Hamshahri Newspaper

مصائب آقاي رئيس جمهور
چند سالي است كه جورج بوش، رئيس جمهور آمريكا، مبدل به شاخص ترين نقش منفي فيلم هاي مستقل آمريكايي و اروپايي شده است. چراغ اول را مايكل مور روشن كرد و پس از او فيلمسازان بسياري در آثارشان به انتقاد از جورج بوش پرداختند. به خصوص بعد از ماجراي يازدهم سپتامبر كه عده اي مثل مور خود بوش را در آن دخيل دانستند و برخي ديگر اين فاجعه را حاصل سياست هاي نادرست رئيس جمهور خواندند.جشنواره تورنتو امسال را مي توان يك گردهمايي سياسي، سينمايي عليه سياست هاي جورج بوش و متحدانش ناميد.حجم بالاي فيلم هاي سياسي حاضر در اين فستيوال، از سويي مي تواند برآيندي از واكنش سينماگران مستقل در خصوص جامعه پيراموني شان باشد.مايكل مور با فيلم تازه اش از منظري جديد به انتقاد از سياست هاي دولت آمريكا پرداخته است. مستند مرگ يك رئيس جمهور كه اين روزها سروصداي زيادي به پا كرده، ترور جورج بوش را به عنوان يك احتمال دستمايه قرار داده است. يكي از محورهاي فيلم هاي سياسي حاضر در تورنتو انتقاد از حضور آمريكا و متحدانش در عراق بود.دامنه اعتراض سينماگران مستقل تنها به بوش منحصر نشده و توني بلر نخست وزير انگلستان هم دستمايه يكي از فيلم هاي حاضر در فستيوال تورنتو بود. فيلم زنداني يا چگونه قتل توني بلر را طراحي كردم انتقادي صريح و بي پرده از سياست هاي انگليس به عنوان متحد اصلي آمريكا است. در كنار نمايش فيلم ها، جلسات مطبوعاتي فستيوال تورنتو هم محملي براي بيان اعتراض سينماگران بود. مطابق معمول اين سال ها، مايكل مور در اين زمينه هم گوي سبقت را از ديگر همكارانش ربود.

محافظه كاران آمريكايي بار ديگر در يك جشنواره سينمايي معتبر مورد انتقاد و تمسخر فيلمسازان معتبر جهاني قرار گرفتند. اين بار لوكيشن به تورنتو و جشنواره بين المللي فيلم در اين شهر منتقل شده بود.
در اين دوره از جشنواره تورنتو شاهد نمايش فيلم هايي بوديم كه يا مستقيماً از جورج بوش انتقاد مي كردند و يا سياست هاي خارجي او- به ويژه در عراق- را مورد حمله قرار مي دادند.
اين رويكرد باعث شد منتقدان سياست هاي آمريكا فرصت مناسبي براي گردهمايي و ابراز نظراتشان در اين شهر پيدا كنند و شخصيتي چون مايكل مور كه عمدتاً به دليل انتقادهاي شديد از بوش در فيلم هاي مستندش- فارنهايت۱۱‎/۹ و بولينگ براي كلمباين- در عالم سينما به شهرت رسيده است، در اكران افتتاحيه فيلم بورات: آموخته هاي فرهنگي از آمريكا براي... حضور يافت تا تريبوني خوب براي انتقادات جديدش مهيا كرده باشد.
شايد صريح ترين انتقادات نسبت به شخص جورج بوش در فيلم مستند مرگ يك رئيس جمهور مطرح شد. اين فيلم كه مستندي پيرامون ترور تخيلي جورج بوش است، توجه بسياري از نشريات متمايل به دموكرات ها در آمريكا را جلب كرد و از مستندهاي خوب جشنواره محسوب مي شد. ديگر فيلم مستند برجسته جشنواره به نام زماني كهWe leeves beraks از اسپايك لي كه جايزه بهترين فيلم مستند جشنواره را نيز به دست آورد، در واقع انتقادي تند از عدم عملكرد به موقع دولت بوش در زمان وقوع حادثه كاترينا و آواره شدن ساكنان اين منطقه بود.
ديگر مستند قابل اشاره در اين زمينه ديكسي چيكز: ساكت شو و بخوان از باربارا كاپل و سيسيليا پك بود كه به اجراهاي انتقادي گروه موسيقي ديكسي چيكز و مخالفت آشكار آنها با جنگ عراق مربوط مي شد. اين مخالفت با جمله ناتالي منيز خواننده گروه در مارس۲۰۰۳ در لندن كه گفت: ما از اينكه رئيس جمهور آمريكا اهل تگزاس است متاسف هستيم ، به اوج خود رسيد و تبعات سنگيني را براي اين گروه و كنسرت هاي بعدي آن در آمريكا به همراه داشت.
