دوشنبه ۱۳ آذر ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره۴۱۴۹ - Dec 4, 2006
خط قرمز روي كليشه ها
محدثه واعظي پور
004440.jpg
عبور شيشه اي تا آخر آذر ماه به پايان مي رسد
تهيه كننده برنامه تلويزيوني عبور شيشه ژاي گفت: پخش عبور شيشه ژاي با پايان فصل پاييز به انتها مي ژرسد .محمد قنبري در گفت و گو با ايلنا، با بيان اين مطلب افزود : عبور شيشه ژاي يك برنامه فصلي بود كه از روزهاي آغازين ماه رمضان در مهر ماه به روي آنتن رفت و با پايان فصل پاييز نيز به انتها مي ژرسد.وي افزود: البته مديران سازمان صدا و سيما خواهان ادامه پخش عبور شيشه ژاي هستند اما مسلما در صورت تحقق اين موضوع برنامه در قالب و فرم متفاوتي توليد خواهد شد.قنبري تصريح كرد: اما ما همچنان به رويكرد خود در حضور چهره هاي سرشناس هنري، سياسي و ملي در برنامه عبور شيشه اي ادامه خواهيم داد و بر همين اساس روز دوشنبه رئيس سازمان اوقاف و امور خيريه، در روز سه شنبه پيرايي رئيس مركز موسيقي سازمان صدا و سيما، در روز چهارشنبه محمد رضا هنرمند ، كارگردان نام آشناي تلويزيون و تئاتر كشور و در روز پنج شنبه پرويز پرستويي، بازيگر شاخص تلويزيون و سينما خواهد بود.
زماني حضور ستارگان ورزشي و سينمايي در تلويزيون تابو محسوب مي شد.برنامه هاي تلويزيون بدون حضور ستاره ها، جذابيتي نداشت و همين عامل باعث شد در سال هايي كه تغييرهاي اساسي در مديريت شبكه ها و برنامه سازي، اصل جذابيت را به عنوان يك عنصر كليدي در نظر مي گرفت فقدان ستاره ها در شبكه ها جبران شود. در همين سال ها البته سهم ورزشكارها و چهره هاي تلويزيوني بيشتر از ستاره هاي محبوب و مشهور سينما بود. اما عبور شيشه اي توانسته پاي ستارگان سينما و موسيقي را به شبكه تهران باز كند. مهمترين عامل جذابيت اين برنامه ، همين ويژگي منحصر به فرد است.
ستاره ها
اين خيلي خوب است كه مسئولان شبكه هاي تلويزيوني پذيرفته اند كه مي شود در يك برنامه زنده و پرمخاطب به سراغ ستاره هاي سينما رفت و با آنها گفتگو كرد. حتي اگر بخشي از سؤال ها درباره زندگي خصوصي آنها باشد. اينها دقيقا چيزهايي هستند كه مردم دوست دارند در تلويزيون ببينند. آنها از ديدن ابوالفضل پورعرب (كه سال ها از مصاحبه گريزان بوده) يا محمدرضا فروتن (ستاره اي كه محبوبيت زيادي دارد) و... در عبور شيشه اي لذت مي برند. از اين كه رضا رشيدپور از پورعرب درباره ماجراي دستمزد عوامل نمايشي كه كارگرداني كرده بود، مي پرسد احساس رضايت مي كنند. رشيدپور تلاش مي كند از مرزهايي كه در چنين برنامه هايي وجود دارد عبور كند، سؤال هاي كليشه اي را كنار بگذارد و ميهمان برنامه اش را در موقعيت تازه اي قرار بدهد. موقعيتي كه براي مخاطب، جذابيت زيادي دارد. به عبارت ديگر، پر كردن جاي خالي سؤالاتي كه پيش از اين قرار بود در صندلي داغ مطرح شود.
