يكشنبه ۱۹ شهريور ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۰۸۰ - Sep 10, 2006
نگاهي دوگانه به بحران زيست محيطي خليج فارس
افق مه آلود در پهناب بزرگ جنوب
گروه شهري- اسدالله افلاكي: مسئولان محيط زيست، عمده ترين منابع آلودگي در خليج فارس و درياي عمان را نفت و تركيبات نفتي عنوان مي كنند. اين در حالي است كه شركت هاي نفتي برخلاف گزارش ارزيابي خود عمل مي كنند و نظارت دقيقي در اين زمينه وجود ندارد. به گفته مدير كل دفتر محيط زيست دريايي سازمان حفاظت محيط زيست، در سال هاي اخير، ساخت و سازهاي بدون ارزيابي زيست محيطي به ويژه اسكله سازي، احداث پلت فروم، نصب خطوط انتقال نفت و گاز، خسارات جبران ناپذيري را متوجه محيط زيست خليج فارس ساخته تا آنجا كه آب سنگ هاي مرجاني كه متنوع ترين اكوسيستم هاي جهان به شمار مي آيد در معرض نابودي است. با اين همه، هنوز بستر لازم براي نظارت بر پروژه هاي نفتي فراهم نيست. از سوي ديگر، پساب ها، فاضلاب ها و مواد آلاينده به طور مستقيم به خليج فارس وارد مي شود و براين بحران دامن مي زند.
دكتر الميرا ايلياتي، كارشناس توسعه پايدار در اين باره به همشهري گفت: خليج فارس از نظر زيست محيطي وضعيت پيچيده اي دارد. وضعيت اين پهناب بزرگ در كوتاه مدت نگران كننده است، اما به نظر مي رسد در بلندمدت اين وضعيت به مراتب بهتر از امروز شود؛ چرا كه در وضعيت كنوني، ما شاهد توسعه انواع فعاليت هاي صنعتي و نفتي آلاينده اي هستيم كه اجراي آنها اغلب بدون رعايت حداقل استانداردهاي زيست محيطي صورت مي گيرد. به عبارت ديگر، ارزيابي زيست محيطي در اين پروژه ها يا نقشي ندارد يا اگر دارد نقش آن بسيار كمرنگ است. با اين همه آنچه باعث دلگرمي است اين كه توسعه توريسم در كشورهاي حاشيه خليج فارس اين اميدواري را ايجاد مي كند كه آنها نگاهشان به خليج فارس فقط عرصه اي براي بهره  برداري هاي نفتي نيست، بلكه آن را حوزه زيستي تلقي مي كنند كه همچون موجودي زنده نياز به مراقبت دارد.
به گفته اين كارشناس، كشورهايي كه در زمينه توريسم رشد بيشتري داشته اند همچون امارات و بحرين، به صورت جدي تر به مسايل زيست محيطي خليج فارس توجه مي كنند. اما كشورهايي كه به جاذبه هاي توريستي خليج فارس بي اعتنا بوده اند كمتر به استانداردهاي زيست محيطي توجه داشته اند. براين اساس، مي توان گفت خليج فارس حداقل در پنج سال آينده همچنان با بحران شديد زيست محيطي دست به گريبان خواهد بود؛ با اين همه انتظار مي رود توجه بيشتر مسئولان به مسائل زيست محيطي، در بلندمدت باعث بهبود وضعيت خليج فارس شود.ايلياتي در خصوص منابع آلاينده خليج فارس مي گويد: يكي از مشكلات عمده خليج فارس مشترك بودن اغلب منابع نفت و گاز اين كشورها است. اين اشتراك سبب شده تا بهره برداري از اين منابع، بسيار شتابناك، عجولانه و بدون رعايت هنجارهاي محيط زيست و صرفاً با ديدگاه هاي اقتصادي انجام شود.
به گفته وي مهم ترين ناقض توسعه پايدار، شتاب در به دست آوردن سود اقتصادي است، در حالي كه توسعه پايدار اساساً بايد بر بستري از روش هاي بهنجار، درازمدت و برنامه ريزي شده شكل بگيرد كه طي آن فعاليت هاي اقتصادي بر ارزيابي هاي همه جانبه از جمله ارزيابي هاي زيست محيطي مبتني باشد، اما شرايط خاص خليج فارس موجب شده كه اين بستر عملاً فراهم نباشد. به ويژه در نيمه غربي خليج فارس، آنچه امروز ما شاهد آن هستيم بحران بهره برداري از منابع نفت و گاز همراه با حرص و شتاب است كه معضلات ناگوار زيست محيطي را در پي دارد.
دكتر پرويز كردواني استاد ممتاز دانشگاه تهران در اين باره به همشهري گفت: خليج فارس، محل زيست بيش از 400 نوع ماهي است كه برخي از آنها بسيار كمياب اند و حتي در خزر هم وجود ندارند. ضمن آن كه بهترين ميگوها از جمله ميگوي ببري و شاه ميگو (لابستر) در خليج فارس وجود دارند. بهترين مرجان ها نيز در همين دريا به وجود مي آيند كه همه اينها به دليل ورود آبهاي شيرين نظير، رود كارون، جراحي، دز، دجله و فرات است كه به خليج فارس مي ريزد و باعث رقيق شدن آب و در نتيجه مناسب كردن آن براي زيست اين گونه هاست. اما نكته اي كه وجود دارد اين كه خليج فارس صرف نظر از موقعيت استراتژيك از نظر زيست محيطي مورد تهديد است.
به گفته اين چهره ماندگار علمي، يكي از مهمترين مسائلي كه محيط زيست خليج فارس را تهديد مي كند ورود گل و لاي فراوان است كه از طريق رودخانه ها وارد آن مي شود به طوري كه كف خليج فارس در حال بالا آمدن است و اين روند، موجودات كفي زي (Bentos) را به شدت تهديد مي كند. مهم تر از اين، آلودگي هايي است كه از طريق آب هاي سطحي وارد اين دريا مي شود. براي نمونه، رودخانه هاي دجله و فرات در طول مسير خود در گذر از عراق انباشته از فاضلاب صنايع، فاضلاب هاي خانگي شهري و روستايي مي شود، افزون براين به دليل جنگ و كشتار از نظر بيولوژيك و شيميايي نيز بسيار آلوده است. همه اين آلودگي ها همراه با پساب هاي صنعتي و بن آب هاي كشاورزي وارد خليج فارس مي شود. به اين موارد فاضلاب هاي شيخ نشين هاي جنوب خليج فارس را نيز بايد افزود.
اين استاد دانشگاه با اشاره به آلودگي هاي نفتي در خليج فارس مي گويد: افزون بر نشت نفت در دريا، و آلودگي هايي كه بر اثر تصادف نفتكش ها و آتش سوزي و نيز خطوط انتقال نفت و گاز در دريا حادث مي شود، نفتكش ها پس از تخليه مواد نفتي براي سهولت در حركت، يك پنجم از مخازن خود را پر از آب مي كنند كه در اسكله پيش از بارگيري مجدد آن را تخليه مي كنند كه اين آب آغشته به نفت است و باعث آلودگي مي شود. مضاف بر اين، شماري اسكله غيرمجاز در خليج فارس وجود دارد كه باعث آلودگي زيست محيطي مي شود كه ضروري است مسئولان براي آن چاره اي بينديشند.

چشم انداز
015918.jpg
مسئولان سازمان حفاظت محيط زيست مي گويند: ساخت و سازهاي بدون ارزيابي زيست محيطي به ويژه اسكله سازي، احداث پلت فروم، نصب خطوط انتقال نفت و گاز، خسارات جبران ناپذيري را متوجه محيط زيست خليج فارس ساخته تا آنجا كه آب سنگ هاي مرجاني كه متنوع ترين اكوسيستم هاي جهان به شمار مي آيد در معرض نابودي است. با اين همه، هنوز بستر لازم براي نظارت بر پروژه هاي نفتي فراهم نيست. اين در حالي است كه پساب ها ، فاضلاب ها و مواد آلاينده نيز به طور مستقيم به خليج فارس وارد مي شود و براين بحران دامن مي زند.

كشف سه كوره پيش
از تاريخ در فارس
015912.jpg
گروه شهري - كاوش هاي باستان شناسي در تپه مهرعلي فارسي در محدوده درياچه سد ملاصدرا منجر به كشف سه كوره پخت سفال مربوط به دوره پيش از تاريخ شد. تلاش براي كاوش در اين منطقه در حالي ادامه مي يابد كه آبگيري سد ملاصدرا آغاز شده و دامنه اين تپه هفت هزار ساله را آب  فراگرفته است.
«عزيزالله رضايي»، سرپرست هيات ايراني در تپه مهرعلي فارسي با اعلام اين مطلب به ميراث خبر گفت: «در ادامه كاوش هاي باستان شناسي كه همراه سرپرست ديگر هيات عليرضا سرداري انجام مي گرفت به سه كوره پخت سفال مربوط به دوره  پيش از تاريخ برخورديم. اين كوره ها ساختار پيچيده اي دارند و احتمالا بيش از 5 هزار سال قدمت دارند.»

حريم قلعه فلك الافلاك
چشم انتظار آزادسازي
015915.jpg
گروه شهري- 110 ميلارد تومان بودجه اي كه مجلس در سال 84 به تملك آثار تاريخ كل كشور با اولويت فلك الافلاك و توس اختصاص داد هنوز عمليات نشده است.قدرت الله امان، نماينده خرم آباد در اين باره به خبرگزار ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري، گفت: به علت بي توجه به اختصاص اين بودجه، 190 نفر از نمايندگان طي نامه اي به رئيس  جمهور خواستار واريز اين مبلغ به صندوق احا و بهره برداري از آثار تاريخ شدند.و افزود: حتي رئيس مجلس شورا اسلامي در سفر كه به منطقه داشت، از بلااستفاده ماندن اين آثار تاريخي گلايه كرد.امان، با اشاره به گفتگوها و رايزني هاي متعدد با سازمان مديريت و برنامه ريزي در تخصص ان بودجه تصرح كرد: در حال حاضر تنها تقاضا ما از دولت قرار دادن ان بودجه در متمم بودجه سال 85 است كه با تحقق آن مردم ان منطقه نيز به آرزو ديرنه خود ميرسند.

نگاه دوم
حضور ايران در 20 نمايشگاه جهانگردي و گردشگري
گروه شهري- رئيس ستاد تبليغات و برگزاري نمايشگاه هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از شركت ايران در 20 نمايشگاه جهانگردي و گردشگري خارجي در سال آينده خبر داد.
حسين هاتفي با اعلام اين خبر، يكي از ابزارهاي مهم در بازاريابي براي جذب جهانگرد را حضور در نمايشگاه هاي بين المللي عنوان كرد و افزود: متناسب با سياست ژهاي نظام جمهوري اسلامي و علاقه ژمندي كه در دنيا براي سفر به ايران وجود دارد، ما در نمايشگاه ژهاي خاصي كه در كشورهاي مختلف در زمينه جهانگردي برگزار مي ژشود، شركت مي ژكنيم.
هاتفي، با اعلام اين كه ظرف يك سال آينده در 20 نمايشگاه جهانگردي و گردشگري شركت مي ژكنيم، افزود: نمايشگاه گردشگري ژاپن كه از 31 تا 2 مهرماه سال جاري در توكيو برگزار مي ژشود، اولين نمايشگاه برون مرزي است كه در پيش داريم و حدود 100 متر فضا را براي كشورمان پيش ژبيني كرده ژايم كه با توجه به استقبال شركت ژهاي جهانگردي، متقاضيان شركت در اين نمايشگاه در حال حاضر بيش از ظرفيت ما هستند و با توجه به اين كه امكان اضافه كردن فضا در نمايشگاه وجود ندارد و همچنين بليت ژهاي شركت ژكنندگان هم رزرو شده، امكان افزايش تعداد شركت ژكنندگان وجود ندارد.
رييس ستاد تبليغات و برگزاري نمايشگاه ژهاي سازمان ميراث فرهنگي، اظهار داشت: پس از نمايشگاه گردشگري ژاپن، بازار سفر سن ژپترزبورگ 12 تا 14 مهرماه، نمايشگاه گردشگري بازار جهاني 15 تا 18 آبان ژماه در لندن، نمايشگاه گردشگري سوريه 4WTN تا 6 آذرماه، نمايشگاه گردشگري ماتكا 28 دي ژماه تا اول بهمن ژماه در فنلاند، نمايشگاه گردشگري فيتور مادريد 11 تا 15 بهمن ژماه، نمايشگاه گردشگري استامبول 26 تا 29 بهمن ژماه در تركيه، نمايشگاه گردشگري ميلان 3 تا 6 اسفندماه در ايتاليا، نمايشگاه 16ITB تا 20 اسفندماه در برلين آلمان، نمايشگاه بين ژالمللي جهانگردي مونديال فرانسه 24 تا 27 اسفندماه، نمايشگاه گردشگري بين ژالمللي MITT اول تا 4 فروردين ژماه 86 در مسكو و بازار گردشگري عرب 12 تا 15 ارديبهشت ژماه در دوبي برگزار خواهد شد. وي در ادامه گفت: نمايشگاه ژهاي ديگري نيز در عربستان، هند، سوئد و احتمالاً چين برگزار مي ژشود.وي افزود: در نمايشگاه لندن هم كه 150 متر مربع فضا در اختيار ما است، بيش از ظرفيت، تقاضا داريم كه نمي ژتوانيم بيش از متقاضيان ثبت ژنام شده تعداد ديگري را بپذيريم؛ اما در آينده با در اختيار قرار دادن اطلاعات مربوط به نمايشگاه ژهاي خارجي به شركت ژهاي جهانگردي آنها را از فضاي در اختيار قرار گرفته و جزييات بيشتر نمايشگاه آگاه خواهيم كرد و كار ثبت ژنام از متقاضيان براي نمايشگاه ژهاي بعدي آغاز شده است.

زادبوم
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
حوادث
بين الملل
فرهنگ و آموزش
سياسي
شهر تماشا
سلامت
شهري
علمي فرهنگي
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  فرهنگ و آموزش   |   سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |