|
گفت وگو با سيد محمدمهدي طباطبايي، رئيس مركز آموزش سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران
اخلاقي كردن زندگي
|
|
|
|
|
|
ائلدار محمدزاده صديق
* آقاي طباطبايي، شايد بيش از يك سال از مدت زمان مديريت شما در مركز آموزش سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران مي گذرد، لطفاً توضيح دهيد پس از اين مدت فعاليت، آموزش هاي شهروندي شهرداري تهران به كجا انجاميد؟
- آموزش هاي شهروندي را نمي توان پروژه اي دانست كه از يك مبدأ شروع شده و به مقصدي معين ختم شود. آموزش هاي شهروندي همچون بسياري ديگر از آموزش ها بيشتر يك فرآيند است. آموزش شهروندي يك حركت تدريجي است كه بايد رفته رفته دامنه آن افزايش يابد و مخاطبان بيشتري را در بر بگيرد. از سوي ديگر در برگيرندگي آموزش هاي شهروندي بسيار گسترده، وسيع و متنوع باشد. مركز آموزش سازمان فرهنگي- هنري شهرداري تهران نيز به عنوان يكي از نهادهايي كه مي تواند در ارتقاي سطح آموزش هاي شهروندي دخيل باشد در طي يك سال گذشته فعاليت هاي مختلفي داشته كه از آن جمله مي توان به انتشار كتابچه هايي با موضوعات مرتبط با حقوق و اخلاق شهروندي، حمايت از سمينارها و همايش هاي دانشگاهي مرتبط با موضوعات شهري و شهروندي، برگزاري همايش كارگاهي، دانشجويي، طراحي لباس با تكيه بر شاخصه هاي ايراني- اسلامي و برگزاري طرح آموزش حقوق شهروندي در فرهنگسراها با عنوان حقوق بان كه با استقبال مردم مواجه شده است، اشاره كرد. در اين ارتباط انتشار عناوين ديگري از كتابچه هاي مربوط به اخلاق شهروندي، برگزاري كارگاههاي تخصصي با حضور اساتيد دانشگاهي در فرهنگسراها براي ارزيابي وضعيت فرهنگي شهروندان تهراني و طرح كاهش آسيب هاي رواني شهروندان با عنوان روان يار تا اواخر سال نيز تمهيد مقدمات شده است كه به زودي شاهد عملياتي شدن آنها خواهيم بود.
* تهران، شهر اخلاق، شهر زندگي اصلي ترين شعار سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران طي سال گذشته بود، به نظر شما تا چه ميزان در دستيابي به اين شعار موفق عمل كرده ايد؟
- ما به عنوان يكي از اركان وابسته به سازمان فرهنگي- هنري شهرداري تهران، كارنامه و عملكرد خود را در مسير تحقق بخشيدن به شعار تهران؛ شهر اخلاق- شهر زندگي موفق ارزيابي مي كنيم. گرچه ارزيابي عملكرد ما بهتر است موضوع يك بررسي و تحقيق مستقل گردد، ولي احساس مي كنيم با توجه به ميزان تماس هاي تلفني، نامه نگاري ها و پيام هايي كه به صندوق الكترونيك اين مركز ارسال مي شود، بازخوردهاي اميدواركننده اي از سوي شهروندان تهراني در مورد عملكرد خود دريافت كرده ايم.
نمي توان ادعا كرد كه با يك اقدام مي توان به اخلاقي كردن زندگي يك كلانشهر مانند تهران دسترسي پيدا كرد. اما مي توان بر اين نكته توافق كرد كه حركت هاي مركز توانسته است با توجه به بازخوردهاي آن در ميان بخشي از شهروندان، انگيزه ارتقاي شاخص هاي اخلاقي را در مناسبات اجتماعي شهر تهران افزايش دهد. اما اين كه به طور عيني، ميزان اين افزايش چقدر بوده است را نمي توان با عدد و رقم توضيح داد؛ زيرا شاخص هاي اخلاقي بيشتر حالت كيفي دارند، ولي با اطمينان معتقدم فعاليت هاي مركز در جهت ارتقاي شاخص هاي كيفي اخلاق شهروندي مؤثر بوده است.