امتياز عبور شيشه اي همين فرار از كليشه ها است. اولين قدم براي تجربه فضايي تازه، دعوت از چهره ها و ستاره هايي است كه كمتر مقابل دوربين تلويزيون ديده شده اند. آنهايي كه به راحتي حاضر به گفتگو نمي شوند و رشيد پور مي تواند آنها را به برنامه اش دعوت كند. او از طيف هاي مختلف ميهمان دعوت مي كند و اين تنوعي دوست داشتني به برنامه مي دهد؛ تنوعي كه باعث مي شود علاقه مندان سينما، تلويزيون، موسيقي و... پاي اين برنامه زنده بنشينند. اما رشيدپور بايد قبل از هر چيزي، چنان حرمت شخصي و خانوادگي ميهمانش را حفظ كند كه ساير ستاره ها هم رغبتي براي حضور در برنامه  داشته باشند. طرح سؤالات بي ربط و شوخي هاي حرمت شكن مي تواند لطمه هاي جدي به برنامه بزند.
شيوه اجرا
چند سال است مجري هاي شبكه هاي داخلي با الگو گرفتن از مجري هاي موفق خارجي، تلاش مي كنند شيوه هاي تازه اي را در اجرا تجربه كنند. صميمت، حاضر جوابي و رك گويي يكي از ويژگي هايي است كه مجري هاي نسل تازه به آن گرايش نشان مي دهند. رضا رشيد پور هم از نسل مجري هايي است كه از حالت خشك و رسمي فاصله مي گيرند و سعي مي كنند با مخاطب ارتباطي صميمانه برقرار كنند. اما اين ويژگي براي تبديل شدن به يك مجري ايده آل كافي نيست. اطلاعات رشيد پور در بعضي محدوده ها، ابتدايي و ناقص است. گاهي درباره بهترين بودن ميهمانش يا كارنامه حرفه اي او بيش از حد اغراق مي كند. البته اين جنس تعريف و تمجيدها در تلويزيون متداول است و مجري ها خيلي راحت از هر بازيگر يا خواننده اي به عنوان هنرمندي استثنايي ستايش مي كنند!
ساده پسندي بيماري خطرناكي است و رسانه تاثيرگذاري مثل تلويزيون نبايد ترويج دهنده اين نوع تفكر باشد. وظيفه نويسنده برنامه يا طراح سؤال ها اين است كه به مجري اطلاعات كافي درباره ميهمان برنامه بدهند. قطعاً اين اطلاعات محدود به محل زندگي فلان ستاره در زمان كودكي يا تعداد سريال هايي كه بهمان بازيگر بازي كرده، نيست. در اغلب برنامه هاي مشابه با عبور شيشه اي فقدان نگاه حرفه اي حس مي شود. در اين برنامه ها نوعي ذوق زدگي عوامانه نسبت به چهره هاي مشهور و شناخته شده وجود دارد كه باعث مي شود حتي يك بازيگر درجه دوي تلويزيوني به عنوان هنرمندي برجسته به مردم معرفي شود.
رضا رشيدپور ثابت كرده كه چندان تابع معيارهاي حرفه اي نيست و ترجيح مي دهد به سراغ عناصر و مفاهيمي برود كه براي مخاطب تلويزيون جذاب است. به همين دليل، گاهي جسارت او در صحبت كردن با ميهمان برنامه، كمي رنگ توهين پيدا مي كند كه مشخص است عمدي نيست! اگر عبور شيشه اي نويسنده يا كارگردان داشت كه به شهرت و محبوبيت از منظري حرفه اي نگاه مي كرد، قطعاً سؤال هاي برنامه و فضاي آن كمي جدي تر مي شد. درست است كه زندگي خصوصي ستاره ها براي مردم جذاب است، اما پرداختن به اين بخش از زندگي اين افراد، هنري مي خواهد كه همه ندارند!
