گرايش بيماران به سوي درمان هاي زيبايي، مواد ترميمي زيبا و همرنگ دندان و از جمله سراميك هاي دنداني، كاربرد بسياري در دندانپزشكي امروزي پيدا كرده است.
در سال هاي اخير با پيشرفت هاي به دست آمده در زمينه تهيه سراميك هايي با خواص مطلوب تر، سراميك ها در شاخه هاي تخصصي گوناگوني در علوم دندانپزشكي مانند دندانپزشكي ترميمي، پروتزهاي دنداني، ارتودنسي، ايمپلنت هاي دنداني(كاشت دندان) و جراحي مورد استقبال وسيع قرار گرفته است.اما علم جديد تنها درعرصه سراميك هاي دندانپزشكي، تحول ايجاد نكرده است، كاربرد نانوتكنولوژي در ساخت مواد دنداني نيز سبب افزايش استحكام مواد جديد شده است...
گزارش زير نگاهي دارد به چهل و ششمين كنگره انجمن دندانپزشكي ايران- كه 13 تا 16 تيرماه در محل اجلاس سران كشورهاي اسلامي برگزار شد- و تلاش مي كند رشته دندانپزشكي را از نظر كاربرد تكنولوژي هاي نوين در ساخت مواد و تجهيزات تشخيص، درمان وكاربرد ليزر راديوگرافي مورد بررسي قرار دهد. با هم مي خوانيم:
كاربرد نانوتكنولوژي در دندانپزشكي
امروزه تمام علوم به سمت نانوربات ها سوق داده مي شوند. اين علم بيشتر در مواردي كاربرد دارد كه پزشكان مي خواهند به نقاطي در سطوح بسيار كوچك دست يابند. در حقيقت علت ابداع نانوربات  ها هم دسترسي ماكرو متخصصان و پزشكان به نقاطي از بدن بوده كه كار جراحي يا انجام ماموريت ها در آنها مي بايست با دقت و ظرافت بسيار صورت پذيرد. زيرا در مواقعي عضو مورد نظر حتي به كوچكي يك سلول بوده است.
اما بحث نانوربات  ها بيشتر در عرصه ساخت مواد و دندانپزشك مطرح است. دكتر سيدمحمدرضا مرتضوي جراح و دندانپزشك و مسئول پنل نانوتكنولوژي در دندانپزشكي در اين كنگره در اين مورد مي گويد: در زمينه ساخت مواد دندانپزشكي پارامترهايي مي بايست لحاظ شود تا كيفيت موردانتظار مواد دندانپزشكي به دست آيد.
وي مي افزايد: موادي كه در دندانپزشكي كاربرد دارد، به سرعت در حال تحول است. براي مثال در داخل مواد با بيس رزيني (كامپوزيت ها) يك سري فيلرها وجود دارد كه دقيقاً كاري شبيه عمل مقاوم سازي در بتن را انجام مي دهد. براي ساختن بتن، سيمان در داخل بسته اي كه در داخل آن ميلگرد وجود دارد، ريخته مي شود كه به آن بتن مسلح مي گويند. اين عمل سبب مي شود بتن از استحكام لازم برخوردار شود. براي ساختن كامپوزيت با كيفيت برتر ضروري است فيلرهاي كوچك لابه لاي فيلرهاي بزرگ قرار گيرند تا فضاي خالي بين فيلرهاي بزرگ تر را پر كرده و خصوصيات فيزيكي كامپوزيت را افزايش دهند. در مواقعي كه در يك كامپوزيت، تركيبي از فيلرهاي كوچك و بزرگ داشته باشيم، به آن كامپوزيت هيبريد مي گويند.
به كارگيري اين شيوه سبب صيقلي شدن نهايي كامپوزيت شده و در نهايت خردگي كامپوزيت را كم مي كند. افزايش استحكام كامپوزيت به دليل كاهش فضا از ديگر مزاياي روش فوق به شمار مي رود.
نقش ليزر در دندانپزشكي نوين
هر چند از به كارگيري تكنولوژي ليزر در علم دندانپزشكي، بيش از چند دهه نمي گذرد، اما اين تكنولوژي به سرعت در حال توسعه و رشد است.
دكتر احمدرضا طلايي پور، مدير گروه راديولوژي دانشكده دندانپزشكي تهران و دبير چهل و ششمين كنگره انجمن دندانپزشكي ايران در مورد نقش ليزر در دندانپزشكي مي گويد: اين تكنولوژي در حال توسعه است و مي تواند با قابليت هايي كه دارد كمك رسان دانش دندانپزشكي باشد.
وي مي افزايد: از تشخيص ساده پوسيدگي هاي دنداني تا تشخيص سرطان هاي ناحيه سر و گردن و در درمان از تراش بافت سخت دنداني و استخواني گرفته تا جراحي هاي بافت نرم حفره دهان (بيوپسي، جراحي لثه، برداشت بعضي از تومورها) و درمان ضايعات بافت نرم مانند درمان آفت و عمل جراحي بدون خونريزي به خصوص در مبتلايان به ايدز اين روش كاربرد دارد.
كاربرد ليزر همچنين مي تواند با آثار ضدالتهابي و بي دردي در تسريع ترميم ضايعات دهان كمك كند. در حال حاضر نيز در مراكز پيشرفته دنيا تحقيقات در اين زمينه ادامه دارد.
تاثير راديوگرافي دنداني بر سلامت افراد
حتماً بسياري از شما هم اين جمله را شنيده ايد كه تابش اشعه براي زندگي انسان مضر است . حال پرسش اينجاست، آيا اشعه راديوگرافي دنداني نيز سلامت انسان را تهديد مي كند؟
دكتر طلايي پور در پاسخ به اين پرسش مي گويد: خطر راديوگرافي دنداني در مقايسه با تعداد زيادي خطرات ديگر كه در زندگي روزمره انسان ها شايع است، مانند سيگاركشيدن و يا خوردن غذاهاي چرب كمتر است، ولي بايد دانست خطر راديوگرافي با تعداد دفعات آن بالا مي رود.وي مي افزايد: در يك راديوگرافي دنداني تعدادي از سلول ها عمل فيزيولوژيك خود را نمي توانند انجام دهند، ولي بايد توجه داشت كه به طور مسلم هميشه منافع آن بيش از مضرات آن است.
راديوگرافي هاي دنداني در زنان باردار هميشه مسأله عده زيادي از دندانپزشكان است. در يك سري راديوگرافي از كليه دندان ها كه شامل 18تابش است (14 كليشه راديوگرافي پري آپيكال و چهار كليشه بايت وينگ) اشعه جذب شده، معادل 1/0 ميلي سيورت با يك ميلي  رم است.
در دوران اندام زايي كه بين هفته هاي سوم تا آخر هشتم بارداري است، اگر جنين بيش از 10 ميلي رم يا 1/0 سيورت اشعه دريافت كند، بهتر است مادر با پزشك متخصص زنان و زايمان و متخصصان فيزيك پزشكي تماس بگيرد.
همچنين به خانم هايي كه نياز به راديوگرافي دارند، توصيه مي شود در دوران امن به اين كار مبادرت ورزند. اين ايام از روز اول پريود تا دهمين روز است (قاعده ده روزه) خطرات نسبي اشعه و استعمال دخانيات و مصرف الكل در دوران بارداري به شرح زير است.
اگر يك خانم باردار تحت تابش اشعه (10 ميلي سيورت) قرار گيرد، احتمال اينكه كودك متولد شده اش در اثر لوسمي (سرطان خون) فوت كند يك به 3333 است و يا احتمال اينكه كودك متولد شده،  دچار سرطان شود، يك به 3571 است. همچنين اگر خانم بارداري در روز يك پاكت سيگار يا بيشتر استفاده كند، احتمال مرگ نوزاد يك به سه است و چنانچه يك مادر بادار در روز، دو تا چهار جرعه الكل مصرف كند، علايم سندرم الكلي در جنين يك به ده و احتمال بدشكلي شديد از هنگام تولد نوزاد سه در 100 خواهد بود.
بنابراين خطرات مربوط به الكل و سيگار به مراتب از يك راديوگرافي در خانم هاي باردار بيشتر است.

گروه اجتماعي- فيبروز حالت شايعي از كبد است كه ممكن است در طول زمان و در صورت درمان نشدن بيمار به حالت غيرقابل درماني به نام سيروز كبدي منتهي شود.
پزشكان به طور سنتي فيبروز كبدي را به وسيله بيوپسي(نمونه برداري با سوزن هاي مخصوص از كبد) تشخيص مي دهند. به طور كلي بيماري هاي كبدي، پنجمين عامل اصلي مرگ ومير در كشور انگليس است و طبق آمار، حدود 10درصد از جمعيت انگليس مشكلات كبدي دارند كه بيشتر اين موارد به دليل مصرف زياد الكل و چاقي است. پزشكان انگليسي اعلام كردند كه يك داروي ارزان قيمت و متداول مي تواند از بيماري هاي شديد كبدي جلوگيري كند. اين پزشكان پي برده اند كه داروي سولفاسالازين مي تواند از فرآيند ايجاد زخم هاي مرتبط با سيروز كبدي جلوگيري كند. دانشمندان پيش از اين اعلام كرده بودند كه زخم هاي مرتبط با سيروز كبدي(فيبروز) غيرقابل بازگشت هستند اما تحقيقات جديد، اين گمان را رد مي كنند.
تحقيقات نشان داده كه سولفاسالازين از توليد پروتئين هايي كه موجب زنده ماندن سلول هاي بافت زخم شده مي شوند، جلوگيري كرده و از اين طريق موجب فرايند بهبود مي شوند.
آنان اعتقاد دارند كه داروي جديد مي تواند جايگزين عمل پيوند كبد شود.
بي بي سي 27 سپتامبر

گروه اجتماعي- اولين گام اجراي عمل جراحي در فضا برداشته شد. در شرايطي كه هواپيما از جو زمين خارج شده بود، پزشكان فرانسوي موفق شدند در شرايط بي وزني كامل در فضا غده خوش خيمي را از بازوي يك بيمار داوطلب خارج كنند. هم پزشكان و هم بيمار كه درون چادري پلاستيكي بودند، با بند بسته شده بودند. براي انجام اين عمل جراحي پزشكان از ابزارهاي مغناطيسي خاصي استفاده كردند كه مي توانست به ميز فلزي عمل بچسبد. بيمار به طور موضعي بيهوش شد و هم پزشكان و هم بيمار از قبل روي زمين شرايط حركت و رفتار در سفينه هاي فضايي را تمرين كرده بودند. طي دو ساعت بي وزني كامل سرانجام عمل جراحي بيرون آوردن غده با موفقيت انجام شد.
بي.بي.سي 27 سپتامبر

سميه شرافتي- دانشمندان مي گويند ميزان بالاي هورمون تستوسترون مي تواند سبب مرگ سلول هاي مغزي شود. دانشمندان با انجام آزمايش روي سلول هاي مغزي در ظرف هاي آزمايشگاهي نشان دادند كه اگرچه وجود كمي از تستوسترون (هورمون مردانه) مفيد است، ولي ميزان بيش از حد آن سبب مي شود كه سلول ها در روندي شبيه به آ نچه كه در بيماري هايي مثل آلزايمر ديده مي شود، اقدام در خود ويران گري كنند. ميزان بسيار كم و يا بسيار زياد تستوسترون در بدن خطرناك است، ولي مقدار مناسب آن عالي است. اين هورمون در تكامل، تفكيك و رشد سلول ها نقش مؤثري دارد و هم در مردان و هم زنان توليد مي شود، اما در مردان 20 برابر بيشتر از زنان است. اين هورمون مي تواند مورد سوءمصرف نيز قرار گيرد. مثلاً ورزشكاران براي كسب قهرماني از تستوسترون و يا استروئيدهايي كه در بدن به تستوسترون تبديل مي شوند، استفاده مي كنند.
دانشمندان هم اكنون مي توانند ثابت كنند زماني كه سطح استروئيد فردي بالا است سطح تستوسترون در بدن او افزايش يافته و اين موضوع مي تواند سلول هاي عصبي را از بين ببرد. دانشمندان توصيه مي كنند افراد بايد درباره مصرف مكمل هاي تستوسترون به دقت بينديشند حتي اگر مصرف اين مكمل ها موجب ساختن توده ماهيچه اي شود و يا به بهبودي آنان پس از تمرينات ورزشي كمك كند.
رويترز 27 سپتامبر

گروه اجتماعي- آلودگي هوا خطر ابتلا به بيماري سينوزيت را افزايش مي دهد. بنابر گفته رئيس اولين كنگره بين المللي راينولوژي رعايت مسائل بهداشتي، دوري از محيط هاي شلوغ، پرجمعيت و اجتناب  از دود سيگار و استفاده از ماسك هنگام سرماخوردگي مي تواند راهكار نسبتآً خوبي براي پيشگيري از اين بيماري باشد. دكتر بيژن نقيب زاده، متخصص گوش، حلق و بيني گفت: قرار گرفتن در محيط هاي بسته در فصل زمستان و كم بودن رطوبت هوا در اين فصل سبب شيوع بيماري سينوزيت به ويژه رينوسينوزيت مي شود. وي گفت: از آنجا كه افراد به هنگام ابتلا به سينوزيت نه تنها در ناحيه بيني دچار التهاب مي شوند، بلكه اين التهاب سينويس ها را نيز درگير مي كند، مي بايست اصطلاح رينوسينوزيت را براي بيشتر سينوزيت ها به كار برد. دكتر نقيب زاده افزود: با توجه به اهميت بيني به عنوان يك عضو بسيار حياتي در بدن و با توجه به اين كه هر نوع اختلال در عملكرد نسبي مي تواند در سيستم تنفس ايجاد اختلال كند، ضروري است بيني را تنها به عنوان ارگاني كه در ظاهر صورت قرار گرفته تصور نكنيم، بلكه آن را به عنوان يك عضو با سيستم و فيزيولوژي خاص در نظر بگيريم.