اما در بين فيلم هاي سينمايي قبل از هر چيز بايد به فيلم زنداني و يا چگونه قتل توني بلر را طراحي كردم اشاره كرد. اين فيلم كه توسط مايكل تاكر و پترا اپرلين كارگرداني شده است، يادآور مستند موفق آنها در سال۲۰۰۴ تحت عنوان Guer Palace درباره جنگ عراق است كه جنجال بزرگي را در انگلستان به وجود آورد. در آن فيلم يك عراقي دست بسته كه طي يك حمله شبانه در منزل شخصي اش دستگير شده به سربازان و دوربين مي گويد كه يك خبرنگار است و نه يك تروريست و فيلم جديد اين زوج سينمايي، داستان را از اين پس دنبال مي كند. اين عراقي يونس خاطر عباس نام دارد كه به دليل نگارش مطالبي درباره تحريم عراق توسط عدي حسين شكنجه شد و به واقع يك روزنامه نگار است، اما فعاليت هاي آزادانه او براي يك شبكه تلويزيوني انگليسي اين شك را در ماموران اطلاعاتي آمريكا به وجود مي آورد كه او قصد ترور توني بلر را در سفرش به عراق دارد و همين شك بي مورد موجب مي شود عباس حدود 9 ماه را در زندان ابوغريب بگذراند و به شيوه هاي مختلف توسط نيروهاي آمريكايي بازجويي شود و در نهايت با يك كلمه متاسف هستيم ، از زندان آزاد شود. فيلمسازان در كنفرانس خبري پس از نمايش فيلم تاكيد كردند كه بنا به اعلام ارتش آمريكا اكنون سابقه اي از عباس در زندان ابوغريب موجود نيست. عباس در اين فيلم پيرامون مرگ پيرمردي در زندان به دليل كمبود دارو و عدم تغذيه مناسب در زندان مطالبي عنوان مي دارد، در حالي كه خاطرات خود را به دليل عدم وجود كاغذ روي لباس زير خود نوشته و به خارج از زندان منتقل كرده است.
مايكل مور در اين زمينه گفت: اين خيلي تحقيركننده است كه به نام كشور شما در عراق چنين اعمالي انجام دهند. گفته هاي عباس و كارگردان هاي اين فيلم زماني معتبرتر جلوه كرد كه بنيامين تامپسون از سربازان ارتش آمريكا كه عباس را مي شناخت و نگهبان زندان او بود، تمامي گفته هاي عباس درباره شرايط وحشتناك ابوغريب را تاييد كرد و افزود: من حتي سگ هايم را در آن شرايط نگاه نمي دارم .
ديگر فيلم انتقادي جشنواره امسال كه به شكل غيرمستقيم از سياست هاي دولت آمريكا در عراق انتقاد مي كرد، فيلم بادي كه بارلي را تكان داد به كارگرداني كن لوچ بود. داستان اين فيلم از نگاه يك نيروي شورشي در مقابل يك قدرت اشغالگر روايت مي شود و در ايرلندشمالي دهه۲۰ ميلادي مي گذرد و پاورايك دلاني نقش يك مبارز جمهوريخواه را ايفا مي كند كه قصد استخدام در بيمارستاني در لندن را دارد، ولي چون دولت انگلستان نيروهايش را براي سركوب ايرلندي ها به بلفاست فرستاده، او ناچار است به برادرش (با بازي سيسيليان مورفي) ملحق شود.
فيلم بابي از اميليو استوز درباره ترور رابرت كندي در لس آنجلس در سال 1968 نيز پيام سياسي تندي براي جمهوريخواهان دارد، هر چند كه يك درام سياسي از سوي منتقدان توصيف شده است.
فيلم ... و ملت چنين تصميم مي گيرد ساخته جيمز اشترن و آدام دل دئو نيز مستندي درباره انتخابات رياست جمهوري در اوهايو در سال 2004 است كه تلاش مي كند تا نگاهي به شرايط بد انتخابات در اين شهر داشته باشد.
در اين دوره از جشنواره تورنتو همچنين تفسيرهاي هراسناكي از شرايط جهان پس از حادثه 11سپتامبر به چشم مي خورد. فيلم ميزبان ساخته يك كارگردان كره اي گرچه در ژانر وحشت است، ولي ماجراي آن به سادگي مي تواند بيانيه اي سياسي باشد. فيلم ماجراي هيولايي در رودخانه اي در كنار يك شهر پرجمعيت است كه به كشتار مردم مشغول است، ولي دولت وقت درعوض انديشيدن تدابيري براي نابودي اين هيولا، به سركوب مردم مشغول است.
بسياري از منتقدان اين فيلم را مرتبط با شيوه هاي سركوب نيروهاي آمريكايي در عراق و چشم پوشي از قاتلان مردم بي گناه عراق در اين كشور مصيبت زده دانستند.
اما مايكل مور در جلسه اكران فيلم جديد بارون كوهن در كنار لري چارلز كارگردان اين فيلم حضور داشت و به مدت سه ساعت به پرسش هاي حاضران پاسخ داد. او تاكيد كرد كه در صورت ادامه وخامت اوضاع سياسي در آمريكا، شايد زندگي اش را در تورنتو ادامه دهد و زماني كه يكي از خبرنگاران اشاره كرد كه ساعت دو پس از نيمه شب است و او هنوز به پاسخگويي به سؤالات ادامه مي دهد، گفت: اين روزها اگر آمريكايي باشيد، هرگز آسوده نمي خوابيد.
منبع: نيويورك تايمز-14سپتامبر