|
نگاهي به ضرورت اختصاص پول توجيبي به كودكان
بانك كوچك من
|
|
|
|
|
|
پول توجيبي، هر چند اندك، نه تنها به كودك احساس استقلال مي بخشد، بلكه به او مي آموزد كه چگونه تصميم گرفته و پولي را كه از آن او است خرج كرده و يا پس انداز كند.
روانشناسان معتقدند پول توجيبي درس عملي اندوخته كردن، بخشندگي و آينده نگري است و والدين بايد مبلغي را به عنوان پول توجيبي به كودك بدهند تا او بتواند با آن، آن چه را كه دوست دارد، خريده و آن چه را كه بايد، بياموزد.
مديريت سرمايه
مفهوم سرمايه و پول زماني براي كودكان معناي حقيقي مي يابد كه كودك با داشتن پول توجيبي براي خريد يا پس انداز اقدام كند. از طرفي دريافت مبلغي مشخص به كودكان اجازه مي دهد تا براي آينده برنامه ريزي كنند. اين برنامه ريزي مي تواند براي جمع كردن پول به قصد پس انداز و يا خريد هديه باشد، كه در هر دو صورت احساس شخصيت، هويت و اعتماد به نفس را در او ايجاد و تثبيت مي كند.
چگونه و چه ميزان؟
براي كودكان، تا پيش از ورود به مقطع راهنمايي، بهترين شيوه تعيين مقرري هفتگي است. اين مبلغ مي تواند تا حدي باشد كه كودك بتواند بعضي از نيازهاي خود مانند خريد لوازم التحرير، لوازم شخصي نه چندان گران قيمت مثل وسايل زينتي، كتاب و... برخي خوراكي هاي مورد علاقه و... را برطرف كند؛ اما نبايد به حدي باشد كه به او امكان خريد اقلام گران قيمت را بدهد.
روانشناسان معتقدند در پايان ماه در صورتي كه كودك پول هفتگي اش را به درستي خرج يا پس انداز كرده باشد، مي توان مبلغي را به عنوان جايزه ويژه علاوه بر مبلغ پول توجيبي به او هديه داد تا كودك متوجه شود كه رفتار درست او مورد توجه والدين قرار گرفته است تا به تكرار رفتار خوب خود تشويق شود.
پول توجيبي مي تواند به صورت ماهيانه نيز پرداخت شود؛ اما روانشناسان به دو دليل اين روش را چندان مناسب نمي دانند. نخست اين كه كودك با در اختيار داشتن مبلغ زيادي پول به صورت يك جا، خريدهاي نامناسبي كرده و يا به راه هاي نامناسب كشيده مي شود و اين به دليل كاهش كنترل والدين بر روي پول پرداختي به او است و دوم اين كه اگر پول پرداختي پيش از پايان ماه تمام شود و از والدين پول طلب كند، پرداختن يا نپرداختن پول به او، تبعات ناخوشايندي را به دنبال دارد. بنابر اين پرداخت پول توجيبي به صورت هفتگي بيشتر توصيه مي شود.
براي تعيين مبلغ پول توجيبي بايد ابتدا خرج هاي ضروري مثل هزينه رفت و آمد، خريد برخي لوازم ضروري و... در نظر گرفته شده و پول به صورتي تعيين شود كه مقداري براي پس انداز و خريدهاي اضافه به دلخواه كودك، باقي بماند. فراموش نكنيم براي كودكاني كه براي رفت و آمد يا خريدهاي مختلف خود نيازي به پول ندارند،(با سرويس مدرسه يا والدين به مدرسه رفته و برمي گردند و كليه لوازم مورد نياز آنها توسط والدين خريداري مي شود) باز هم به پول توجيبي نياز دارند تا احساس استقلال و كنترل دخل و خرج را تجربه كرده و فرا بگيرند.
ترديدي نيست كه با افزايش سن كودك، بايد مبلغ پول توجيبي افزايش يابد؛ اين افزايش بايد پيش از اين كه كودك پول توجيبي خود و همسالانش را مقايسه كرده و از والدين درخواست كند تا پول توجيبي او را افزايش دهند، صورت بگيرد.
به قوانين پاي بند باشيم
اشاره كرديم مبلغ پول توجيبي بايد طوري تعيين شود كه فرزندتان بتواند علاوه بر رفع نيازهاي ضروري خود، مبلغي را به خريد آن چه دوست دارد، اختصاص دهد. بنابر اين از ارائه مبلغي اضافه بپرهيزيد و بگذاريد او به آن چه براي او مقرر شده است، عادت كرده و برنامه زندگي خود را با همان مبلغ تنظيم كند.
روانشناسان توصيه مي كنند براي جلوگيري از آن كه كودك به دليل نياز براي تهيه پول مورد نيازش دست به رفتارهاي نادرست بزند، مي توانيد به او پول قرض بدهيد، نه آن كه به او پول بدهيد. به اين معني كه به او بگوييد اين پول را به تو قرض مي دهم و تو بايد با پس انداز اين مبلغ را به من بازگرداني. اين رفتار به او مي آموزد كه اولاً درآمد- در اين جا پول توجيبي- خود را به درستي خرج و پس انداز كند و در ثاني در صورت نياز، فقط مي تواند از فردي مطمئن پول قرض كرده و در اسرع وقت قرض خود را ادا كند.
رفتار قاطع والدين در مقابل فرزند باعث مي شود تا اقتصاد صحيح را آموخته و براي آينده به درستي برنامه ريزي كند.
سن و پول توجيبي
برخي از روانشناسان افزايش پول توجيبي را مقارن با هر سال ارتقاي مقطع تحصيلي و برخي ديگر افزايش يك سال سن كودك مي دانند؛ كه موافقان گروه دوم بيشتر هستند چرا كه عقيده دارند افزايش مقدار پول توجيبي همزمان با سال روز تولد، تأكيدي بر آن است كه با هر سال افزايش سن نه تنها كودك استحقاق دريافت سرمايه بيشتري را دارد، بلكه به طور غيرمستقيم به او مي فهمانيم كه از نظر عقلي و رفتاري نيز بايد بزرگانه تر رفتار كند و تصميم هاي بهتري را با سرمايه بيشتر خود بگيرد.
روانشناسان افتتاح حساب بانكي، از سن 10 سالگي براي دخترها و 12 سالگي براي پسرها را ضروري دانسته و آن را شيوه اي عملي براي آموزش پس انداز و كنترل و تنظيم دخل و خرج مي دانند؛ اما در اين سن رفع نيازهاي مورد علاقه كودك بايد مقدم بر پس انداز قرار بگيرد تا كودك به خساست عادت نكند؛ حتي بايد به او آموخت كه بايد براي خريد هديه براي تولد دوستان يا اعضاي خانواده پس انداز كرد و مبلغي را به اين امور اختصاص داد. در حقيقت آموزش ها بايد تعادلي منطقي ميان پس انداز و خرج كردن برقرار كند.
ارزش پول را به او بياموزيم
براي آن كه كودك ارزش پول را فهميده و آن را به درستي خرج و پس انداز كند، بايد به شيوه صحيح ارزش پول و كارايي هاي پول را به او آموخت. براي اين منظور، اين نكته ها را به خاطر بسپاريم؛
- درباره پول توضيح بدهيم؛ با عبارت هايي ساده و قابل فهم سن او، ارزش و اهميت پول را براي او توضيح بدهيم. روانشناسان مثال كيك را بهترين گزينه براي شرح دادن ارزش پول و دامنه عملكرد آن مي دانند. به اين ترتيب كه والدين با تشبيه هر برش كيك به بخشي از مخارج زندگي، مي توانند دقيقاً كاربرد و ارزش پول را براي فرزندشان شرح دهند. به اين ترتيب كودك نه تنها از نيازهاي اقتصادي زندگي واقعي مطلع مي شود، بلكه كنترل دخل و خرج را نيز مي آموزد.
- با او به خريد برويد؛ هنگام خريد براي او توضيح بدهيد كه قيمت هر جنسي كه مي خرد چه ميزان است. بهتر است ابتدا مبلغ پولي را كه همراه برده ايد به او بگوييد و به تدريج در حين خريد شرح بدهيد كه چه مقدار از مبلغ اوليه اي كه به همراه داشته ايد كسر شده است. با مراجعه به چند فروشگاه، مقايسه قيمت ها را به او بياموزيد تا متوجه شود كه گاه مبلغ اجناس در فروشگاه هاي مختلف متفاوت بوده و براي انتخاب بهترين كيفيت و بهترين قيمت بايد كمي صبر كرد.
روانشناسان توصيه مي كنند برخي خريدهاي آسان منزل را به نوجوانان بسپاريد تا با شيوه درست خريد كردن آشنا شوند.
- همراه هم به بانك برويد؛ براي انجام امور بانكي خود، او را همراه خود ببريد؛ تا نه تنها عمليات بانكي را بياموزد، بلكه ببيند چگونه مي توان با پس انداز كردن، به تدريج پول جمع آوري كرد و اجناس بزرگ تر و با ارزش تر خريد. بهتر است در همان بانكي كه حساب داريد، براي او نيز حساب بانكي افتتاح كنيد تا به جمع كردن پول تشويق شود؛ اما براي پس انداز كردن به او اجبار نكنيد. پس انداز كردن را مي توانيد بدون هيچ توضيح و پافشاري با خريد قلكي زيبا به او آموزش بدهيد و به تدريج قلك را به حساب بانكي تبديل كنيد.
- خريد كردن را به او بياموزيد؛ همان طور كه به او پس انداز را ياد مي دهيد، خريد كردن و درست خريد كردن را هم به او آموزش دهيد. مثلاً به او بياموزيد كه براي تولد خواهر و برادر كوچك ترش بايد هديه بخرد. براي اين كار هنگامي كه براي همسر يا اقوام هديه مي خريد، او را همراه خود ببريد تا ببيند چگونه بايد هديه انتخاب كرده و آن را بخرد. به او بياموزيم كه براي خريد هديه بايد ابتدا اندكي پول پس انداز كرده و سپس براي خريد هديه، در حد و اندازه خود و پول توجيبي اش اقدام كند.
و در جمع بندي آن چه گفته شد، روانشناسان اختصاص مبلغي به كودك، به عنوان پول توجيبي را ضروري دانسته و معتقدند اين مبلغ هر چند اندك، تمريني براي ورود كودك به زندگي حقيقي و آموزش عملي اقتصاد، به عنوان شاخصي براي موفقيت آتي او در زندگي و آينده است و عقيده دارند با حذف اين آموزش، كودك بخشي از مهارت هاي زندگي و شايد يكي از مهم ترين آنها را نخواهد آموخت.
منبع: بي بي سي
مترجم: مهتاب صفرزاده خسروشاهي
|