شعارزدگي
با همه اينها، مي توان ضعف هاي عبور شيشه اي را به پاي كم تجربگي سازندگانش گذاشت. هنوز اين نوع برنامه سازي در سيما جوان است. با محدوديت هايي كه وجود دارد، مي توان حدس زد كه كار سازندگان عبور شيشه اي با چه دشواري هايي همراه است. اما اينها دليل نمي شود كه نقاط ضعف اين برنامه را فراموش كنيم! سازندگان عبور شيشه اي با همه جسارت شان، در دعوت از چهره هاي شناخته شده محتاط عمل كرده اند و كمتر به سراغ زناني رفته اند كه در عرصه هاي مختلف به موفقيت رسيده اند.اخلاق گرايي خاص عبور شيشه اي هم گاهي آزاردهنده است. اين جنس اخلاق گرايي به نوعي سعي دارد واقعيات را طوري ديگر نشان دهد. يكي از سؤال هاي مهم رشيدپور از ميهمانانش ميزان دستمزد آنها است.او تلاش مي كند به بينندگان برنامه، تلقين كند كه ستارگان سينما با وجود دستمزدهاي چند ميليوني شان، خيلي هم وضعشان خوب نيست و گاهي ميان دو پروژه ماهها بيكار مي مانند، در حالي كه هيچ دليلي ندارد كه در هر قسمت بخشي از برنامه به چنين مسئله اي اختصاص يابد. عبور شيشه اي موفقيتش را مديون جسارتش است و با اجرايي متين تر و دوري از شعار مي تواند به توفيق بيشتري هم دست يابد. در غير اين صورت همان بلايي كه سر چند برنامه پربيننده سيما آمد در انتظار عبور شيشه اي  هم خواهد بود؛اينكه برنامه اي كه با شكستن برخي قواعد گل كرده، به مرور خود تبديل به كليشه اي ميان انبوه برنامه هاي كليشه اي سيما شود.

چشم انداز
سومين دوره جشنواره دوبي در راه است
زنگ خطر براي جشنواره فجر
گروه ادب و هنر- ايران همواره مهم ترين كشور صاحب سينما در خاورميانه بوده است. جدا از شهرت جهاني سينماي ايران و اين كه بسياري از كشورهاي همسايه اصلاً سينما ندارند و فيلمي توليد نمي كنند، ايران سال ها در برپايي جشنواره هاي سينمايي بي رقيب بوده است؛ چه در دهه۵۰?شمسي كه جشنواره فيلم تهران عملاً معتبرترين رويداد سينمايي قاره آسيا به شمار مي آمد و چه در سال هاي پس از انقلاب كه جشنواره فيلم فجر باعث مي شد كه نبض سينماي منطقه در تهران بتپد. جشنواره بين المللي فجر با تمام ايرادهايي كه برآن وارد بوده به خاطر نبودن رقيب در كشورهاي همسايه، فستيوالي منحصربه فرد در منطقه محسوب شده است.
چند سالي است كه عرب ها با دلارهاي نفتي شان مي كوشند تا پا جاي پاي ما بگذارند. در سال هاي اخير 2دوره از جشنواره فيلم دوبي با سروصدا و ريخت وپاش فراوان برگزار شده است و به زودي سومين دوره اين جشنواره نيز آغاز مي شود.
برخي از خبرگزاري ها از جشنواره اي كه تنها 3سال قدمت دارد، به عنوان رقيب جدي جشنواره فجر كه امسال بيست وپنجمين دوره اش را پشت سر مي گذارد، ياد مي كنند.
جالب است كه اليور استون به عنوان يكي از مدعوين جشنواره دوبي، قصد دارد براي تبليغ فيلم تازه خود مركز تجارت جهاني به اين فستيوال برود. ضمن اين كه قرار است فيلم جنجالي مرگ يك رئيس جمهور نيز در اين جشنواره به نمايش درآيد. بابل ساخته آلخاندرو گونزالس ايناريتو هم براي اولين بار در خاورميانه، در جشنواره دوبي به نمايش درخواهد آمد.جدا از اينها، امسال هم مثل دو دوره قبل، قرار است تعداد قابل توجهي از ستارگان هاليوود به دوبي بيايند و روي فرش هاي قرمز اين فستيوال هنري راه بروند.جشنواره فيلم دوبي، آذرماه برگزار مي شود كه به لحاظ تقويمي هم زمان مناسبي است و با هيچ جشنواره سينمايي مهمي تداخل ندارد. اليوارستون كه امسال به عنوان مهمان ويژه به دوبي خواهد رفت، فيلمسازي است كه ستاد جشنواره فجر سال ها پيش بزرگداشتي هم برايش برپا كرد و آثارش را به نمايش گذاشت؛ آن هم بدون آن كه استون به تهران بيايد.بخشي از ماجرا را مي توان به حساب دلارهاي نفتي و ولخرجي هاي بي حساب وكتاب عرب ها گذاشت ولي داستان، فقط اين نيست. اعتبار يك جشنواره فقط با امكانات به دست نمي آيد و تدبير و مديريت، نقش قابل توجهي در آن دارد. اين كه برگزاري يك جشنواره سينمايي نوپا از سوي كشوري كه اصلاً سينما ندارد براي جشنواره فجر و سينماي پراعتبار ايران زنگ خطر را به صدا در آورده، نشان مي دهد كه تمام اين سال ها چنان كه بايد تدبير به خرج نداده ايم.

