پاكسازي خزر و ديدگاه رييس سازمان حفاظت محيط زيست ايران
خزر بزرگترين پهناب آلوده جهان
گروه شهري- كنوانسيون حفاظت از محيط زيست درياي خزر كه در ۱۸ آبان ماه ۸۲ در تهران به امضاي نمايندگان پنج كشور حاشيه خزر- آذربايجان، ايران، قزاقستان، روسيه و تركمنستان- رسيده بود از ۲۱ مرداد ماه جاري لازم الاجرا شد و به اين ترتيب پاكسازي خزر، بزرگترين درياچه جهان از روز شنبه گذشته آغاز شد.
به گزارش همشهري، اين كنوانسيون كه «كنوانسيون تهران» عنوان گرفته است با آگاهي از تخريب محيط زيست درياي خزر در اثر آلودگي ناشي از منابع مختلف فعاليت هاي انساني و ساير آلودگي هاي ناشي از منابع دريايي و منابع مستقر در خشكي به امضاي اعضاي كنوانسيون رسيده و طي آن، كشورهاي عضو، متعهد شده اند با عزم راسخ در حفظ منابع زنده و ذخاير ژنتيكي درياي خزر براي نسل حاضر و آينده تلاش كنند.
در نخستين روز اجرايي شدن اين كنوانسيون طي مراسمي كه در سالن همايش هاي ايران وزارت امور خارجه برگزار شد، دكتر فاطمه واعظ جوادي، رئيس سازمان حفاظت محيط زيست، پيشنهاد كرد ۲۱ مرداد ماه به عنوان روز درياي خزر در ۵ كشور عضو كنوانسيون حفاظت از درياي خزر نامگذاري شود.
وي از درياي خزر به عنوان بزرگترين درياچه دنيا ياد كرد و افزود: خزر درياي بسته اي است كه تنها از طريق كانال ولگا به آب هاي آزاد راه دارد، اين در حالي است كه اين دريا طي سال هاي اخير بيش از هر زمان ديگر با مشكلات زيست محيطي فراواني مواجه بوده كه فعاليت هاي خشكي و دريا، نوسانات سطح دريا و نيز آلودگي هاي ناشي از فعاليت هاي اكتشافي منشأ آن بوده است.
وي تصريح كرد: عواملي نظير استخراج و حمل و نقل نفت و گاز، از بين رفتن زيستگاه ها، صيد بي رويه آبزيان و به خصوص صيد قاچاق ماهيان خاوياري و نيز ورود گونه هاي غيربومي مهاجم و كاهش تنوع زيستي از جمله ديگر تهديدات درياي خزر است.
جوادي گفت: نگراني هاي زيست محيطي درياي خزر موجب شد تا كشورهاي حاشيه نشين درياي خزر در چارچوب برنامه محيط زيست درياي خزر (سپ) و با حمايت و پشتيباني برنامه محيط زيست ملل متحد (يونپ)، كنوانسيون حفاظت محيط زيست درياي خزر (كنوانسيون تهران) را امضا كرده و امضاي اين كنوانسيون، نشانگر خواست سياسي تمامي كشورهاي درياي خزر براي حفاظت از محيط زيست درياي خزر و بهره برداري پايدار از منابع زنده آن است.
وي خاطرنشان ساخت: امضاي كنوانسيون تهران پس از ۸ سال با تلاش مداوم از سوي كشورهاي منطقه و حمايت همه جانبه برنامه محيط زيست سازمان ملل دفتر منطقه اي اروپا (Unep Roe) فصل جديدي را در همكاري هاي زيست محيطي منطقه اي درياي خزر آغاز كرد.
رئيس سازمان حفاظت محيط زيست گفت: پس از تصويب كنوانسيون تهران توسط هر ۵ كشور ساحلي خزر و لازم الاجرا شدن آن به عنوان تنها معاهده حقوقي مرتبط با همكاري هاي زيست محيطي، تحقق اين كنوانسيون كه سرنوشت درياي خزر به آن بسته است در گرو تعهدات خاص سياسي كشورهاي منطقه است.
وي يادآور شد: امروز بايد پروتكل هاي الحاق اين كنوانسيون اجرا شده و گفتمان منطقه اي را كه طي سال هاي اخير در چارچوب برنامه محيط زيست درياي خزر آغاز شده، ادامه يابد.
جوادي گفت: در اين صورت مي توان دستاوردها را در راستاي توسعه پايدار درياي خزر اين ميراث گرانبها، به نسل حاضر و آتي تقديم كرد.
وي با تأكيد بر اين كه جمهوري اسلامي ايران از ۲۱ مرداد ماه ۸۵ متعهد به انجام مفاد كنوانسيون تهران بوده و دين خود را در راستاي توسعه پايدار درياي خزر ايفا خواهد كرد، افزود: تطابق قوانين زيست محيطي ملي هر پنج كشور حاشيه درياي خزر، يكي ديگر از تعهدات ما در اجراي اين كنوانسيون است.جوادي ضمن تشكر از مساعدت سازمان هاي بين المللي مرتبط با محيط زيست، به نقش اثرگذار اين سازمان در اجرايي شدن كنوانسيون اشاره كرد و گفت: بدون حمايت و پشتيباني اين سازمان، اجراي كنوانسيون با مشكل مواجه مي شد.
هشدار نسبت به آلودگي
به گزارش همشهري، همزمان با اجرايي شدن كنوانسيون حفاظت از محيط زيست درياي خزر، مديركل اداره حفاظت محيط زيست استان مازندران در گفت وگو با همشهري نسبت به آلودگي نفتي درياي خزر در محدوده پايانه نفتي نكا هشدار داد.
به گفته اين مقام مسئول، نكا كه مهمترين پايانه نفتي استان مازندران است روزانه پذيراي ۷ هزار تن مواد نفتي است كه پس از انجام عملياتي به بخش هاي جنوبي كشور حمل مي شود. اما با توجه به تقاضاهاي كشورهاي ناحيه خزر قرار است اين ميزان به بيش از ۲ برابر، يعني ۱۵ هزار تن در روز افزايش يابد كه در اين صورت براي حمل و نقل اين حجم از مواد نفتي كشتي هايي با ظرفيت بالا ناگزير به تردد در اين محدوده خواهند بود، اما به دليل عمق كم آب، پهلوگيري كشتي هاي بزرگ با ظرفيت بالا در اين كرانه امكان پذير نخواهد بود، در نتيجه ناگزير بايد اين كشتي ها در فاصله اي دورتر از پايانه متوقف شوند و مواد نفتي به كشتي هاي كوچك منتقل و سپس به پايانه حمل شود. اين مسئول محيط زيست مي گويد: در صورت آغاز چنين روندي، بيم آن مي رود كه در هنگام جابه جايي، بخشي از مواد نفتي به دريا وارد شود و آن را آلوده كنند.اين در حالي است كه مجاورت پايانه نفتي نكا با تالاب ميانكاله كه از زيستگاه هاي مهم پرندگان مهاجر است خطر ناشي از آلودگي هاي نفتي را دوچندان مي كند تا آنجا كه اگر اقدامات پيشگيرانه صورت نگيرد، ممكن است خسارات جبران ناپذير زيست محيطي در پي داشته باشد.
|