|
گزارشي پيرامون اولين جشنواره آثار سينمايي، تلويزيوني و فيلمنامه هاي ايدز
شنا بر خلاف شيب رودخانه
صدف كوه كن
عكس: جواد گلزار
|
|
|
وارد فرهنگسراي نياوران كه مي شوي، جنب وجوشي مضاعف به چشم مي خورد، همه جا اعلان هايي به چشم مي خورد كه روي آنها حك شده: اولين جشنواره آثار سينمايي، تلويزيوني و فيلمنامه هاي ايدز، يكم تا سوم اسفند ماه .
روز اختتاميه است و زماني كه وارد سالن خليج فارس مي شويم، با چهره هاي آشنايي برخورد مي كنيم كه بهانه اي مشترك آنها را به آنجا كشانده است.
كريستين سالازار (نماينده يونيسف در ايران)، دكتر اميدوار رضايي (رئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس)، مهتاب كرامتي (بازيگر و سفير حسن نيت يونيسف)، جعفري جلوه (معاون سينمايي وزارت فرهنگ و ارشاد) و دكتر نخعي (رئيس شوراي سياست گذاري سلامت صدا و سيما) همگي جمع شده اند تا پيامي مشترك را به گوش همه برسانند: ايدز مشكلي شخصي نيست، بلكه بيماري اجتماعي مشتركي است كه در صورت عدم اطلاع رساني صحيح، ريشه هاي جوامع سهل انگار را مي خشكاند.
دكتر شهرام رفيعي فر - دبير جشنواره - در رابطه با هدف از برگزاري مي گويد: بيماري ايدز، حاصل رفتارهاي پرخطري است كه در برخي جوامع نظير كشور ما، اسير تابوهايي شده و برخي اطلاع رساني در زمينه آن را حركت برخلاف خط قرمزها مي دانند، در حالي كه ما معتقديم با رعايت اصول ديني، باورهاي متداول عرفي و خط قرمزها مي توان از رسانه هاي بصري به عنوان تأثيرگذارترين فاكتور پيشگيرنده استفاده كرد، چرا كه در بسياري از موارد با پيشگيري از اين بيماري مي توان ضررهاي مالي، جاني، رواني و ... ناشي از ايدز را به حداقل رساند.
انگ زدايي از بيماران مبتلا
شبكه هاي ملي و استاني سيماي جمهوري اسلامي ايران، دانشگاه هاي علوم پزشكي و توليد كنندگان مستقل آثار سينمايي، تلويزيوني و فيلمنامه هاي ايدز، شركت كنندگان اين جشنواره را تشكيل مي دادند و مركز مطالعات و تحقيقات زنان به عنوان مجري طرح براي اولين بار در حركتي گسترده سعي كردند تا علاوه بر ارائه محصولاتي در زمينه پيشگيري از ايدز، به موضوع انگ زدايي از بيماران مبتلا نيز بپردازند.
دكتر رفيعي فر با اشاره به لزوم برقراري ارتباط سالم با اين بيماران، مي گويد: اگر كسي سرطان سينه داشته باشد، تنها دردش بيماري است چرا كه حمايت و همدلي ديگران با اوست، اما در رابطه با كسي كه به بيماري ايدز مبتلا است، اولين چيزي كه به ذهن ديگران مي رسد، خطا كاري اين افراد، دوري از آنها و پرهيز از برقراري ارتباط است،كسي به اين موضوع كه بيماري علاج قطعي ندارد، داروهاي اين بيماران گران است، يا مراقبت هاي بيمارستاني مناسب ندارند، فكر نمي كند و ما مي خواهيم با اين كار، نوع نگاه مردم به اين افراد و خانواده هايشان را تغيير دهيم، چرا كه به عنوان يك رسانه، مسئول از بين بردن قضاوت ها و ارزش گذاري ها و انگ ها هستيم.
نتيجه بررسي هاي اجتماعي نيز نشانگر آن است كه 64 درصد از افراد جامعه اطلاعات خود در رابطه با اين بيماري را از تلويزيون گرفته اند و فاكتور ديدن نسبت به مطالعه رسانه هاي مكتوب عامل تأثيرگذارتري بوده است.
رفيعي با اشاره به لزوم بازبيني در سياست هاي صدا و سيما مي گويد: چيزي به عنوان آموزش جنسي در رسانه هاي ما وجود ندارد اما كاري كه مي توان كرد اين است كه پزشكان فعال در اين زمينه را به مردم بشناسانند و يا گام هايي در جهت آگاهي پدر و مادرها بردارند تا بدين وسيله زمينه هاي تعامل و حمايت از آثار خودجوشي كه در سينماي ايران وجود دارد نيز فراهم شود.
وي در ادامه ،با اشاره به باورهاي غلط رايج مي افزايد: در يك سري از فيلم هايي كه پيش از اين تهيه مي شد، شاهد زنان خياباني بوديم كه پس از ترك محلي، روي آينه مي نوشتند، به جمع ايدزي ها خوش آمديد، در حالي كه برخي از زنان مبتلا به ايدز به واسطه شوهرانشان كه عمدتاً از معتادان تزريقي بوده اند، مبتلا شده اند، سعي ما بر اين بوده كه حتي قضاوتي در رابطه با چنين مرداني را هم از ميان برداريم.
شهرونداني كه ناديده گرفته مي شوند
جالب است بدانيد سال گذشته نيز جشنواره اي با موضوعيت بررسي فيلم هاي مربوط به ايدز برگزار شده بود و جشنواره حاضر با پوشش بخش هاي متنوع و گسترده تري در اين حوزه سعي كرده است تا پوشش مناسب تري به محصولات توليد شده در اين عرصه دهد. مهتاب كرامتي - بازيگر - در اين زمينه مي گويد:
جشنواره اي كه سال گذشته برگزار شد، جشنواره مثبتي براي فيلم هاي كوتاه بود، اما چيزي كه امسال و براي اولين بار در كشور ما اتفاق مي افتد، بسيار كامل تر است و پوشش گسترده تري دارد.
وي در ادامه به آمار رو به رشد مبتلايان اشاره كرده و مي گويد: اگر به آمارهاي تعداد مبتلايان نگاه كنيم، خيلي وحشتناك است ولي شايد در مقايسه با ساير كشورهاي دنيا آمار محدودي به نظر آيد. اگر بخواهيم در ميان كودكان و نوجوانان كه خيلي هم مهمند، آمار را بررسي كنيم 60 درصد كل مبتلايان هستند، شايد اين ارقام اين فكر را متبادر كند كه ايدز در ايران جدي نيست ولي دقيقاً چيزي كه در ايران كمبودش حس مي شود، كمبود آگاهي و نبود اطلاعات كامل در بين جوانان است و قطعاً اين جشنواره ها، فيلم ها و آثار به هر شكل مي تواند در بالا بردن اين آگاهي تأثير گذار باشد كه پرداخت جدي تر به مقوله پيشگيري را به دنبال دارد.
وي در ادامه و در پاسخ به اين سؤال كه آيا تنها دغدغه در رابطه با بيماران مبتلا به ايدز پيشگيري است و يا در رابطه با بهبود كيفيت زندگي اين افراد هم كاري انجام شده است يا خير، مي گويد: اتفاقاً چند نمونه از فيلم ها دقيقاً به مقوله بالا بردن كيفيت زندگي در اين بيماران مي پرداخت، حتي در يكي از فيلم ها به نام سرخ كه خود من بازيگر آن بودم سعي بر اين بود كه علاوه بر بالا بردن آگاهي مردم در زمينه اين بيماري، انگ زدايي اجتماعي اتفاق بيفتد و مبتلايان بتوانند راحت تر و با امنيت و آسايش بيشتر در اين جامعه زندگي كنند و اگر نمي توانيم كار خاصي براي آنها انجام دهيم، به زخمشان نمك نپاشيم، چرا كه اصلاً مهم نيست بيماري به چه شكلي به وجود آ مده، بلكه مهم آن است كه كمك كنيم بيمار مبتلا به دور از انگ هاي اجتماعي و نظير يك شهروند عادي زندگي كند.
كريستين سالازار، نماينده يونيسف در ايران، هم طي گفت وگويي در مراسم اختتاميه به اين نكته اشاره مي كند: حركت برگزار كنندگان اين جشنواره در خصوص اختصاص موضوع كار در حوزه سلامت و پرداختن هنرمندان سينماي ايران به مقوله ايدز بسيار ارزشمند است، چرا كه تعريف ايدز در جامعه كنوني ايران بسيار تغيير يافته است، اين بيماري از بيماري رايج در بين معتادان تزريقي به حوزه روابط جنسي كشيده شده است و ورود به اين حوزه خبر از وجود خطرات جدي براي جوان ها مي دهد، از اين رو انجام سياست گذاري هاي مناسب در زمينه انجام اقدامات پيشگيرانه باعث مصونيت طيف بيشتري از جوانان خواهد شد. سالازار، مهم ترين مسئله در برخورد با اين بيماري را آگاه كردن مردم تا جايي مي داند كه ايدز يك دغدغه عمومي شود، چيزي كه مسئولان بهداشتي به تنهايي از پس آن برنخواهند آمد و چنانچه كمك و حمايت هاي همه جانبه ارگان هاي دولتي مثل آموزش و پرورش، وزارت بهداشت و ... در كنار رسانه ها و ارگان هاي خصوصي نباشد، اين راه به بيراهه خواهد رفت.
زنگ خطري براي جوان ها
دكتر اميدوار رضايي - رئيس كميسيون بهداشت مجلس - هم به بالا رفتن دانش عمومي اشاره مي كند و مي گويد: زماني بود كه صحبت از ايدز و بيماري هاي جنسي مشكل بود اما از سال 83 به بعد و با دستور اكيد رهبر معظم انقلاب در سال 84 به منظور پيشگيري و درمان اين بيماري قانون هايي ايجاد شد.
وي در ادامه و با اشاره به اصل سوم قانون اساسي تبعيض ناروا را جزء مواردي بر مي شمرد كه حاكميت بايد عليه آن اقدام كند و انگ زدايي از بيماران ايدزي از آن دسته است.
رضايي معتقد است كه مردم حق دارند بدانند، مخصوصاً اطلاعات و آموزش هاي مرتبط با سلامت در صورتي كه در بهبود كيفيت زندگي افراد تأثير داشته باشد، در صورتي كه از آنها دريغ شود، جرم محسوب مي شود.
بد نيست بدانيد يكي از حاميان اين جشنواره، اعضاي انجمن زندگي مثبت بودند و بسياري از دست اندر كاران امور اجرايي اين جشنواره را مبتلايان به ايدز تشكيل مي دادند، آنها در كنار ساير متخصصين و هنرمندان سعي مي كردند تا گامي مثبت در جهت شناساندن زواياي پنهان اين بيماري بردارند.
يكي از اين افراد ، مرد جواني است كه سال ها اسير اعتياد تزريقي بوده، در زندان آلوده شده اما با كمك همسرش كه او هم از مبتلايان است، اعتياد را ترك كرده و مثل تمام انسان هاي شريف ديگر سعي مي كند ، چرخ زندگي را به هر سختي كه مي شود بچرخاند. او مي گويد: زندگي ما مثل ماهي هاي قزل آلاست، زماني كه مي خواهيم درست زندگي كنيم، مي شود، شنابرخلاف شيب رودخانه.
يكي ديگر از اين افراد، زن جواني است كه به واسطه همسر معتادش به ايدز مبتلا شده ، او با گله از نبود اطلاع رساني مناسب در گذشته، مي گويد: زماني كه من دبيرستاني بودم يا در سن ازدواج قرار داشتم، نه كسي از اين بيماري چيزي مي دانست نه حتي مرجعي وجود داشت تا آ گاهي هاي لازم را به ما بدهد، شايد اگر اين اطلاع رساني وجود داشت، من پس از آزادي همسرم از زندان محتاط تر عمل مي كردم و بيمار نمي شدم.
در همين زمان خانم مسني از كنار ما مي گذرد، فيلم قدم سه به كارگرداني حسن رستگار، كه به زندگي زن و شوهري مبتلا به ايدز مي پردازد كه منتظر تولد كودكشان هستند و لحظه هاي پر اضطرابي را مي گذرانند، در سالن در حال نمايش است، پيرزن برمي گردد و مي پرسد، اين داستان واقعي است؟ و ادامه مي دهد: خدا نصيب گرگ بيابان نكند چشم هاي دختر جوان پر از اشك مي شود و رو به پيرزن و با تاكيد مي گويد: ايدز، با شما يك قدم فاصله دارد. پيرزن كه انگار حرف غير قابل باوري شنيده باشد، مي گويد: امكان ندارد!
من فاصله بين دخترك و پيرزن را اندازه مي گيرم از يك قدم هم كمتر است.
|