نگاه
نگاهي به فيلم اتاق ماروين
دوخواهر
004434.jpg
گروه ادب و هنر- امشب فيلم اتاق ماروين از برنامه صد فيلم روي آنتن مي رود. اين فيلم كه محصول 1996 است توسط جري زاكس و براساس نمايشنامه اي از امكات مك فرسون ساخته شده است.
اولين نكته اي كه در اتاق ماروين جلب توجه مي كند، حضور توأمان ستارگان سينما در آن است؛ ستارگاني كه هر يك به نسلي تعلق دارند. از دايان كيتون كه در دهه۷۰ با فيلم هايي چون پدرخوانده و آني هاي روزهاي اوجش را پشت سر گذاشت تا مريل استريپ كه در دهه هاي هشتاد و نود جايگاه خود را به عنوان بازيگري صاحب سبك، تثبيت كرد. رابرت دنيرو اسطوره بازيگري سينماي آمريكا و لئوناردو دي كاپريو ستاره جوان سينما، جمع چهره هاي شاخص اتاق ماروين را تكميل مي كنند. البته دي كاپريو اين فيلم را قبل از تايتانيك بازي كرد و طبعاً در زمان اكران اتاق ماروين شهرتي نداشت. اتاق ماروين شش سال قبل از آنكه توسط جري زاكس ساخته شود، ماجراي تئاتري موفق داشت كه همين توفيق باعث شد تا استوديو ميراماكس تصميم به توليد فيلمي براساسش بگيرد. فيلم ماجراي دو خواهر با نام هاي بيسي (دايان كيتون) و لي (مريل استريپ) است كه از سال ها پيش با يكديگر قهر كرده اند و ديگر ارتباطي با يكديگر ندارند. وقتي هانك (لئوناردو دي كاپريو) پسر لي براثر ماجراهايي سر از يك مركز روانكاوي درمي آورد، سروكله بيسي هم پيدا مي شود.فيلم بيشتر با محوريت رابطه اين دو خواهر و هانك نوجوان پيش مي رود. آدم هاي آشنايي كه پس از سال ها دور هم جمع مي شوند را مي توان جانمايه اتاق ماروين دانست.
فيلم بيشترين اتكايش در درست درآوردن روابط شخصيت ها در كنار ديالوگ هاي موجز و تأثيرگذار بر بازي ها گذاشته است.سالها پيش جان فورد گفته بود: در هنگام فيلمسازي بيش از هر چيز تمايل دارد كه از باشكوه ترين چيزي كه در دنيا وجود دارد فيلم بگيرد: از چهره انسان ها. فراز و نشيب هاي رابطه دو خواهر كه پس از سال ها با يكديگر روبه رو شده اند در درك متقابل و بده بستان دايان كيتون و مريل استريپ به بهترين شكل متجلي شده است. اتاق ماروين داستاني ساده و روان را روايت مي كند و در عين پرداختن به احساسات كاراكترها، در مرحله احساسات گرايي درنمي غلتد. به همين خاطر است كه فيلم به تدريج تماشاگر را با خود درگير مي كند؛ تأثيري عميق كه تا مدتها ذهن مخاطب را با خود درگير مي كند.

شهر تماشا
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
بين الملل
سياسي
سلامت
شهري
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |