سه شنبه ۲۳ خرداد ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۰۰۸ - Jun 13, 2006
گفت وگو با تيم روباتيك دانشگاه صنعتي شريف در زمينه آيبو به بهانه شروع دهمين دوره مسابقات جهاني روبوكاپ
قهرمان مي شويم وبعد رها مي شويم!
عميد نمازي خواه
001248.jpg
001251.jpg
001254.jpg
در يك اتاق كوچك كه زمين آن مانند يك زمين فوتبال بود، سه تن از گروه روباتيك پنج نفره دانشگاه شريف حضور دارند. آمار  مسابقات  جهاني  ربوكاپ  ۲۰۰۶  در آلمان بهانه اي بود تا با اعضاي اين تيم استثنايي گفت و گو كنيم. تيم پنج نفره روباتيك متشكل از حميدرضا واعظي، سامان علي ياري، كيانوش مختاري، سياوش رهبر و علي كمالي است كه همگي از رشته مهندسي كامپيوتر هستند.اين گفتگو با واعظي و علياري به نمايندگي اعضاي تيم انجام شده است.

* تيم شما از چه زماني شروع به كار كرده است؟
- اين تيم سال قبل تشكيل شد و در مسابقات جهاني شبيه سازي اوزاكاي ژاپن مقام اول را كسب كرديم. براي امسال فكر كرديم كه مانند سال قبل باز هم در شبيه سازي شركت كنيم و به اين نتيجه رسيديم كه امسال و در مسابقات ۲۰۰۶ آلمان روي روباتهاي آيبو كار كنيم. البته تيم هاي قبلي دانشگاه شريف نيز مقامهاي بسياري در مسابقات كسب كرده اند و امسال هم به جز تيم ما يك تيم در زمينه رباتهاي ميان اندازه و يك گروه هم در زمينه شبيه سازي نجات شركت مي كنند.
* ليگ هاي مسابقات روبوكاپ چگونه است؟
- در مسابقات روبوكاپ، ليگهاي مختلفي در زمينه هاي شبيه سازي و رباتهاي واقعي وجود دارد كه هر كدام از اين ها نيز به چند بخش تقسيم مي شود. در هر دو بخش شبيه سازي و روبات واقعي به دو دسته فوتبال و امدادگر تقسيم مي شوند كه ليگ فوتبال بخش روبات واقعي در سه گروه سايز كوچك، متوسط و آيبو فعال است.
* تفاوت اندازه در روباتها به چه منظوري است؟
- در گروه اندازه كوچك روباتهايي در ابعاد ۳۰*۲۰ سانتي متر هستند كه با توپي به اندازه توپ گلف  بازي مي كنند و در اندازه متوسط از توپ معمولي استفاده مي شود. ولي ما كه در زمينه آيبو يا سگهاي فوتباليست  كار مي كنيم،  با توپهايي با قطر ۸ سانتي متر بازي مي كنيم.
* منظور از سگهاي فوتباليست يا آيبو چيست؟
- روباتهايي هستند كه شكل ظاهري و حركات آنها شبيه سگ است. اين روباتها ساخت شركت سوني است كه در سال ۱۹۹۹ شركت سوني كه اسپانسر دوم مسابقات روبوكاپ است،آنها را به مسابقات آورد كه قوانين خاص خود را دارند. آيبوها، علاقه مندان بسياري دارند، به صورتي كه در ساعت اول فروش شركت سوني در ژاپن، ۳۰۰۰ عدد از آنها به فروش رسيد كه البته اين آمار به خاطر تبليغات قبلي شركت سوني بوده است.
* درمسابقات ژاپن مطمئن بوديد كه قهرمان مي شويد؟
- مسلماً  خير. زيرا با مشكلاتي كه ما داشتيم نمي توانستيم صد در صد خود را قهرمان ببينيم،  ولي به گونه اي برنامه ريزي كرده بوديم كه تنها مي دانستيم مقام مي آوريم. مسابقات ژاپن در واقع قدرت ايران را در زمينه شبيه سازي و ضعف ما را در زمينه روبات واقعي نشان داد. به عنوان مثال از دو مسابقه شبيه سازي، در شبيه سازي امداد ما اول و تيم دانشگاه علم و صنعت دوم شد و در مسابقات فوتبال ۳ بعدي هم يك تيم از دانشگاه اميركبير اول شد. ولي در روباتهاي واقعي كه بخشهاي مختلفي مانند روباتهاي كوچك، بزرگ و چهار پا دارد، در كل از تيم هاي ايران تنها يك تيم از ۸ تيم منتخب بالا آمد.
* دليل اين ضعف و قدرت را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- به خاطر اين كه بخش شبيه سازي هزينه بسيار كمي دارد. در صورتي كه در زمينه real Robot تيمهايي كه تشكيل مي شوند از گروههاي مختلف مكانيك، الكترونيك، كامپيوتر و ... هستند و قطعات بسياري لازم دارند كه هزينه بالايي دارد. دوم اين كه بين صنعت و دانشگاه در ايران فاصله است. يعني اگر هم واقعاً  كاري انجام شود، فقط براي مقام در مسابقه است.
* چه استفاده اي از دستاوردهاي علمي مسابقات مي شود؟
- در ايران به نسبت هيچ. مشكلي كه ما داريم اين است كه فقط به ديد مسابقه و مقام آوردن به روبوكاپ مي رويم، در صورتي كه دانشگاههايي مانند كارنگي ملون كه در دسته بندي هاي بين المللي قويترين دانشگاه در زمينه هوش مصنوعي است، تاكنون مقام قابل توجهي در مسابقات كسب نكرده، ولي از مسابقات به عنوان ابزاري براي پياده سازي الگوريتمهايشان استفاده مي كنند.
* يكي از مشكلات دانشجويان ما در زمينه روبات واقعي بودجه است، آيا شركت يا شركتهاي دولتي و يا خصوصي با تيمهاي روباتيك نمي توانند همكاري كنند و پس از آن از دانش آن گروه استفاده كنند؟
- خير. اگر كسي بخواهد كار كند بايد همه هزينه اش را شخصاً (يا تيمي) بپردازد و در آخر هم در واقع آن پول و وقت از دست رفته است، زيرا در صنعت هيچ ارگاني به ما پيشنهاد همكاري نمي دهد. در صورتي كه در كشورهاي ديگر يك شركت يا ارگان دولتي اسپانسر (حامي مالي) يك گروه علمي مي شود و پس از آن از دستاوردشان استفاده مي كند. مانند شركت فوجي كه سال قبل در ژاپن يك روبات انسان نما را ارائه داد كه روي دو پا راه مي رفت و واقعاً  كارهاي عجيبي مي كرد، به صورتي كه تمام افرادي كه در آنجا بودند از حركات آن شگفت زده شده بودند و اين نشان دهنده يك سرمايه گذاري طولاني مدت است.
*  منظور شما اين است كه ما هدف و آينده نگري خاصي براي شركت در مسابقات نداريم؟
- داريم، ولي تنها هدف ما به دست آوردن مقام است و در واقع هيچ ديدي براي آينده نداريم. در اين كه اين تيم استعداد داشته تا مقام قهرماني را به دست آورده است، شكي نيست ولي بايد بگوييم كه پس از قهرماني چه بايد كرد. اين تيم سال قبل قهرمان شد و امسال هم با وجود تغييراتي در تيم (۳ نفر از دوستان امسال به ما پيوسته اند) شايد قهرمان شويم ولي در آينده اين روند همين گونه ادامه پيدا خواهد كرد. هر سال تيمي تشكيل مي شود، مقام مي آورد و سال بعد خداحافظ.
* يعني هيچ هدف گذاري براي ادامه كار قهرمانان روباتيك نمي شود؟
- تاكنون كه نشده و مسئوليت هدف گذاري با ما نيست، بلكه با مسئولين امر است.
* وضعيت دانشگاههاي خارجي چگونه است؟
- از نظر مالي اسپانسرهاي مالي خوبي پيدا مي كنند و يك سرمايه گذاري صحيح انجام مي شود كه هم در بعد علمي و هم از جهت صنعتي هماهنگ پيش مي رود و از نتايج دستاوردهاي علمي به نحو احسن در صنعت استفاده مي شود.
* تيم شما هم اكنون ۴ روبات آيبو دارد، آيا شما حامي مالي داريد؟
- بله، شركت صاايران كمكهاي بسياري به ما كردند تا ما توانستيم ۴ روبات آيبو را بخريم و از طرف ديگر شهرداري تهران هم به ما كمك كرد.
* اگر اسپانسر نداشتيد، چه مي شد؟
- ديگر نمي توانستيم شركت كنيم يا تنها مانند سالهاي قبل مجبور بوديم در زمينه شبيه سازي كار كنيم. هر كدام از روباتهاي آيبو حدود ۲۰۰۰ يورو قيمت دارد و به نسبت، روباتهاي كاملي هستند. باز هم ما در اين زمينه شانس آورديم، زيرا يكي از پيشنهاد هايي كه در مسابقات قبلي در زمينه مسابقات آيبو شد، اين بود كه مي خواستند مانند فوتبال واقعي هر تيم ۱۱ سگ روبات داشته باشد و با اطلاعاتي كه ما داريم، هم اكنون فقط ۵ آيبو در ايران هست كه ۴ تا براي ما يا دانشگاه شريف و يكي در اميركبير است.
* شما فقط ۴ روبات داريد و مسابقات هم ۴ نفره برگزار مي شود اگر يكي از روباتهاي شما خراب شود چه مي كنيد؟
- كاري نمي توانيم بكنيم به جز ادامه مسابقه با ۳ روبات يا اين كه يك روبات از تيمهاي ديگر شركت كننده قرض بگيريم.
* رقباي اصلي شما از كدام كشورها هستند؟
- ما همه را به چشم رقيب نگاه مي كنيم و هيچ تيمي را ضعيف نمي پنداريم. ولي بايد توجه كنيد كه اين اولين بار است كه ما در اين مسابقات شركت مي كنيم و تاكنون با هيچ تيمي بازي نكرده ايم، با اين حال نهايت سعي مان را مي كنيم. به علاوه حدود ۳ ماه است كه روباتها را خريده ايم و تنها دو هفته است كه زمين بازي را براي تمرينات ساخته ايم.
* در مسابقات روبوكاپ تاكنون قوي ترين تيمي كه درگروه آيبو كار كرده كدام تيم است؟
- دو سال پياپي يك تيم آلماني اول شده است. يك نكته جالب در اين قهرماني آلماني ها وجود داشت و آن همكاري ۴ دانشگاه در قالب يك تيم بود. تفاهم اين ۴ دانشگاه با هم نكته جالبي بود و در واقع براي ما خيلي عجيب بود،  زيرا اين اتفاقي است كه در ايران به ندرت رخ مي دهد.
* دانشگاههاي ما در مسابقات با يكديگر تيم گروهي ندارند؟
- تا به حال كه نداشته اند. به نظر ما حتي در برخي موارد رقابت ناسالم هم دارند.
* دليل اين رقابتها چيست؟
- به خاطر كنكور است. چون مسابقات تير و خرداد انجام مي شود و براي انتخاب رشته دانشجويان بسيار مهم است. به همين دليل هر دانشگاهي مي خواهد مقامي كسب كند و تنها به دنبال بردن اسم خود هستند، در صورتي كه در مسابقات روبوكاپ حتي يك تيم دو مليتي سوئدي- اسپانيايي هم شركت مي كند و ما هنو نتوانستيم بين دو دانشگاهمان يك تيم گروهي تشكيل بدهيم.
* كمي از سگهاي آيبو برايمان بگوييد!
- مسابقات فوتبال با آيبوها از سال ۱۹۹۹ در مسابقات روبوكاپ وارد شد. اين روبات كه نسبتاً  كامل است ساخت شركت سوني اسپانسر دوم مسابقات روبوكاپ است. آيبوها ۲۰ درجه آزادي با مفصل دارند و داراي يك سيستم پردازنده ۵۰۰ مگاهرتزي هستند. چهار مگ حافظه به علاوه برنامه اي روي يك حافظه جانبي، برنامه هاي حركتي آنها را تنظيم مي كند. دوربين روي قسمت بالاي سر قرار دارد كه اين دوربين در هر ثانيه ۳۰ عكس مي گيرد.
* چگونه با هم فوتبال بازي مي كنند؟
- مانند فوتبال واقعي با توپ و دروازه و زمين و ... . در مسابقات هيچ ارتباط انساني وجود ندارد و سگ ها به صورت بي سيم با هم در ارتباطند.
* اين مسابقات داور دارد؟
- بله، دو داور دارد. يك داور كامپيوتري كه اگر خطايي انجام شود سيگنال خطا را به سگها مخابره مي كند و يك داور هم وجود دارد كه خطاها را مي گيرد. به عنوان مثال اگر سگها  خطا كنند و يا يكديگر را هل بدهند، اگر داور خطا را تشخيص دهد و كارت قرمز بگيرند، ۳۰ ثانيه اخراج مي شوند.
* از مسئولان چه درخواستي داريد؟
- اميدواريم كه از علم و استعداد گروه ها و تيم هايي كه در مسابقات جهاني مقام آوردند به بهترين نحو استفاده و حمايت كنند تا از كشور نروند.

تازه ها
001260.jpg
راه چهارم
(راهنماي دانشمندان جوان ايراني)
مؤلف: فرخ سعيدي/ ناشر: نخل دانش/ چاپ اول، ۱۳۸۴/ ۲۵۴ صفحه، وزيري/۳۰۰۰تومان.
كتاب «راه چهارم» موضوع عقب افتادگي ايران را مورد بررسي قرار داده است و راهكارهايي براي برون رفتن از اين وضعيت ارائه مي كند.
نگارنده راه چهارم در بخشي از پيشگفتار خود چنين آورده است: «... چرا بايد ما، كه بزرگترين امپراطوري دنيا را برپا كرديم و بزرگاني با شهرت آفاق داشتيم با يك زبان مادري كه هزار سال تغيير نكرده است،  خود را اسير و محكوم قضا و قدر بدانيم؟ آيا نمي توانيم بار ديگر برخاسته آنچه استعداد و استحقاقش را داريم بگيريم ؟ و بنا به گفته شمس تبريزي بار ديگر«فلك ها را چو منديلي به دست خويش در پيچيم؟ ».... به راهنماياني خوب از ميان خودمان نيازمنديم كه ما را به سلامت از تنگناي تاريخي حساس و سخت امروزي بگذرانند. مردان و زنان ايراني كه با آشنايي كامل به گذشته ما و علاقه وافر به آباداني و پيشرفت كشورشان در آينده براي توده مردم الگوهاي خوبي باشند. چنين« دانشمندان جوان ايراني »بايد به مانند كاتاليت ها دگرگوني بزرگ فكري و ذهني در توده مردم ما برپا كنند. داوطلب چنين ماموريت خود ساخته شدن بس دشوار است. اما چه خدمتي براي ميهن شان بزرگتر، و چه هدفي و نيتي والاتر كه سعدي فرموده:
هر كه منظوري ندارد عمر ضايع مي گذارد
اختيار اينست، درياب اي كه داري اختياري
آموزش كاربردي محاسبات ساختمان (جلد اول)
مؤلف: سيدمحمدرضا طباطبايي يزديان/ ناشر: دهخدا/ چاپ اول، ۱۳۸۵/ ۴۹۲ صفحه، وزيري/ ۴۹۰۰ تومان.
اين كتاب در دو جلد به صورت گام به گام به آموزش كاربردي محاسبات ساختمان مي پردازد. به گفته طباطبايي يزديان، هدف آن است كه پس از مطالعه كتاب بتوان با استفاده از نقشه هاي معماري، محاسبات ساختمان را به طور كامل انجام داد و نقشه هاي محاسباتي و دفترچه محاسبات ساختمان را تهيه كرد.
جلد اول كتاب شامل ۸ فصل است كه در هر فصل و در گام اول به توضيح و بررسي مباحث فني و آيين نامه اي پرداخته شده است. سپس در گام دوم نحوه مدل سازي و اعمال مباحث فني در نرم افزار محاسباتي بررسي شده و در گام سوم مثال هايي از يك پروژه فولادي و يك پروژه بتني به صورت گام  به گام، با هدف مرور و استفاده كاربردي از مطالب عنوان شده ارائه شده است.
طراحي اسكلت و شالوده سازه هاي بتني و فولادي، آموزش تخصصي قسمت هاي كاربردي نرم افزار (۷‎/۰۱.Ver) SAFE2000، تهيه نقش هاي محاسباتي و تهيه دفترچه محاسباتي ساختمان، مباحثي هستند كه در جلد دوم اين كتاب كه به زودي منتشر خواهد شد، به آنها پرداخته مي شود.

ثبت تصاوير زندگي در فضا، از تولد تا مرگ
مطلبي را كه مي خوانيد قطعاً با واكنش دو گروه از خوانندگان روبه رو خواهد شد و هر دو گروه نيز كساني خواهند بود كه يا از منظر علمي، پديده را داوري مي كنند و يا دين پژوهاني هستند كه با چنين مباحثي آشنايند. در هر حال همشهري خود را موظف مي داند كه در صورت ارسال توضيح مستدل از سوي علاقه مندان نسبت به چاپ آن اقدام كند.
شنيدن آن يك لحظه شوك عجيبي به آدمي وارد مي كند. ولي عجيب نيست. با اندكي تفكر و كمي محاسبات ساده به مطلب عميق و شگرفي دست پيدا خواهيم كرد كه حداقل ذهن ما را به اين راحتي آرام نمي گذارد. آيا مي توان تصاوير را مشاهده كرد؟ منظور چيست؟
به قرآن كه رجوع مي كنيم، در جايي خدا فرموده كه در آخرت تمام اعمال ما از كوچك و بزرگ مشاهده و محاسبه مي شود. چه بسا خود آدمي با ديدن مجدد فيلم زندگي خود به طور كامل، بتواند تا حدودي در مورد خود قضاوت كند و آيه قرآن را تكرار كند كه مرا به زمين برگردانيد تا اعمالم را اصلاح نمايم.مهم نيست مسلمان باشيم يا نه، خداپرست و خداشناس باشيم يا نه، عارف و عالم باشيم يا نه، ولي حتماً اين بحث، اين نظر، تأثير بسزايي در تفكر و جهان بيني ما خواهد داشت. در هر مرحله از پلكان عرفان كه باشيم و در هر مرحله از سير الي الله كه باشيم و در هر سني، جهش قابل توجهي در اين مسير به ما خواهد داد.
و اما اصل مطلب:
مي دانيم كه نور با سرعت سيصد هزار كيلومتر در ثانيه در حركت است كه بالاترين سرعت را در اين جهان مادي داراست. در مسافت هاي كم مثلاً در روي كره زمين، شايد اين سرعت قابل تعقيب و قابل لمس نباشد. يعني اگر كره زمين مسطح بود (به عرض چهل هزار كيلومتر) در كمتر از يك ثانيه، نور كل آن را طي مي كرد. اما نكته در اينجاست كه از اين زمين خاكي بايستي فراتر رفت. در جايي كه نور خورشيد هشت دقيقه و بيست ثانيه طول مي كشد تا به زمين برسد. (فاصله خورشيد تا زمين در حدود پانزده ميليارد كيلومتر است) بله اين مسافت در مقايسه با مسافت هاي زميني آن قدر زياد است كه نور با سرعت بالاي خود پانصد ثانيه در راه است. نكته جالب ديگر اين است كه نوري كه در حال حاضر مشاهده مي كنيم، مربوط به پانصد ثانيه قبل است. پس نتيجه مهم اين كه، ما هيچ گاه پخش مستقيم از خورشيد نداريم، يعني اگر اتفاقي براي خورشيد بيفتد پانصد ثانيه ديرتر خبردار مي شويم.
گام بعدي اين كه اگر ناظري در روي خورشيد به زمين نگاه كند، براي ديدن هر لحظه ما مسلماً پانصد ثانيه زمان نياز دارد و او هم پانصد ثانيه از پخش زنده ما عقب مي باشد. يعني در حال حاضر ناظر روي خورشيد تصاوير هشت دقيقه و بيست ثانيه قبل ما را تماشا مي كند. كمي به فكر فرو مي رويم. بله، گذشته ما در فاصله دوري از ما در حال پخش مي باشد (البته منظور از نور مي تواند طيف امواج الكترومغناطيس باشد كه از ما بازتاب يا ساطع يا رديابي شود.)
حال گامي فراتر مي رويم. مي دانيم سال نوري مسافتي است كه نور در عرض يك سال طي مي كند. يعني يك سال نوري از محاسبات زير حاصل مي شود:
تقريباً ۹۴۶۰ ميليارد كيلومتر =km ۳۰۰۰۰۰*۶۰*۶۰*۲۴*۳۶۵
اين عدد بيش از ششصد برابر فاصله ما از خورشيد است. واقعاً درك اين مسافت، سنگين است و در تصورات ما نمي گنجد. اما تحمل كنيد. به راحتي از سنگيني اين مطلب عبور مي كنيم تا به نتيجه جالب تري برسيم.
در سياره اي كه يك سال نوري با ما فاصله دارد، تصاوير ما يكسال طول مي كشد تا به آن سياره برسد، يعني آن سياره از پخش مستقيم زندگي ما يك سال عقب تر است، اما تمام و كمال بدون سانسور پخش مي شود. بدين معني كه تصاوير زندگي امروز ما يك سال ديگر در آن سياره ديده مي شود و به عبارتي، تصاويري كه در آن سياره هم اكنون از ما ديده شود، مربوط به يك سال گذشته ما است.
بله عجيب نيست در اين دنيا با اين همه اعجاز و شگفتي، چيز عجيبي نيست. تنها عجيب ما هستيم، با اين همه كه مي دانيم، اما نمي دانيم.
بله حتماً تصاوير كل عمر خود را مي خواهيد؟ اگر ۶۰ ساله هستيد، تصاوير هنگام متولد شدن شما ۶۰ سال نوري از زمين فاصله گرفته است و تصاوير امروزتان در حال حركت است. اگر ۳۰ ساله هستيد، تصاوير شما ۳۰ سال نوري از شما دور شده است. بايستي سفري به همان اندازه داشته باشيد تا ابتداي فيلم زندگي خود را ببينيد.
مشكلاتي كه در اين راه به نظر مي رسد، فراوان است. سفري به مسافت ۶۰ سال نوري، كاري مشكل و نشدني است، اما يادآور مي شويم اين مسافت در ابعاد دنياي ما و فضاي ستارگان و كهكشان ها كه حدود سيزده ميليارد سال نوري باشد، خيلي كم و بسيار ناچيز است و نكته ديگر اين كه رسيدن به سرعت نور اولاً در جهان غيرممكن است، ثانياً با اين سرعت نمي توان از تصاويرمان سبقت بگيريم پس به سرعتي به مراتب بيشتر نياز داريم. اما قصد نداريم اين گونه به تماشاي فيلم زندگي خود برسيم، ولي غيرممكن نيست. در خارج از دنياي مادي و خارج از كالبد بدن انسان، كه روح اسير آن است، زمان و سرعت از بين خواهد رفت. مي توان تصور داشت كه پس از مرگ روح انسان در همه جا مي تواند حضور داشته باشد و فارغ از زمان و مكان و سرعت در هر جايي باشد اين تصاوير را نظاره گر باشد و اين تصاوير با سرعت نور در حال حركت به سمت بي نهايت هستند و تمام نشدني و هميشگي. اين تصور جز اين نيست كه هر نفسي نظاره گر اعمال خود خواهد بود و به طور شگفت انگيزي در دنيا ثبت شود و مخدوش نشود، هميشه قابل دسترس باشد. فيلم و تصاويري با لحظه هاي بد و خوب، اما واقعيتي كه وجود دارد و من امروز به اين نتيجه و يقين رسيدم كه مي تواند:
كل تصاوير زندگي هر انساني ... «از تولد تا مرگ» ...
هميشه در محدوده اي از فضا قابل مشاهده باشد كه با سرعت نور اين تصاوير در حال حركت است.
تنها اميدوارم با گشودن اين بحث راهي گشوده شود براي درك بهتر اين عالم و آن عالم در جهت بهبود رفتار و اعمالمان. بدين ترتيب كه تصاويري كه قرار است بعدها با آن زندگي كنيم، نكوتر بسازيم.باشد كه: آمادگي باشد براي مسافر شدن ما، جرقه اي باشد براي شعله ور شدن ما و قطره اي باشد براي دريايي شدن ما.

جنگ و نبرد
بخش سي و چهارم
قدرت و شجاعت و صلابت حاصل از ايمان از دوران كودكي و جواني در گفتار و رفتار آن حضرت نمايان بود.
سه ساله بود كه روزي به دايه اش حليمه فرمود: مادر، روزها برادرانم كجا مي روند؟ حليمه گفت: گوسفندان را به صحرا مي برند، اظهار تمايل كرد كه با آنها برود. صبح آن روز حليمه او را شست وشو داد و به موهايش روغن زد و به چشم هايش سرمه كشيد و يك مهره يماني كه در نخ كشيده بود، براي محافظت او به گردنش آويخت. محمد(ص) مهره را از گردن كنده و خطاب به حليمه فرمود: خداي من كه همواره با من است، بهترين نگهدار و حافظ من است. زماني كه پانزده ساله بود در يكي از جنگ هاي قريش با طائفه «هوازن» كه آن را حرب «فجار» مي نامند، شركت داشت. كار او در جبهه رزم، اين بود كه تيرهايي را كه متوجه عموهايش مي شد از آنها رد مي كرد.
بعد از رسالت در جنگ هايي كه برحسب ضرورت پيش مي آمد، وقتي فرمان جنگ صادر مي فرمود، خود دامن به كمر مي زد و از همه مردم دليرتر بود. تا آنجا كه علي(ع) مي فرمايد: هر موقع كار در جنگ بر ما سخت و دشوار مي شد، به رسول خدا(ص) پناه مي برديم و هيچ كس از آن حضرت به دشمن نزديك تر نبود. يا فرمود: در جنگ بدر ما به پيامبر(ص) پناه مي برديم و او از همه به دشمن نزديكتر بود.در جنگ احد دندان پيامبر(ص) را شكستند، اما وي از ستيزه با كفار روي برنگردانيد و ايستاد و آنها را فراري داد.
رعايت اصول انساني
رعايت اصول انساني حتي در جنگ و پيكار نسبت به دشمن فراموش نمي گرديد، چنان كه وقتي لشكر اسلام را بسيج مي كرد، سپاه را با تمام افراد لشكر احضار نموده و به ايشان مي فرمود: برويد به نام خداي تعالي و استعانت جوئيد به خداي و در راه خدا و بر ملت پيغمبر خدا جهاد كنيد. مكر نكنيد، از غنائم سرقت نكنيد و كفار را بعد از قتل مثله نكنيد و پيران و اطفال و زنان را نكشيد و رهبانان را كه در غارها و بيغوله ها جاي دارند به قتل نرسانيد. حيوانات حلال گوشت را نكشيد مگر اين كه براي تغذيه به آنها نياز داشته باشيد. هرگز آب مشركان را زهرآلود نكنيد. درختان را قطع نكنيد، مگر اين كه مضطر باشيد و درختان ميوه را برنياوريد و حرث و زرع و نخلستان را نسوزانيد.
مي فرمود من بيشتر دوست دارم كه شما را در موقع مراجعت (از جهاد) همراه با مردمي ببينم كه به اسلام گرويده اند، نه با عده اي كودكان و زناني كه پدران و شوهران آنها را كشته باشيد.با توجه به دستورها و سفارش هاي فوق مي توان به هدف اصلي پيشواي عظيم الشأن اسلام از جنگ هايي كه در مقام دفاع و يا به هنگام وجود بيم حمله دشمن صورت مي پذيرفت، پي برد.
روزي عده اي از اسراء را از مقابل پيامبر(ص) عبور مي دادند. از مشاهده آنها لبخندي بر لبان آن حضرت نقش بست. اسيران گفتند حق داري بر ما اسيران ناتوان بخندي. در پاسخشان فرمود:« عجبت من قوم يقادون الي الجنه في السلاسل» (در شگفتم از گروهي كه با زنجيرها به بهشت رانده مي شوند.) يعني بدانيد كه به عنوان سخريه و استهزاء بر شما نمي خندم، خنده ام براي آن است كه مي خواهم شما را به بهشت برسانم و شما نمي پذيريد.

نكته
اهميت فضاي سفيد در طراحي گرافيك
گروه علمي فرهنگي- محمد تقي رسولي: فضاي سفيد در طراحي گرافيك بسيار سودمند است. البته بسياري از طراحان تازه كار نمي توانند مزاياي آن را در كار خود به خوبي درك كنند. فضاي سفيد تركيب بندي مناسبي را ايجاد مي كند در صورتي كه يك تركيب بندي شلوغ چيز خوبي نيست. فضاي سفيد ويژگي هاي مثبت فراواني دارد و اين نوشته سعي دارد فوائد مورد نظر را به شما نشان دهد.
