نقش ورزش در محافظت از مفاصل
دكتر امام - ورزش علاوه بر اينكه نقش مهمي در تقويت عضلات و مفاصل دارد در تقويت قلب و عروق، كنترل چربي و قند، افزودن انرژي و برقراري خواب مناسب بسيار مؤثر است. افرادي كه كمتر از نيم ساعت در روز ورزش مي كنند كم تحرك تلقي شده و بايد منتظر بيماري هاي متعدد در آينده باشند. خوب است بدانيد ورزش هايي كه براي تقويت عضلات معرفي مي شوند شامل ورزش هاي دامنه حركتي است كه منجر به برقراري حركات بهتر مفاصل مي شود و سفتي آن را از بين مي برد؛ ورزش هاي تقويت عضلات كه نقش مهمتري در حفظ و افزودن قدرت عضلاني دارد و ورزش هاي هوازي يا ايروبيك كه منجر به اعمال بهتر در قلب و عروق و ريه مي گردد. افرادي كه دچار مشكلات مفصلي و يا بيماري هاي مهم زمينه اي هستند حتماً قبل از انجام ورزش با پزشك خود مشورت كنند. حتماً قبل از انجام ورزش با نرمش ملايم بدن خود را گرم كنيد تا احتمال آسيب تاندونها و مفاصل كمتر شود. اين درست مثل گرم كردن موتور ماشين در زمستان است. همچنين در صورتي كه تا دو ساعت بعد از ورزش دچار كوفتگي و يا درد در مفاصل و يا عضلات هستيد آن ورزش يا مناسب نبوده و يا زمان آن طولاني بوده است در موارد خفيف كوفتگي بعد از ورزش تركيبات حاوي ويتامين ث مي تواند منجر به كاهش دردهاي عضلاني شود.
با رشد زندگي ماشيني، استفاده از تكنولوژي مدرن در زندگي آپارتمان نشيني و استفاده بيش از حد افراد از اتومبيل هاي شخصي، شاهد جامعه اي بي تحرك هستيم كه اين امر خود بيماري ها و ناراحتي هاي مختلفي از جمله دردهاي مفصلي را به همراه دارد. بنابراين تشويق افراد جامعه در سنين مختلف براي تحرك بيشتر در زندگي و داشتن فعاليت هاي فيزيكي در طول روز و انجام مرتب و منظم ورزش ها با روش هاي صحيح از جمله راه هاي پيشگيري و درمان دردهاي شايع مفصلي است. اهميت مفاصل بر كسي پوشيده نيست و ما براي انجام امور روزمره بايد از مفاصل-رشته هاي ژله اي- خود به نحو بهينه استفاده كنيم و براي طول عمر بيشتر مفاصل قوانين محافظتي آن را به كار ببريم. براي محافظت از مفاصل، اصولي وجود دارد كه آنها را در گفت و گو با دكتر مهدي امام، متخصص روماتولوژي مورد بررسي قرار داده ايم.
* آقاي دكتر عواقب بي تحركي براي مفاصل چه مي تواند باشد؟
- عدم تحرك باعث بروز مشكلات فراواني چون تسريع و تشديد سايش و تخريب سطوح مفصلي به علت جابجايي محل اثر نيروهاي طبيعي، ايجاد وضعيت غيرطبيعي بدن و انحرافات راستا و قامت طبيعي بدن مشابه آنچه در ساييده شدن لاستيك خودرو به علت ناميزان بودن شاسي اتفاق مي افتد، مي شود.
* مهمترين قانون محافظت از مفاصل چيست؟
- ما بايد بياموزيم كه به صداي بدنمان گوش دهيم و بايد دردهاي موجود در هر نقطه از بدن خصوصاً در مواقعي كه درد طولاني مي شود جدي تلقي شده و به آن رسيدگي شود. درد فرشته نگهبان بدن است و به ما اطلاع مي دهد كه در نقطه اي از بدن اتفاق ناگواري در حال جريان است و ساكت كردن آن بدون از بين بردن علت زمينه اي مناسب نيست بخصوص آسيب هاي تاندوني در ناحيه مچ پا بعد از مدتي دچار كاهش درد مي شوند در حاليكه روند آسيب مفصلي به تدريج رشد و ادامه مي يابد. پس دقت كردن به آسيب هاي مفصلي و رفع به موقع آنها از اركان مهم محافظت از مفاصل است.
* براي محافظت از شانه و آرنج چه توصيه هايي مي كنيد؟
- براي حفظ سلامتي شانه از حركاتي كه به مدت طولاني دست را بالاي شانه قرار مي دهند جداً پرهيز كنيد، به مدت طولاني حركت يكسان به شانه ندهيد، ورزشي روزانه در دامنه حركتي مفصل شانه انجام دهيد. همچنين وسايل و قلم را محكم در دست نگيريد چرا كه منجر به كشيدگي تاندون و فشار بيشتر بر روي مفاصل مي شود، مشتتان را محكم به هم فشار ندهيد، از حركات مكرر دست و انگشتان پرهيز كنيد و در صورت اجبار حتما زمان هايي كوتاه استراحت را بين كارهايتان قرار دهيد، وزن خود را روي آرنج نيندازيد، در هنگام فعاليت هاي فيزيكي غير معمول آرنج از وسايل كمكي مثل آرنج بند استفاده كنيد. نكته مهم در مورد وسايل كمكي اين است كه از مصرف طولاني مدت يعني بيش از سه ساعت متوالي بدون تجويز پزشك بايد پرهيز كرد چرا كه مي تواند در درازمدت منجر به تحليل عضلات اطراف مفصل و فشار بيشتر بر روي مفاصل شود.
* مفاصل دست و مچ دست از طريق چه فعاليت هايي تقويت مي شود؟
- در اين مورد بايد از حركات تكراري طولاني مدت در دست پرهيز كنيد، در بين كارهاي ريز و تكراري دست مثل تايپ ، نوشتن، گلدوزي و... زمان هاي متعددي استراحت كوتاه مدت قرار دهيد، در صورت نوشتن طولاني، از قلم پهن يا از دستگيره هاي پلاستيكي كه قلم شما را پهن مي كند تا شما براي نگه داشتن قلم مشت خود را محكم نكنيد، استفاده نماييد، سعي كنيد اجسام را در كف دست در حاليكه باز و صاف است حمل كنيد و از انگشتان خود براي اين كار استفاده كنيد به عنوان مثال شما مي توانيد يك ساك نايلون خريد را بر روي انگشتان خود قرار دهيد و حمل كنيد كه اين كار غلط است و براي استفاده صحيح بهتر است آن را در كف دست قرار داده و حمل كنيد، در فعاليت هاي شديد نيز مي توان از مچ بند استفاده كرد.
* آيا قرار دادن بالش در زير زانو را توصيه مي كنيد؟
- خير، خصوصاً در موقع خواب جداً بايد از گذاشتن بالش زير زانو جلوگيري كرد چرا كه منجر به خشكي مفصل زانو مي شود.
* نحوه بلند كردن و حمل صحيح يك جسم به چه صورت است؟
- وقتي جسمي را مي خواهيد بلند كنيد بايد به جاي كمر و لگن از زانو خم شويد يعني با كمر صاف زانوهاي خود را خم كرده و جسم را بلند كنيد، در هنگام چرخيدن به يك سمت خصوصاً در مواقعي كه باري در دست داريد كل بدن خود را بچرخانيد نه اينكه از كمر و لگن بچرخيد.
* آيا ايستادن و نشستن طولاني در يك وضعيت مي تواند منجر به آسيب كمر شود؟
- بله، براي همين حتماً هر چند دقيقه يكبار وضعيت بدني خود را تغيير دهيد و در صورتي كه از صندلي به مدت طولاني استفاده مي كنيد، صندلي مناسب انتخاب نماييد. صندلي مناسب صندلي است كه زاويه پشتي آن 100 درجه است و حتماً ناحيه كمر داراي تكيه گاه بوده و قوس كمر را پر مي كند خصوصاً در افرادي كه براي پاسخ به ارباب رجوع لازم است به طور مكرر گردن خود را به يك سمت بچرخانند توصيه مي شود كه از صندلي گردان استفاده كنند و به جاي چرخاندن طولاني گردن صندلي را به آن سمت بچرخانند.
* تغذيه در اين زمينه ها چه نقشي دارد؟
- تغذيه نيز در محافظت از مفاصل عامل مهمي است. املاحي مثل كلسيم، روي، منيزيوم، فسفر، ويتامين D و ويتامينK در تقويت مفاصل بسيار مؤثرند. بايد سعي شود از سبزي ها و ميوه هاي با رنگ هاي مختلف در وعده روزانه استفاده شود. مصرف ويتامين D نيز بسيار مناسب است و ميزان مناسب اين ويتامين حدود 400 تا 800 واحد روزانه مي باشد. اين ويتامين محلول در چربي است و در شير، لبنيات، روغن آفتاب گردان و ماهي به وفور وجود دارد.

گروه اجتماعي- شمار بيماران ريوي در كشور رو به افزايش است. در حالي كه هم اكنون 134 بيمار در ليست انتظار پيوند ريه قرار دارند، سالانه تنها 7 ريه مناسب از افرادي كه دچار مرگ مغزي مي شوند براي پاسخگويي نياز اين بيماران در دست است. اين در حالي است كه پيوند ريه از افراد زنده محال است.سالانه يك چهارم كساني كه به پيوند ريه احتياج دارند به دليل نرسيدن عضو پيوندي از بين مي روند.كتايون نجفي زاده- فوق تخصص بيماري هاي ريوي و مسؤول واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي و پيوند ريه دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي- با اشاره به افزايش سالانه شمار بيماران ريوي كه نيازمند پيوند ريه هستند، به ايسنا گفت: هم اكنون بزرگ ترين معضل پيوند در سراسر كشور، معضل بيماران ريوي است زيرا تعداد دهنده كافي در زمينه ريه وجود ندارد؛ علاوه بر اينكه در اين تعداد كم، شمار افرادي نيز كه ريه قابل اهدا دارند بسيار پايين است، زيرا از هر 10مورد دهنده ريه، تنها يك نفر ريه قابل اهدا دارد. وي با اشاره به اينكه اين ارقام در آمار جهاني نيز صادق است، بر بحراني بودن كمبود اعضا براي پيوند ريه تاكيد كرد و افزود:  در حال حاضر حدود 3هزار نفر در سال دچار مرگ مغزي مي شوند در حالي كه تنها حدود 140مورد اهدا و پيوند عضو از مرگ مغزي در كشور انجام مي شود. در ميان اين 140 بيمار از هر 10 نفر تنها يك نفر ريه قابل پيوند دارد. در نتيجه با وجود شمار بالاي بيماراني كه مشكل ريوي دارند و نيازمند پيوند ريه هستند ما سالانه تنها حدود هفت تا 14 ريه مناسب براي اين امر در دست داريم و اين ميزان پايين به هيچ عنوان پاسخگوي نياز بيماران نيست. نجفي زاده در خاتمه تصريح كرد: بنابراين اگر ميانگين عمومي اهداكنندگان ريه از مرگ مغزي افزايش يابد و از تجهيزات درماني و پزشكان كارآزموده نيز براي امر پيوند اعضا در كشور استفاده شود، مي توان با هماهنگي مناسب، بسياري از بيماران نيازمند را در اين زمينه درمان كرد.
بر اساس آمارهاي جهاني۳‎/۱ميليارد سيگاري در سراسر جهان وجود دارند كه هر سال 5ميليون نفر از اين سيگاري ها به دليل ابتلا به انواع سرطان جان خود را از دست مي دهند.وي ادامه داد: با روند رو به افزايش تعداد سيگاري ها، پيش بيني مي شود مرگ هاي ناشي از دخانيات تا سال 2020 به دو برابر يعني سالانه 10ميليون مورد برسد.عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد يهشتي با اشاره به اينكه استعمال دخانيات عامل ابتلا به بيماري هايي همچون آب  سياه، سرطان معده، پانكراس، كليه، ريه، مري، حنجره، دهان و گلو و بيماري هاي مزمن ريوي در افراد است، افزود: به همين دليل نيمي از افراد سيگاري در سنين جواني و ميانسالي با ابتلا به اين بيماري ها دچار مرگ زودهنگام مي شوند.

گروه اجتماعي ريچارد فون كرافت ابينگ، متخصص اعصاب و روان آلماني در 14 آگوست 1840 (23 شهريور 1219)، به دنيا آمد. او از پيشگامان تحقيق در مورد رفتار و اختلالات جنسي بود. واژه مازوخيست نيز نخستين بار توسط او به كارگرفته شد.انحراف مازوخيست يا شهوت خودآزاري، نقطه مقابل ساديسم يا ديگرآزاري است. يك فرد ساديستيك از آزار و اذيت ديگران لذت مي برد. ولي يك انسان مبتلا به مازوخيسم از عذاب و شكنجه اي كه خودش متحمل مي شود، لذت كسب مي كند.افرادي كه به اين نوع انحراف مبتلا هستند به شدت تمايل دارند كه چه به وسيله خود و چه از طرف اطرافيان آزار ببينند يا حتي شكنجه شوند. تمامي روان شناسان در دوره هاي مختلف خوي تجاوز و تعدي و به بيان ديگر غريزه مرگ و تخريب را يكي از منشأهاي ساديسم دانسته اند. انحراف مازوخيسم يا خودآزاري نيز در همين غريزه ريشه دارد. با اين تفاوت كه واكنش هاي بيمار مبتلا به مازوخيسم با بيمار ساديست فرق مي كند.

گروه اجتماعي- راه رفتن در خواب معمولاً در چه كودكاني ديده مي شود؟
- راه رفتن در خواب جزو اختلالات خواب است و كيفيتي است كه فقط چند بار در زندگي كودك اتفاق مي افتد و اغلب بعد از مدتي از بين مي رود. ادامه آن هم در سنين بلوغ معمولاً نادر است. راه رفتن در خواب اغلب در كودكاني ديده مي شود كه بي قرار، حساس، عصباني و هيجاني هستند. بدون شك راه رفتن در خواب ممكن است خطرناك باشد، ولي به ندرت كسي كه در خواب راه مي رود به خود يا به ديگران صدمه مي زند. در كودكان وابسته به مادر معمولاً اين حالت بيشتر ديده مي شود. در اين حالت كودك در اطراف خود شروع به گردش مي كند و فعاليت بدني كامل دارد، ولي از لحاظ درك و شعور كاملاً تاريك است. اغلب نيز با مانعي حين راه رفتن برخورد كرده و بيدار مي شود، حتي ممكن است به جاي خود برگردد و دوباره به خواب رود. كودك روز بعد هيچ اطلاعي از راه رفتن شب گذشته ندارد. راه رفتن در خواب كه بعد از مشاجرات خانوادگي در كودك ديده مي شود ناشي از احساس عدم امنيت به اوضاع و احوال خانه است. اين اختلال بيشتر و در پسرها رخ مي دهد و اكثراً با شب ادراري توأم است.