يكشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۰۰۶ - Jun 11, 2006
ميراث فرهنگي مي گويد پول نداريم اراضي اطراف دروازه را بخريم
دروازه محمديه؛ درآستانه تخريب
گروه شهري- آرش نهاوندي: عده اي به اين ملك تجاوز كرده  و زير مناره هاي آن را خالي  كرده اند. مهدي معمارزاده- ناظر فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران- ضمن بيان مطلب فوق در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه همشهري درباره محدوديت هاي قانوني بر سر راه تملك ساختمان هاي اطراف دروازه محمديه گفت: مساله اصلي، پول است و بايد براي تملك بناي دروازه محمديه از طرف شهرداري تهران پول در اختيار سازمان قرار گيرد.او افزود: در صورتي كه منابع مالي فراهم شود، بايد لااقل تا شعاع 20 متري اطراف بنا را تخليه كرد.معمارزاده در مورد محدوديت هاي حقوقي كه بر سر مرمت دروازه محمديه قرار دارند، گفت: قوه قضاييه بايد دستوري صادر كند تا بتوان از آن طريق نسبت به رفع محدوديت هاي حقوقي اقدام كرد.
معمارزاده افزود: در حال حاضر براي مقاوم سازي بنا بودجه اي گذاشته ايم، اما هنگام انجام كار با مخالفت كسبه مواجه مي شويم. آنها ادعاي تملك دروازه محمديه را دارند و به ما مي گويند: از اينجا بيرون برويد، اينجا ملك ماست .اين ادعا در حالي از سوي كسبه اطراف دروازه محمديه عنوان مي شود كه بر اساس قوانين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، هيچ شخص حقيقي و حقوقي نمي تواند به حريم يك اثر تاريخي ثبت شده تجاوز كند.البته چند سال پيش نيز مديران سابق ميراث فرهنگي استان تهران در اقدامي غريب، با ساخت يك ساختمان سه طبقه در نزديكي اين مناره  ها موافقت كردند.به رغم اعتراض تعدادي از اهالي قديمي محله، اين ساختمان به دليل ارائه مجوز از سوي متوليان ميراث فرهنگي ساخته شد. اين مسئله، دروازه محمديه كه تنها دو مناره از آن به يادگار مانده است را با وضعيتي بسيار بد مواجه كرده است.
دروازه محمديه در گذر تاريخ
دروازه محمديه در سال 1250 هجري شمسي به دستور محمدشاه قاجار ساخته شد.علاوه بر نام محمديه، نام هاي ديگري نظير دروازه نو و دروازه غار به اين دروازه اطلاق شده اند. كاشي كاري باروهاي اين دروازه را محمدقلي كاشي پز- يكي از كاشي كاران معروف دوران قاجار- انجام داده است. دروازه محمديه در حصار صفوي شاه طهماسب ساخته شد و زماني كه ناصرالدين شاه تصميم به ايجاد تغييرات در حصار گرفت، به خاطر اعتقادات مذهبي مردم و علاقه اهالي اين منطقه به دروازه محمديه، از هرگونه دخل و تصرفي در آن خودداري كرد.رضاخان نيز به دليل نام اين دروازه، از تخريب آن منصرف شد. اهالي تهران زماني كه از زير اين دروازه رد مي شدند، يا از كنار آن مي گذشتند صلوات مي فرستاند. همين اعتقادات مذهبي سبب شد تا دروازه محمديه از سال 1250 شمسي تاكنون باقي بماند.اما امروزه اوضاع فرق كرده و كسبه اين منطقه به دليل بي اطلاعي از سابقه تاريخي و مذهبي بنا، در حال از بين بردن تدريجي آن هستند.دروازه محمديه آخرين دروازه تهران است اما تنها دروازه احداث شده در اين شهر نيست. شهروندان تهراني كه اكنون 60 بهار را پشت سر گذاشته اند، حتماً به خاطر دارند كه تهران با دروازه هاي متعدد، چه شكل و شمايلي پيش از اين داشته است و هنوز به خاطر دارند كه دروازه هاي متعدد تهران چند سال پيش، چگونه تخريب شد و چرا هيچ اثري از بناهاي قديمي برجاي نمانده است. تهران قديم از زمان فتحعلي شاه، داراي دروازه شد. در اين زمان تعداد دروازه هاي تهران شش بنا بود اما بعدها در دوره ناصري به 12 دروازه افزايش يافت. اوژن فلاندن جهانگرد معروف كه در سال 1281 قمري به تهران سفر كرده بود، درباره دروازه ها تهران مي نويسد حصار شهر تهران مانند ساير شهرهاي كشور داراي برج ها و مناره هايي است كه اطراف آن خندق ايجاد شده است. در تهران شش دروازه است كه با كاشي هاي رنگارنگ تزيين شده و برخي از دروازه ها قلعه كوچكي دارند كه در فاصله يك صد متري دروازه ها و كنار اين قلعه ها، خندقي حفر شده است. در عهد ناصري، دروازه هاي تهران وضع بهتري پيدا كرد. دروازه هاي دوره ناصري از نظر كاشي كاري و نقش و نگار، كتيبه ها و ستون ها با گذشته متفاوت است. كاشي هاي دروازه ها در اين زمان به نقش رستم و ديو سپيد و يا رستم و اسفنديار آراسته شده بود.
در گذشته هاي نه چندان دور، 9 دروازه داخل شهر تهران بود و چهار دروازه نيز در چهار گوشه شهر و يك دروازه هم مخصوص خروج قطار تهران _ ماشين دودي _ بود. دروازه هاي خيابان چراغ گاز (اميركبير فعلي)، باب همايون، علاء الدوله، لاله زار، ارك، غار و سردر الماسيه، دروازه هايي بودند كه در تهران قرار داشتند. دروازه شميران در شمال، دروازه باغ شاه در غرب، دروازه خاني آباد در جنوب و دروازه خراسان در شرق، چهار دروازه اي بودند كه پايتخت را از خارج محصور كرده بودند.

چشم انداز
000762.jpg
از مجموع دروازه هاي تخريب شده در عصر رضا خان، تنها يك دروازه باقي ماند؛ دروازه اي به نام محمديه كه به سبب قدمت و احترامي كه اهالي محل براي آن قائل بودند، تخريب نشد. اما گذر زمان ياد اين دروازه را كه ميان ميدان اعدام و آرامگاه سيد نصرالدين قرار دارد، از خاطره ها زدود و امروزه نسل جديدي از كاسبكاران بي توجه به اهميت تاريخي دروازه محمديه به آن هجوم برده اند و مناره هاي آن را مأمن كالاهاي خويش قرار داده اند.
عكس: گلناز بهشتي

آلودگي هاي نفتي تهديدي جدي
براي تنوع زيستي خليج فارس است
000759.jpg
ايسنا:  عضو شوراي سازمان حفاظت محيط زيست گفت: آلودگي ناشي از تردد بالاي كشتي هاي نفتكش در آبهاي خليج فارس و درياي عمان جدي ترين تهديد براي تنوع زيستي منطقه است.
دكتر هادي سليمان پور افزود: با توجه به حجم بالاي تردد اين كشتي ها در منطقه، آلودگي هاي ناشي از آن بايد در چارچوب بين المللي بررسي شده و در سطح منطقه نيز در چارچوب موافقتنامه تحقيقات زيست محيطي بازنگري شود.
وي افزود: بهره برداري ناپايدار از سواحل هرمزگان به ويژه بندرعباس در مناطق صنعتي مهمترين عامل در بروز تهديدات و بحران هاي زيست محيطي منطقه است.
سليمان پور تاكيد كرد: مديريت يكپارچه سواحل كشور بايد در مناطقي همچون هرمزگان اجرايي شود.

كشف تالار تشريفاتي كاخ خسرو و شيرين
000756.jpg
ميراث خبر: كاوش هاي باستانشناسان كه با هدف شناسايي معماري واقعي عمارت خسرو آغاز شده بود، به كشف تالار تشريفاتي آن منجر شد. اين تالار كه 5/12 متر عرض و 26 متر طول دارد، با استفاده از قلوه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. يوسف مرادي ، سرپرست كاوش هاي باستان شناسي قصرشيرين در اين مورد به ميراث خبر گفت: شواهد باستان شناسي نشان مي  دهد تالار يك طاق آجري داشته، همچنين آجرهايي با ابعاد بزرگ، سقف تالار را پوشش مي دادند.
به گفته مرادي اطراف اين تالار رواق هاي مختلفي وجود دارد. اين رواق هاي ستون دار برخي سنگي و برخي آجري هستند و با گچ بري هاي مختلف تزئين شده بودند به طوري كه امروزه بقاياي اين گچ بري ديده مي شود.
كاوش هاي باستانشناسي در اين منطقه تاريخي با هدف شناسايي معماري و مختصات واقعي اين كاخ آغاز شده است.
كاخ خسرو در حاشيه شمالي شهر كنوني قصر شيرين و در نزديكي آتشكده چهار قايي قرار گرفته و 300 متر طول و
100 متر عرض دارد.

گفت و گو
بيكاري 25 هزار كاردان فني ساختمان
گروه شهري اسدالله افلاكي: حضور افراد بدون صلاحيت به ويژه انبوه سازان فاقد تخصص در عرصه ساخت و ساز و نيز نبود نظارت جدي بر عملكرد سازندگان ساختمان، از ضعف هاي انگشت نما در صنعت ساختماني كشور است كه همواره منتقدان اين عرصه بر آن انگشت مي گذارند.
اين در حالي است كه برخي نيز سياست هاي جديد وزارت مسكن را سبب ركود در بازار مسكن و بيكاري دست اندركاران بخش مسكن مي دانند. به زعم اين گروه از منتقدان حوزه ساخت و ساز، ساختمان هايي كه احداث مي شود از استانداردهاي لازم برخوردار نيست چرا كه نهادهاي نظارتي پيش بيني شده در قانون به دليل دخالت ها و تصدي گري هاي دولت از گردونه نظارت خارج شده اند، از همين رو ساخت و سازها از سوي افراد فاقد صلاحيت و بدون نظارت جامعه مهندسي كشور صورت مي گيرد.
مهدي مؤذن رئيس كانون كاردان هاي فني در گفت وگو با همشهري به پرسش هايي در اين باره پاسخ داده كه بدين قرار است:
* ساختمان سازي در كشور، به ويژه در تهران در چه وضعيتي قرار دارد؟
- متأسفانه وضعيت ركود ساختمان سازي در شهر تهران كه از سال هاي گذشته آغاز شده بود در سال 84 به نقطه اوج خود رسيد. در حال حاضر نيز اين وضعيت ادامه دارد ليكن نشانه هايي از رشد ساختمان سازي مشاهده مي شود كه بدون ترديد، ارائه برنامه هاي راهبردي در برنامه طرح جامع مسكن كه توسط دولت ارائه خواهد شد مي تواند با پيش بيني اهرم هاي لازم براي تشويق و ترغيب سرمايه گذاري اين بخش را فعال نمايد.
* آنچه اغلب صاحبنظران و كارشناسان حوزه ساخت وساز از آن انتقاد مي كنند نبود ضعف نظارت بر فرايند ساختمان سازي است، ارزيابي شما از شيوه نظارت بر ساخت و ساز چيست؟
- شيوه نظارت بر ساختمان سازي تاكنون مسير واقعي و كامل خود را نيافته و نيازمند برنامه ريزي كلان و جامع است تا با در نظر گرفتن كليه امكانات كشور بخصوص استفاده كامل از نيروي انساني تحصيلكرده بتوان بر مشكلات موجود غلبه كرد ، چرا كه بيشترين سرمايه گذاري در سطح كشور سرمايه گذاري در صنعت ساختمان است و عملكرد اين صنعت مستقيماً با جان و مال مردم ارتباط دارد و همين امر اهميت نظارت اصولي و منطقي و همه جانبه بر ساخت و ساز و جنبه حياتي آن را نشان مي دهد.
* با چه راهكارهايي مي توان ضعف هاي موجود را برطرف كرد؟
- با توجه به مصوبه اخير دولت در زمينه الزامي شدن بيمه كيفيت ساختمان و ارتباط مستقيم آن با امر نظارت اصولي بر ساختمان ها، ضروري است با راهكارهاي عملي امكان به كارگيري توان نيروهاي شاغل در اين بخش اعم از مهندسان و كاردان هاي فني فراهم آيد تا از اين طريق ارتقاي كيفي ساخت و ساز به نقطه مطلوب برسد، چرا كه به رغم توان بالاي نيروي متخصص هنوز زمينه لازم براي حضور اين نيروها در چرخه ساخت و ساز آماده نشده به طوري كه نيروي عظيم كاردان هاي فني كه شمار آنها بالغ بر 25 هزار نفر برآورد مي شود در استان تهران فعال نشده اند در حالي كه حضور اين نيروها در كنار مهندسان مجرب و كارآزموده تأثير بسزايي در ارتقاي كيفيت ساخت و ساز دارد.

زادبوم
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
حوادث
خارجي
فرهنگ و آموزش
سياسي
شهر تماشا
سلامت
شهري
علمي فرهنگي
راهنما
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   خارجي   |   فرهنگ و آموزش   |  
|  سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   علمي فرهنگي   |   راهنما   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |