وقتي دارويي را مي سازد، از قبل آن سود سرشاري به جيب بزند. با اين اوصاف ساخت واكسن مالاريا براي شركت هاي بزرگ داروسازي توجيه اقتصادي ندارد. شاهد اين مطلب هم 20 سال طول كشيدن روند كشف يك واكسن براي شركت بزرگي مثل گلاكسوسميت كلاين است.
معضلي به نام مالاريا
مالاريا بيماري است كه در اثر آلودگي به نوعي انگل از خانواده پلاسموديوم ايجاد مي  شود. اين انگل در هنگام گزش پشه آنوفل جنس ماده به بدن بيمار وارد شده و بعد از مدتي باعث بروز تب و لرزهاي دوره اي مي  شود. مالاريا علي رغم اينكه تاكنون واكسن نداشته ولي درمان دارد و از طريق مبارزه با پشه آنوفل قابل پيشگيري است. اما با اين همه اين بيماري سالانه حدود يك ميليون نفر را به كام مرگ مي  كشاند كه بسياري از آنها كودكان آفريقايي هستند.
بر اساس آمار سازمان جهاني بهداشت، سالانه بيش از 300ميليون نفر از مردم جهان دچار بيماري مالاريا مي  شوند كه حدود 90 درصد آنها در آفريقا زندگي مي  كنند. به اين ترتيب در حال حاضر مالاريا مهم ترين علت مرگ و مير در آفريقا بوده و 20 درصد از علل مرگ و مير اين قاره را تشكيل مي  دهد. مسئولان سازمان جهاني بهداشت مي  گويند كه مالاريا 12ميليارد دلار از بودجه ناخالص ملي كشورهاي فقير آفريقايي را هدر مي  دهد. به خاطر همين از سال 2004، سازمان بهداشت جهاني برنامه اي را شروع كرده به نام طرح و برنامه استراتژيك كه در آن قصد دارد به اوضاع نابسامان سه بيماري ايدز، سل و مالاريا در جهان، سامان بدهد. در اين برنامه سازمان جهاني بهداشت از كليه فرصت ها براي كنترل بيماري هاي سه گانه حمايت مي  كند و يكي از اين فرصت ها د.د.ت است. چندي پيش هم اين سازمان در يك اقدام تعجب برانگيز، حشره كش منسوخ شده د.د.ت را دوباره براي از بين بردن پشه ناقل مالاريا در داخل ساختمان ها توصيه كرد. پيش از اين سال ها بود در سراسر جهان استفاده از د.د.ت ممنوع بود، چون تحقيقات متعددي ثابت كرده بودند كه اين سم براي محيط زيست و نيز سلامت انسان مضر است. اما سازمان بهداشت جهاني اكنون مي گويد كه د.د.ت در صورت كاربرد صحيح خطري ندارد و بايد از آن در كنار پشه بند و ساير مواد شيميايي به عنوان ابزاري براي مبارزه با مالاريا استفاده كرد. دكتر آنارفي آساموابا، دستيار مديركل سازمان بهداشت جهاني در زمينه مبارزه با اچ آي وي/ايدز، مالاريا و سل در اين باره مي  گويد: شواهد علمي   و عملي به وضوح درستي اقدام ما در بازبيني استفاده از د.د.ت را تاييد مي  كند. سمپاشي رسوبي در داخل خانه ها در كاهش سريع عفونت هاي ناشي از نيش پشه ناقل مالاريا موثر است؛ ثابت شده كه اين شيوه به اندازه ساير راه هاي پيشگيري از مالاريا مقرون به صرفه است و د.د.ت وقتي درست به كار برده شود، خطري براي سلامت انسان ندارد.

ايرنا: پژوهشگران دستگاهي شبيه سشوار ساخته اند كه ظرف نيم ساعت شمار شپش هاي مزاحم را از موهاي سر كودكان به نصف مي رساند.
به گزارش آسوشيتدپرس، اين دستگاه كه louseBuster نام گذاري شده است مي تواند در آينده جايگزين شامپوهاي ضد شپش شود كه در حال حاضر براي حل اين مشكل گسترده بكار مي رود. به گفته پژوهشگران دانشگاه يوتا اين دستگاه با پيشگيري از تكثير شپش آلودگي حشره را از بين مي برد.
اين تحقيق كه بر روي ???كودك در سالت ليك انجام شد نشان داد دستگاه ??درصد شپش ها و ??درصد تخم آنها را در كودكان آلوده به شپش نابود مي كند. با اين شيوه تقريبا تمام كودكان يك هفته پس از درمان بهبود يافتند. ميزان هوايي كه از اين دستگاه دميده مي شود دو برابر سشوار است و درمان ??تا ??دقيقه به طول مي انجامد.
دانشمندان سالهاست دريافته اند هواي خيلي خشك مانع از زنده ماندن حشره بر روي بدن پرندگان آزمايشگاهي مي شود. نكته اينجاست كه دريافت دماي هوا به اندازه مقدار هوا اهميت ندارد و هواي دستگاه ابداعي جديد نيز خنك تر از سشوار است.
شركت لارادا ساينس تا دو سال آينده اين دستگاه را به بازار عرضه خواهد كرد. درحال حاضر استفاده از شامپوهاي شيميايي رايج ترين شيوه درمان شپش سر است. با اين حال چندين بار بايد از اين شامپوها استفاده شود و هميشه هم تخم حشره را از بين نمي برد.

ايسنا: يكي از علل تشخيص دير هنگام كم كاري تيروئيد عدم بروز علائم ظاهري اين بيماري در ماههاي نخست زندگي كودك است.
دكتر مجيد امين زاده، فوق تخصص بيماريهاي غدد و متابوليك كودكان،  با بيان اين مطلب گفت: انجام آزمايش هاي كم كاري تيروئيد در نوزادان و تشخيص و درمان به موقع باعث جلوگيري از عقب ماندگي ذهني بسياري از افراد جامعه مي شود. وي با اشاره به اين كه ميزان شيوع هيپوتيروئيدي مادرزادي (كم كاري مادرزادي تيروئيد) در ايران نسبت به كشورهاي غربي سه برابر است، افزود: آمار بالاي شيوع كم كاري مادرزادي تيروئيد در ايران ضرورت بيماريابي كم كاري تيروئيد را بيشتر مي كند.

گروه سلامت- دبير شانزدهمين كنگره سراسري چشم پزشكي ايران نسبت به بي توجهي نسبت به بيماري لرزش چشم و حركات غير ارادي چشم در كودكان هشدار داد.
لرزش چشم يا نيستاگموس حركات ظريفي است كه در چشم ها ايجاد مي شود كه با ايجاد آن چشم ها شروع به لرزش مي كنند. اين حركات غيرارادي است و با وجود اينكه در بيشتر مواقع مادرزادي است، در مواردي هم در اثر بيماري هاي مغزي و گاهي ضايعات گوش داخلي ايجاد مي شود كه در چنين حالتي قابل درمان است.
دكتر ضياء الدين يزديان، دبير شانزدهمين كنگره سراسري چشم پزشكي ايران با بيان اين مطالب افزود: چشمان كودكاني كه بصورت مادرزادي دچار عارضه لرزش است به دليل كمبود ماده رنگي در شبكيه و به خصوص لكه زرد كه مركز بينايي است دائما در حال تكان خوردن است و حتي ممكن است با انحراف چشم نيز همراه باشد. وي با اشاره به اينكه ديد بيشتر اين كودكان از ديد طبيعي كمتر است افزود: گاهي اين كودكان قادر به ادامه تحصيل در مدارس عادي نيستند و ممكن است لازم باشد به مدرسه استثنايي بروند. البته گاهي اوقات مي توان به كمك وسايل كمك بينايي ديد را افزايش داد و يا با عمل جراحي اين لرزش را كم كرد.
وي با اشاره به اينكه علامت اين بيماري كج گرفتن سر به ويژه در كودكان هنگام خيره شدن به يك نقطه يا تماشاي تلويزيون است افزود: جراحي در رفع مشكل اين دسته از بيماران بسيار موثر است و بيمار بعد از جراحي مي تواند از ديد خوبي برخوردار شود. دكتر يزديان به خانواده ها توصيه كرد در صورتي كه كودكانشان هنگام خيره شدن به نقطه اي سر خود را كج نگه مي دارند با مراجعه به پزشك آنها را از نظر لرزش چشم، عيوب انكساري و فلج عضلات چشمي مورد معاينه قرار دهند.
شانزدهمين كنگره سراسري چشم پزشكي ايران از سي ام آبان تا سوم آذرماه در محل سالن اجلاس سران برگزار مي شود.