* از جمله كارهاي در خور توجه مركز آموزش، چاپ و توزيع كتابچه هاي متنوع و در موضوع هاي مختلف بوده است، لطفاً درباره چگونگي انتشار و انتخاب اين كتابچه ها توضيح دهيد؟
- كتابچه هايي كه از طرف مركز تهيه و تدوين شده، در طول يك سال گذشته تا امروز كه در بهمن ماه به سر مي بريم 23 عنوان بوده است كه به طور رايگان در سطح شهر تهران پخش شد. در طول 10 ماه گذشته بيش از يك ميليون ودويست هزار نسخه كتابچه آموزشي به صورت رايگان در اختيار شهروندان تهراني قرار گرفته است كه اگر به تنوع، گستردگي و جديت موضوعات منتشره تأمل بيشتري نماييم، انصافاً فعاليت را مي توان قابل دفاع ارزيابي كرد.
*درباره ساير فعاليت هاي آن سازمان با موضوع آموزش شهروندي توضيح دهيد؟
- همايش كارگاهي طراحي لباس با مشاركت دانشجويان طراحي لباس پنج دانشگاه به مدت دو ماه در دانشگاه الزهرا در تابستان برگزار گرديد و كلاسهاي آموزشي حقوق بان نيز تاكنون در فرهنگسراها با تدريس حقوق شهروندي توسط حقوقدانان عضو كانون وكلا به شهروندان برگزار شده است. همايشي نيز تحت عنوان جشن زمستانه براي كودكان خردسال مهدكودك هاي تهران با حضور بيش از سه هزار كودك در تالار كشور توسط اين مركز جهت آموزش مفاهيم شهروندي برگزار گرديد. علاوه بر آن با كمك دانشگاه الزهرا همايشي تحت عنوان پيامبر اعظم و حقوق زنان در عصر حاضر در اسفند ماه و سميناري با موضوع دين و تأثير آن در بهداشت رواني با مشاركت انستيتو روان پزشكي تهران در ارديبهشت سال 86 توسط مركز در حال برنامه ريزي و تمهيد مقدمات است كه ان شاءالله برگزار خواهد شد.
*درباره قالب محتوايي كتابچه هاي منتشره توضيح دهيد، اين كتابچه ها در كدام موضوع ها و با چه هدفي منتشر شده و به چه طريقي توزيع مي شوند؟
- سه قالب محتوايي براي كتابچه هاي منتشره از طرف مركز تعريف شده است. قالب محتوايي اول آموزش اخلاق و مفاهيم شهروندي است مانند تواضع و حسن خلق، فرهنگ مصرف، فرهنگ ترافيك و ... كه از اين كتابچه ها سيزده عنوان تاكنون تدوين و منتشر شده است. هدف از انتشار اين كتابچه ها كه براي مخاطب عام طراحي، تدوين و منتشر شده است، ترويج مفاهيم اخلاقي مورد نياز براي زندگي سالم شهري با زباني قابل فهم براي همه رده هاي سني و همه دوره هاي تحصيلي است. قالب محتوايي دوم كه براي كتابچه ها در نظر گرفته شد، معرفي مفاخر ايران است. اين قالب براي آن در نظر گرفته شد كه از طريق نياز سنجي ها و بررسي هاي گوناگون، مركز به اين نتيجه رسيد كه ريشه بسياري از ناهنجاريهاي اجتماعي و اخلاقي، در عدم درك و شناخت برخي شهروندان و بويژه جوانان نسبت به گروههاي مرجع و الگوي فرهنگي قابل اتكاست كه باعث شده هويت جمعي و تاريخي ما به نوعي در مقابل فرهنگ هاي مهاجم بي دفاع بماند. يكي از راههاي معرفي گروههاي مرجع براي نسل جست وجوگر و جوان مي توانست انتشار كتابچه هايي كم حجم و ساده و جذابي باشد كه مفاخر ايران را به آنها مي شناساند. بنابراين كتابچه هايي با رده بندي مفاخر تهيه و منتشر گرديد كه با استقبال فراوان شهروندان بويژه دانش آموزان مواجه شد. از اين سري كتابها تا كنون هشت جلد چاپ و توزيع شده است و براي مفاخري چون دكتر چمران، پروفسور حسابي، دكتر شريعتي، جلال آل احمد، مطهري و ... هر كدام يك جلد از اين كتابچه ها شامل افكار، عقايد، زندگينامه و شرح آثار و ... منتشر شده است.
قالب محتوايي سوم را كتابهاي مناسبتي ملي و مذهبي تشكيل داده كه كتابچه هايي در مورد اعياد مذهبي و ملي است و با گويشي ساده مفاهيم مستتر در اعياد مذهبي و ملي را با حكاياتي تاريخي و مذهبي پيوند داده و به جامعه عرضه مي كند. از اين نوع كتابچه ها نيز دو عنوان تاكنون منتشر شده است كه عيدانه 1 به مناسبت عيد فطر و عيدانه 2 به مناسبت اعياد قربان و غدير چاپ و توزيع شده است. همچنين به مناسبت ماه محرم و حماسه عاشورا، دهه فجر و بيست و هشتمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي دو مجموعه مجزا در قالب كتابهاي مناسبتي منتشر و توزيع خواهند شد. ويژه نامه بهارانه نيز كه به مناسبت عيد باستاني نوروز تدارك ديده شده و كار كاملاً متفاوت و جديدي خواهد بود، در اين دسته قرار مي گيرد.
* اين كتابها در چه تيراژي منتشر شده و گستره توزيع آن در مناطق گوناگون تهران چگونه است؟
كتابچه هاي حوزه اخلاق و فرهنگ شهروندي و مفاخر ايران با تيراژ پنجاه هزار نسخه و به طور رايگان در اماكن عمومي پخش شده است. از جمله مكان هاي توزيع كتابچه ها مي توان به فرهنگسراها، خانه هاي فرهنگ، ايستگاه هاي مترو و... اشاره كرد. كتابهاي عيدانه هم با تيراژ يك صد و ده هزار نسخه منتشر و توزيع شده اند كه عيدانه 1 در روز عيد فطر در مصلي تهران و عيدانه 2 در روزهاي مابين عيد غدير و قربان در ايستگاه هاي مترو توزيع گرديد. با توجه به استقبالي كه از برخي شماره هاي كتابچه هاي منتشره از سوي مركز مي شود، برخي وقت ها مجبور مي شويم آنها را تجديد چاپ كنيم كه بالطبع تيراژ آنها از حد برنامه ريزي شده فراتر مي رود. به طور مثال سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران براي توزيع در سطح اتوبوس هاي شركت واحد از ما تقاضاي افزايش تيراژ نموده است. براي افزايش كميت و كيفيت كتابچه هاي منتشر شده نيز اميدواريم نهادهاي ديگري كه در امر فرهنگ داراي مسئوليت هستند، در اين ارتباط ما را كمك كنند.
* لطفاً درباره كتاب مترو نيز توضيح دهيد؟
- پس از اين كه مركز آموزش سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران، اقدام به چاپ و توزيع كتابچه هايي با مضامين فرهنگي و شهروندي كرد، با توجه به استقبال بي سابقه مردم از اين كتابچه ها، نوعي انگيزه انجام كارهاي مشابه در ساير بخش هاي سازمان نيز قوت گرفت. كتاب مترو توسط معاونت فرهنگي سازمان چاپ و منتشر شد كه آن را مي توان از جمله كارهاي مثبت و قابل توجه آن شاخه ارزيابي كرد. تفاوتي كه اين كتاب با كتابچه هاي منتشره توسط اين مركز دارد، اين است كه كتاب مترو رايگان نيست، مفاهيم مطرح شده هرچند اجتماعي هستند، اما صرفاً در قالب طنز و كاريكاتور است و از نظر بازه زماني انتشار نيز تاكنون از نظم مشخصي تبعيت نكرده است.
* براي آينده، و به طور ويژه سال آينده چه مي كنيد؟
- براي سال بعد، ما در حدود يك صد و بيست عنوان كتابچه آموزشي در حيطه هاي مختلف ملي- مذهبي، فرهنگي و مفاخر در نظر گرفته ايم كه مقدمات آن فراهم شده است؛ با اين تفاوت كه مخاطبان اين كتابچه ها از عام به خاص تغيير خواهند يافت. يعني اين كه مركز تصميم گرفته است براي هر گروه سني و هر دوره تحصيلي و هر صورت بندي شغلي، كتابچه هاي مخصوصي را تدوين و منتشر كنند. به طور مثال كتابچه هايي كه براي مخاطبان دانش آموز يا اصناف بازاري تهيه خواهد شد، از كتابچه هاي تهيه شده براي دانشجويان يا كارگران از نظر قالب محتوايي، ادبيات نوشتاري و موضوع مورد بررسي متفاوت خواهد بود. بالطبع مكان هاي توزيع محصولات فرهنگي نيز به تبع مخاطبان فرق خواهد كرد.
ديگر برنامه اي كه براي آينده پيش بيني شده، برگزاري كلاس ها و كارگاه هاي تخصصي در حيطه حقوق، اخلاق و فرهنگ شهروندي با حضور اساتيد برجسته دانشگاهي و صاحب نظران، براي مخاطبان علاقه مند در سطح فرهنگسراهاست. آموزش كمك هاي اوليه، امداد و نجات، هنرهاي تجسمي و... نيز از ديگر برنامه هايي خواهد بود كه در آينده شاهد اجراي آن از طرف مركز خواهيم بود.
همچنين از ديگر برنامه هاي قابل ذكر، ساخت برنامه تلويزيوني سيصد دقيقه اي با استفاده از هنرمند محبوب كودكان آقاي حاجيان (با شخصيت عمو فردوس) و يك شخصيت عروسكي در بيست قسمت است كه با زباني ساده به كودكان آموزش هاي شهروندي خواهد داد. قرار است اين مجموعه از شبكه تهران نيز پخش شود. اهميت اين گونه برنامه ها كه در آينده نيز ادامه خواهد يافت، بر اين است كه جامعه پذيري شهروندان و نوع جهت گيري ارتباطات اجتماعي آنها ريشه در شخصيتي دارد كه در كودكي قوام مي يابد و هرچه كودكان امروز با مفاهيم شهروندي بيشتر آشنا شوند، شهروندان بهتري براي آينده جامعه خواهند بود. انتشار كتابچه ها با موضوعات متنوع و در تيراژي وسيع تر ادامه خواهد يافت. كلاس هاي آموزش هاي شهروندي، همايش ها و كارگاه هاي تخصصي با موضوعات مرتبط با فرهنگ شهروندان در فرهنگسراها با سرعتي بيشتر و مقياسي وسيع تر پيگيري خواهد شد. با نهادهاي مسئول در امر فرهنگ كارگروه هاي مشترك در حال تدوين است كه ان شاءا... نتايج آن به طور عملياتي در آينده قابل مشاهده است.
* به نظر شما بهتر نيست كه علاوه بر تهران در نواحي اطراف تهران مثل كرج، انديشه، شهريار، اسلام شهر، پاكدشت و... نيز اين كتاب ها با مضامين فرهنگي- شهروندي و براي گسترش فرهنگ عمومي توزيع شود، لطفاً توضيح دهيد؟
- طبق وظايف سازماني كه براي سازمان فرهنگي- هنري شهرداري تهران تعريف شده، حوزه كاري ما به طور انحصاري در حيطه شهر تهران است، ولي با توجه به تماس ها و مكاتباتي كه از شهرهاي مختلف از طريق نهادهاي دولتي و غيردولتي با اين مركز جهت ارسال كتابچه ها و اجراي طرح هاي آموزشي در آنها صورت گرفته، برنامه اي جهت انعقاد تفاهم نامه هايي با آن نهادها در دست مطالعه است.
|
