اين واقعيت انكارناپذير است كه فعاليت هاي بشري، كره زمين را در وضعيتي قرار داده است كه براي رفع نيازهاي نسل هاي آينده چالش برانگيز باشد.
در واقع استفاده جوامع مختلف از منابع طبيعي موجب تغييرات بنيادين در فرآيند طبيعي زمين شده و باز توليد منابعي چون هوا، آب و تأمين منابع اوليه غذايي در آن را برگشت ناپذير كرده است.
محيط زيست ايران نيز از اين اتفاق مصون نمانده و به دليل دخالت هاي نامتوازن در زيست بوم هاي شكننده و تجديدناپذير آن، دچار آسيب جبران ناپذيري شده است.
براساس گزارش سازمان هاي متعدد زيست محيطي كه كشورهاي گوناگون را مورد مطالعه و بررسي قرار داده اند و براساس مؤلفه هاي زيست  محيطي چون، كيفيت هوا، ميزان آب و كيفيت آن، كاهش آلودگي هوا و... گزارشي را تحت عنوان وضعيت محيط زيست كشورهاي جهان منتشر كرده اند، ايران در ميان 146 كشور جهان جايگاه 132 را بدست آورده كه اين بيانگر آسيبي است كه شهروندان ايراني به اقليم طبيعي و زيست بوم هايي كه در آن زندگي مي كنند وارد آورده اند اين در حالي است كه در حدود پنج سال پيش نرخ آلايندگي و اتلاف منافع طبيعي در ايران بسيار كمتر بوده و جايگاه ايران در آمار رسمي منتشر شده از سوي سازمان هاي معتبر جهاني، رتبه 104 بود.
تهران اين شهر پرازدحام
تهران يكي از آلوده ترين شهرهاي جهان است. با تكيه بر آمارهاي منتشرشده هرساله جايگاه تهران، به صدر جدول آلوده ترين ها نزديك تر مي شود و شهروندان اين شهر در انبوهي از دود و غبارهاي مرگزا زندگي مي كنند.
در اطراف اين شهر 707 كيلومترمربعي كوه هاي مرتفعي قرار دارد و اين شهر به مانند كاسه اي داراي يك گودي وسيع است كه تا ارتفاع 500 متر از سطح دريا نيز مي رسد.
اين در حالي است كه در قسمت شمالي و جنوب شرقي ارتفاعات بيش از هزار متر نيز سكونتگاه شهروندان تهراني است.
از سويي تهران در منطقه شمالي، كه منطقه اي كوهپايه اي است داراي 5 منطقه دژ است. 5 منطقه اي كه قنات هاي پراكنده را در خود گرد آورده و موجب شده است تا به واسطه آلودگي هاي احتمالي، كل شهر در معرض خطر قرار گيرد. الهيه، قيطريه، يوسف آباد، عشرت آباد و عباس آباد مناطقي مهم و بحران خيزند كه متأسفانه به دليل ساخت و سازهاي متعدد، به جاي كاركردهاي زيست محيطي و طبيعي به محلي براي زندگي افرادي تبديل شده است كه موجب آلودگي بيشتر اين مناطق و جلوگيري از كاركرد طبيعي اقليمي اين منطقه مي شوند. در اين راستا ساخت و سازهاي متعدد در ارتفاعات و احداث ساختمان هاي متعدد در شمال و جنوب شهر، نگراني هاي بسياري برانگيخته است. به ويژه اينكه تهران در طول سال هاي گذشته بار سنگين جمعيت بسياري را به دوش مي كشد كه زيست بوم طبيعي اين منطقه، امكان خدمات رساني به آنان را ندارد.
شايد مروري بر ماجراي اخير شهرداري تهران با يكي از افرادي كه اقدام به ساخت و ساز در مناطق شمالي شهر كرده است، جالب باشد.
مرور يك ماجرا
ماجرا از اين قرار است كه در سال هاي 79-78 فردي موفق مي شود مجوز ساخت ساختماني 23 طبقه را در ارتفاع 1800 متري شمال تهران بگيرد. اما ساخت ساختمانش را مسكوت مي گذارد و يكي دو سال بعد براي تمديد مجوز به شهرداري مراجعه مي كند، اما اين بار شهرداري به شكلي مصمم پيگير است كه جلوي ساخت و ساز را در اين ارتفاعات بگيرد و براي اين ادعايش هم دليلي قانوني دارد؛ طبق قانون، هيچ فرد، نهاد و يا سازماني نمي تواند اقدام به ساخت و ساز در اين ارتفاعات كند؛ و حمايت از اين ساخت و سازها نيز غيرقانوني است.
مشكل اصلي از همين جا آغاز شد و فرد سازنده در تصميم اش جدي بود و شهرداري منطقه 1 تهران هم زير بار تمديد مجوز نمي رفت. پس از كش و قوس هاي فراوان بين دو طرف درگير، دارنده مجوز باطل شده ساختمان تصميم به شكايت از شهرداري منطقه 1 گرفت.
شكايت از شهردار در دادگاه و مراجع قانوني ديگر مطرح و در نهايت پاي ديوان عدالت اداري به ميان كشيده شد. ديوان عدالت اداري، فرد داراي مجوز را محق دانست و حكمي را در باره پيگيرد قانوني شهردار منطقه 1 صادر كرد. هنوز مدت زيادي از صدور حكم پيگرد نگذشته بود كه شهردار تهران با حمايت جدي از شهردار منطقه يك وارد عمل شد و در اين پرونده جانب قانون را گرفت و به حمايت از شهردارش برخاست. اين بار تمام نگاه ها معطوف شهردار قاليباف شد و سئوال هاي بسياري در اذهان پديد آمد؛ اختلاف از كجا ناشي مي شود و اين كه آيا در اين بين، حفظ حريم شهري و حمايت از زيست بوم شهري مهم تر است يا حق مالكيت افراد. مسئله كدام است؟
مهندس صمد ذواشتياق، يكي از كارشناسان دست اندركار طرح جامع تهران معتقد است كه هر شهري محدوده اي قانوني دارد كه احترام گذاشتن به آن از مهم ترين اصل هاست. ذواشتياق منع ساخت وساز در ارتفاع 1800 متري شمال و شرق تهران و 1400 متري در غرب تهران را به دليل وجود گسل ها و نشيب هايي مي داند كه مشكلات بزرگي را براي شهر ايجاد خواهند كرد. طبق گفته او حريم ارتفاع 1800 متري از شميرانات شروع مي شود و به سمت شرق حركت مي كند؛ يعني حدوداً به حوالي تهرانپارس منتهي مي شود. طبق گفته اين مهندس معمار زيبايي طبيعي اين مناطق باعث شده كه عده اي از افراد به خصوص بسياري از سازمان هاي قدرتمند مقررات شهرسازي را به دليل حفظ منافع شخصي شان ناديده بگيرند.
سئوالي كه اينجا مطرح مي شود، اين است كه در نهايت حريم شهري به چه معناست؟ ذواشتياق محدوده قانوني شهر رادر همه جاي دنيا تعريف شده مي داند و براي حفظ معناي اين حريم به توجه به مسايل زيربنايي معتقد است.
ارتفاع 1800 متري شمال تهران از چه رو تا اين حد مهم و توجه برانگيز است؟ آيا دليل بحث بر سر اين موضوع بيشتر بر سر مسائل زيست محيطي است؟ صمد ذو اشتياق ارتفاع 1800 متري شمال تهران را تنها منطقه اي مي داند كه به شكلي طبيعي مي تواند اقليم خود را بازسازي كند و دليل اهميت آن هم همين است. همچنين آبهاي سطحي ارتفاعات شمالي تهران، در صورتي كه آلوده شوند، پس از واردشدن به آبهاي زيرزميني، تمام آبهاي تهران را آلوده مي كنند.
او با تشريح موقعيت چشمه هاي سرچشمه تهران كه منبع تغذيه شان بين ارتفاعات 1800 و 2400 متري است، عقيده دارد كه 40 درصد آب اين دو منبع از شبكه چاه تأمين مي شود و در صورتي كه اين منابع آلوده شوند، تمام آب هاي تهران دچار آلودگي خواهند شد.
در نتيجه رعايت ساخت و ساز قانوني در اين ارتفاعات برا ي  احياي محيط زيست عملكرد دارد كه اگر اين مناطق مرتفع دچار آسيب زيستي نشوند، تمام زيست  بوم تهران دچار مشكل مي شود.
در مورد حمايت هاي قانوني از اين مصوبه چه مي توان گفت، در حالي كه برخي از قضات ديوان عدالت اداري معتقد به برتري منافع عامه بر منافع فرد نيستند و برخي از آنان عقيده دارند كه مالكيت اختياري است. برداشت هاي گوناگون قضات در كنار صريح نبودن قانون، منجر به صدور آرا بدون در نظر گرفتن استانداردهاي شهرسازي شده است.
ذو اشتياق عقيده دارد كه قانون بايد در اين مورد به سختي اعمال و به مصوبه هاي قانوني احترام گذاشته شود. او با بيان اين كه مرجع نهايي اين تصميم گيري ها بايد شوراي عالي شهرسازي و معماري باشد، و نيز با بيان اين كه بعضي دستگاه ها مثل دادگستري نمي  توانند درباره اين مسائل تخصصي اظهار رأي كنند، گفت: ظرفيت هاي فعلي شهر پر شده است و ديگر اجازه نيست كه پا را جلوتر از اين ظرفيت  گذاشت. همچنين ذواشتياق معتقد است در حالي كه بسياري از ساخت و سازهاي غيرقانوني در اين ارتفاعات توسط بسياري از سازمان ها و نهادهاي دولتي انجام مي شود، نمي توان معتقد به قانون  گرايي كامل از سوي عموم افراد بود. در اين شرايط، راه براي سوءاستفاده سازندگان غيرمجاز از فضاهاي طبيعي شهري باز مي شود.
در اين پرونده، با حمايت آيت الله شاهرودي، رئيس قوه قضائيه از باطل شدن حكم صادر شده براي اين موضوع، از قانون منع ساخت و ساز در ارتفاعات حمايت كرد. گفتني است كه بايد قانوني مشتمل بر اصول مدون و تعريف شده و دقيق از سوي مراجع صلاحمند تصويب شود كه هم ضمانت اجرايي داشته باشد و هم بتواند جلوي سوءاستفاده هاي احتمالي را بگيرد.

ايران در ميان 146 كشور جهان در رده 132 گزارش وضعيت محيط زيست كشورهاي جهان قرار دارد. اين فهرست براساس گزارش سازمان هاي گوناگون زيست محيطي و برپايه مؤلفه هاي زيست  محيطي همچون، كيفيت هوا، ميزان آب و كيفيت آن، كاهش آلودگي هوا و... تهيه شده است. قرار گرفتن ايران در قعر فهرست يادشده حاكي از آسيب هايي است كه شهروندان ايراني به طبيعت و زيست بوم محل زندگي خود وارد كرده اند.
حدود پنج سال پيش نرخ آلايندگي و آسيب به منابع طبيعي در ايران بسيار پايين تر بود، چنان كه در آمار رسمي منتشر شده از سوي سازمان هاي معتبر جهاني، ايران در رده 104 قرار داشت.
عكس تزئيني است

گروه شهري- در طول سالهاي اخير بر تعداد كشورهايي كه از برنامه زيست ملل متحد درخواست كرده اند تا ارزيابي هاي زيست محيطي پس از جنگ را انجام دهد افزوده شده است.
اين بخشي از پيام كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد به مناسبت روز جهاني جلوگيري از تخريب محيط زيست است، پيامي كه پيش از هر چيزي نشان دهنده وضعيت وخيم و بحران محيط زيست جهاني است. در اين پيام كه در سمينار منطقه اي بررسي آثار بلندمدت و كوتاه مدت جنگ بر محيط زيست قرائت شده آمده است: هر چقدر توجيه شود كه جنگ احترام غيرقابل وصفي را براي جنگجويان و غيرنظاميان دارد، به همان سان در عرض چند دقيقه آنچه را كه نسلهاي بشر به دست آورده اند مي تواند نابود كند؛ از سوي ديگر جنگ وراي صدمات انساني كه وارد مي كند محيط زيست را نيز تخريب مي كند.
وي با تاكيد بر اين كه سال گذشته نمونه ديگري از اين حوادث را شاهد بوديم افزود: در ميان آثار مناقشه اسرائيل و حزب الله كه پراكنده شدن بيش از 15000 تن نفت سياه از سكوي عظيم jiyyeh در جنوب بيروت، 150 كيلومتر از خط ساحلي سوريه و لبنان را تحت الشعاع خود قرار داد، آلودگي سواحل و آبهاي ساحلي و ورود خسارت به عمليات هاي ماهيگيري و توريسم را نيز به دنبال داشت.
عنان افزود: در طول سالهاي اخير بر تعداد كشورهايي كه از برنامه محيط زيست ملل متحد درخواست كرده اند تا ارزيابي هاي زيست محيطي پس از جنگ را انجام دهد، افزوده شده است به شكلي كه در حال حاضر يك تيم تأثير زيست محيطي جنگ در لبنان را ارزيابي مي كند و تيم ديگر به طور تنگاتنگ با دولت هاي سودان و عراق در حال فعاليت است.
از سوي ديگر در سودان يافته هاي اوليه برنامه محيط زيست سازمان ملل نشان دهنده فرسايش زيست محيطي شديد و گسترده بويژه موارد مربوط به بيابان زايي و نابودي جنگلها در اغلب نقاط كشور است، به شكلي كه در دارفور فرسايش زيست محيطي از ميان رفتن منابع و تغيير آب و هواي منطقه از نتايج بسيار مهم ناامني غذايي و جنگ هستند.
عنان ادامه داد: در عراق، خشكاندن مرداب هاي دجله و فرات در طول دهه 1980 و 1990 نمونه روشني از هدف قرار دادن تعمدي يك اكوسيستم براي دستيابي به اهداف سياسي و نظامي را نشان مي دهد. اكنون برنامه محيط زيست سازمان ملل به دولت عراق در بهبود و مديريت مرداب ها و بازتواني محيط زيست عراق و زيرساخت هاي مديريتي آن كمك مي كند.
دبيركل سازمان ملل متحد خاطرنشان كرد: روز بين المللي جلوگيري از تخريب محيط زيست در مناقشه مسلحانه از سوي مجمع عمومي براي تاكيد بر آثار زيست محيطي جنگ و اهميت دادن به اين موضوع نامگذاري شد كه اهداف نظامي- نه محيط زيست- را تخريب كنند و نه به آن بي توجه باشد؛ چرا كه در بيشتر موارد چنين خساراتي غيرقابل اجتناب است اما اغلب با يك احتياط و دورانديشي مي توان از بروز چنين خساراتي جلوگيري كرد.
عنان تاكيد كرد: طرفين درگير در عمليات خصمانه مسئوليت دارند تا قوانين و توافق هاي بين المللي مانند كنوانسيون هاي ژنو را كه بر رفتار جنگي حاكم است مورد ملاحظه قرار دهند. برخي از اين مقررات مانند ممانعت از نابودي تعمدي زمين هاي كشاورزي يك تاكيد زيست محيطي را در خود دارند، اما تا حد زيادي نتايج زيست محيطي جنگ توسط مقررات فعلي ناديده گرفته شده است؛ لذا زمان مناسبي است كه ما توافق هاي بين المللي درباره جنگ و مناقشه مسلحانه را به منظور تضمين اينكه ورود خسارات تعمدي و غيرتعمدي به محيط زيست را هم تحت پوشش خود قرار دهند ارزيابي كنيم.
به گزارش ايسنا، در سمينار منطقه اي بررسي آثار بلندمدت و كوتاه مدت جنگ بر محيط زيست طبيعي و انساني كشورهاي ايران، افغانستان، عراق، كويت، لبنان و فلسطين كه به همت مركز صلح و محيط زيست برگزار شد، معصومه ابتكار، رييس مركز صلح و محيط زيست ايران ضمن ابراز تاسف از اين كه امروزه جنگ هاي بسياري تحت عنوان صلح و برقراري امنيت در مناطق مختلف جهان برپا مي شود، تصريح كرد: اين جنگ ها صرف نظر از تلفات انساني، نابودي عرصه هاي زيست را نيز درپي دارند.
به گفته وي مجمع عمومي سازمان ملل متحد براي نخستين بار در سال 2001 با تصويب قطعنامه اي روز ششم نوامبر هر سال (مصادف با 15 آبان) را به عنوان روز بين المللي پيشگيري از تخريب محيط زيست در جنگها و مناقشات مسلحانه نامگذاري كرد كه هدف از نامگذاري اين روز جلب توجه افكار عمومي و بين المللي به آثار زيان بار جنگ بر تخريب طولاني مدت محيط زيست، اكوسيستم ها و منابع طبيعي بود، آثاري كه فراتر از مرزهاي دولتهاي درگير جنگ حركت مي كند و نه تنها نسل فعلي كه نسل هاي آينده را نيز از تأثيرات زيان بار خود مصون
نگاه نمي دارد.
ابتكار با بيان اين كه با توجه به اهميت موضوع، هر ساله دولت ها و سازمان هاي مختلف بين المللي اين روز را گرامي مي دارند، تصريح كرد: اولين بار در سال 1984 به پيشنهاد دكتر تقي ابتكار نشستي با موضوع بررسي اثرات زيست محيطي نشت نفت در زمان جنگ در ايران برگزار شد و طي آن قطعنامه اي شكل گرفت كه  ابزاري حقوقي براي جلوگيري از خسارات ناشي از تخريب محيط زيست و نشت نفت شد.
دكتر سيد كمال خرازي نيز در سخناني ضمن اشاره به صدمات سنگين وارده به محيط زيست ايران و منطقه به ويژه در جريان جنگ خليج فارس و به آتش كشيده شدن چاه هاي نفت و ريخته شدن ميليون ها بشكه نفت به خليج فارس كه همچنان آثار مخرب آن باقي مانده است، اظهار كرد: جنگ اخير رژيم صهيونيستي با مقاومت لبنان نيز علاوه بر نابودي تعداد زيادي از انسان ها، اثرات مخرب زيست محيطي فراواني را به دنبال داشت. وي در ادامه افزود: با تعيين روز ششم نوامبر به عنوان روز مقابله با اثرات جنگ بر محيط زيست، توجه جامعه جهاني به فجايع انساني و ضايعات فراواني ناشي از جنگ بر محيط زيست بيش از گذشته معطوف شده است.

گروه شهري - روزانه ?? تن زباله بيمارستاني حامل بيماريهاي عفوني، پوستي و تنفسي، از جمله زباله هاي نوك تيز، سرنگ ها، داروهاي تاريخ گذشته و راديو اكتيودار در تهران به شكل نادرست حمل و دفن مي شود.
عضو هيات علمي دانشگاه ايران با بيان اين مطلب به ايرنا گفت: در شهرهاي بزرگ زباله هاي بيمارستاني جزو معضلات بهداشت محيط شده است و مسوولان كشوري و استاني و شهرداريها بايد به اين مساله مهم توجه كنند.
وي گفت: وزات بهداشت براي حفظ بهداشت محيط و جداسازي زباله هاي فوق بايد افراد، فرم و ماشين هاي مخصوصي را در نظر بگيرد.
وي با اشاره به اين كه بهداشت محيط در وزارت بهداشت مهجور مانده است، افزود: بهترين امكانات و هزينه ها صرف همايش ها، تجهيزات و درمان بيماريهاي قلبي و پوستي مي شود كه ناشي از بي توجهي به مساله بهداشت محيط است.
عامري با تاكيد به ضرورت سرمايه گذاري وزارت بهداشت در تمام موضوعات پزشكي گفت: بايد به بهداشت محيط بخصوص بهداشت آب و هوا كه به طور مستقيم به سلامت مردم مربوط است، بيش از برگزاري همايش ها توجه شود.

گروه شهري آثاري از سكونت انسان در دوره ساساني و اسلامي پس از انجام گمانه زني مقدماتي در روستاي تاريخي ابيانه كشف شد.
به گزارش خبرگزاري ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، رحيم سلامتي سرپرست هيأت كاوش روستاي ابيانه گفت: نخستين گمانه زني روستاي ابيانه، با هدف دستيابي به مواد فرهنگي، به خصوص آثار معماري و قطعات سفالين مرتبط با لايه هاي باستان شناختي انجام شد. وي با اشاره به پراكندگي قطعات سفالين در سطح محوطه، تصريح كرد: با توجه به شكستگي منطقه، كه حاصل بارش باران و استقرار سايت در دامنه قلعه كوه است، در كاوش هاي انجام شده آثار معماري نظير پي سنگي، آوار حاصل از ريزش ديوارها از نوع چيدمان سنگي، كف سوخته، قطعات سفالين ميان آوار و كف معماري در لايه هاي باستان شناختي به دست آمد.
سلامتي افزود: براساس مطالعات اوليه بر روي قطعات سفالين اين سايت، احتمال مي دهيم اين محوطه متعلق به اواخر دوران ساساني و اوايل دوران اسلامي باشد. وي اظهار داشت: با در نظر گرفتن خط سير روستاي كنوني ابيانه، كه از جنوب شرق به شمال و شمال غرب است، اين احتمال وجود دارد كه قلعه مشرف به روستاي ابيانه در گذشته بخشي از روستاي تاريخي ابيانه بوده كه به مرور زمان و به دلايل خاص به سمت دره انتقال يافته است.
سرپرست كاوش ابيانه ادامه داد: وجود بقايايي از آتشكده در روستا نيز مي تواند دليل ديگري براي اثبات سكونت در اين محوطه باشد.

آرش نورآقايي - معماران چيره دست ايراني كه در زمان ساسانيان با سنت هاي كهن معماري آموخته شده بودند، هنوز مي توانستند شاگرداني تربيت كنند كه تا قرن ها بعد ساختمان هاي اعجاب آور بنا كنند. استادان معماراني كه مسجد تاريخانه دامغان را ساختند شاگردان همان استاداني بودند كه تاق عظيم تيسفون را چنان ساختند كه بيش از هزار سال استعداد معماران جهان را به مبارزه مي طلبيد.
جز برخي ديوارهاي فروريخته و نقشه هاي پي كه از اكتشافات باستان شناسي به دست آمده، قديمي ترين ساختمان اسلامي در ايران، تاريخانه دامغان است. تاري  به زبان تركي يعني خداي و تاريخانه مي شود خدايخانه .
اين ساختمان مظهر عظمت و اعتماد و در عين حال فروتني است و همواره احساسي از شكوه و زيبايي را در بيننده ايجاد مي كند. پايه هاي عظيم آن محكم تر از حد نياز به نظر مي رسد و از اين روست كه اين بنا را جزو اولين بناهاي ضدزلزله در دوران اوليه اسلامي قلمداد مي كنند. به هر حال اين مكان كه به خانه خدا معروف است، هوش عاطفي هر كسي را كه ساعتي در آن در سكوت بگذراند، برمي انگيزد.

دو پيشنهاد و يك واقعيت
سام خسروي فرد
پنج سال پيش بود كه به ايران آمد و خوش بينانه گفت مي توان نجاتش داد، اما كمي همت و توجه مي خواهد. او از جانوري سخن مي گفت كه امروزه تنها در ايران باقي مانده است؛ گربه اي باشكوه به نام يوزپلنگ آسيايي!
دكتر جرج شلر يكي از معتبرترين كارشناسان حيات وحش در جهان است، سراسر كره خاك را پيموده، هر جا كه جانوري در خطر انقراض بوده آستين ها را بالا زده و پا در ميدان گذاشته است. اگر تلاش هاي او براي نجات يوز آسيايي در ايران به نتيجه مطلوب برسد تا سال هاي متمادي كسي قادر نخواهد بود ركورد او را در نجات نسل جانوران و به ويژه پستانداران بشكند. تلاش هاي دكتر شلر سبب شده قوچ ماركوپول و پلنگ برفي در كوه هاي پر برف هيماليا، ببر در هندوستان، گوريل و كنگو و شير در تانزانيا از خطر انقراض جان سالم به در برند. مهمتر اين كه توانست در اقدامي بي سابقه پاندا را در چين نجات دهد. او براي اين كار عملي را انجام داد كه در نوع خود ابتكاري بي نظير به شمار مي رفت. به دولتمردان چيني پيشنهاد داد پاندا را به عنوان سمبل چين به همه مردم آن كشور و حتي جهانيان معرفي كنند. آنان نيز چنين كردند و امروزه چين و پاندا در كنار هم معني واحدي مي دهند به طوري كه نام يكي سبب مي شود نام ديگري در خاطر نقش بندد.
دكتر شلر پس از آن كه بيابان هاي ايران را به دنبال يوز زير پا گذاشت و با كارشناسان و محيط بانان كاركشته درباره اين جانور به گفت وگو پرداخت به اين نتيجه دست يافت كه مي توان يوز را در ايران نجات داد مشروط بر آن كه توجهي هرچند اندك به آن شود. پنج سال پيش پيشنهادي كه به چيني ها داده بود در ايران نيز مطرح كرد؛ پيشنهادي كه چندان مورد توجه نبود. 5 ماه پيش در سفر آخرش به ايران نيز پيشنهادش را تكرار كرد و گفت اگر اين جانور به عنوان سمبل كشور معرفي شود هم ايرانيان و هم مردم ساير نقاط جهان اين جانور را كه نمادي از طبيعت ايران است مي شناسند؛ پيشنهادي كه تاكنون كمتر مورد توجه بوده. دكتر شلر معتقد است اگر يوز سمبل ايران شود نه تنها مردم و مسئولان با دلسوزي سرنوشت اين جانور را دنبال خواهند كرد كه باعث توجه بسياري از مردم جهان نيز خواهد شد و بدين ترتيب مي توان كمك هاي فني و حمايت هاي مالي را آسانتر جذب كرد و در راه نجات يوز گام برداشت.
مردم بسياري از كشورها هنوز خبر ندارند كه اين سريع ترين دونده بي خطر جهان در ايران زندگي مي كند و دردآورتر آن كه در ايران نيز بسياري اين جانور را نمي شناسند. شايد انتشار خبري درباره يوز آسيايي از سوي بي بي سي سبب شد قدري حيات وحش بي نظيرايران در جهان معرفي شود! بخش هايي از اين خبر حتي در مجله پرآوازه نشنال جئوگرافي نيز منتشر شد و حيرت خوانندگان را برانگيخت؛ خبري كوتاه در بي بي سي چه انعكاس اعجاب آوري داشت.
پيشنهاد دكتر شلر مبني بر تعيين يوز به عنوان سمبل ايران اما همچنان در وادي خاموشي و فراموشي است و حتي استادان دانشگاه رشته محيط  زيست و رشته هاي علوم زمين نيز از آن به صورت فراگير حمايت نكردند؛ استاداني كه براي واژه ها اهميتي اعجاب انگيز قايل اند و در اين راستا اقداماتي نيز انجام داده اند. اين افراد در اقدامي بي سابقه به فرهنگستان زبان و ادب فارسي پيشنهاد دادند واژه نامأنوس و مهجور(!) زيست محيطي در كلام و بر كاغذ به كار برده نشود و به جاي آن واژه محيط زيستي جايگزين شود؛ پيشنهادي كه مورد موافقت قرار گرفت.
با اين حال كتاب هايي كه سازمان حفاظت محيط زيست پس از اين پيشنهاد منتشر كرده همچنان به سياق گذشته واژه زيست محيطي در عناوين آنها به چشم مي خورد و از قضاي روزگار نام استاداني كه حامي به كارگيري واژگان صحيح هستند بر جلد آنها نقش بسته است. در چنين شرايطي مي توان پرسيد كه تغيير اين دو واژه چگونه مي تواند مشكلات پرشمار محيط زيست ايران را برطرف نمايد؟
امروزه بزرگترين درياچه جهان، خزر چنان آلوده است كه تاب پاكسازي خود را ندارد، بزرگترين درياچه نمك ايران، اروميه در حال خشك شدن است، هواي آلوده در تهران فرصت تنفس عميق را از ساكنان اين شهر گرفته است، خاك حاصلخيز كشور پيوسته از دست مي رود، مراتع روز به روز ضعيف تر مي شود و جنگل ها تحليل مي روند، فهرست هاي جهاني نشان مي دهد حيات وحش كشور همچون چراغي در معرض باد رو به خاموشي است و يوزپلنگ آسيايي نيز همراه اين كاروان نابودي است. در اين شرايط بايد بيش از آن كه دل نگران واژه ها بود به دنبال راهي اساسي گشت و با ارايه پيشنهادهاي كارآمد و اقدامي هرچند اندك گوشه اي از كالبد زخم خورده و رو به احتضار محيط زيست ايران را مرهم گذاشت.
در اين ميان پيشنهاد دكتر شلر،  مرهمي است كه ممكن است به نظر عده اي التيام بخشي موضعي داشته باشد با اين حال در آشتي مردم و طبيعت حركتي رو به جلو محسوب مي شود و كساني كه با حيات وحش سرزمين خود بيگانه اند درخواهند يافت يوز اين گربه بزرگ جثه بي آزار و در خطر انقراض است. پيشنهاد دكتر شلر گرچه اقدامي نمادين است اما پيامدهاي آن به هيچ رو نمادين نيست.
مقايسه پيشنهاد برخي استادان محيط زيست در ايران و يك كارشناس تراز اول حيات وحش و عدم حمايت همه جانبه از آن واقعيتي تلخ را نمايان مي سازد؛ براي آشتي با طبيعت و محيط زيست راه زيادي باقي است چون آموزگاران اين رشته چنان كه پيشنهادشان نشان مي دهد هنوز در بند نقش ايوانند در حالي كه بايد طرحي نو درانداخت و چون دكتر شلر آستين را بالا زد و وارد ميدان شد.