پنجشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره۴۲۰۲ - Feb 8, 2007
به دليل كاهش سن شروع دخانيات بوقوع پيوست
كاهش سن بروز سرطان در كشور
013401.jpg
سميه شرافتي
درحالي كه در كتب مرجع پزشكي، سن بروز سرطان مثانه 60 تا 70 سالگي ذكر شده است، هفته گذشته، در نشست مطبوعاتي انجمن ارولوژي ايران، متخصصان هشدار دادند كه شيوع سرطان مثانه در ايران بيش از شيوع جهاني آن شده است و سن شروع اين بيماري هم از دهه ششم و هفتم به دهه  سوم كاهش پيدا كرده است. به گفته دكتر حسيني، رئيس انجمن ارولوژي ايران، بيماران در سن 30 سال هم مراجعه مي كنند و حتي اخيراً يك بيمار 18 ساله با سرطان مثانه به بيمارستان هاشمي نژاد مراجعه كرده و تحت درمان قرار گرفته است. كارشناسان در گفتگو با همشهري به علت يابي اين تغيير اپيدميولوژيك پرداخته اند.
***
دكتر سيد جليل حسيني، متخصص ارولوژي و رئيس انجمن ارولوژي ايران معتقد است: با توجه به افزايش شيوع سرطان مثانه در كل كشور، بيماراني كه تومور مثانه دارند عمدتاً با علائم پيشرفته به ما مراجعه مي كنند، يعني موقعي كه تومور بزرگ شده يا از ديواره مثانه فراتر رفته و به غده هاي لنفاوي و نقاط ديگري از بدن سرايت كرده است.
وي در ادامه با اشاره به مهمترين علت ابتلا به اين سرطان مي افزايد: تومور مثانه جزو تومورهاي شايع دستگاه ادراري است. يكي از علل مهم ابتلا به سرطان مثانه و در واقع مهمترين علت آن كه در همه منابع علمي به آن اشاره شده، كشيدن سيگار است و اكثريت كساني كه با اين تومور به ما مراجعه مي كنند سابقه مصرف سيگار در درجات بالا در آنها مشاهده مي شود.
رئيس انجمن ارولوژي ايران ادامه مي دهد: سيگاري ها 4 تا 7 برابر افراد غير سيگاري به اين نوع سرطان دچار مي شوند. چون مواد سمي توليد شده به واسطه كشيدن سيگار بايد از راه ادرار دفع شود، بنابراين اين مواد سمي براي مدت زيادي در ادرار جمع مي شود كه ميزان غلظت آن 1000 برابر خون است و با تحليل جدار مثانه باعث ايجاد سرطان مثانه مي شود. وي نتيجه مي گيرد: مي توان گفت افزايش مصرف سيگار در ايران بخصوص در سنين پايين باعث كاهش سن ابتلا به تومور مثانه شده است.
همراهي سيگار و مواد مخدر
برخي ديگر از متخصصان، بر مصرف توامان سيگار و ترياك به عنوان علت افزايش شيوع اين سرطان تاكيد مي كنند. دكتر ناصر سيم فروش، ارولوژيست و عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي تهران با اشاره به اين موضوع مي گويد: مطالعات در بين بعضي مشاغل مثل رانندگان كاميون نشان داده كه اين افراد به علت اينكه سيگار و ترياك را با هم مصرف مي كنند، شانس بيشتري براي ابتلا به تومور مثانه دارند به خصوص چون سيگار 15 سال بعد عوارض خود را نشان مي دهد، بعد از گذشت اين زمان ترك سيگار فايده ندارد و سرطان مثانه هم در اين افراد از نوع سرطان مهاجم خواهد بود.
سه دهه جلوتريم!
دكتر علي رازي دانشيار ارولوژي دانشگاه علوم پزشكي تهران در رابطه با پايين آمدن سن شيوع اين تومور به خصوص در ايران مي گويد: سن شايع اين سرطان در كل دنيا دهه ششم و هفتم زندگي است، يعني بين سنين 60 تا 70 سال. در حالي كه در ايران ما متأسفانه چندين سال است با بيماراني مواجه مي شويم كه در سنين پايين تر به سرطان مثانه مبتلا مي شوند و متأسفانه در سابقه اين بيماران مصرف مواد مخدر به خصوص ترياك به كرات ديده شده است. البته رابطه سرطان مثانه با مصرف ترياك و تأثير آن روي سن بيمار نيازمند يك كار تحقيقاتي است. متأسفانه ما در كلينيك ها با بيماران 25 سال به بالا نيز مواجه هستيم كه تعداد آنها نيز كم نيست البته ترياك جزو ريسك فاكتورهاي شناخته شده جهاني نيست ولي در كشور ما به وفور افراد مبتلا به تومور مثانه با سابقه مصرف ترياك ديده شده است.وي ادامه مي دهد: اين بيماري در واقع در محيط هاي صنعتي، كشورها و شهرهاي صنعتي شيوع بالاتري را دارد. اگر چه امروز ثابت شده كه سيگار عامل سرطان زايي مثانه است ولي قرار گرفتن در معرض انگل شيستوزوماهماتوبيوم در محيط هاي صنعتي كه با لانه گزيني در بافت مثانه سبب افزايش احتمال بروز سرطان مثانه مي شود، نيز بسيار حائز اهميت است.
دكتر رازي با بيان اين مطالب با اشاره به عوامل خطرناك ديگر تومور مثانه ادامه مي دهد: به طور كلي قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي از قبيل مواد شيميايي موجود در پارچه، لاستيك، رنگ و نقاشي و همچنين مواد شيميايي موسوم به آمينهاي آروماتيك ريسك ابتلا به اين نوع سرطان را بالاتر مي برند. همچنين قرار گرفتن در معرض داروي شيميايي سيكلوفسفاميد كه در شيمي درماني از آن استفاده مي شود از عوامل ابتلا به اين بيماري به شمار مي رود.
افزايش شيوع در زنان
دكتر محمد علي زرگر، نايب رئيس انجمن ارولوژي ايران با اشاره به اينكه تا چند سال قبل آمار زنان سيگاري خيلي كمتر از مردان بود و تعداد مردان مبتلا 5 تا 6 برابر زنان گزارش مي شد ولي اكنون با بالا رفتن تعداد زنان سيگاري بروز اين سرطان در زنان نيز افزايش يافته است، مي گويد: حدود يك پنجم بيماران مبتلا به اين بيماري جان خود را از دست مي دهند. همچنين افرادي كه يك بار به اين سرطان دچار شده اند شانس بيشتري براي ابتلا دوباره به آن را دارند.
وي در ادامه با اشاره به انواع سرطان مثانه ادامه مي دهد: سرطانهاي مثانه به سطحي، مهاجم و متاستاتيك تقسيم مي شوند. خوشبختانه اغلب سرطانهاي مثانه سطحي هستند يعني در سطح مثانه رشد مي كنند و معمولاً به درمان هاي تراش و سوزاندن جواب مي دهند ولي متأسفانه 50 درصد از اين سرطانها در سال اول پس از تراشيدن يا سوزاندن مجدداً رشد مي كنند، همچنين 15 درصد از اين تومورهاي سطحي بعد از عود عميق مي شوند و به داخل مثانه فرو مي روند.وي ادامه مي دهد: براي ايجاد سرطان مثانه دو تئوري وجود دارد. اگر ما فكر كنيم موادي در ادرار وجود دارد كه اين مواد به هر علتي سرطان زا هستند چون با تمام سطح مثانه سر و كار دارند بنابراين تمام قسمت هاي مثانه را گرفتار مي كنند ولي به تدريج سرطان را در مثانه پخش مي كنند يعني وقتي به قسمت A نفوذ پيدا كردند و آن قسمت توسط جراح تراشيده شد تومور در مرحله بعد ديگر آن قسمت را گرفتار نمي كند و به سراغ سطوح ديگر مثانه مي رود اين يك تئوري بود تئوري ديگر اين است كه يك سلول سرطاني ممكن است از نقطه سرطاني مثانه كنده شده و به قسمت سالم آن برود و در آنجا هم رشد كند.
همين يك علامت كافيست
مشاهده خون در ادرار اولين علامت سرطان مي تواند باشد. دكتر سيد جليل حسيني در مورد تنها علامت اين بيماري تاكيد مي كند: علامت تومور مثانه خونريزي است و بيمار هيچ درد و ناراحتي را احساس نمي كند. فقط در مواردي ممكن است تكرر ادرار نيز ديده شود. اين خونريزي چون با ادرار تركيب مي شود كمي تغيير رنگ مي دهد كه ممكن است فرد به اين مسئله توجه نكند چون در طول زندگي با مصرف آب يا عدم مصرف آن رنگ ادرار ممكن است تغيير كند.
وي ادامه مي دهد: در مراحل اوليه اين خونريزي كم است و با ادرار رقيق مي شود ولي اين بيماري واقعاً علامت ديگري ندارد.
رئيس انجمن ارولوژي ايران با اشاره به اينكه اگر بيمار با ديدن اولين علامت خون در ادرار به پزشك مراجعه كند، تومور در مرحله اوليه تشخيص داده مي شود و اقدامات درماني روي بيمار صورت مي گيرد، مي گويد: در اين صورت بيمار مي تواند طول عمر كاملاً طبيعي داشته باشد. ما براي درمان تومورهاي سطحي با يك آندوسكوپي يعني با فرستادن دستگاهي داخل مثانه تومور را كاملاً درمان مي كنيم ولي در مراحل پيشرفته در اغلب اوقات يا بايد كل مثانه را برداريم يا مجراي ادراري را. گاهي نيز بايد از روده مثانه بسازيم كه اين براي بيمار بسيار مشكل خواهد بود.

چهارمين سرطان مردانه
سرطان مثانه چهارمين سرطان شايع در ميان مردان و هشتمين سرطان شايع در ميان زنان است. تخمين زده شده در كشوري كه 250 ميليون جمعيت دارد ساليانه حدود 65 هزار مورد جديد ابتلا به سرطان مثانه گزارش مي شود كه 13 هزار نفر از آنها به علت ابتلا به اين تومور جان خود را از دست مي دهند. اين سرطان تقريباً در مردان دو و نيم برابر بيشتر از زنان گزارش شده است ولي زنان بيشتر در اثر اين بيماري مي ميرند. متخصصان در اين نشست مطبوعاتي تاكيد كردند كه تاكنون در منابع علمي در مورد ريسك فاكتورهاي ابتلا به اين تومور عوامل متعددي ذكر شده است كه هنوز تأثير آنها در ابتلا به سرطان مثانه به اثبات نرسيده است. در حال حاضر تاكيد متخصصان ارولوژي بيشتر بر مصرف دخانيات و كشندگي سرطان ناشي از آنها است.
عواملي كه اگر رعايت شوند شانس ابتلا به تومور مثانه كم مي شود، عبارتند از: مصرف زياد مايعات كه باعث رقيق شدن ادرار مي شود، كاهش مصرف مواد پروتئيني و چربي، افزايش مصرف ميوه و سبزي، لبنيات و چاي سبز و بالاخره مصرف ويتامين هاي E و C . بعضي از موادي كه در آب وجود دارد مثل آرسنيك و يا نيترات هم احتمال ابتلا به اين تومور را افزايش مي دهند. همچنين مصرف سويا ماده سلنيوم موجود در غذا و همچنين داروهاي ضد التهابي مثل آسپرين يا ايبوپروفن شانس ابتلا به اين سرطان را كاهش مي دهند. مصرف زياد آب مي تواند به ميزان زيادي از ابتلا به اين سرطان جلوگيري كند و آن را به كمتر از 50 درصد كاهش دهد.

ضرورت نگاهي نو به نسبت ميان سلامت و رسانه
مخاطب را بشناسيم
013398.jpg
اميد جهانشاهي
مي گويند: سلامت همه چيز نيست اما همه چيز بدون سلامت هيچ است.
اين سخن به درستي و روشني به اهميت بحث سلامت اشاره دارد و اگر به معناي جامعي از سلامت برسيم، در مي يابيم كه برخلاف بسياري مثل ها، چندان اغراق آميز هم نيست.
جاي توضيح و تشريح ندارد كه جوامع مدرن و به اصطلاح پيشرفته امروز از گروه هاي نابهنجار اجتماعي، نرخ خودكشي در سنين پايين (جواني) و يا در شايع ترين صورتش، اضطراب و اختلالات روش زندگي پيچيده و فشرده شهري و پاره اي پديده هاي موسوم به آثار سيستم شهري كه در جوامع گوناگون به اشكال مختلف وجود دارد رنج مي برند. گويي با وجود همه دستاوردهاي خيره كننده، انسان به مثابه انسان هنوز اندر خم كوچه سلامت است.
به راستي سلامت چيست و چرا در جوامع پيشرفته امروز نيز سلامت به عنوان يك مسأله همچنان جدي، پررنگ و دغدغه آفرين است.
گسترش مفهوم سلامت
معمولاً وقتي از سلامت سخن به ميان مي رود، ناخود آگاه پزشك و بيمارستان و بستر بيماري به ياد مي آيد، اما واقعيت اين است كه اين معنا از سلامت تنها بخشي از آن مفهوم را افاده مي كند. وقتي مي گوييم سلامت، هم سلامت جسم در نظر است و هم سلامت روان از آن مراد مي شود. سلامت جسم و روان مثل زنجير به هم وابسته اند و هر يك مقوم ديگري است و مي تواند آن را باعث شود.
امروزه وقتي از سلامت سخن مي رود جنبه رواني و به خصوص اجتماعي آن نيز مطرح است، چه در حالي مي توان توقع داشت، فرد فرد جامعه از رواني سالم برخوردار باشند كه مناسبات اجتماعي سالم باشد.
اين نگاه باعث رويكرد جديدي به سلامت جسم نيز شده است. اين رويكرد رو به رشد كه به خصوص در چين و انگلستان هواداران بسياري دارد و در جامعه ما نيز گام هاي خوبي در اين راستا برداشته شده است پزشكي جامعه نگر يا جامعه محور ناميده مي شود.
در اين رويكرد پزشكان در بيمارستان به انتظار مريض نمي نشينند بلكه سلامتي در بخشي از شهر يا جامعه شان را با اجراي برنامه هاي سلامت و به كمك روش هاي پيشگيري پيگيري مي كنند. اجراي اين برنامه ها مستلزم وجود سرمايه اجتماعي يعني همدلي و همكاري مردم در اجراي اين برنامه ها و روش هاي پيشگيرانه است. به اصطلاح، در اين رويكرد پزشكان بيش از اين كه از راه مداواي بيماران كسب درآمد كنند، در راه جلوگيري از مريض نشدن مردم فعاليت مي كنند.
سلامت در نسبت با رسانه
امروزه سلامت چه بعد از رواني و چه از بعد جسمي يك محصول اجتماعي است. تنظيم يك برنامه بهبود سلامت بدون توجه به زمينه اجتماعي و فرهنگي جامعه مورد نظر به راهكارهايي غيركارآمد مي انجامد. چه كنش هاي فردي متأثر از بستر اجتماعي و درك مشترك از مقولات بر رفتارهاي انتخابي و نگرش هاي افراد به روشني و صراحت نقش رسانه ها را در امر آموزش برنامه هاي سلامت نشان مي دهد. به جرأت مي توان گفت مسأله سلامت در هر جامعه متأثر از رويكرد و استراتژي رسانه اي در آن جامعه است.
آموزش سلامت و فرآيند آموختن رفتارهايي دانسته اند كه در حفظ و بهبود سلامت فرد و گروه ها مؤثر است. به عبارت ديگر آموزش سلامت يك رويكرد كل نگر براي توانمند كردن افراد براي شناخت ديگران و محيط است. اين تاكيد برشناخت ديگران و محيط به روشني ماهيت اجتماعي آموزش سلامت را نشان مي دهد.
در گذشته ما اين ماهيت اجتماعي براي بحث سلامت چندان لحاظ نمي شد. اساساً برنامه هاي آموزش سلامت عمومي را به دو دسته كه مولود دو نگاه يا دو رويكرد است تقسيم بندي كرده اند. رويكرد كلاسيك، پيشيني يا سنتي و رويكرد مدرن و جديد.
در رويكرد كلاسيك، مسأله سلامت را در عدم آگاهي افراد از نكات بهداشتي و سلامتي مي دانستند. از اين رو اطلاع رساني از كليد واژه هاي اين رويكرد و محور اساسي آن به شمار مي رفت. اطلاعات information در لغت به معني شكل يافته يا شكل گرفته مي باشد و از يك واژه لاتين گرفته شده و مراد از آن شكل دادن به پيام است. (in+form)
بنابر اين نظام رسانه اي مي كوشد تا با مكانيسم توزيع اطلاعات درست، به مؤثرترين شيوه و در بهترين زمان مردم يا شهروندان را به اصطلاح آگاه كند.
در اين نظام سنتي تلاش مي شود تا نكات لازم بهداشتي و مباحث سلامتي به مردم توصيه شود و مراد اين است كه فرد فرد افراد جامعه با رعايت اصول اخلاقي و عمل به توصيه هاي بهداشتي جامعه سالمي بسازند.
در اين تلقي از آموزش سلامت كه برآمده از ماهيت ارتباطات سنتي است و متكي به شاخصه هاي آن است توصيه، اندرز، نصيحت و خطابه نقش بارزي دارند. در اين رويكرد مبنا اين است كه آدمي فطرتاً منزه است و پاكيزگي را دوست دارد و تنها بايد در معرض اطلاعات و آگاهي صحيح قرار گيرد تا راه درست كه همان رفتار بهداشتي است را انتخاب كند.
از ديگر خصوصيات آن تأكيد بر جنبه هاي فردي است. ملاك موفقيت يا ناكارآمدي برنامه آموزش سلامت مثلاً در زمينه سيگار و مضرات آن، سنجش آگاهي عمومي نسبت به مضرات سيگار است. پوسترهاي آموزش سلامت مبتني بر ويژگي بارز ارتباطات سنتي اغلب در موضع توصيه كننده هستند. مثلاً بر اتوبوس مي نويسند: اعتياد هرگز، ورزش هميشه و اساساً برنامه ريزي اجتماعي براي تغيير نگرش مورد توجه قرار نمي گيرد.
بازنگري نگاه سنتي
در رويكرد كلاسيك، مخاطب، يك توده انبوه است، چه امر سلامت متوجه همه و همه مي شود. كسي نيست كه بتوان او را بري و بي نياز از اطلاعات لازم در مورد سلامت جسمي و رواني دانست. اما واقعيت اين است كه مخاطب به دسته ها و گروه هاي متعدد و متنوعي قابل دسته بندي است. اثر بخشي يك فرايند برنامه آموزش سلامت در گرو شناخت اين گروه هاي مخاطب است كه با معيارهاي مختلفي چون سن، اندازه و جمعيت مخاطب، جنسيت، شغل، مذهب، محل زندگي، قوميت، سطح تحصيلات و... دسته بندي مي شوند.
اقناع اين گروه ها مستلزم درك صحيحي از مقتضيات و شايسته ها و بايسته هاي زباني و ادراكي هر كدام از اين دسته هاست. هر طبقه اجتماعي سبك زندگي خاص خودش را دارد. سبك زندگي به عادات رفتاري و ساخت ارزش و فرهنگي خاصي برمي گردد كه يك برنامه آموزش سلامت موفق بايد مبتني بر عادات و ارزش هاي آن طبقه باشد.
مثلاً تجربه نشان داده است كه تأكيد بر هزينه هاي ماهانه خريد سيگار بيشتر براين گروه ها و طبقات مؤثر بوده تا ذكر بيماري هاي بلندمدت ناشي از مصرف آن. يا مثلاً يك جامعه روستايي به شدت متأثر از گذشته است و به سنت گرايش دارد. در اين جوامع ارايه مطالب به شيوه هاي روايتي و داستاني و خطابه اي بسيار رواج دارد و آنها معمولاً در مقابل اين شيوه ها پذيرا هستند. اما يك جامعه دانشجويي اساساً ميل به ساختار شكني و نوگرايي دارد.
همچنين تجربه نشان داده است كه تكيه بر خطر مصرف داروهاي انرژي زا و حتي مواد مخدر، جواناني كه مشتاق خطر كردن و هيجان در زندگي شان هستند را به مصرف اين مواد تشويق كرده است. در سال هايي كه شعار نويسي روي ديوار مد بود، بر ديوار دبيرستان نوشته بودند كه اعتياد ظلم به جامعه بشري است. در حالي كه اين جمله كاملاً با مرزهاي معنايي يك نوجوان فاصله دارد. لذا مخاطب شناسي بسيار حساس و مهم است. آستانه پذيرش گروه هاي مختلف مخاطبين هم متفاوت است و نمي توان مخاطب را يك توده انبوه واحد به حساب آورد و بر اطلاع رساني به مخاطب توده اكتفا كرد.
ضرورت نگاه نو
عادات و مد زندگي مردم خواسته و ناخواسته بازتاب اعتقادات و باورهايشان است. يك برنامه جامع و پيگير در مفهوم نوين بايد به گونه اي با اعتقادات مردم روبه رو شود كه مد زندگي و عادات رفتاري را به نفع فعاليت هاي مدني و مشاركت جمعي و همدلي اجتماعي تغيير دهد. اين كه مردم اطلاعات كافي در مورد مباحث مربوط به بهداشت و سلامت داشته باشند لازم است اما كافي نيست، مهم اين است كه شهروندان قدرت تأثيرگذاري و تغيير شرايط اجتماعي محيط پيرامونشان را نيز پيدا كنند. اين مهم مستلزم گشودن ظرفيت ها و قابليت هاي تازه اي در مفهوم شهروندي است. به ديگر سخن، آموزش سلامت اجتماعي در يك افق فراخ تر، برنامه اي براي ساختن سرمايه انساني است. سرمايه اي كه با آن مي توان براي آن شهروندان جامعه سالم تري مهيا كرد.
بي شك رسانه ها همواره كوشيده اند اطلاعات كافي در مورد مضرات سيگار، رژيم غذايي مناسب و... بدهند اما سؤال اساسي اين است كه آيا آنها در ارتقاي سرمايه انساني نيز موفق بوده اند؟ واقعيت اين است كه نمي توان يك معضل را در سطح اجتماعي تشخيص داد اما در ارايه راهكارها و راهبرد حل مسئله، تنها فرد و اطلاعات فردي را مدنظر قرار داد.
بي ترديد كاميابي در سياست هاي سلامت عمومي در گرو اتخاذ سياست هاي مبتني بر رويكرد نوين و همكاري همه نهادهاي اجتماعي است. در اين ميان نقش رسانه ها محوري و اساسي است. اميد كه ارباب مطبوعات و اصحاب تصوير با توجه به بايستگي ها و شايستگي هاي رويكرد نوين بيش از پيش به صفحه و آنتن سلامت بها دهند.
* پژوهشگر مركز تحقيقات رسانه اي همشهري

محققان مي گويند
تنهايي آلزايمر مي آورد
گروه سلامت- سالمندان عزيز، در خانه تان تنها ننشينيد، با دوستان تان برويد، بياييد. از ما گفتن؛ اگر آلزايمر گرفتيد، ديگر با خودتان است. اين را محققان دانشگاه راش در شيكاگوي آمريكا مي گويند كه نتايج كارشان را در شماره فوريه نشريه آرشيو روان پزشكي عمومي چاپ كرده اند.
در اين تحقيق متوجه شده اند سالمندان بي همسر، آنها كه در فعاليت هاي گروهي شركت نمي كنند و نيز كساني كه با دوستان شان رفت و آمد ندارند،  بيشتر از بقيه در معرض آلزايمر قرار دارند. آن قدر كه ممكن است تا دو برابر بقيه آلزايمر بگيرند. اين را از پي گيري بيش از 800 مرد و زن سالمند به مدت 4 سال فهميده اند. كساني كه در ابتداي مطالعه هيچ يك به آلزايمر مبتلا نبوده اند و با آزمون هاي معتبر، درجه تنهايي آنها در زندگي اندازه گيري شده بود. طي اين مدت، 76 نفر مبتلا شدند كه بيشتر آنها كساني بودند كه در آزمون تنهايي امتياز بالاتري گرفته بودند. با بالارفتن امتياز تنهايي، خطر بروز آلزايمر هم به همان نسبت بالا مي رفت. هنوز اينكه چگونه تنها ماندن باعث بيشتر شدن احتمال بروز آلزايمر مي شود، مشخص نيست،  اما تا آن زمان امتحانش ضرري ندارد.
013404.jpg
ورزش، آرتروز را بدتر نمي كند
گروه سلامت- بالاخره با اين درد زانو پياده روي بكنم يا نه؟ اين هم سوالي است كه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها دائم مي پرسند، به خصوص اگر اهل روزنامه خواندن باشند، آن هم روزنامه هايي كه هر روز دارند مي نويسند كه محققان چه مي گويند.
قبلا بعضي تحقيق ها مي گفتند ورزش باعث قوي شدن رباط ها و تاندون هاي زانو مي شود و به اين وسيله از بروز اوستئوآرتريت يا همان آرتروز پيشگيري مي كند. برخي ديگر مي گفتند ورزش، به خصوص در افراد چاق، باعث ساييده شدن بيش از حد دو سطح مفصل روي هم مي شود و به اين ترتيب خطر آرتروز زانو را بيشتر مي كند.اما به تازگي محققان دانشگاه بوستون كه نتايج تحقيق خود را در شماره فوريه نشريه آرتريت و روماتيسم منتشر كرده اند، مي گويند ورزش از آرتريت زانو پيشگيري نمي كند، اما خطر آن را هم زيادتر نمي كند.
در اين مطالعه بيش از 1300 مرد و زن با متوسط سن 53 سال به مدت 9 سال بررسي شده اند و كليه فعاليت هاي بدني آنها به دقت ثبت شده و نيز همگي آنها، هر چند وقت يك بار، تحت معاينه هاي باليني دقيق از لحاظ ابتلا به آرتروز زانو يا شدت پيشرفت آن قرار گرفته اند. خبرگزاري رويترز گزارش كرده كه از مجموع اين تحقيق بر مي آيد، مي توان به سالمندان دچار اين بيماري توصيه كرد ورزش هاي ملايم و متوسط را، مثل پياده روي، حتي با سرعت بالا، همچنان ادامه دهند: ورزش آرتروز را بدتر نمي كند، البته بهترش هم نمي كند، اما مگر فايده هاي ورزش فقط همين هاست؟
خطرات زود بزرگ شدن بچه ها
گروه سلامت- اين را محققان كشورهاي غربي مي گويند: نوجواناني كه در سن پايين وارد دنياي بزرگسالان مي شوند، دچار مشكل ها و ناراحتي هاي رواني و عاطفي عميقي مي شوند.
در يكي از اين تحقيقات،  كه كار محققان دانشگاه كاليفرنياست، محققان متوجه شده اند اين نوجوانان بعد از تجربه هاي ارتباطي، با احساس هاي منفي و آزاردهنده متعددي روبه رو مي شوند؛ مثل حس مورد سوءاستفاده قرار گرفتن، احساس گناه و بي ارزشي. بنابراين خانواده ها بايد در مورد خطرهاي گوناگون اين نوع روابط، به خصوص در سن هاي پايين، با فرزندشان صحبت كنند و آنها را آگاه كنند. به ويژه در مورد دختران اين موضوع حساس تر است. محققان گفته اند دختران دو برابر پسران در معرض اين نوع احساس ها هستند. اين مطالعه روي بيش از 600نوجوان دختر و پسر آمريكايي 14 ساله انجام شده و نتايج آن در آخرين شماره نشريه پدياتريكس منتشر شده است.
نارسايي كليه، استخوان را هم نارسا مي كند
گروه سلامت- اين جمله كه چو عضوي به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار هنوز هم درست در مي آيد، شاهدش هم تحقيق تازه اي است كه درباره اثر نارسايي كليه روي استحكام استخوان ها انجام شده است.
در مطالعه اي كه محققان دانشگاه مينه آپليس انجام شده متوجه شده اند افرادي كه نارسايي شديد كليه دارند، بيشتر از سايرين در معرض خطر شكستگي استخوان لگن قرار دارند. البته اينكه عملكرد ضعيف كليه باعث هدر رفتن مواد ضروري بدن، از جمله برخي املاح مي شود، قبلا شناخته شده بود، اما اين بار محققان دريافته اند پوكي ناشي از بد كار كردن كليه، در استخوان لگن بيشتر از ساير استخوان هاست. اگر يافته هاي اين تحقيق كاملا تاييد شود، مي توان گفت بيماراني كه حتي به طور نسبي عملكرد كليه شان را از دست داده اند، بايد از لحاظ وضعيت اين استخوان هايشان با دقت بيشتري بررسي شوند.خبرگزاري رويترز گزارش كرده اين يافته ها از بررسي 149 زني كه دچار شكستگي لگني شده بودند و مقايسه آنها با همين تعداد بيمار مبتلا به شكستگي هاي ستون فقرات و نيز گروهي از زنان سالم به دست آمده است. اين زنان همگي سني بالاتر از 65سال داشتند. هنوز اين نتايج در يك نشريه علمي چاپ نشده است.

جهان سلامت
خودكشي با داروهاي مجاني
013395.jpg
گروه سلامت- صدف كوه كن: هر چيزي كه رايگان باشد، زياد مصرف مي شود. آن ضرب المثل معروف را به ياد مي آوريد؟ يادمان باشد كه همه جاي دنيا آسمان همين رنگ است؛ چرا كه كارشناسان امور بهداشتي كشور همسايه مان، يعني تركيه، اعلام كرده اند مصرف دارو در اين كشور ظرف 5 سال گذشته، 2 برابر شده است و دليل اين افزايش ميزان را هم امكان استفاده از خدمات درماني رايگان براي افراد كم درآمد دانسته اند.
بنا به آمار منتشره در پايگاه اينترنتي وزارت بهداري تركيه، در سال 2001 ميلادي 693 ميليون بسته انواع دارو در تركيه مصرف شده بود كه اين رقم در سال 2006 ميلادي به يك ميليارد و 272 ميليون بسته افزايش يافته است. همچنين، ميزان داروهاي مصرفي در تركيه در سال 2002 ميلادي 699 ميليون بسته، در سال 2003 ميلادي 769 ميليون، در سال 2004 ميلادي 856 ميليون و در سال 2005 ميلادي نيز يك ميليارد و 212 ميليون بسته گزارش شده است.
موافقت سازمان بيمه هاي اجتماعي با استفاده افراد تحت پوشش از داروخانه هاي خصوصي و نيز افزايش تعداد دارندگان كارت سبز كه امكان استفاده از خدمات درماني رايگان را براي افراد كم درآمد فراهم كرده، از مهم ترين عوامل افزايش ميزان مصرف دارو در تركيه اعلام شده است.
سازمان بيمه هاي اجتماعي تركيه كه براي بيمه شدگان خود تا دو سال قبل تنها اجازه خريد دارو از داروخانه هاي اين سازمان را مي داد، از دو سال قبل خريد دارو براي بيمه شدگان از داروخانه هاي ديگر را نيز آزاد اعلام كرد.
همچنين، ظرف چند سال گذشته، دولت تركيه به اشخاصي كه بضاعت مالي كافي ندارند و عضو هيچ سازمان بيمه اي هم نيستند، خدمات درماني رايگان ارائه كرده و استفاده  كنندگان از اين خدمت دولتي با ارائه كارت هايي كه به آنها كارت سبز گفته مي شود امكان مراجعه به تمامي بيمارستان هاي دولتي و تأمين دارو به طور رايگان را پيدا كرده اند. بنا به آمارهاي موجود بيش از 1/12 ميليون تن در تركيه داراي كارت سبز هستند.
اشكال كار كجاست؟
اگرچه، در بسياري از موارد خود افراد به شكل خودسرانه به مصرف بي رويه داروها مي پردازند و ناآگاهي جامعه، فرهنگ و باورهاي غلط رايج ميان مردم مهمترين علت افزايش مصرف دارو به شمار مي رود، اما به  هر حال سياست گذاري هاي كلان دولتي نيز در اين باره تأثيرگذار است. به  گفته كارشناسان، چنانچه پرداخت يارانه دارو كاهش يابد و معادل آن به سازمان هاي بيمه گر پرداخت شود مصرف خودسرانه دارو نيز كاهش بيشتري خواهد يافت.
در عين حال كه كارشناسان، يكي از علت هاي مهم مصرف خودسرانه دارو توسط مردم را فقدان استطاعت مالي براي پرداخت حق ويزيت، نداشتن اطلاعات در خصوص مصرف دارو و بهبودي بيماري و نشانه هاي مشابه در بيماري هاي مختلف برمي شمرند، به  عقيده كارشناسان، افزايش آموزش و آگاهي در زمينه مشاغل پزشكي در كاهش خود درماني بسيار مؤثر است چرا كه بسياري از مردم به  غلط تصور مي كنند مصرف زياد بعضي  از داروها مانند آنتي بيوتيك ها دوره بيماري را كوتاه مي كند، در حالي  كه مصرف خودسرانه دارو علاوه بر عوارض جبران ناپذير، طول درمان را نيز افزايش مي دهد.
پزشكان، مقاوم  شدن بدن در برابر داروها، افزايش فشار خون، بيماري قلبي، ناراحتي پوستي و گوارشي، شيوع بيماري تنگي نفس و گرفتگي بيني را از جمله عوارض مصرف خودسرانه دارو برمي شمارند.
در برخي موارد هم بيماران  تصور مي كنند، پزشك هرچه داروهاي بيشتري تجويز كند تخصص و اطلاعات بيشتري دارد بنابراين، عوارض ناشي از مصرف نادرست دارو به تهديدي پنهان براي جوامع صنعتي و در حال توسعه، تبديل شده  است؛ به طوري  كه 8 درصد موارد بستري در بيمارستان هاي كشور مربوط به عوارض ناخواسته دارويي است.
فاصله سم و دارو فقط يك قدم است
به گفته كارشناسان، هر ايراني روزانه يك قلم دارو مصرف مي كند و اين امر خطر جدي براي سلامت مردم تلقي مي شود. اين در حالي است كه فاصله دارو با سم فقط يك قدم است و مصرف بي رويه آن مي تواند حتي مرگ مصرف كننده را به دنبال داشته باشد. اگرچه داروها ركن اصلي درمان در دنيا به حساب مي آيند و 75 درصد درمان ها از طريق آن صورت مي گيرد اما مردم بايد آگاه باشند كه مصرف بي رويه آن مي تواند خطر جدي براي سلامت آنان باشد و عوارض آن در برخي مواقع غيرقابل جبران است.
در حقيقت، مصرف بي رويه دارو در حالي در كشور به شدت افزايش يافته كه ساليانه دولت ميلياردها تومان بابت آن هزينه مي كند و اين در حالي است كه درصد بالايي از اين داروها بدون دليل پزشكي مصرف مي شود و هيچ سودي براي فرد ندارد.

سلامت
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
بين الملل
سياسي
شهر تماشا
داخلي
شهري
دانش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   داخلي   |   شهري   |   دانش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |