ساخت روشن را جهان كه كسوفي
سياه انرژي چتر زير هوشمند حيات
علم حاشيه
7_ گلوگاه
ساخت روشن را جهان كه كسوفي
كولس پيتر
فرهاديان سليمان:ترجمه
مي‌گذرد خميده فضاي اين از كه نوري باشد خميده گرانش نيروي تاثير فضاتحت واقعا اگر
آيد در حركت منحني‌به مسير
يك در بايد نيز
عام نسبيت تئوري صحت اثبات براي شاهدي به كسوف از استفاده با انگليسي دانشمند يك چگونه
.يافت دست اينشتين
***
مهم‌ترين سمت به ما ذهن كوتاه دقيقه چند طي:است سحرانگيزي بسيار لحظه كامل كسوف لحظه
را جا همه تاريكي و مي‌پوشاند را ماه رخشان قرص سياهي صفحهميشود معطوف گيتي اسرار
جهان سرتاسر در را نفر ميليون صدها افتد اتفاق هرگاه كه هول‌انگيز تجربه‌اي فرامي‌گيرد ،
.كرد خواهد خود مجذوب
در را فراواني هيجانات تنها نه داد ، رخ پيش سال اندي و هشتاد كه ويژه كسوف يك اما
دانشمندان قرن دو طي.داد تغيير جهان از را ما درك آن از مهم‌تر بلكه برانگيخت ، افراد
_ آلماني جوان دانشمندان يك اكنون.داشتند باور را جهان مورد در نيوتن ايزاك سر ديدگاه
كه مه 1919 روز 29است طلبيده چالش به را وي ديدگاه‌هاي اينشتين آلبرت نام به سوئيسي
_ اينشتين مقابل در نيوتن _ دو اين نهايي رويارويي زمان مي‌دهد روي كلي خورشيدگرفتگي
نام با وي جاودان اثر در نيوتن عقايد.است
سال در كه _ طبيعي فلسفه رياضي اصول _ Philosophiae Naturalis Principia Mathematica
.شد تشريح است ، رسيده چاپ به 1687
حقيقت در _ مي‌شود ناميده اصول اختصار به معمولا نيوتن مشهور اثر _ اصول كتاب
.مي‌كند تشريح را جهان در موجود حركت‌هاي انواع تمام كه رياضي قوانين از است مجموعه‌اي
فرو درخت از كه سيبي حركت همانند معمولي اجسام حركت تشريح براي كه طور همان قوانين اين
استفاده مورد نيز خورشيد دور به سيارات حركت نحوه تفسير براي است رفته كار به مي‌افتد
جهان براي وي كه مفاهيمي مركز در زمان و فضا مورد در نيوتن ديدگاه‌هاي.است شده واقع
در كه شيوه‌اي همان به درست مي‌شد ، محسوب انعطاف‌ناپذير فضا.دارد قرار است ، داده ارائه
نظر بهبود شده اظهار اين‌گونه باستان يونان رياضيدان اقليدس توسط شده وضع هندسي قواعد
.آيند در حركت به آن در مي‌توانند اجسام كه بود انعطاف‌ناپذير بسيار و بي‌تحرك فضا نيوتن
همه براي نيز آن سرعت و مي‌داد ادامه خود راه به بي‌وقفه و شده فرض مطلق نيز زمان
جهان به نيوتن ديدگاه‌هاي دريچه از دانشمندان سال دويست از بيش.بود يكسان جهان افراد
شده تعيين پيش از قواعد توسط كه مي‌شد تصور عظيمي كوكي ماشين همانند جهان.مي‌نگريستند
تا مي‌راند حكم علمي تفكر بر سال‌ها عمارت ايناست گرفته شكل معيني دوره‌هاي طي و
بود آمده دنيا به آلمان در وي چه اگر طلبيد چالش به را عقايد اين اينشتين آلبرت آنكه
وي.بود مشغول كار به سوئيس برن در اختراعات ثبت اداره كارمند به‌عنوان هنگام آن در اما
.كرد مطرح خاص نسبيت تئوري عنوان تحت زمان و فضا حركت ، مورد در را خود جديد عقايد
گرانش جمله از خود ، ايده‌هاي كامل تبعات كه كرد اين صرف را وقتش از ديگر سال ده اينشتين
.كند استخراج آن از را
از پيش كه تئوري‌هايي همانند شد ، مطرح سال 1915 در بار اولين براي كه عام نسبيت تئوري
را اجسام حركت از كاملي تفسير مي‌توانست بود شده تشريح اصول كتاب در و نيوتن توسط وي
قدر چه هر باشد ، "خميده" فضا كه بود آن نيازمند گرانش از اينشتين بيان اما.دهد ارائه
در بايد فضا اينشتين نظر به مي‌شد ، محسوب انعطاف‌ناپذير زمينهاي نيوتن براي فضا كه
اجرامي كه بود عاملي فضا انحناي حقيقت ، در.برمي‌داشت انحنا و شده خم سنگين اجرام اطراف
.مي‌كرد هدايت حركتشان مدار در را سيارات همانند
در و برگشت آلمان به ايام همين در و كرد ، كار خود عام نسبيت تئوري روي مدت‌ها اينشتين
پنهاني طور به و سرعت به وي عام نسبيت تئوري از نسخه يك اما.شد كار به مشغول برلين
يكي ادينگتون استنلي آرتور كمبريج در.رسيد كمبريج به و كرده طي را جنگ از مجروح اروپاي
دريافت ادينگتون.كرد مطالعه را اينشتين مقاله بريتانيا فيزيكدانان اختر بزرگ‌ترين از
.داد قرار آزمايش مورد مي‌توان را اينشتين تئوري
مي‌گذرد خميده فضاي اين از كه نوري باشد ، خميده گرانش نيروي تاثير تحت فضا واقعا اگر
قدر چه هر.آيد در حركت به منحني مسير يك در بايد بلكه كند سير مستقيم خط به نبايد نيز
انحنا اين ميزان باشد ، بيشتر بايد نيز نور انحناي ميزان باشد ، قوي‌تر گرانش نيروي كه
مقدار بيشترين به مي‌گذرد خورشيد همانند بزرگ بسيار جسم يك كنار از نور كه هنگامي نيز
.مي‌رسد خود
درخشان بسيار بود شده شناخته زمان آن اخترشناسان براي كه اجرامي سنگين‌ترين متاسفانه
بودند نشده شناسايي دقيقا هنوز سياهچاله‌ها كه است زماني به مربوط مطلب اين.بودند هم
خصوص به مورد اين در.مي‌كردند اعمال را شده شناخته گرانشي ميدان قوي‌ترين ستاره‌ها و
اما.دارد قرار ما دسترس در كاملا كه است ستاره‌اي كه چرا است مناسب بسيار خورشيد
گرانش تاثير تحت را دوردست عظيم ستاره‌هاي نور احتمالي شدن خم نحوه بتوانيم است غيرممكن
ستارگان ساير ضعيف نور كه است درخشان چنان خورشيد نور كه چرا كنيم ، مشاهده خورشيد
رصد با:كرد پيشنهاد راه‌حلي مسئله اين براي ادينگتون.مي‌شود محو خورشيد نور در دوردست
محو دقيقه چند مدت به خورشيد نور كه هنگامي كلي ، خورشيدگرفتگي يك طي كردن‌ستارگان
.مي‌رسندرامشاهده‌كرد نظر به خورشيد به نزديك كاملا آسمان در كه ستارگاني مي‌شودمي‌توان
به نسبت را ستارگان اين موقعيت بايد خورشيد گرانش باشد درست اينشتين تئوري اگر
بسيار ميزان به دارد قرار آنها از دور خورشيد كه سال ديگر اوقات در و شب در موقعيت‌شان
خورشيد به كلي كسوف طي ستاره كه هرچه‌قدر.كند جابه‌جا را آنها و داده تغيير كمي
اعمال با كرد سعي ادينگتون.است بيشتر نيز شده مشاهده جابه‌جايي ميزان باشد نزديك‌تر
.سازند فراهم را علمي آزمايش يك انجام مقدمات تا كند وادار را آنها علمي ، موسسات بر فشار
فرصت بهترين سال 1919 خورشيدگرفتگي دريافت وقت ، سلطنتي اخترشناس ديسون واتسون فرانك سر
اين دقيقه ، شش حدود) است طولاني غيرمعمولي طور به تنها نه كلي خورشيدگرفتگي ايناست
بلكه ،(كنيد مقايسه كرديم مشاهده سال 1999 در ما كه كسوفي دقيقه‌اي دو زمان با را زمان
ستاره‌اي خوشه‌هاي از يكي ،(Hydes) دبران كنار در درست خورشيد كسوف اين طي آن علاوه‌بر
.مي‌گيرد قرار درخشان
به مسيحي فرقه‌اي عضو ،Quaker) كواكر ادينگتون.مي‌شود بغرنج كمي داستان اينجا در اما
جنگ فاجعه‌آميز تلفات از پس سال 1917 در.بود صلح‌طلب بنابراين و ("دوستان انجمن" نام
طرح اين در شركت از ادينگتونداد ارائه مسلح نيروهاي به را سربازگيري طرح دولت Somme
را دولت و كرده مداخله ديسون نيز پايان در.شد تهديد حبس تحمل به نتيجه در و زد سرباز
تعويق به شرط اين با فقط او سربازي طرح كنند عفو را وي و گذشته در جرم‌اش كه كرد متقاعد
هيات يك سرپرستي شخصا رسيد ، اتمام به از 1919 پيش جنگ اگر كند تعهد وي كه افتاده
.بگيرد برعهده خورشيد توسط نور انحناي ميزان اندازه‌گيري براي را تحقيقاتي
برزيل شمال از سال 1919 خورشيدگرفتگي حركت مسير:نور انحراف اندازه‌گيري ماجراي اما و
.مي‌رسيد آفريقا غرب به و گذشته اطلس اقيانوس از شده ، شروع
مختلف تحقيقاتي گروه دو كه شد اين بر قرار هوا و آب بدي جمله از و بسيار دلايل به
درست گينه خليج در پرينسيپ جزيره به ديگري و برزيل در سوبرال به گروه يك:شود تشكيل
هيات سرپرستي و رفت پرينسيپ به نيز ادينگتون خود.شوند مستقر آفريقا غربي ساحل كنار
نهايت در.گرفت برعهده گرينويچ سلطنتي رصدخانه از كراملين اندرو را سوبرال به اعزامي
خورشيدگرفتگي روز كه هنگامي.نرفت پيش طرح مطابق دقيقا تحقيقاتي گروه‌هاي كارهاي نيز
.شد مواجه سيل‌آسا باران‌هاي و شديد طوفان با ادينگتون فرارسيد ، پرينسيپ در (مه 29)
طرف از.كند تهيه عكس چند ابرها وراي از توانست وي و شد صاف كمي آسمان بعدازظهر حوالي
بود ، برخوردار بهتري هوايي و آب شرايط از بود مستقر يرينسيپ جزيره در كه كراملين ديگر
را فاحشي خطاي نور انحناي اندازه‌گيري براي نياز مورد تجهيزات نصب در وي متاسفانه اما
براي لازم تصحيحات اما كرد ، تنظيم كسوف از قبل شب را خود اصلي تلسكوپ وي.شد مرتكب
وي خوشبختانه اما.نكرد منظور مي‌آيد وجود به روز در دما افزايش دليل به كه را اختلالي
بهترين توانست كه بود كمكي تلسكوپ اين نهايت در و داشت هم كمكي تلسكوپ يك خود همراه
.كند ثبت را نتايج
مي‌رسيد نظر به كه ستارگاني موقعيت تمام‌تر چه هر دقت با و شخصا ادينگتون كسوف از پس
هم روي كار اين برايكرد اندازه‌گيري را شده‌اند واقع خورشيد كنار درست كسوف تصوير در
مرحله در.كرد استفاده پرينسيپ از شده تهيه تصاوير هم و سوبرال از شده تهيه تصاوير از
هيداس اصلي موقعيتكرد مقايسه هيداس اصلي و اوليه موقعيت‌هاي با را تصاوير اين وي بعد
اين.آمد دست به بودند رويت قابل كاملا آسمان در ستاره‌ها اين كه زماني هنگام شب
اين فوق‌العاده دقت اين دليل يك.مي‌شد انجام فوق‌العاده دقتي با بايستي اندازه‌گيري‌ها
و محو بسيار ستارگان تصوير آنكه ديگر دليل.بود ناچيز بسيار انتظار مورد انحناي كه است
جو وراي از ستارگان كه نكته اين و تلسكوپ‌ها ساختاري مشكلات از خود اين و بود نامشخص
رصدها اين نتايج بعد كمي.مي‌گرفت نشات مي‌شدند ، رويت خورشيدي هاله يا خورشيد درخشان
جلسه كرد پيشنهاد سلطنتي انجمن يعني بريتانيا علمي موسسه معتبرترين.شد آماده
سلطنتي انجمن اخترشناس به‌عنوان ديسون.شود برگزار لندن در نوامبر در 6 فوق‌العاده‌اي
تاييد را نيوتن ديرپاي گرانشي تئوري اندازه‌گيري‌ها كه كرد اذعان و رفت جايگاه به
كامل هماهنگي اينشتين جديد تئوري پيش‌بيني‌هاي با اندازه‌گيري‌ها مقابل در اما.نمي‌كند
.دارد
اول صفحه در فورا اينشتين تصوير و نام.بود غيرمترقبه بسيار رسانه‌ها واكنش
علت.شد نامدار و مشهور شبه يك اينشتين كرد ادعا مي‌توان و شد پديدار جهان روزنامه‌هاي
نظريه اين علمي محتواي از فراتر چيزي در بايد را اينشتين به مردم توجه شايان اقبال اين
ترس از است توانسته بشريت كه را فرصت اين مردم ويراني و جنگ سال‌ها از پس.كرد جست‌وجو
از پرده است توانسته كه برسد والايي مرتبه چنان به و كرده حاصل فراغت جنگ وحشت و
ادينگتون) برجسته صلح‌طلب دو به‌ويژه.شمردند غنيمت بردارد ، گيتي اسرار بزرگ‌ترين
اين دستاوردهاي از كه ملت‌هايشان بين صلح و آشتي از نيز (آلماني اينشتين و بريتانيايي
متفاوت بسيار كسوف دستاوردهاي از مردم استنباطهاي اما.شدند خشنود بسيار بود همكاري
بسيار زمينه اين در فيزيكدانانداشت بستگي علمي موسسات نقش از آنان انتظارات به و بود
مشكلات دليل به بود درصدد ادينگتون.است توجيه‌پذير نيز حدودي تا البته كه بودند محتاط
اين به نيز نهايت در دهد ، انجام اساسي تصحيحات اندازه‌گيري‌ها ، از بعضي در كار فني
خود نهايي محاسبه در را سوبرال رصد از آمده دست به اطلاعات از بعضي بايد كه رسيد نتيجه
خود پيش از وي مي‌كردند فكر و بودند بدگمان وي به نسبت دانشمندان از بسياري.كند حذف
آمده دست به نتايج صحت به كه جهان نقاط اقصا از كه دانشمنداني چند هر.مي‌كند حسابسازي
اين صحت كه هنگامي پايان در اما مي‌كردند ، تعلل آن پذيرفتن در سال‌ها تا بودند ظنين
.شدند آن به‌پذيرش ناچار شد ، تاييد زياد بسيار دقت با و متعدد كسوف‌هاي رصد از پس نتايج
گرانش توسط نور مسير انحناي مورد در اينشتين تئوري به چنان آن اخترشناسان امروزه
همه اگرساختهاند جهان بزرگي به تلسكوپ‌هايي ايده اين از استفاده با كه دارند اطمينان
.دهد تغيير جزيي بسيار ميزان به را اجرام موقعيت مي‌تواند گرانش باشد ، مهيا شرايط
نه ما نگاه كانون در و بنگريم فضا اعماق به ما كه مي‌شود مهيا وقتي نيز شرايط بهترين
شايد 100 آنها جرم كه _ كهكشان صدها از متشكل خوشه‌اي بلكه خورشيد مثل مشخص ستاره يك
عدسي" اين از كه فضايي انحناي باشد ، داشته قرار _ است خورشيد برابر ميليون ميليون
و كرده جمع‌آوري را دورتر اجرام توسط شده منتشر نور مي‌تواند مي‌شود ، ناشي "گرانشي
مي‌توانند دانشمندان.آورد در نمايش به شب آسمان در درخشاني كمان‌هاي صورت به را آنها
زنده چندان اينشتين.كنند "توزين" را كهكشاني خوشه‌هاي كمان‌ها ، اين اندازه محاسبه با
اين و بود ما بين در اگر اما كند ، مشاهده گرانشي عدسي وراي از را جهان بتواند كه نماند
.مي‌شد خرسند بسيار مي‌ديد را دستاوردها
First Science
سياه انرژي چتر زير هوشمند حيات
بال فيليپ
همتي زينب:ترجمه
در خلاء انرژي كه مي‌بريم سر دوراني‌به در ما مي‌رسدكه نظر به چنين
به وليكن باشد جهان بر كردن غلبه حال
است بوده سريع كاملا خلاء انرژي پيدايش زبان‌ستاره‌شناسان
نظر از كرد معرفي كيهان مركز زمين ، جاي به را خورشيد (Copernicus) كپرنيك آنكه از بعد
وجود مكان و زمين مورد در ديگري هيجان‌انگيز چيز هيچ فلاسفه ، و دانشمندان از بسياري
.مي‌كنند ابراز زمينه اين در را ديگري نظرات فيزيكدان دو اكنون امااست نداشته
A.) ويلنكين الكساندر و اسپانيا بارسلوناي دانشگاه از (J.Garriga) گاريگا جائوم
عمر كه كهكشان‌هايي در تنها معتقدند ماساچوست در (Tufts) تافتس دانشگاه از (Vilankin
.مي‌شود فراهم هوشمند حيات توسعه براي لازم شرايط باشد برابر شيري راه كهكشان با آنها
.باشد همراه كهكشان در بنيادي تغييرات با است ممكن البته عمر اين
فضانوردان پيش ، سال چهار مي‌آموزد؟ ما به را بيشتري چيز چه كهكشان‌ها ساير در جست‌وجو
از ناشي گسترش ، اين كه معتقدند برخي.است گسترش حال در كيهان كه كردند كشف را موضوع اين
دور يكديگر از را چيز همه و كرده مقابله جاذبه نيروي با كه است تاريك انرژي نوعي وجود
.مي‌سازد
فضاي يك در ضدذرات و ذرات مداوم نابودي و آفرينش حاصل تاريك انرژي كه است اين نظريه يك
است؟ كوچك چنين خلاء انرژي چرا كه بود خواهد اين واقعي معماي باشد چنين اگر.است تهي
باشد بزرگ آنچنان مي‌بايست انرژي اين فيزيكدانان ، توسط گرفته صورت بيني‌هاي پيش مطابق
روزي كه مي‌كنند تصور ستاره‌شناسان از برخي.بگذارد تاثير كهكشان‌ها رفتار بر بتواند تا
مورد در مطالعات با همراه گسترش ، به رو جهان مورد در گرفته صورت مشاهدات.شد خواهد چنين
خواهد بالاخره خلاء انرژي از سال ميليارد چند كه مي‌دهد نشان گذشته در كهكشان‌ها تكوين
.ببلعد را ستارگان و نور در انرژي‌ها ديگر انواع توانست
در موجود انرژي كل از درصد معادل 70 حاضر حال در خلاء انرژي كه مي‌دهد نشان محاسبات
راه كهكشان كه هنگامي پيش سال ميليارد در 11 انرژي همين كه است حالي در اين.است كهكشان
.بود كهكشان اين در موجود انرژي كل از درصد معادل 10 بود جوان هنوز شيري
بر كردن غلبه حال در خلاء انرژي كه مي‌بريم سر به دوراني در ما كه مي‌رسد نظر به چنين
.است بوده سريع كاملا خلاء انرژي پيدايش ستاره‌شناسان ، زبان به وليكن.باشد جهان
.مي‌بريم سر به كهكشاني شديد تغييرات از مرحله يك در ما واقعا بنابراين
منطقي پاسخ هوشمند حيات تكوين چگونگي به مي‌توانند كه مي‌كنند تصور ويلنكين و گاريگا
به كهكشان‌هاي در تمدن آمدن وجود به براي لازم كيهاني شرايط كه مي‌گويند آنها.بدهند
به نمي‌توانند يافته شكل تازه و دور كهكشانهاياست ممكن شيري راه كهكشان اندازه
.شوند تشكيل واقعا ستاره‌ها تا باشند داشته آهن و سيليكون نظير سنگين عناصر كافي اندازه
داشتن نگه براي قوي جاذبه نيروي فاقد و بوده كوچك ستاره‌ها اين كه است خاطر بدان اين
.هستند سنگين عناصر
هركدام روي بر حيات توسعه و داشته ستاره بيشتري تعداد كوچك ، كهكشان‌هاي اين ، بر علاوه
انرژي‌هاي استدلال ، اين براساسبود خواهد روبه‌رو ستاره‌اي برخورد جدي خطر با آنها از
آنها.است شده زده تخمين تاكنون كه باشد آنچه از بيشتر مي‌بايست حدودا معاصر تاريك
.است جهان موجود انرژي‌هاي درصد از 90 بيش كمي انرژي اين كه معتقدند
روي بر حيات تكوين براي لازم شرايط از يكي به‌عنوان را تاريك انرژي‌هاي ميزان اگر
راه كهكشان در حيات يافتن امكان كه باشيم داشته نظر در بايد بگيريم نظر در ستاره‌ها
.است دور كهكشان‌هاي از بيشتر نزديك كهكشان‌هاي يا و شيري
Nature,30 oct. 2002
علم حاشيه
بخوابيد خوب*
شبانه منظم خواب ساعت كه 8 زناني به نسبت دارند پرخوابي يا كم‌خوابي مشكل كه زناني
بررسي با پژوهشگران.هستند روبه‌رو قلبي بيماري‌هاي به ابتلا خطر افزايش با دارند
از 5 كمتر كه زناني دريافتند سال از 10 بيش مدت طي زن هزار از 71 بيش به مربوط داده‌هاي
كنترل گروه از بيشتر درصد قلبي 45 بيماري به آنها ابتلاي احتمال دارند شبانه خواب سال
مي‌خوابند 18 شب در ساعت كه 6 زناني در قلبي بيماري خطر.مي‌خوابند شب در ساعت كه 8 است
مي‌خوابند 9 شب در ساعت كه 7 زناني در خطر اين ميزان و بوده كنترل گروه از بيشتر درصد
استعمال و بدن وزن مانند ديگري عوامل آنكه از بعد نتايج اين.مي‌دهد نشان افزايش درصد
تا 11 كه 9 زناني دريافتند حيرت كمال با پژوهشگران.آمد دست به گرفت قرار مدنظر دخانيات
يافته‌ها اينهستند روبه‌رو قلبي بيماري خطر با بيشتر درصد نيز 38 مي‌خوابند شب در سال
شهر در 11 ساله تا 55 پرستار 30 هزار روي 122 بر درازمدت بهداشتي تحقيق يك نتايج براساس
رفاهي و تفنني مسئله يك كافي خواب كه مي‌دهد نشان تحقيق اين.است آمده دست به آمريكا
.است انسان سلامت در مهمي عامل بلكه نيست
مورچه‌ها ترافيك طرح*
انسان‌ها از ترافيك مشكل حل زمينه در مورچه‌ها ظاهرا كه مي‌دهد نشان جديد مطالعه يك
بهترين تك‌گذر ، ساده ساختار يك كردن دنبال با صبورانه مورچه ميليون‌ها.گرفته‌اند پيشي
بوم‌شناسان.مي‌گيرند پيش در تاخير بدون و وقت اسرع در مقصد به رسيدن براي را راه
مورچه‌هاي به موسوم مورچه‌هاي عمل طرز مشاهده با رانندگان كه معتقدند بريستول دانشگاه
عصبي فشار و اضطراب بدون سفر يك تضمين و مشكلات به آمدن فائق در جديد دنياي سرباز
تشكيل را مفيدي و موثر آمد و رفت خطوط سرباز مورچههايبگيرند درس آنها از مي‌بايست
دانشگاه از فرانكس نايچل پروفسور.مي‌كنند عبور آنها از چرا و چون بدون و مي‌دهند
هر مورچه‌ها اين":مي‌گويد است مورد اين در تحقيقي گزارش نويسندگان از يكي كه بريستول
و قواعد وليكن دارند كوچكي بسيار مغزهاي انسان‌ها با مقايسه در و هستند نابينا چند
كه گونه‌اي به مي‌كند ، عمل كارآمد و موثر بسيار و بوده ساده بسيار آنها رفتاري قوانين
.نمي‌شود ايجاد مشكلي و خلل گونه هيچ گاه هيچ اجتماعي حشرات اين حركت در
اشعه‌زا صاعقه *
يك.مي‌كنند ساطع ايكس پرتو خود از صاعقه‌ها كه مي‌دهد نشان دانشمندان جديد تحقيقات
به متصل سيم‌هاي كه را موشك‌هايي فلوريدا دانشگاه در صاعقه تحقيقات مركز محققان از گروه
را ابرها وسيله اين با تا كردند شليك توفاني ابرهاي سوي به مي‌كشيدند دنبال به را زمين
همين ويژه كه برج يك به شد ايجاد ترتيب بدين كه صاعقه‌هايي.كنند تحريك صاعقه وقوع براي
الكتريكي بارهاي تخليه اين جزئيات توانستند دانشمندان و كرده برخورد بود شده ساخته كار
اشعه ايكس ، اشعه پرتوهاي شديد انتشار از حاكي آزمايش نتايج.دهند قرار بررسي مورد را
وقوع.بود صاعقه نوراني تلالو وقوع از قبل درست گرفته شتاب الكترون‌هاي همچنين و گاما
احتمال نيز اخير تحقيقاتميانجامد طول به ثانيه ميكرو از 100 كمتر انتشارات اين
صاعقه گاه به گاه طبيعت اما بود داده نشان را صاعقه وقوع زمان در ايكس ، پرتوهاي انتشار
.بود كرده مشكل را موضوع اين اثبات وقوع ، لحظه در الكترومغناطيسي پارازيت‌هاي ايجاد و
مي‌كنند منتشر بالا انرژي با پرتوهاي خود از صاعقه‌ها توفان ، وقوع هنگام كه نظريه اين
توانستند آمريكايي دانشمندان اخير مطالعه در.بود شده مطرح سال 1925 در بار اولين براي
.كنند تاييد را موضوع اين
گياهخوار لمورهاي *
ميمون‌هاي از نوعي كه كرده‌اند مشاهده دوپا پستانداران برروي خود تحقيقات در دانشمندان
در كه مي‌كنند مصرف گياهاني از زيادي ميزان به بارداري دوران در لمورها تيره از ماده
جوهر اندكي مصرف پستانداران ديگر در.دارد وجود مازو جوهر سمي ماده فراوان مقادير آنها
مادران شير ازدياد و آنها بدن در موجود انگل‌هاي و پارازيت‌ها رفتن بين از موجب مازو
از آگاهانه گونه‌اي به ماده لمورهاي كه مي‌سازد آشكار را نكته اين جديد ، كشف.مي‌شود
كردن دور منظور به سمي ماده اين از گياهان.مي‌گيرند بهره مازو جوهر حاوي گياهان
زياد مقادير خوردن بنابراين.مي‌كنند تغذيه آنها برگ از كه مي‌كنند استفاده جانوراني
نحوه بررسي در محققان.است متعارف رويه خلاف لمورها وسيله به سمي برگ‌هاي قبيل اين
گياهان طبي خواص از مختلف شيوه‌هاي به قادرند آنها كه كردند مشاهده پستانداران رفتار
بر سمي مواد تاثير از خاك خوردن نظير متنوع شيوه‌هاي با و كنند استفاده جنگل در موجود
ديگر و معده كرم‌هاي دفع منظور به شمپانزه‌ها نيز مواردي در.مي‌كنند جلوگيري خود معده
در اسهال بروز موجب كه مي‌كنند برگ‌هايي خوردن به اقدام انگل‌ها ، و پارازيت‌ها انواع
.مي‌شود انگل‌ها و كرم‌ها اين از روده و معده كامل تخليه و آنها
7_ گلوگاه
ازدحام جزيره
ويلسون ادوارد
رنجبر طاهره:ترجمه
سال 2000 تا.است چين خلق جمهوري جمعيت ، فشار واژه مثال محيطزيستي ، تغييرات كانون
حدس جمعيت‌شناسان اكنون.بود جهان جمعيت كل پنجم يك معادل نفر ميليارد چين ، 2/1 جمعيت
فاصله در.مي‌يابد افزايش ميليارد به 6/1 احتمالا سال 2030 تا رقم اين كه مي‌زنند
در جهان جمعيت كل از كه يافت افزايش نفر ميليون چين 700 جمعيت تا 2000 ، سال‌هاي 1950
رخ زرد و تسه يانگ رودهاي حوضه در افزايش اين عمده قسمت.است بيشتر صنعتي انقلاب آغاز
و بيابان محاصره در غرب جانب از منطقه اين.است آمريكا غرب اندازه به آن وسعت كه داده
ناچار به رو اين از.مي‌شود محدود ديگر تمدن‌هاي واسطه به جنوب از و است كوهستان
پرداخته كشت كار به آنجا سال هزاران نياكانشان كه سرزميني در چين كشاورزي جمعيت‌هاي
و جامائيكا گويي شد ، بزرگي ازدحام پر جزيره به تبديل عمل در چين.شد متراكم‌تر بودند ،
و دارند قرار مركزي آمريكاي منطقه در كشور دو اين) شده‌اند بزرگ وسيع مقياس در هائيتي
.(م-است نفر ميليون و 5/7 ترتيب 5/2 به آنها جمعيت اما هستند كوچكي جزاير آنكه با
.كرده‌اند استفاده كشور اين امكانات حداكثر از نوآورانه و هوشمندانه بسيار مردم ، اين
نظر از چين عظيم جمعيت اما.هستند جهان غله توليد پيشگامان متحده ايالات و چين امروزه
گزارش در دانشمندان ، از گروهي سال 1997 در.كند توليد مي‌تواند كه است آن از بيش مصرف
از ناگزير سال 2025 تا چين كه كردند پيش‌بيني متحده ، ايالات (NIC) ملي اطلاعات شوراي به
به رقم اين سال 2030 تا كه مي‌شود برآورد.بود خواهد سال در غله تن ميليون واردات 175
.است حاضر حال در جهان در غله ساليانه صادرات كل با برابر كه برسد سال در تن ميليون 200
هنگامي اماكند پايين و بالا را ارقام اين مي‌تواند مدل اين پارامترهاي در تغيير اندكي
.است خطرناكي فكر طرز استراتژي تعيين در خوش‌بيني است ، بالا قدر اين شرطبندي رقم كه
به رسيدن تا را غله توليد استاني ، سطح در ضربتي طرح يك اجراي با چيني‌ها از 1997 ، پس
و باشد داشته كوتاهي عمر است ممكن اما بود موفق كوشش اين.دادند افزايش صادرات ، ظرفيت
كشت از عبارتند طرح اين عوارض.آگاهند آن از خود چين دولتمردان كه است واقعيتي اين
تهي‌سازي سرعت افزايش و سطح واحد در بيشتر محيطزيستي آسيبهاي حاشيه‌اي ، زمينهاي
پنج توسط مي‌تواند چين توليد در ركودي هر ،NIC گزارش به بنا.ارزشمند زيرزميني آبهاي
مغتنم متحد اروپاي و استراليا آرژانتين ، كانادا ، متحده ، ايالات يعني غله بزرگ صادركننده
با و 1970 دهه‌هاي 1960 در آنكه از پس غالب ، توليدكننده‌هاي اين صادرات اما.شود شمرده
به توجه با.است مانده ثابت در 1980 صادرات ميزان به نزديك اكنون يافت افزايش شيبتندي
حاصل توليد ميزان در توجهي قابل افزايش كه نمي‌رسد نظر به موجود زراعي ظرفيت و تكنولوژي
قبلي ، كشاورزي برنامه‌هاي در كه را زمين‌هايي تمام متحد اروپاي و متحده ايالات.شود
ديم كشاورزي به عمدتا كه كانادا و استراليا.برده‌اند كشت زير بود ، مانده استفاده بدون
توسعه جاي آرژانتين.گرفته‌اند قرار تنگنا در بارندگي ميزان كاهش واسطه به وابسته‌اند ،
تن ميليون از 10 سال در آن توليد مازاد كه است بعيد كوچكش ، اندازه به توجه با اما دارد ،
.شود بيشتر غله
رودخانه‌هاي و آبخيزها از را نياز مورد آب و است آبياري به متكي شدت به چين كشاورزي
دو.است آن جغرافيايي وضعيت چين راه سر بر مانع بزرگ‌ترين هم بازميكند تامين بزرگش
منابع از پنجم چهار كه حالي در شده‌اند واقع آن شمال در چين كشاورزي زمينهاي از سوم
آب مسير از انشعاب و آبيارياست گرفته قرار يانگ‌تسه رود حوضه در عمدتا و جنوب در آبي
آن از ليائو و هواي هاي ، زرد ، رودخانه‌هاي كه شمالي حوضه‌هاي صنعتي و خانگي مصارف براي
در خود مسير از بخشي در سال 1972 ، از زرد رودخانه.است ساخته تهي را مي‌گيرند سرچشمه
تمام در تقريبا دريا تا مسير طول تمام در آنجا از و جينان ، آن ، مركز تا شان‌دونگ استان
شد ، متوقف روز مدت 130 به رودخانه اين آب جريان سال 1997 ، دراست شده خشك كاملا سال
سال در خشك روز معادل 226 ركوردي مجموع در و شد متوقف ديگر بار و يافت جريان دوباره سپس
را چين ذرت هفتم يك و گندم پنجم يك شان‌دونگ استان كه آنجا از.گذاشت جا به خود از را
نابودي از ناشي خسارت داشت ، دنبال به را عظيمي پيامدهاي زرد رود توقف مي‌كند ، توليد
آب فاصله اين در.شد بالغ دلار ميليارد به 7/1 تنهايي به سال 1997 در چين زراعي محصولات
ميانگين 5/1 نرخ به دهه 1990 اواسط در و كرده افت كندي شيب با شمالي دشت‌هاي زيرزميني
متر به 37 زيرزميني آب سفره ايستايي سطح تا 1995 از 1965.است رسيده سال در متر
.كرد افت پكن خود از پايين‌تر
لانگ زيائو" سد ساخت به اقدام زرد رودخانه حوضه در آب جدي كمبود با مواجهه در چين دولت
مي‌رود انتظار.است بزرگ‌تر آن از تسه يانگ رودخانه روي "سه‌دره" سد تنها كرده‌كه "دي
اين بر علاوه ".كند حل را كم‌آبي هم و ادواري سيل‌هاي مشكل هم" دي زيائولانگ كه
ترتيب به نمي‌شود ، خشك هرگز كه تسه يانگ از آب كشيدن بيرون براي تا شد برنامه‌ريزي
Scientific American, Feb. 2002
|