فضاهاي سفيد در همه جاي دنياي هنر وجود دارند (يك كاغذ سفيد، بوم رنگ نشده نقاشي، صفحه سفيد اينترنت...) در واقع ما بايد خوشحال باشيم كه هنوز مي توانيم فضاي سفيد را در اطراف خود ببينيم. وجود اين فضاهاي سفيد در اطراف ما به ما مي گويد كه هنوز امكان خلاقيت هنري در اختيار ما قرار دارد. فضاي سفيد خالي در يك صفحه كاغذ معرف يك طرح منحصر به فر ديگر مي باشد. اين فضا علامتي است از يك شيوه گرافيكي ديگر كه ممكن است تا سالها ادامه پيدا كند. چرا يك نقاش اين اندازه با اشتياق به يك صفحه سفيد نگاه مي كند؟ چون كه در اين فضاهاي سفيد هنرهايي پنهان شده اند كه بايد در دستان هنرمند خلق شوند. همچنين فضاي سفيد تركيب بندي را نيز تعيين مي كند. پيش از اعمال هرگونه تغيير گرافيكي در يك محيط كار، نخست محدوده هاي فيزيكي يك كار تعيين مي شود. قابليت هاي تأثيرگذاري يك طراحي غالباً تحت الشعاع محدوديت اندازه كاغذ قرار مي گيرد.
در يك تركيب بندي، تمام فضاي كار تقريباً بسته مي شود. سپس هنرمند فضاهاي مورد نياز خود و فضاي سفيد را براي خلق يك طرح تعيين مي نمايد. يك طراحي شلوغ هيچ وقت خوب نيست و چشم بيننده بيشتر تمايل به گريز از يك تركيب بندي شلوغ را دارد. به همين دليل فضاي سفيد در يك طراحي براي جلب نظر بيننده و كاربر بسيار ضروري است.
همچنين مي توان با تركيب مناسب چندين عكس و متن سر صفحه يك تركيب بندي ايجاد كرد. شما بايد در طول خلق يك تصوير همواره مشتري، بيننده يا كاربر خود را در نظر بگيريد. به ياد داشته باشيد كه مشتري ها براي قضاوت درباره كار شما از چشمانشان استفاده مي كنند نه عقلشان. به عنوان مثال، تركيب بندي كتاب نيز مي تواند همين مفهوم را القاء كند. وقتي كه شما داريد صفحه جلد را به عنوان يك تصوير مستقل طراحي مي كنيد، لازم است كه عناصر گرافيكي متعددي كه بايد با هم تركيب شوند، به خوبي تنظيم و تركيب كنيد.
در خلق يك تصوير چهاررنگ متشكل از عكس، تصاوير گرافيكي، هيچ چيز نمي تواند بهتر از فضاي سفيد شما را كمك كند. بينندگان اثر شما به راحتي مي توانند آن را ببينند و به همين دليل از آن خوششان خواهد آمد. تحقيقات نشان داده است كه چشم نسبت به فضاي سفيد واكنش مثبت نشان مي دهد. دليل آن اين است كه فضاي سفيد جايي براي نفس كشيدن را در يك طرح گرافيكي مهم نظير عكس، لوگو يا تبليغات مربوط به محصولات ايجاد مي كند.البته بخش خالي طراحي شما لزوما نبايد سفيد باشد. اين فضا حتي مي تواند يك پس زمينه رنگي يك دست باشد، اما از نظر بيننده اين فضا همچنان سفيد و خالي است كه چشمان او را استراحت مي دهد. به ياد داشته باشيد كه اين فضا عنصر بسيار مهمي است كه مي تواند طرحي موثر و لذت بخش را ايجاد كند. اين فضا ساده ترين راه براي يكپارچه كردن تمام عناصر طرح گرافيكي شما است.

آيا بعد اضافه كشف مي شود؟
001257.jpg
گروه علمي فرهنگي- مهدي صارمي فر:به تازگي گروهي از دانشمندان دانشگاه هاي دوك و روتگرز مدل رياضي براي بعد پنجم دنيا ساخته اند. چارلز ار.كيتون و آرلي ا. پيترز مبناي كارشان را تئوري راندال- ساندرام ۲ در كيهان شناسي شامه اي قرار داده اند. براساس اين تئوري، جهان قابل رويت ما در واقع به صورت يك غشاي ۴بعدي در درون يك فضاي ۵ بعدي قرار دارد(چهار بعد فضايي به اضافه زمان).
طرح كيتون و پيترز يك سري پيامدهاي كيهاني را پيش بيني مي كند كه اگر مشاهده شوند به دانشمندان كمك مي كند تا صحت تئوري شامه اي را مورد ارزيابي قرار دهند. اين مشاهدات با كمك ماهواره هايي كه طي چند سال آينده به فضا فرستاده خواهد شد امكان پذير است. آن طور كه پيترز مي گويد اگر تئوري شامه اي ثابت شود به آن معنا است كه بعد چهارمي نيز در فضا وجود دارد و اين تغيير فيلسوفانه اي در نگرش ما نسبت به دنياي پيرامونمان ايجاد خواهد كرد. دكتر كيتون استاد دانشگاه روتگرز در اختر فيزيك و دكتر پيترز استاد دانشگاه دوك در رياضيات فيزيك است. هزينه تحقيقات آنها توسط بنياد ملي علوم پرداخت مي شود.
مدل شامه اي راندال - ساندرام (ليزا راندال از دانشگاه هاروارد و رامان ساندرام از دانشگاه جانز هاپكينز) با استفاده از رياضيات نشان مي دهد كه چگونه نيروي جاذبه فرم جهان هستي را شكل مي دهد؛ توصيفي كه كاملاً از آنچه تئوري نسبيت عام اينشتين ارائه مي كند، متفاوت است. مدل كيتون و پيترز براساس وجه تمايز مفهوم نيروي جاذبه در تئوري شامه اي از تئوري اينشتين طراحي شده است.
براساس تئوري شامه اي سياهچاله هايي كه در دوران آغازين شكل گيري جهان هستي ايجاد شده اند، هنوز هم وجود دارند. اما بر اساس تئوري نسبيت عام، سياهچاله هاي اوليه به تدريج ناپديد شده اند و در حال حاضر ديگر وجود خارجي ندارند.
كيتون مي گويد: «هنگامي كه ما مشغول تخمين فاصله سياهچاله ها در دنياي شامه اي از زمين بوديم با كمال تعجب متوجه شديم نزديك ترين سياهچاله در داخل مدار سياره پلوتون قرار دارد!» پيترز اضافه مي كند: «اگر سياهچاله ها از حتي يك درصد ماده تاريك كهكشان ما تشكيل شوند، در آن صورت بايد هزاران سياهچاله در منظومه شمسي ما وجود داشته باشد!» اما آيا سياهچاله ها واقعا وجود دارند و مي توانند گواهي بر ۵بعدي بودن فضا در تئوري شامه اي باشند؟
دانشمندان نشان دادند كه با بررسي تاثيرات سياهچاله هاي دنياي شامه اي بر امواج الكترومغناطيسي كه از سوي ساير كهكشان ها به زمين فرستاده مي شوند مي توان به اين سئوال پاسخ داد. امواجي كه از نزديكي يك سياهچاله عبور مي كنند، تحت تاثير نيروي جاذبه شديد انحناء پيدا مي كنند. يك موقعيت خوب براي بررسي اين پديده، بررسي آن دسته از امواج گاما است كه به سوي زمين ارسال مي شوند. براساس محاسبات كيتون و پيترز سياهچاله ها در مقابل امواج گاما مانند يك مانع عمل مي كنند؛ همانند يك صخره در مقابل جريان آب رودخانه. در اثر برخورد جريان آب با صخره، فرم هاي هذلولي مانندي ايجاد مي شود كه در يك سطح قرار ندارند، برخي بالاتر و برخي نيز پايين تر قرار مي گيرند؛ گاهي اوقات در يكديگر تداخل كرده و شكل جديدي حاصل مي كنند. در اينجا آنچه موجب به وجود آمدن اشكال تداخلي مي شود به ماهيت صخره و آب برمي گردد. به طور مشابه يك سياهچاله در مسير حركت امواج گاما همانند صخره اي در مقابل جريان آب عمل مي كند. در اثر تداخل امواج در اين پديده لبه هاي تاريك و روشني ايجاد مي شود كه نه تنها ماهيت سياهچاله ها در دنياي شامه اي را نشان مي دهد، بلكه تعريف جديدي از ماهيت فضا و زمان ارائه مي كند. در اينجا وجود بعد چهارم موجب نزديك شدن اين لبه ها به يكديگر مي شود؛ مقايسه كنيد با آنچه تئوري نسبيت عام در اين زمينه مي گويد.
بر اساس گفته كيتون و پيترز با استفاده از تلسكوپ هاي فضايي گاما كه در آگوست۲۰۰۷ راه اندازي خواهد شد، اين امكان وجود دارد كه بتوان لبه هاي حاصل از برخورد اشعه گاما با سياهچاله ها را اندازه گيري كرد. اين تلسكوپ حاصل همكاري مشترك ناسا، سازمان انرژي ايالات متحده و موسسه هاي تحقيقاتي متعددي در فرانسه، آلمان، ژاپن، ايتاليا و سوئد است. نتايج حاصل از اين بررسي ها به تمام سياهچاله ها در داخل منظومه شمسي و يا در خارج از آن قابل تعميم است و چنانچه صحت تئوري شامه اي اثبات شود، خيلي بيش از آنچه تاكنون تصور مي رفته است سياهچاله در جهان هستي وجود دارد كه همگي آنها دليلي بر وجود بعد چهارم در فضا هستند.

دانش
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
خارجي
سياسي
شهر تماشا
سلامت
شهري
علمي فرهنگي
راهنما
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   خارجي   |   سياسي   |  
|  شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   دانش   |   راهنما   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |