عكس: مهر
گروه دانش- گروهي از سفراي كشورهاي عضو شوراي حكام آژانس جهاني انرژي اتمي به همراه بيش از 100 خبرنگار، روز شنبه از تاسيسات فرآوري اورانيوم (UCF) در اصفهان بازديد كردند.
به گزارش همشهري، 9 نفر از نمايندگان تروييكاي عدم تعهد، گروه ۷۷ از كشورهاي كوبا، سودان، الجزاير، مصر و مالزي و رييس كميته مشورتي پادمان هاي شوراي حكام و نماينده دايمي اتحاديه عرب در شوراي حكام و خبرنگاران رسانه هاي جهاني و داخلي از تاسيسات فرآوري اورانيوم در 15 كيلومتري شهر اصفهان بازديد كرده و از نزديك با كليه فعاليت هاي اين مركز هسته اي آشنا شدند. همچنين دكتر علي اصغر سلطانيه، نماينده دايم ايران در آژانس و دكتر محمد سعيدي اف معاون امور بين الملل سازمان انرژي اتمي نمايندگان تروييكاي عدم تعهد و ديگر اعضاي شوراي حكام را همراهي كردند.
UCF چهارساله ساخته شد
كارخانه فرآوري اورانيوم اصفهان در مساحت 60 هكتار و 120 هزار متر مربع زيربناي مجموعه ساختمان ها 60 واحد توليد و 15 هزار دستگاه تجهيزات ساخته شده است.پس از ساخت و نصب دستگاه ها در اوايل سال ،۸۴ سيستم آزمايشي اين تاسيسات راه اندازي شد و پس از تست كامل دستگاه ها، در حال حاضر كارخانه UCF ۷۰ درصد مراحل اجرايي توليدات اورانيوم را انجام مي دهد.
عليرغم تمامي محدوديت ها در مدتي كم تر از چهار سال اين پروژه راه اندازي شده است. به گفته دكتر سلطانيه، سفير ايران در آژانس انرژي اتمي، در اين كارخانه 250 تن هگزافلوريد اورانيوم آماده شده است. البته هگزافلوريد اورانيوم به هيچ وجه با غني سازي ارتباطي ندارد و فرآيند غني سازي به تاسيسات نطنز مربوط مي شود كه به گفته مقامات كشورمان هنوز هيچ برنامه اي براي راه اندازي اين تاسيسات در دستور كار كشور نيست. با اين حال، بنا بر قوانين و قواعد آژانس، PT و حتي پادمان، حقوق ايران در اين زمينه كاملا محفوظ است و راه اندازي مجدد تاسيسات فرآوري اورانيوم در اصفهان، نه تنها هيچ خدشه اي را به بحث تعليق داوطلبانه وارد نمي آورد كه موجبات حركت مجدد چرخ هاي توسعه كشورمان را فراهم خواهد آورد.
پيام صلح ايران به جهان
در ابتداي اين بازديد، دكتر سلطانيه با ايراد سخناني با بيان اينكه ايران مصمم است پيام صلح آميز بودن فعاليت هاي هسته اي اش را ارايه دهد، تصريح كرد: ايران متعهد به تعهداتش طبق قوانين و مقررات PT و آژانس تمام نظارت هاي خود درباره فعاليت هاي هسته اي ايران از جمله اصفهان را به طور مستمر انجام مي دهد. اين بازديد حداكثر شفافيتي است كه يك كشور درباره فعاليت هاي هسته اي اش مي تواند داشته باشد. پس از سخنراني سلطانيه، سفراي كشورهاي عضو شوراي حكام و خبرنگاران از واحد 101 اين مجموعه كه براي توليد UF6 ساخته شده، بازديد كردند. پس از بازديد از واحدهاي 101A و 101B سفراي كشورهاي عضو شوراي حكام به بازديد كامل بخش 101C رفتند، اما به بازديدكنندگان اجازه داده نشد كه از اين بخش به طور كامل ديدن كنند و تنها به اجازه براي چند ثانيه عكس برداري از دوربين هاي كارگذاشته شده توسط آژانس كفايت شد. پس از پايان بازديد نيز جلسه پرسش وپاسخ آغاز شد.يك نكته جالب در اين جلسه، درخواست كريستين امان پور از سفير كوبا بود تا قضاوتش را در مورد صلح آميز بودن اين فعاليت ها اعلام كند. اما وي تنها به ذكر اين نكته كفايت كرد كه: ما متخصص اين امور نيستيم و تنها آدم هاي سياسي هستيم.
تاكيد بر نظارت آژانس
سلطانيه در جواب سئوال خبرنگاري مبني بر اين كه چرا با توجه به مصوبه مجلس شوراي اسلامي مبني بر لغو اجراي پروتكل الحاقي، همچنان ايران به همكاري هاي اضافي با آژانس ادامه مي دهد و اين دوربين ها را جمع نمي كند و همكاري هاي داوطلبانه اي بيش از پروتكل الحاقي با آژانس انجام مي دهد، توضيح داد: اين دوربين ها از زماني نصب شده است كه پروتكل الحاقي در حال اجرا بود. سيستم كارخانه UCF اصفهان يك مدار بسته است و ورودي و خروجي مشخصي دارد و از لحاظ حسابرسي نيازي به دوربين هاي آژانس ندارد؛ چرا كه بازرسان در زمان مقرر، مواد هسته اي را حسابرسي و كنترل مي كنند. اين همكاري ها در چهارچوب توافقي است كه ايران مي خواهد براساس آن اعتماد سازي و همكاري شفاف را با آژانس داشته باشد. سلطانيه در پاسخ به اين سؤال كه هفته گذشته بازرسان آژانس قصد نصب دوربين هايي را در نطنز داشته اند، اما ايران اين اجازه را نداده است، گفت: ما به آژانس اعلام كرديم كه تا پايان 2006، سه هزار سانتريفيوژ را نصب مي كنيم؛ بازرسان آژانس دو روز پيش در ايران بودند و همچنين ناكارت، مسؤول ايران و منطقه آژانس، به ايران آمده و از نطنز بازديد كرده است كه در بازگشت به وين از نحوه همكاري هاي ايران، بسيار خرسند بوده اند.
نماينده دائم كشورمان در آژانس بين المللي انرژي اتمي با تاكيد بر اينكه ايران نصب 3000 سانتريفيوژ تا پايان 2006 را به آژانس اعلام كرده است، گفت: به لحاظ تكنيكي، بين نصب و ترم هاي ديگر كار، تفاوتهايي وجود دارد؛ در عين حال وقتي شروع به تزريق گاز كنيم، آژانس قاعدتا از مراحل كار و زمان آن مطلع خواهد بود. همه مراحل كار به آقاي البرادعي گزارش داده مي شود و زير نظر بازرسان است. هر گرمي كه از مواد هسته اي اين مركز استفاده شود، زير نظر آژانس خواهد بود.
ايران كره شمالي نيست
سلطانيه در پاسخ به سئوال خبرنگاري كه از وي پرسيد، اگر به تاسيسات هسته اي ايران (اصفهان و نطنز)، حمله اي صورت گيرد، خطر انتشار مواد راديواكتيويته چقدر خواهد بود؟ گفت: در حال حاضر در اين مركز 250 تن UF6 توليد شده است؛ براساس قطعنامه اي كه به ابتكار ايران در 1990 تصويب شد، هرگونه حمله به تاسيسات اتمي در حال كار و فعاليت نقض منشور ملل متحد و اساسنامه ي آژانس است و بلافاصله اقدام شوراي امنيت عليه اين اقدام را مي پذيرد. نه تنها حمله به تاسيسات اتمي نقض قوانين بين المللي است، بلكه تهديد به حمله نيز خلاف قوانين بين المللي است.
تاسيسات فرآوري اورانيوم در اصفهان شامل دو راكتور آماده به كار، يكي راكتور صفر قدرت و ديگري راكتوري مينياتوري است، به اضافه مجموعه آزمايشگاه هاي تحقيقاتي و تاسيسات طرح ملي فرآوري اورانيوم (UCF)، طرح توليد فلز زيركونيوم و طرح توليد ميله هاي سوخت، اما در اين برنامه خبرنگاران تنها از واحد 101 كارخانه UCF بازديد كردند.
پس از استخراج اورانيوم از معدن، با اسيد آن را مي شويند و محصول به دست آمده كه كيك زرد نام دارد را به كارخانه UCF مي آورند تا آن را براي غني سازي آماده كنند. در اين كارخانه طي مراحلي كاملا شيميايي، اكسيد اورانيوم (U3O8) به هگزافلوريد اورانيوم (UF6) تبديل مي شود. در كليه اين مراحل، غلظت اورانيوم كاملا طبيعي است و تابش راديواكتيويته آن در حد تابش زمينه كيهاني است كه به بدن آسيب نمي رساند. سپس هگزافلوريد اورانيوم را به نطنز مي برند و در آن جا با عمل سانتريفيوژ آن را غني مي كنند. اورانيوم غني شده را نيز به بخش ديگري از تاسيسات اصفهان مي آورند و براي استفاده در رآكتور براي توليد انرژي آماده مي كنند.
